Vísir - 04.12.1940, Síða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár. Reykjavík, miðvikudaginn 4. desember 1940. 281. tbl.
Grikkir komnir helmingi
lengra inn í Albaníu en
Italir komust nokkuru
sinni inn í Grikkland - -
Grikkir taka hæðir við
Oliridavatn.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun
Fréttaritarar United Press, sem hafa fylgst með
grísku hersveitunum, er bær ráku flótta ítala
norður á bóginn, frá Koritza, og á Epirus-
vígstöðvunum, símuðu í gærkveldi, að Grikkir hefði
haldið áfram sókn sinni í gær.
Grikkir eru nú komnir helmingi lengra inn í Albaniu,
símar annar þeirra, en ítalir nokkuru sinni komust inn
í Grikkland. Unna Grikkir Itölum engrar hvíldar og
hafa þeir óvíða fengið tækifæri til þess að búast um í
nýjum varnarstöðvum seinustu dægur.
Hersveitir Grikkja í Makedoniu hafa nú tekið fyrstu
hæðirnar við Ohridavatn á landamærum Jugoslaviu.
ítalir höfðu grafið skotgrafir við rætur hlíðanna, og
tóku Grikkir sér stöðu að eins 400 metra þar frá, og
hófu sókn þaðan. Hafa þeir þegar tekið nokkurar hæðir.
Á Epirusvígstöðvunum við Adriahaf hefir grískt fót-
göngulið ráðist á hersveitir ítala, sem höfðu komið sér
fyrir handan við mjög blautlendar mýrar. Grísku her-
sveitirnar höfðu náð á sitt vald mikilvægum vegi á þess-
um slóðum. Yegurinn liggur þarna meðfram hlíðum og
höfðu Grikkir komið sér þar ramlega fyrir. Hugðu ítalir
ekki að sér, því að þeir héldu, að ógerlegt væri að kom-
ast yf ir mýrarnar, en Grikkir létu ekkert af tra sér, gerðu
árás á ítali. Óðu þeir í blautum mýrunum, en þar er svo
mikil leðja víða, að ógerlegt er að veita nokkura aðstoð
þeim, sem særast. Drukknuðu margir hermenn Grikkja
í mýrarbleytunum, en hersveitirnar komust yfir þær,
gerðu áhlaup á stöðvar ítala og hröktu þær á frekara
undanhald.
Panamaskupðinum „lokað^
M^ntreaLc
Quebe
tííicago
yPortsmoufii
Jeosrori
___ÍLondon
ÍEW YOBK
' NEWFO^NDLAN
'Jabfef
PHILAOHLPHIA
A T L A N T ! c
4, bjjlÍORFOLK
C Hattenss
S
Vílmingtc
^HARLHSTON
I ili
0 C E A N
'uml' . , GUANTANAMO
fjswAs.
IDLRA5-A s \MaRTtN/QUE(m
H0NDURft5'7 CARIBSEAN ' SEA
HICARAGUAf A S>
JAN'AIvIA
V COLOMBIA
M<vr,<r QCfAff ^SOUTH AMERlOý
.
^ríifCM
WfílHIDfíD
Kringlóttu blettirnir á myndinni sýna slaði þá, sem Banda-
ríkin hafa fengið til afnota fyrir bækistöðvár hjá Bretum. Hafa
þeir fengið þá staði á leign í 99 ár, og greitt leiguna með 50
tundurspillum. Svörtu tíglarnir tákna þá staði, sem Bandaríkin
notnðu áður, og nota enn, fyrir bækistöðvar. Þótti þeim Pan-
amaskurðurinn illa varinn áður, en nú segja þeir að honnm sé
„lokað“. —
Breska þingíð ræflir om
hámarksverð á isfiski.
Eftirfarandi umræður fóru fram í breska þinginu 6.
nóvember síðastliðinn:
Seinustu fregnir frá Grikk-
landi herma, að menn geri sér
hinar bestu vonir um það í
Aþenuborg, að Grikkir hertaki
Argyi’,o Castro mjög bráðlega,
vegna sigra þeirra, sem Grikkir
hafa unnið þar í grendinni. ít-
alir geta nú ekki flutt neitt að
frá Sante Quaranti, og Grikkir
eru aðeins 13/4 enska mílu frá
þeirri borg.
Vegna loftárása Breta og
Grikkja á Yallona og Durazzo
og aðrar hafnarborgir hafa ít-
alir orðið að hætta við að flytja
herlið á sjó, að mestu leyti, til
Albaníu, nema til nyrstu hafn-
arinnar, em lið sitt flytja þeir
loftleiðis. Er það þó hættulegt
og bensíneyðsla mikil í slíkum
flutningum. •
Bretar hafa gert loftárásir
með miklum árangri á Neapel
og Augusta á Sikiley.
Petain vill
ekki stríð
við Breta.
Laval íer til Berlinar
þrátt fyrir alt.
London í morgun.
