Vísir - 29.08.1940, Side 1
Ritsfcjóri:
Krist|án Gu5laugsson
Skrifstofur:
Féiagsprerstsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 29. ágúst 1940.
198. tbl.
Æfgilegriistii iiætiiraráslr á
Bretlaiid frá jsrtríðsbyrjim.
Mý loftárás á Berlin s. 1. nótt.
Bresku flugvélarnar flugu
fram og aftur yfir borgína
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London í morgun.
Mörg hundruð þýskra flugvéla gerðu í nótt hörð-
ustu næturloftárásirnar á Bretland. Varpað
var niður þúsundum sprengja á England og
S.-Wales frá því að farið var að skyggja í gærkveldi og
þar til birti aftur í morgun.
Næstum allar sprengjurnar, sem varpað var niður
voru litlar íkveikjusprengjur, en á flestum stöðum tókst
að slökkva eldinn, sem þær kveiktu, áður en hann gat
valdið miklu tjóni.
Miljónir Lundúnabúa urðu að dvelja alt að 7 klukku-
stundir í loftvarnabyrgjunum víðsvegar um borgina,
meðan þýsku flugvélarnar flugu fram og aftur yfir út-
hverfunum. Inn yfir miðhluta borgarinnar tókst þeim
ekki að komast.
United Press hefir það eftir áreiðanlegum
heimildum, að Þjóðverjar vörpuðu niður alt
að 1000 íkveikjusprengjum og stórum sprengj-
um á London og nágrenni hennar. Tjón varð
lítið og að eins tveir stórbrunar kviknuðu, en
þeir voru fljótlega slöktir.
Talið er að að eins 12 þýskar flugvélar hafi tekið þátt
í árásinni á London, en þær flugu svo hátt, að erfitt var
að beita loftvarnabyssunum og leitarljósin náðu að eins
einstaka sinnum „tangarhaldi“ á þeim.
Þúsundir manna voru í næturklúbbum, leikhúsum
og veitingahúsum í Westend, þegar loftárásin hófst.
Hafðist fólk þar víða við áfram og var ýmislegt til
skemtunar, þótt komið væri fram yfir venjulegan lok-
unartíma.
Þjóðverjar héldu áfram árásum sínum á Bretland í gærkveldi
og síðastl. nótt. Komu flugvélarnar yfir sundið til Kentstrandar
og lenti í bardaga milli þeirra og breskra orustuflugvéla. Yfir
Thamesárósum var mikið barist. Nokkurum þýskum flugvél-
um tókst að komast inn yfir London. Flugu þær mjög hátt.
Árásir voru gerðar á fjölda marga staði í Englandi og Wales í
gær og urðu skemdir á íbúðarhúsum og verksmiðjum og sum-
staðar varð manntjón. Yfirleitt beita Þjóðverjar þeirri aðferð í
seinni tíð, að flugvélar þeirra fara í smáhópum eða ein og ein,
til þess að komast hjá miklu flugvélatapi. Mesta loftorustan í
gær stóð yfir í heila klukkustund og vor sjö flugvélar skotnar
niður og tvær breskar. Alls voru skotnar niður 24 þýskar flug-
vélar í gær, til kl. 8 síðdegis, og 12 breskar, en áhafnir f jögurra
komust lífs af.
Svo virðist sem Bretar ætli að endurgjalda Þjóðverj-
nm árásirnar á London, því að ný loftárás var gerð á
Berlín s. 1. nótt, Þegar er aðvaranirnar um loftárásir
höfðu verið gefnar þustu menn í loftvarnabyrgin og
höfðust þar við samtals í 3 klst. Það voru mjög margar
fhigvélar sem komust inn yfir borgina, og segja frétta-
ritarar hlutlausra þjóða, að bresku flugvélarnar hafi
flogið fram og aftur yfir borgina. Úr miðhluta borgar-
innar sáust svifblys yfir úthverfunum og mikil skot-
hríð heyrðist. Loftárásin stóð í 3 klst.
Samkvæmt hinni opinberu þýsku fréttastofu biðu tíu menn
bana, en 28 særðust í loftárásinni á Berlín. — Flugvélarnar komu
aftur og aftur og var varpað sprengjum og íkveikjusprengjum
víðsvegar um borgina.
Mörg skip liafa í þessu stríði farið í sína hinstu siglingu niður
á hafsbolninn og tekið með sér marga eða fáa menn af
skipshöfninni. Mynd þessi er af norsku skipi, Burgos, sem rakst
á tundurdufl við Englandsstrendur, er skipið var á siglingu i
„convoy“. Skipverjum öllum, 32 að tölu, var bjargað.
