Vísir - 26.05.1939, Blaðsíða 2

2
•V IS IR
Föstudaginn 26. maí 1939,
t
VtSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S i m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
(kl. 9—12 5377)
Yerð kr. 2.50 á mánuði.
Laueasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Skattaskráin.
EIR, sem telja, að skattar
séu því réttlátari, sem þeir
eru hærri, hafa fengið mikinn
skemtilestur í hendur með skrá
þeirri yfir skatta og útsvör, sem
út kom í gær. Öðrum er þessi
bók ekkert gleðiefni. Menn sjá
það þarna svart á hvítu, að það
„kaupir sig enginn frí“ í þessu
þjóðfélagi. Og þó koma ekki öll
kurl til grafar. Óbeinu skattarn-
ir eru ekki skráðir í þessari um-
töluðu bók. En þeir taka líka í.
Þeir hafa líka þyngst blessunar-
lega á seinni árum, til fullnæg-
ingar réttlætinu.
Þeim heiður sem heiður ber.
Úr þvi'að þeir, sem ráðið liafa
skattastefnunni undanfarin ár,
eru sjálfir hæstánægðir, þá er
ekld nema sjálfsagt að viður-
kenna, að ]>eim ber að þakka
ekki einungis hina „réttlátu“
hækkun skatta til ríkisins, held-
ur líka liina „réttlátu“ útsvars-
hækkun. En þetta „réttlæti“ i
sköttum, beinum og óbeinum,
til ríkis og bæja er aðeins einn
liðurinn í þeirri fjármála og at-
vinnupólitik, sem valdaflokkar
landsins hafa rekið að undan-
förnu.
Socialistar hafa ráðið lögum
og lofum í Danmörku nú um
langt skeið. Það hefir aldrei
verið neitt í trúarjátningu so-
cialista, þar né annarstaðar, um
það, að hlífa ætti breiðum bök-
uni. En þó leggja dönsku soci-
alistarnir elcki nema þriðjung
til helmings byrðar á „brpiðu
bökin“ þar í landi móts við það
sem hér er geyt aí tekjum sem
nema 1Ö tíl 3Ö þús. krónum. Það
er ekki langt siðan að gert var
inikið hróp að bæjarstjórnar-
meirihlutanum í Reykjavík fyr-
ir harðýðgi við einn af þurfa-
lingum bæjarins. Þegar eftir
var grenslast kom í ljós, að
þessi maður hafði fengið hátt á
7. þúsund krónur í framfærslu-
styrk. Maður með 30 þús. króna
tekjum hefir 9 þús. krónur til
eigin þarfa — tveim þúsundum
meira en þurfalingurinn.
Socialistarnir á Islandi telja
að þurfalingurinn með 7 þús.
krónurnar eigi að fá meira, og
að maðurinn með þrjátíu þús-
undimar eigi að bera hærri
skatt. Þetta heitir á þeirra máli
að „jafna kjörin“ og þykir há-
mark réttlætis.
Þeir sem farið hafa með völd-
in afsaka sig allaf með því, að
þorskafli liafi brugðist og
markaðir Iokast. Þetta er að
vísu rétt. En sagan er samt ekki
nema hálfsögð. Þótt útflutning-
ur saltfisks hafi minkað um
miljónir króna frá því sem var
fyrir nokkrum árum, þá kem-
ur þar á móti, að útflutningur
síldar og síldarafurða hefir
aukist um miljónir króna.
Erfiðleikar atvinnulífsins eru
að sumu leyti utanaðkomandi
og óviðráðanlegir, en að sumu
leyti sjálfskaparvíti. Fé ríkisins
liefir verið eytt af léttúð og fyr-
irhyggjuleysi, sem síðan hefir
bitnað á gjaldþegnum landsins
með þeim ofurþunga, að óvíða
finnast hliðstæðar álögur.
Þeir sem ekki láta sér velferð
þjóðarinnar í léttu rúmi liggja,
verða að leggjast á eitt um það,
að breyta fjármálastefnunni.