Fyrir skemstu barst fregn
um það, að Petain marskálk-
ur liefði beitt áhrifum sínum
gegn því að Laval færi til Ber-
línar, eins og áformað hafði
verið, og var þess til getið, að
Petain óttaðist að hann yrði um
of tilhliðrunarsamur, en svo
virðist sem Þjóðverjar beri nú
æ fleiri kröfur fram gegn
Frökkum og að mótspyrna*
frönsku þjóðarinnar gegn
Þjóðverjum þar í landi fari
vaxandi.
Petaiii skýrði blaðamönnum
frá því í gær, að Laval mundi
fara til Berlínar bráðlega. En
önnur ummæli hans vöktu enn
meiri athygli, því að þau benda
til að það sé rétt, sem áður hafði
fregnast, að Þjóðverjar vildu
fá Frakka með sér í slríðið
gegn Bretum. Petain sagði, að
Frakkar óskuðu ekki eftir
stuðningi neinnar þjóðar til
þess að verja nýlendur sínar í
Norður-Afríku, og liann tók
það fram, að ef Frakkar þægi
slyrk Þjóðverja til þess, yrði
afleiðingin stríð við Bretland,
en það vildi Frakkar forðast.
Afleiðing þess' yrði loftárásir
á franskar borgir, og vel gæti
svo farið, segir fréttaritari Ti-
mes, að nýlendubúarnir gengi
þá í lið með de Gaulle, en á-
hrif lians fara nú mjög vax-
andi í Sýrlandi og víðar.
Hörð árás á borg
í V-Midlands.
London í morgun.
Aðalárás þýskra sprengju-
flugvéla í gærkveldi var á borg
eina í Vestur-Midlands. Loftá-
rásin byrjaði snemma um
kvöldið og stóð hún í samfleytt
4 (klst., með einu hléi, sem stóð
20 mínútur.
Árásimar á London byrjuðu
líka snemma og var þeim lokið
að mestu kl. 10. — Nokkurum
sprengjum var þó varpað milli
10 og 12, en ekki neinum eftir
miðnætti. ;
Flugmennirnir, beittu sömu
aðferðum og áður, vörpuðu í-
kveikjusprengjum og þar næst
sprengikúlum. En að þessu
sinni tókst fljótlega að hindra
útbreiðslu eldsins. —I um sex
hverfum borgarinnar varð mik-
ið tjón, en manntjón var furðu-
lega lítið.
Mr. Roland Robinson spurði
fulltrúa matvælaráðuneytisins
(Woolton, lávarður, verður að
hafá fulltrúa fyrir sig í Neðri
málstofunni, því að hann á ekki
sæti þar), hvort honum væri
það ljóst hvað fiskverð hefði
liækkað mjög síðastliðið ár og
livort hann ætlaði að íhuga —
vegna liins mikla gróða erlendra
togaraeigenda — að koma á
eftirliti með verðlagi og leggja
aftur á 10% verðtoll á allan fisk,
sem lagður er upp í breskum
Jiöfnum af útlendum botnvörp-
ungum.
Major Lloyd George: Hæst-
virtum ráðherranum er það
ljóst, að fiskverð hefir mjög
hækkað og liann hefir nú til at-
hugunar verðlagseftirlit á fiski.
Hann getur samt ekki fallist á,
að nú sé timabært að leggja
10% verðtoll á innflutnings-
vörur.
Mr. A. Bevan: Er heiðruðum
þingfulltrúa ljóst hver- kald-
hæðni felst í þvi, þegar upplýs-
ingamálaráðuneytið sendir blöð-
unum matseðla til birtingar, m.
a. fyrir fisk, sem verkalýðnum
er ókleift að kaupa? Fiskverð
er óvenjulega liátt.
Major Lloyd George: Þetta
atriði er til athugunar.
Mr. George Griffiths: Er
heiðruðum þingfulltrúa Ijóst að
fjöldi húsmæðra kallar þessar
morgunverðs-leiðbeiningar blill
og vitleysu og geta alls ekki far-
ið eftir þeim
Kjartan
Ólafsson
sextugur í dag
Kjartan Ólafsson má telja
með allra þektustu borgurum
þessa bæjar, — vinsæll maður
og vel látinn; að ýmsu leyti
brautryðjandi í sinni ment og
nýtur mikils trausts hjá stai’fs-
bræðrum sínum og hinum fjöl-
mörgu viðskiftavinum.
Kjartan er einn þeii'ra
manna, sem með reglusemi,
atorku og stakri samviskusemi,
að hvei'ju starfi, sem hann hef-
ir gengið, hefir brotist áfram í
lífinu af eigin ramleik. Ungur
misti liaim föður sinn og varð
snenuna að vihna fyrir sér, í
fyrstu við venjuleg sveitastörf,
en síðar við sjómensku. Dvaldi
liann um langt skeið í Eng-
landi og stundaði þar ýms
störf. Árið 1907 setti hann á
stofn liér í Reykjavík, ásamt
Sigurði Ólafssyni rakarameist-
ara, fyrstu nýtísku rakarastof-
una hér i bænum, en áður
höfðu þeir félagar lokið námi
i rakaraiðn i Kaupmannahöfn
á tiltölulega stuttum tíma og
með góðum vitnisburði.
