Vísir - 18.05.1940, Qupperneq 1

Ritstjóri:
Kristján Guðiaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
N
Ritstjóri '
Blaðamenn Simi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 18. maí 1941.
112. tbl.
Orusturnar fyrir norðan Sedan geisa
enn án þess að nokkurt lát verði á.
Horfurnar alvarle^ar fyrir Bandamenn.
Afleiðing undanhaldsins í Frakk-
landi, að Belgir og Bretar l&aia
orðið að hörfa undan vestur fyrir
Briissel.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
einustu fregnir frá Frakklandi herma, að horfurnar séu hinar alvar-
legustu. Þ jóðver jar hafa teílt fram ógrynni liðs og án þess að skeyta um mann-
tjón og hergagna rutt sér braut inji í varnarlínu Frakka, fvrir norðan Sedan,
og hin mikla spurning, sem er á allra vörum er þessi: Tekst Bandamönnum að
hindra frekari framsókn? Reims er í hættu og þegar Reims er fallin sjálf höfuðborg
landsins — París. En þrátt fyrir hinar alvarlegu horfur reyna hermálasérfræðingar og
Jeiðtogar Frakka og Breta að viðhalda bjartsýni manna. Þeir segja: Það horfir alvar-
Jega, en það hefir oft horft eins alvarlega í fyrri styrjöldum. Ástandið er ekki alvar-
Jegra en það var stundum í Heimsstyrjöldinni. Mest er barist á svæðinu jnilli Avesnes
og Vervins, fyrir norðan Sedan. Bendir þetta til, að jóðver jum hafi iekist að reka fléyg
næstum alveg gegnum varnarvirkin á þessum hluta liinnar framlengdu Maginotlínu.
Bandamenn segja, að Þjóðverjar hafi tekið upp nýja hernaðaraðferð, þ. e. að sækja
fram með ógurlegum f jöida skriðdreka, studdum af sérstakri gerð flugvéla, og verði
Bandamenn að liaga vörn sinni eftir liinu breytta viðhorfi, sem þessi nýja hernaðarað-
ferð.hefir skapað, — en við þessu rná altafbúasl í styrjöldum, segja hermálasérfræð-
ingar Frakka.
Hennálaséi’fræðingar Frakka benda á, að af hinni
nýju hernaðaraðferð Þjóðverja leiði svo ógurlegt mann-
tjón og hergagna, að slíks séu engin dæmi — og frétta-
riturum á vestui’vígstöðvunum sem verið liöfðu á Kyr-
jálanesi, er Rússar gerðu hinar áköfu árásir á Manner-
heimlínnna, segja, að sú sókn hafi verið barnaleikur i
samanliurði við sókn Þjóðverja nú.
Darlan, yfirflotaforingi Frakka, liefir gefið út dags-
skipan til fíotans, í sama anda og með svipuðum hvatn-
ingarorðum, og Gamelin, til hersins.
Þjóðverjar hafa tekið Brússel og Malines og fleiri bæi
á þeim slóðum. Breska herstjórnin hefir tilkynt, að
undanhald Breta og Belgíumanna frá Dylefljóti hafi
verið óhjákvæmilegt vegna breyttrar hernaðarlegrar að-
stöðu annarsstaðar (þ. e. fyrir norðan Sedan), en því
er algerlega neitað sem Þ jóðverjar halda fram, að vöm
Bandamanna á þessum vígstöðvum hafi bilað. Því fari
mjög fjarri, því að aðstaða þeirra liafi verið góð, og ef
hernaðaraðstaðan hefði ekki breyst Bandainönnum i
óhag í Norður-Frakklandi, liefði þarna orðið alt annað
uppi á teningnum. Undanhaldið átti sér stað aðfaranótt
17. mai.
Seinustu fregnir herma, að hernaðarástandi liafi ver-
Íð lýst yfir i París.
