Vísir - 07.02.1940, Blaðsíða 1

o
Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Rii itst jórnarskrifstof ur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
30.
ar.
Reykjavík, miðvikudaginn 7. febrúar 1910.
31. tbl.
Allsherjarsókn a
á öllum vígstöðv-
um í Finnlandi.
----------•----------
I¥y ahlaiip á Myrjála-
ne§i.
EINKASKEYTI frá United Press. — Kaupmannahöfn í morgun.
Ralph Forte, fréttaritari United Press, símar frá
Helsingfors í morgun, að Rússar haldi áfram
sókn sinni á Kyrjálanesi, eftir stutt hlé. Mest-
ur kraftur er í sókn þeirra við Summa pg tefldu þeir þar
fram yfir 100 skriðdrekum og brynvörðum sleðum, en
jafnframt voru fjölda margar flugvélar á sveimi yfir
vígstöðvunum og var varpað niður sprengikúlum á víg-
girðingar Finna.
Allsherjar sókn virðist hafin á öllum vígstöðvum af
hálfu Rússa. Þeir halda áfram áhlaupum sínum, en
hafa þó hvergi brotist í gegn enn þá.
Manntjón er stöðugt gífurlegt í liði Rússa og þeir
hafa mist mikið af hergögnum. Að eins á Sallavígstöðv-
unum nam manntjón Rússa 10.000 í janúar, þ. e. falln-
ir, særðir og teknir til f anga. Engin breyting hef ir orðið
á vígstöðvunum hér frá því 1. febrúar.
Rússar halda áfram Iof tárásum sínum á f inskar borg-
ir og járnbrautir og valda miklu tjóni, en Finnar eru
farnir að gjalda Rússum í sömu mynt. Hafa finskir
flugmenn gert margar loftárásir á staði, þar sem
Rússar hafa Iiðsafnað, en enn sem komið er hafa þeir
ekki gert loftárásir á víggirtar rússneskar borgir, nema
herskipahöfnina í Kronstadt. En Finnar eru að eflast
lofthernaðarlega og flugvélar þær, sem þeir fá frá öðr-
um löndum, eru miklu f ullkomnari en f lugvélar Rússa.
UNDANHALD RÚSSA FYRIR
NORÐAN LADOGAVATN.
1 Finnlandi er nú mest barist
á nyrðri bökkum Ladogavatns
og hafa Rússar beðið mikið
manntjón. Rússar leitast við
af öllum kröf tum að losa sig úr
þeim heljartökum, sem Finnar
hafa náð á þeim þarna. Frétta-
ritari Reuters í Helsingfors
sendi skeyti í gær þess efnis, að
18. herfylkið rússneska hefði
verið „þurkað út" norðaustur
af Ladogavatni, en samkvæmt
áreiðanlegum finskum fregn-
xim vill herstjórnin finska ekki
láta hafa neitt eftir sér um
þetta. — 1 vikuskýrslu finska
loftvarnastjórans segir, að síð-
astliðna viku hafi rússneskir
flugmenn varpað niður 6800
sprengikúlum, á ýmsa staði inni
í landi og hafi 146 menn beðið
bana i loftárásunum. Daglega
fljúga 50 til 400 rússneskar
hemaðarflugvélar inn yfir
Finnland til lof tárása. S. 1. viku
var varpað sprengikúlum og
skotið af vélbyssum á 6 finsk
sjúkrahús. — NRP..
Bpottflutningui*
fólks úp norskum
bæjum.
Norðmenn læra af
reynslu Finna.
Vegna þeirrar reynslu sem
fengist hefir í Finnlandi um
brottflutning fólks úr borgum
vegna loftárásahættunnar hafa
menn neyðst til þess i Noregi
að gerbreyta öllum áformum í
þessum efnum. Er nú áformað,
að brottflutningurinn nái til
allra bæja landsins og fjölda
þorpa. — NRP.
Samvinna Balk-
anríkjanna, og
kröfur Búlgara.