Flestir þeir, sem lesa „Skrá yfir
skatta og útsvör“ geta þreifað
í sinn eigin barm um það, að nú
reynir ekki einungis á fylstu
getu, heldur nokkuð þar fram-
yfir.
a
Christmas Mðller segir
af sér formenskn i
danska íhaldsflokknnm.
Christmas Möller hefir sagt
af sér formensku fyrir íhalds-
flokkinn danska, sökum úrslit-
anna í þjóðaratkvæðagreiðsl-
unni, en varaformaðurinn Fibi-
ger óðalseigandi hefir tekið við
formannsstörfum til bráða-
birgða. (Sendiherrafrétt).
Eins og mönnum mun kunn-
ugt lagði Christmas Möller sig
mjög fram til þess að koma
fram stjórnarskrárbreytingunni
og vegna hins mikla starfs lians
í þessa átt, komu fram tillögur
um það úr hópi stjórnarflokk-
anna, að Christmas Möller yrði
gerður að ráðherra til þess að
hann gæti undirskrifað grund-
vallarlögin, ásamt þeim öðrum
núverandi ráðherrum, sem mest
höfðu barist fyrir þeim. Clirist-
mas Möller lýsti að vísu yfir því
að hann myndi ekki taka slíkan
ráðherradóm að sér, en nú hefir
svo skipast að stefna hans í
málinu liefir beðið mjög alvar-
legan hnekki vegna andstöðu
kjósenda flokksins, sem Clirist-
mas Möller hefir eklci talið sig
geta unað við.
Christmas Möller hefir um
alllangt skeið verið formaður í-
lialdsflokksins danska og unnið
mikið starf í þágu lians. Upp á
síðkastið hefir þótt gæta vax-
andi andúðar gegn stjóm hans
á flokknum, eða öllu frekar
tillineigingu lians, að taka upp
samstarf við stjórQarflokkana
um lausn mála og þ. á. m.
s t j órnarskrármálsins.
Spennardf leiknr í kvðld
Það skal engu um það spáð
hér, livort félaganna, Fram eða
K. R., sem keppa i kvöld, muni
bera sigur úr býtum, en hitt er
víst, að leikurinn verður spenn-
andi og tilþrifamikill.
Þessir eru í kappliði Fram:
Markvörður: Gunnl. Jónsson.
Bakverðir: Sigurjón Sig. (v.) og
Sig. Jónss. (h.) Framverðir:
Sæmundur (v.), Sig. Halld.
(m.), Högni (h.). Framherjar:
Jón Sig. (v.ú.), Jörgensen (v.i.),
Jón M. (m.), Karl Torfas. (h.i.)
og Þórhallur (h.ú.).
K. R.: Markvörður: Anton.
Bakverðir: Sigurjón (v.), Har-
aldur (h.). Framverðir: Óli
Skúla (v.), Björgvin (m.), Óli
B. (h.). Framherjar: Guðm.
Jónss. (v.ú.), Gísli (v.i.), Þor-
steinn (m.), Hansi (h.i.), Birgir
(h.ú.).
Ármenningar!
Munið að mæta á æfingu í frjáls-
um íþróttum á vellinum í kvöld kl.
6T/2-
Alvarlegor ágreiningnr milli Japana
annarsvegar, - Breta, Frakka og Banda-
rikjamanna hinsvegar.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS. .
London í morgun.
Eftir öllnm seinustu freguum frá Austur-Asíu að
dæma, eru deilur Japana og stórveldanna
mjög harðnandi og þykja horfurnar hafa
breyst mjög til hins verra. Er það deilan um Koolang-
Su á Amoy-eyjunni, og yfirleitt íhlutunarrétturinn í
hinum ýmsu alþjóðahverfum í Kína, sem ágreining-
unum veldur, en auk þess siglingar við Kína o. f 1. Deil-
urnar um þessi mál sum virðast vera að komast á það
stig, að líkumar eru fult svo miklar til, að samkomulag
náist ekki, og afleiðingarnar kunni að verða hinar al-
varlegustu.