1 tilkynningum þeim, sem franska herstjórnin birti í gær
varð fyrst séð allgreinilega hversu alvarlegar horfurnar væri. t
þeim var sagt, að barist væri norðaustur af Rethel, sem er við
innri jaðar virkjasvæðisins meðfram landamærum Belgíu, en
þau virki eru framhald Maginotlínunnar. Á vigstöðvunum fyrir
norðan Sedan hafði Þjóðverjum þannig tekist, með því að tefla
fram mikilli mergð skriðdreka, sem studdir vora fjölda mörg-
um flugvélum, að reka fleyg inn í varnarlínu Frakka. Lengst
voru Þjóðverjar komnir tæpa 50 kilómetra inn i Frakkland, en
alls sóttu Þjóðverjar fram á 100 km. víglinu, alt frá Montmedy
fyrir sunnan Sedan til Delyfljóts í Belgíu. Alvarlegastar voru
horfurnar taldar fyrir norðan Sedan, en á vigstöðvunum fyrir
sunnan borgina var barist aftur og aftur um sömu þorp og land-
spildur. Maginotlinan sjálf er órofin, sögðu Frakkar. En svo
horfði á vigstöðvunum fyrir norðan horgina þegar i gær, að aug-
ljóst er, að Bandamenn verða að taka á öllu, sem þeir eiga til
— til þess að stöðva framsókn Þjóðverja, og sannar ekkert betur
hversu alvarlega horfði þegar í gær, að Gamelin yfirherforingi
gaf út dagskipun til hers sins, en í tilskipaninni segir, að eins
og ávalt á alvarlegustu tímum í sögu Frakklands, verði kjörorð-
ið að vera: „sigra eða falla“ — og nú verði Bandamenn að sigra.
Hermennimir verði — geti þeir eklci sótt fram — að láta líf
sitt heldur en láta óvinaliðið sækja frekara fram.
Það er og til marks um hversu horfurnar voru alvarlegar
orðnar, að þegar í fyrradag brá Churehill forsætisráðhen’a
Bretlands sér skyndilega til Parísar, ásamt helstu sérfræðingum
sinum, og ræddi við Reynaud og Gamelin.
Fregnir bárust um það frá Belgíu í gær, að her Belgíumanna
hefði hörfað undan frá Dylefljóti, fyrir vestan Louvain, og tekið
sér nýjar varnarstöður. Tekið var fram, að belgiski herinn hefði
Framh. á 4. síðu
[tgi (ýskor kal-
bílur á Rtjkjai-
1M1.
Sú saga^gekk hér í bænum í
morgun, að kafbátur myndi
hafa komist hér inn á ytri höfn-
ina. Hefði honum verið sökt og
tveir menn bjargast af áhöfn-
inni.
Tíðindamaður Vísis fór því á
fund yfirforingja Breta hér, R.
G. Sturges, og inti hann eftir
þessu, en fékk svohljóðandi
svar:
„Um þetta vitum við, ekkert.
Samkvæmt hernaðartilkynning-
um er þetta ósatt.“
Tilefni þessa söguburðar mun
vera það, að hresku tundurspill-
arnir hafa stöðugt verið, og eru
enn á sveimi í kringum liðflutn-
ingaskipin,og flugvélin hefirver-
ið á sveimi yfir flóanum og j’fir
höfninni. Siðdegis í gær var ein-
hverju varpað út úr henni í sjó-
inn og kom upp gusa nokkur og
töldu þá menn að sprengju hefði
verið varpað.
Þótt alt sé með kyrrum kjör-
um hér í bænum, og fólk rólegt
að vanda, leikur hugmyndaflug
þess svo lausum hala, að trygg-
ast er fyrir menn að trúa því
einu er þeir sjálfir sjá, eða fá
öruggar upplýsingar um, en
vera liinsvegar sjálfir ekki með
getgátur, sem auðtrúa sálum
getur skotið skelk i hringu.
Atvinnuleysisskráning
fór fram á Akureyri í byrjun
þessa mánaðar. Atvinnulausir
verkamenn reyndust að vera
120, en auk þeirra komu 6 iðn-
aðarmenn til skráningar.
í SIEGFRIEDLÍNUNNI. — Myndin er tekin i vetur sem leið í Siegfried-línunni og sýnir nokkura
menn úr stórskotaliðinu þýska með fallbyssur at' nýrri gerð.
II«iriiiiins»ar
ófriðarin§
1 Hollandi.
Öll mannvirki eydilögd þar sem
Þjóðvepjap sækja fram.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Frá Hollandi er opinberlega tilkynt að alt herlið hafi verið
flutt á braut úr eyjunum Beveland og Walcheren, og hafi á-
kvörðun þessi verið tekin í samráði við flotaforingja Frakka,
sem hefir með höndum yfirstjórn herliðsins í Zeeland.