K.höfn í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Það hefir vakið fádæma at-
hygli, að Sarajoglu utanríkis-
málaráðherra Tyrklands hetfir
nú tvívegis rætt við forsætis-
ráðherra -Búlgaríu, hið fyrra
sinni á leið til Balkanráðstefn-
unnar i Belgrad, hið síðara
sinni á heimleið frá ráðstefn-
unni, söm lauk s.l. sunnudag.
Jugoslavia, Tyrkland, Rúmenía
og Grikkland standa að Balkan-
bandalaginu, en Búlgaría ein
Balkanríkjanna stendur utan
þess. Hafa stjórnmálamenn
Balkanríkjanna, meðfram fyrir
hvatning frá ítölum, en einnig
vegna aukins skilnings á nauð-
syn samvinnu Balkanríkjanna,
unnið* að því að fá Búlgaríu til
þátttöku í bandalaginu. Er nú
talið víst, að Sarajoglu sé að
greiða fyrir því, að fullar sættir
takist með Rúmenum og Búlg-
Örum og ennfremur, að leyst
verði ágreiningsmál Grikkja og
Búlgara.
Búlgarar urðu, eins og kunn-
ugt er, hart úti upp úr heims-
styrjöldinni, en það hefir heyrst
að það sé vaxandi áhugi fyrir
því meðal Balkanþjóðanna, að
bæta þeim það upp að einhverju
leyti. Er það talið mjög góðs
viti, að forsætisráðherra Búlg-
ariu heffir lýst yfir því, að það
sé mjög fjarri, að Búlgarir
vilji gera nokkuð, sem af leiði
Um kl. 8 í gærkveldi heyrðu
menn í Sandgerði fallbyssu-
dynki skamt frá landi og var
þar að því er virtist háð sjóor-
usta.
Vísir átti tal við Stafnes í
morgun og var blaðinu skýrt
svo frá þessu:
Um það leyti sem byrjað var
að útvarpa innlendum fréttum,
heyrðu menn í Sandgerði og ná-
grenni skothvelli. Þusti fólk út
til þess að sjá hvað um væri að.
vera og sást þá til níu skipa,
sem virtust vera um það bil við
landhelgislínuna.
Virtust tvö skipanna skiftast
á skotum. Lýsti annað þeirra
með kastljósum á hitt, en
slökti þau strax aftur og byrjaði
þá að skjóta.
Skothríðin stóð í svo sem 10
mínútur, en hætti að því búnu.
Meðan á henni stóð voru skipin
ýmist að slökkva eða kveikja
ljós síh.
Virtist skip það, sem upplýst
var í fyrstu með kastljósinu
vera á stærð við togara.
Fólk þarna syðra telur að
þarna hafi breskir togarar verið
a'ð verki. Hafa þeir sést að veið-
um skamt frá landi að undan-
förnu og voru sumir þeirra
vopnaðir.
Þegar skothríðin hófst sáu
menn að allir togararnir settu
á fulla ferð og þegar skothríð-
inni lauk skiftust þeir í tvo
hópa, voru fjórir í öðrum en
fimm í hinum. Héldu þeir
kyrru fyrir í þessum hópum í
svo sem klukkutíma, en fóru
síðan aftur að veiða.
Sumir hafa látið í ljós þá
skoðun, að þýskur kafbátur
hafi komið upp, milli togar-
anna, og hafi kastljós annars
togarans fallið á hinn um leið
og lýst var á kaf bátinn.
Endurmat gullforðans í
Norgi og Svíjjóí og
aukinn seSlaútgáfu-
rétíur
Stjórn Noregsbanka hefir nú
til íhugunar endurmat á gull-
forðanum í samræmi við núver-
andi gullverð sem er 5.000 kr.
pr. kg., en var áður 2.480 kr. pr.
kg. Slíkt endurmat hefir nú far-
ið fram í Sviþjóð, sem einnig
getur notað gulleign erlendis til
tryggingar seðlaútgáfunni. Til-
svarandi endurmat í Noregi
múndi auka seðlaútgáfurétt
Noregsbanka úr 545 milj. kr.
upp í um 700 milj. kr. NRP. —
¦¦"¦..... V""" ""' .....ii——ii ¦ ,n ^
deilur milli Balkanþjóða, og
jafnframt sagði hann, að Búlg-
arar myndi vinna að því á frið-
samlegan hátt, að fá kröfur sín-
ar teknar til greina.