Fregn frá Hongkong hermir, að breski sendiherrann Sir
Archibald Sinclair Kerr, sé kominn til Amoy. Ferðaðist hann
þangað á beitiskipinu Comwall, sem kom þangað kl. 8 í morgun.
Sir Archibald mun ráðgast við Sir Percy Noble, breska yfir-
flotaforingjann í Kína, árdegis í dag. Samkomulagsumleitanir
milli Japana og stórveldanna um landsetningu hermanna í
Koolang-Su, hafa farið út um þúfur, og það er af ýmsum dreg-
ið í efa, að hægt verði að ná samkomulagi héðan af, vegna
harðnandi afstöðu Japana. Þó gera sumir sér nokkurar vonir
um, að viðræða japanska ræðismannsins og setts formanns
borgarráðsins í Koolang-Su, kunni að leiða til þess, að sam-
komulag náist.
Það er margt, sem bendir til, að Japanir verði harðari og á-
kveðnari en verið hefir. Ýmsir japanskir embættismenn hafa
mjög haft sig í frammi upp á síðkastið, með yfirlýsingar við-
víkjandi stefnu Japana, að þvJ er snertir alþjóðahverfin. Segir
japanska stjórnin, að allskonar æsingalýður setjist að í alþjóða-
hverfunum, og hafi þar í frammi undirróður gegn Japönum,
og til þessarar undirróðursstarfsemi megi rekja árásir á Japani
í Kína og kínverska embættismenn, vinveitta Japönum, og hafi
kínverskir embættismenn verið myrtir af hermdarverkamönn-
um, sem höfðu fundið griðastað, í alþjóðahverfum. Vilja Jap-
anir því fá rétt til þess að fá aukið lögregluveld í alþjóðahverf-
unum, en því hafa Bretar og Bandaríkjamenn þegar neitað, að
því er Shanghai snertir. í Koolang-Su settu Bretar, Bandaríkja-
menn og Frakkar sem kunnugt er, sjóliða á land, vegna þess,
að Japanir höfðu sett herlið á land í trássi við gildandi reglur
um alþjóðahverfin. Hafa Japanir nú orðið í hótunum að fara
með her manns inn í alþjóðahverfin, ef þeim býður svo við að
horfa, en það mundi að líkindum leiða til árekstra, er hefði ó-
fyrirsjáanlegar afleiðingar.
United Press.
MARY EKKJUDROTTNING
— ekkja Georgs V. Bretakonungs — er rúmföst um þessar
mundir vegna afleiðinga bifreiðaslyssins, sem hún lenti í nú
í vikunni. — Þessi mynd af ekkjudrottningunni var tekm, er
Játvarður sonur hennar var enn konungur Bretlands. Er það
hann, sem heilsar móður sinni. Sá, er á þau horfir, er Georg,
núverandi konungur Bretlands. Þeir bræðurnir eru í einkennis
búningi sjóliðsforingja. —
Samtðkln gegn ágengnlsstefBUDDl.
Molotov flytur þap ræðu um utanríkismál.
Frá Moskva er símað,
að Seeds sendheiTa Bret-
lands í Moskva hafi í gær
síðdegis fyrir hönd bresku
sjórnarinnar, afhent ráð-
stjórninni uppkast að til-
lögum bresku stjórnarinn-
ar um samvinnu við
Rússa. Jafnframt var
Seeds falið að tilkynna
sovét-stjórninni, að form-
legar tillögur yrði sendar
til Moskva mjög bráðlega.
Þingið í Moskva kom sam-
an á fund í gær og mun það
STALIN. standa yfir nokkura daga.