Aðstaða þýskn her-
sveitanna í Narvik
talio vonians.
Breskur her sameinast
her Norðmanna.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Frá Vardö í Noregi er símað,
að úrslitaárás frá hendi Banda-
manna þokist hægt og hægt nær
því endanlega takmarki að út-
rýma þýsku hersveitunum í
Narvík.
Bresk herskip hafa haldið
uppi stöðugri skothríð á strand-
virki Þjóðverja og eyðilagt þau
og öll vélbyssuhreiður við
ströndina. Flestar sveitir Þjóð-
verja liafa nú hröklast úr bæn-
um Narvík, en fáment lið er
eftir til varnar. Hröklast aðal-
liðið um suðurströnd Rombaks-
fjarðar og ineðfram járnhraut-
arlínunni upp til fjalla i áttina
til sænsku landamæranna.
Flugvélar Bandamanna hafa
átt í orustum við þýskar flug-
vélar og komið í veg fyrir
skemdastarf frá þeirra héndi i
öllu umhverfi Narvíkur.
Norðmenn, sem komið hafa
frá Mo, sunnanvert við Bodö,
hafa skýrt frá því, að Bretar
hafi sett mikið herlið á land i
Mo síðastliðinn þriðjudag, og
hafi þær hersveitir sameinast
herliði Norðmanna í Hemnes-
fjalli i Finnafirði þar sem varn-
arlína þeirra er, en þar hafa þeir
stöðvað framsókn liinnar þýsku
herdeildar norður á bóginn til
Narvíkur. Hersveitir Bretá
höfðu meðferðis mikið magn al'
hergögnum, þar á meðal hryn-
vagna, fallbyssur og margskyns
nútíma hernaðartæki.
Með því að varnarlina Norð-
Áður en herliðið var flutt iá
hrott höfðu Þjóðverjar gert
tryltar loftárásir á eyjarnar, þ.
á. m. á borgirnar Middelburg og
Veere, og valdið stórkostlegu
tjóni á öllum mannvirkjum.
Grimmilegar orustur hafa
staðið látlaust á suðurbökkum
Scheldefljótsins, og hefir þar
verið beitt á háða bóga öllum
þeim hernaðartækjum og fylstu
hörku, sem unt er i stórorustum.
Hafa sjónai’vottar gefið þá lýs-
ingu á viðureign þessari, að ekki
sé unt að hugsa sér hana lirylli-
legri en hún hafi verið. Þjóð-
verjar beittu fram bryndrekum
sinum og sóttu ákaft fram, en
hersveitir Bandamanna gerðu
stöðugar gagnárásir, og var svo
á tímabili að ekki mátti greina
manna liefir þannig verið styrkt
með hreska lierliðinu og nútíma
hernaðargögnum eru litil líkindi
til að þýsku hersveitunum í
Narvík geti borist hjálp og verði
þær því að gefast upp innan
skamms eða liröklast yfir
sænsku landamærin, en þar
verða hersveitirnar teknar til
fanga og afvopnaðar.
af hverju var mest í lofti: kúl-
um og sprengjum, sundurtætt-
um likum, trjám, sem kubbuð-
ust sundur og köstuðust hátt í
loft upp eða öðru því, sem fyrir
varð, með þvi að ekkert stóð
fyrir.
Áður en Hollendingar yfir-
gáfu stöðvar sínar eyðilögðu
þeir öll þau mannvirki, sem
nokkra þýðingu gátu haft frá
sjóhernaðarlegu sjónarmiði, þ.
á m. kveiktu þeir í öllum olíu-
stöðvnm og oliugeymum, eyði-
lögðu hafnarmannvirki og ann-
að það, sem þýska hernum mátti
að gagni koma.
Flugvélar, sem bækistöðvar
höfðu á æfingarvöllunum á
Walcheren flýðu yfir til her-
stöðva Bandamanna og hafa náð
þangað lieilu og höldnu.
Loftvarnanefndin
hefir skrifstofu í Lögreglustöð-
inni, og er hún opin frá kl. 9—18.
Skrifstofan hefir síma 5611. Hún
veitir allar upplýsingar er að loft-
vörnum lúta. Skráning sjálfboða-
liða til undirbúnings loftvörnum og
hjálparstarfs, ef með þarf, fer fram
daglega kl. 6—7, konur, og kl. 8
—10, karlar.