22&Í iiienii „áeknir úr
iimferd44 fyrsta uiáii*
llðillll.
Dagskipun lögreglustjórans, um að taka alla áber-
andi drukkna menn úr umferð, hefir nú verið í gildi í
fjórar vikur og hafa 220 menn verið teknir á því tíma-
bili, eða tæplega 8 menn á sólarhring til jafnaðar.
Hvað lafir hann
lengi ?
Þegar Voroshiloff féll í ónáð
hjá föður Stalin, tók þessi svip-
fagri maður við af honum.
Hann er Semyon Konstantino-
vich Timoshenko, marskálkur,
45 ára að aldri. Hann hefir hlot-
ið mest álit í augum Rússa fyrir
að ráðast að baki Pólverjum,
þegar þeir áttu í vök að verjast
fyrir Þjóðverjum. — En nú er
eftir að vita hvað hann lifir
lengi á þeirri frægð.
Einkaskeyti frá United Press.
öldungadeild þjóðþingsins
hefir nú samþykt með 56 at-
kvæðum gegn 31 herskyldulög-
in, sem heimila að kveðja til
heræfinga um eins árs bil alla
vopnfæra karla í Bandaríkjun-
um á aldrinum 21 til 30 ára.
Um frumvarp þetta hefir
staðið allmikill styr að undan-
förnu á þingi Bandaríkjanna.
Voru hornar fram breytingar-
íillögur við frumvarpið, þess
efnis, að heimildin yrði ekki
veitt fyrr en á næsta ári. Héldu
tillögumenn því fram, að ó-
Iieppilegt væri, að þetta mál
yrði deiluefni í kosningunum,
sem nú fara í hönd. En forset-
inn, Franklin D. R.oosevelt, lýsti
þá yfir þvi, að ef frestur yrði
á afgreiðslu frumvarpsins, væri
öllum landvarnafyrirætlunum
þeim, sem ríkisstjórnin liefir á
prjónunum, stefnt í voða, og
kvaðst hann verða að leggja á-
lierslu á, að afgreiðslu málsins
yrði Iiraðað. Kvaðst hann
mundu húast við, að frumvarp-
ið yrði afgreitt sem lög á tvéim-
ur til þremur vikum.
Virðist svo sem Roosevelt
muni hafa sitt fram. Gengur
frumvarpið nú til fulltrúadéild-
arinnar. Hefir það vafalaust ýtt
mjög undir, að öldungadeildin
samþykti frumvarpið, að sú
skoðun hefir hreiðst allmjög út
í Bandaríkjunum, að það, sem
gerst Iiefir í Evrópu, sýni, að
Bandaríkin verði að vera við
öllu húin, og hættulegt sé að
fresta fyrirætlunum um aukn-
ar landvarnir.
Hefir það aukið ótta manna
i þessuin efnum, að undirróður
möndulveldanna í Bandaríkj-
unum hefir reynst vera viðtæk-
ari en talið var, og hefir m. a.
verlð gerð húsrannsókn hjá
þýskri ferðaskrifstofu í New
York, og lagt hald á öll liennar
plögg. Blöðin héldu því fram,
að skrifstofa þessi væri aðal-
hækistöð þýsks undirróðurs í
Bandaríkjunum.
Það er talið, að um 12 mil-
jónir manna í Bandaríkjunum
verði skrásettar til herþjónustu,
Vísir hafði tal af Agnari Ivo-
foed-Hansen lögreglustjóra í
morgun.
Kvað hann það mestu vand-
kvæðin við framkvæmd dag-
skipunarinnar, hvað lögreglan
liefði yfir takmörkuðu húsnæði
að ráða.
1 „steininum" fyllist oft á
laugardagskvöldum um ellefu-
leytið, en þau kveld er að jafn-
aði mest að gera.
Þá tökum við til að nota klef-
ana, sem eru í liúsi sjálfrar lög-
reglunnar, en oft fer svo, að sú
viðbót nægir ekki. Neyðumst
samkv. herskyldulögunum. —
Gert er ráð fyrir, að 900.000
menn verði kvaddir til vopna
árlega. Menn, sem kvaddir liafa
verið til heræfinga, má senda til
herþjónustu hvarvetna í Vest-
urálfu og til nýlendna Banda-
ríkjanna.
Vegna þessara laga geta
Bándaríkin i framtíðinni liaft
41/2 miljón manna æfðan her,
auk varaliðs.
Lögin heimila ríkisforsetan-
um að taka verksmiðjur ein-
staklinga og fyrirtækja til fram
leiðslu í þágu lándvarnanna, er
nauðsyn krefur, að hergagna-
framleiðslan sé aukin í þágu
Iandvarna Ban da ríkjanna.
við þá stundum til, eftir mið-
nættið, að láta þá lausa, sem
minst eru drukknir og liafa
hægast um sig, en þeir eru þá
fluttir lieim til sín.