FINSKIR FRAMVERÐIR.
Framverðir Finna hafa getið sér hið mesta orð í styrjöldinni. Þeir hafa hin hættulegustu
hlutverk með höndum og hafa farið margar ferðir inn yfir rússnesku landamærin til þess að
valda spjöllum á járnbrautum, vegum og brúm Rússa. Tjöld hafa þeir meðferðis og þegar
þeir hvílast og búa um sig ganga þeir þannig frá tjöldunum, að þau eru að hálfu leyti á kafi
í snjó. —•
Sæbjö'rgr fer ad
líkiiadiim úí í
kveld.
í gær var viðgerðum á ljósavél
Sæbjargar komið svo langt, að
hún var reynd og mún hún hafa
reynst ágætlega. Er ætlunin að
björgunarskútan fari út eftir
hádegið til þess að laga áttavit-
ann og vonandi getur hún svo
farið í fyrstu eftirlitsferð sína i
kveld.
Samskotin hafa gengið ágæt-
lega. Almenningur víðsvegar
um land hefir sýnt skilning sinn
á því að skútunni yrði haldið
úti. Eru samskotin bæði úr
sveitum og frá kaupstöðum við
sjávarsiðuna. Alls er söfnunin
nú komin upp í um 28 þús. kr.
og menn halda áfram að senda
tillög sín. í gær bárust til dæm-
is á fjórða hundrað krónur frá
nafnlausum gefanda í Tálkna-
firði.
Gerist félagar.
1 fyrradag sagði Vísir frá
þeim málum, sem Rauði
Kross íslands hefir áhuga
"yrir að koma í framkvæmd.
'essi mál eru:
1) Að stofna skrifstofu,
sem hefir það hlutverk að út-
vega hraustum börnum sum-
ardvalarstað í sveit.
2) Að koma upp hjúkrun-
argagnabirgðu m.
3) Að gefa út rit um heil-
brigðismál.
4) Að koma upp baðstöðv-
um í verstöðvum.
Engum blandast hugur um
ið hér sé eingöngu bráðnauð-
íynleg mál á ferðinni og í dag
.r öskudagurinn — sá dagur,
sem Rauði Krossinn hefir
valið sér til þess að afla sér
nýrra félaga og efla hag sinn
á annan hátt.
STUÐLID AÐ FRAM-
KVÆMD ÁHUGAMÁLA R.
KR. ÍSL. — GERIST MEÐ-
LIMIR R. KR. ÍSL.!
Frá hæstarétti
Slysið þegar nótabátnrinn
var fluttur imn að
Kirkjusandi.
í dag gekk dómur í Hæstarétti í máli gegn Halldóri Sveins-
syni bifreiðarstjóra, en mál þetta var höfðað af Nancy Sig-
urðsson, ekkju Sigmun'dar Sigurðssonar, er hlaut bana af
slysi á Laugarnesveginum 7. sept. 1937. Krafðist ekkjan fébóta
að upphæð kr. 14.000 — auk jarðarfararkostnaðar kr. 697.00
eða samtals kr. 14.697.00.
Að því er Sigmund snerti
taldi héraðsdómarinn, að hann
hefði varúðarlaust gengið fyrir
afturstefni bátsins eitthvað út á
veginn og ekki aðgætt umferð-
ina svo sem honum bar á svo
fjölförnum vegi. Skifti héraðs-
dómarinn sökinni þannig, að
hvor bæri helming hennar.