Meðal helstu mála á dagskrá
eru landvarnamálin og' utanríkismálin. Eins og á undanförn-
mn þingum hefir verið boðuð ný, stórkostleg aukning land-
varnanna. Var það vitað fyrirfram, að lialdið yrði áfram á þeirri
braut af Rússum, en það, sem beðið er eftir með mestri eftir-
væntingu í öðrum löndum, er hvaða afstöðu þingið tekur til
þátttökunnar í and-ágengnissamtökunum. Það vita að visu
allir, að þingið samþykkir það, sem foringjarnir leggja til en
— hvað leggja þeir til málanna?
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Hvað gerir Stabn?
Ræíja Molotovs.
Það liefir víða komið fram,
að vafi væri á, að rússneska
stjórnin — a. m. k. Stalin og
Molotov, sem mestu ráða — sé
fylgjandi samtökum gegn
Þýskalandi, bæði vegna þess að
þeir vilja ekki styggja Þjóð-
verja, sem skifta mikið við
Rússa og eins vegna hins, að
Rússar sé svo sterkir liernaðar-
lega, að þeir þurfi ekkert að ótt-
ast, þótt þeir standi einir sins
liðs. Aðrir telja l>etta ekki hafa
við rök að styðjast, heldur hafi
hitt ráðið mestu, að Rússum
hafi ékki þótt Bretar ganganógu
langt í loforðum við þá, í stað
þess, sem farið var fram á af
Katbátsslysið
inikla
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Frá Portsmouth er símað, að
kafarar haldi áfram athugunum
sínum og björgunartilraunum
við ameríska kafbátinn undan
ströndum New Hampshire. —
Hafa þeir komist að raun um,
Svo að óyggjandi er, að; þeir 26
menn, sem ekki varð bjargað,
hafa allir druknað. Segja kafar-
arnir, að ekki verði hægt að
ætla annað en að tundurskeyta-
byrgið, þar sem mennirnir voru,
sé fult af sjó.
Flotamálaráðuneytið hefir
skipað svo fyrir, að hafa líkkist-
ur við hendina til þess að setja
líkin í þegar er þau hafa náðst
upp.
Kafarariiir hafa nú með hönd-
um athuganir á því, hvort tak-
ast mætti að ná líkunum, áður
en tilraunir verða gerðar til þess
að ná upp kafbátnum.
United Press.
Rússum. Eftir öílum líkum að
dæma liafa Bretar slakað mikið
til og eru nú tilleiðanlegir til að
verða með Rússum og Frökkum
i bandalagi, sem raunverulega
verður bernaðarbandalag.
Fregnirnar um, að samkomu-
lag liafi náðst í grundvallarat-
riðum milli Breta og Rússa hafa
vakið gremju í Þýskalandi, þar
sem litið er á þetta sem tilraun
til ]>ess að einangra ítalíu og
Þýslcaland, og í Japan hefir
fregnin slegið óhug á menn.
United Press.
Vörn skifta samningur
milll Bandaríkjamanna
og Belgfnmonna.
EINKASIŒYTI TIL VÍSIS. ..
London í morgun.
Fréltarilari United Press í
Briissel, höfuðborg Belgíu, hefir
það eftir stjórnmálamönnum,
sem standa nærriríkisstjórninni,
að samkomulagsumleitanir
Bandaríkjamanna og Belgiu-
manna um viðskifti, muni bráð-
lega leiða til samkomulags um
v örusk if tasáttmála.
Er svo ráð fyrir gert, að
Belgíumenn láti Bandaríkin fá
tin, kóbolt (málmtegimd) og
gúmmí og nikkel í staðinn fyi'ir
hveiti og baðmull.
United Press.
Skipafregnir.
Gullfoss er í Reykjavík. Goða-
foss fer frá Hull í nótt. Brúarfoss
er í Kaupmannahöfn. Dettifoss fór
frá Patreksfirði í morgun, vænt-
anlegur hingað á miðnætti. Lagar-
foss er á leið til Austfjarða frá
Leith. Selfoss er í Antwerpen.
Dómur.
I gær var maður einn dæmdur
í 20 daga fangelsi fyrir að stela
reiðhjóli.