Úr þessu mun þó bætt von
bráðar, því að nú er verið að
innrétta nýja klefa í húsinu og
verðum við vonandi ekki i neinu
húsnæðishraki eftir það.
Þessi starfsemi lögreglunnar
virðist bera tilætlaðan árangur.
Minna hefir verið um óreglu á
götunum og livergi hefir komið
til árekstra milli Islendinga og
breskra hermanna.
Dagskipunin mun verða látin
gikla framvegis og í engu slakað
á lienni.
Kappróðrarmót Ár-
manns íer f ram í kvöld
Kappreiðrarmót Ármanns fer
fram x Skerjafirði í kvöld og
hefst kl. 7. Er nú liðið á þriðja
ár síðan kappróðrarmót fór
fram síðast hér.
Róðurinn hefst í'étt utan við
hátaskýli Ármanns og lýkur
inni í Fossvogi. Brautin er 2000
metrar og taka þrjár bátshafn-
ír þátt í róðrinum, A-, B- og C-
svelt Ármanns. Þátttakendur
Bretar og traust
íranskra nýlendna.
London í morgun.
„Times“ ræðir um frönsku
nýlenduna Tschad í forystugrein
í morgun:
„Það er gott fordæmi, sem
stjórnendur þessarar nýlendu
hafa gefið öðrum frönskum ný-
lendum úti um heim, enda sýnir
það, að allir Frakkar í Afríku
eru ekki á sama máli og þeir,
sem sent hafa Hitler 800 flugvél-
ar til að herja með á fyrri banda-
menn. Enginn efast um, að að-
staða de Gaulle’s hershöfðingja
styrkist mjög við þennan holl-
ustuvott nýlendunnar.
Þáð er nú hlutverk Breta að
vinna aftur traust margra
franskra nýíendna, sem líkt er
ástatt um og Tschadnýlenduna,
og gera þær að virkum banda-
mönnum gegn yfirgangi mönd-
ulveldanna.“
Það er lögð áhersla á það i
London, að Tschadnýlendan sé
þýðingarmikill liður milli
bresku nýlendanna. Þá virðist
svo sem viðureignir síðustu
vikna i lofti hafi sannfært stjórn-
endur hinnar frönsku nýlendu
um það, að Bretar muni að lok-
um sigra, og þurfi þvi ekki að
óttast hefndir af hálfu Þjóð-
verja.
Þýski flugflotinn
)>heldur aðeins vökuu
íyrir fólki í London,
Amerikumenn gerast nú með
hverjum deginum ákafari
stuðningsmenn Breta. Roosevelt
og Willkie hafa báðir lýst sig
andvíga einangrunarstefnunni
og fylgjandi þvi, að Bandaríkin
veiti Bretum alla hjálp, sem þau
geta. Jolmson hersliöfðingi lýsti
yfir því í gær, að Hitler myndi
ekki borða neina máltíð i Lund-
únum á þessu ári, en það hefir
verið einn liður í „hvíslingum“
nazista, að Hitler myndi borða
morgunverð í Lundúnxun ein-
hvern daginn í haust.
Bandaríkjablöðin birtu flest í
gær fyrirsagnir þess efnis, að
loftárásirnar á London hefðu
enga hernaðarlega þýðingu, og
einstöku hlöð komust jafnvel
þannig að orði, að þær væru
hlægilegar fyrir það, hve litlu
tjóni þær kæmu af stað.
„Getur Hitler ekki meir en
þetta?“ spyr eitt blaðið, og bæt-
ir því við, að þýski loftherinn,
sem talinn var ægilegur í byrj-
un striðsins, geti nú að þvi virð-
ist, ekki meir en að halda vöku
fyrir fólki í Lundúnum.
frá K.R. eru ekki með að þessu
sinni.
Kept er um bikar, sem Sjó-
vátryggingarfélag íslands hefir
gefið.
Þá fer og fram kappróðrar-
mót fyrir byrjendur og taka
þótt í þvi tveir flokkar, A- og
B-sveitir frá Ármanni. Þær róa
1000 metra.
Mikið fjör er nú i róðrariðk-
unum hjá Ármanni og æfa um
50 manns hjá þvi félagi að
staðaldri.
Slys.
Sjö ára gamall drengur varS í
morgun fyrir herflutningabíl í
HafnarfirSi og beiö bana af. Mál-
i8 er í rannsókn og ekki hægt að
segja frekara frá þvi aiS svo
stöddu.