I forsendum hæstaréttar-
dómsins segir svo: „Kenna
verður vangæslu Sigmundar
heitins Sigurðssonar, að mestu
leyti um slys það, sem.mál þetta
varðar. Ætlandi er þó, að slys-
inu hefði orðið afstýrt, ef aðal-
áfrýjandi (Halldór) hefði ekið
¦ hægar, farið svo nærri vinstri
• vegarbrún, sem unt var, og gef-
I ið glögt hljóðmerki. Að þessu
I athuguðu telst með skírskotun
! til 15. gr. laga nr. 70 frá 1931
! hæfilegt að leggja á aðaláfrýj-
' anda helming af fébótum tjóns
þess, er af slysinu hefir hlotist."
1 — Dánarbæturnar þóttu hæfi-
| lega metnar kr. 13.000.00. Var
1 Halldór samkvæmt þessu
dæmdur til að greiða kr. 6500.-
1 00, þar af 3700.00 til ekkjunnar,
1 en 2800,00 kr. til barns þeirra
Sigmundar og hálfan útfarar-
kostnað, kr. 348.50. Sagt var að
ekki bæri í þessu mali að draga
frá að nokkru eða öllu leyti þær
kr. 4300.00 er ekkjan hefði
fengið frá Tryggingarstofnun
ríkisins með því að téð stofnun
hefði ekki gengið inn i mál
þetta. Loks var Halldór dæmd-
ur til þess að greiða kr. 800,00
í málskostnað í héraði og fyrir
hæstarétti.
Hrm. Theodór B. Lindal
flutti málið af hálfu Halldórs,
en hrm. Jón Ásbjörnsson af
hálfu frú Nancy Sigurðsson.
Póstferðir á morgun.
Frá Rvík: Akranes. — Til Rvík-
ur: Laugarvatn, Akranes.
Tildrögin að dauða Sigmund-
ar voru þau, að nefndan dag var
hann ásamt öðrum mönnum að
flytja bát inn að Kirkjusandi.
Var báturinn á bifreið og fjór-
hjóluðum vagni, er festur var
aftan í bifreiðina. Er komið var
inn á Laugarnesveg var numið
staðar, til þess að gæta að þvi
hversu báturinn færi, og voru
bæði bifrfeiðin og vagninn alveg
úti á vinstri vegbrún. Sigmund-
ur heitinn hjóp þá niður af
bílnum hægra megin og niður
á veginn, gekk aftur fyrir og
aðgætti vinstra megin, sneri
síðan við og gekk aftur inn á
veginn fyrir aftan bátinn, en í
þeim svifum ók Halldór fram
hjá í bifreið sinni R. 358. Lenti
Sigmundur, að líkindum, á
hægra horninu á vörupallinum
á bifreið Halldórs og fékk slíkt
högg, að hann andaðist síðar
sama dag. Við réttarrannsókn
út af slysinu kvaðst Halldór
hafa, er hann keyi'ði til móts
við bifreið þá, er báturinn var
á, séð mann vinstra megin við
liana, er hann giskaði á að væri
að lagfæra eitthvað. Ók hann
þá hiklaust áfram en kveðst þó
hafa dregið úr hraða bifreiðar-
innar tim leið og hann sá aftur
með bátnum, líklega niður í
15—18 km., en hann minnist
þess ekki hvort hann gaf hljóð-
merki. Hann kvaðst aldrei hafa
komið auga á Sigmund frá því
að hann sá hann vinstra megin
við bifreiðina, en aðeins fundið
að eitthvað kom við bifreiðina
er hann ók framhjá bátnum.
Um bilið milli bifreiðanna er
Halldór keyrði framhjá er ekki
fyllilega upplýst, en bygt er á
því að það haf i ekki verið meira
en svo að tæplega hafi verið
manngengt á milli bifreiðanna
og að. Halldór hafi getað ekið
utar á veginum.
Fjalla-Eyvindur
verður sýndur á morgun, og hefst
sala aðgöngumiÖa í dag. Sjá augl.
hér í blaðinu.