Kjartan er íþróttamaður góð-
ur og lagði nxikla stund á í-
þróttir, er hann var yngri að
árum. Hann er söngmaður á-
gætur, söngelskxxr og smekkvís
á þá hluti, og' hefir um langt
Utför
borgarstjórans
Kl. 1 í dag liófst jarðarför
Péturs Halldórssonar, hoi'gar-
stjóra, á húskveðju að heimili
hans, Túngötu 38. Kirkjuat-
höfnin, sem var útvarpað, liófst
klxxkkan langt gengin i tvö.
Sr. Bjarni Jónsson vígslu-
biskupj flutti húskvejðjuna, en
sr. Friðrik Hallgx'ínxsson flutti
kirkjuræðuna.
Alþingisnxenn og miðstjórn
Sjálfstæðisflokksins báru kist-
una í kirkju, en bæjai’i'áðs-
og bæjarstjórnarfulltrúar úr
kirkju.
Fulltrúar frá Stórstúkunni
báru kistuna í kirkjugarðinn,
en starfsmenn bæjarins að
gröfinni.
Lúðrasvei't ’ Rjeykjavíkur ííék
sorgarlög við kirkjugarðsgöng-
una.
Slökkviliðið kallað út.
Klukkan 6.22 í morgun var
Slökkviliðið kallað að Lauga-
tungu við Engjaveg. Hafði þar
kviknað í út fr,á rafmagni.
Eldurinn var á milli þilm og
varð að rífa vegginn öðru meg-
in, svo að lcomist yrði að eld-
inum til þess að slökkva liann.
Skaði varð nokkur, einkum
vegna þess að það varð að í'ífa
vegginn.
Yfirlýsing.
Að gefnu tilefni skal það fram
tekið, að eg hefi ekki gefið Þjóð-
viljánum neinar upplýsingar
varðandi samningsuppkast
Dagsbi'xinai', er sent var VinnU-
veitendafélaginu nú fyrir helg-
ina, og í'itar Þjóðviljinn um
nxálið í algjöri'i vanþökk minni.
I viðtali, er eg átli við Sigfús
Sigurhjartarson, — en hann
símaði til min að fyrra bragði—
lagði eg áherslu á þessa afstöðu
nxína, enda tel eg það ekki
heppilegt að taka upp umræður
um málið í blöðum, áður en
samningsaðilar liafa í-æðst við.
Allar slíkar umræður í blöðum
eru líklegi'i til að spilla fyrir
lausn málsins en bæta fyrir
lienni, enda vii'ðast skiif Þjóð-
viljans birt i þeini eina tilgangi,
og eru þau beint framhald af
þeirri kröfu kommúnista, að
Verkamannafélagið Dagsbrún á-
kvæði taxta, án þess að leita
nokkurra samninga við vinnu-
veitendur.
Sigurður Halldórsson.
skeið verið félagi í Kai'lakór
K.F.U.M. og siðar Karlakórn-
um Fóstbræður. Kjartan er
px-ýðilega skapi farinn, jafn-
lyndur og glaðvær, kýminn og
kann"vel að segja frá því, sem
broslegi er, — trygglyndur og
vinfastur.
Hinir mörgu vinir Kjartans
munu hugsa lilýtt til þessa
glaðværa atoi'kumanns á þess-
um tímamótum*í lífi hans og
óska lionuin langra og góðra
lífdaga.
M. G.
LÖNG STYRJÖLD.
Allir húast við langri styrj-
öld. Kemur það fram i fregn-
um hvai'vetna i Bretlandi og
Bandarikjunum, að menn gera
ráð fyrir mai'ga ára styrjöld,
og allar framkvæmdir og und-
irbúningur miðast við það.
Bretar geta ekki
tapað, nenia - - -
Reyiisla ogr npplýsingfar, sein
ern linndruð miljona virði.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregn frá New York hermir, að Chaney herforingi,
sem var sendur til London ásamt fleiri liersérfræðing-
um Bandaríkjanna, hafi komist svo að orði, að athug-
anir hans og reynsla meðan hann dvaldist í London
liafi sannfært sig um, að Bretar geti ekki tapað í styrj-
öldinni, nema jxví að eins að þeim verði það á, að verða
of öruggir í trúnni á sigurinn, og verði á vanrækslusynd-
ir af þeim sökum. Ef Bretar halda sinu striki, verða ör-
uggir í trúnni á sigurinn — en ekki of öruggir, og á-
stundi fylstu gætni, eins og þeir gera nú, er eg sannfærð-
ur um, að þeir munu bera sigur úr býtum um það er
lýkur.
Bandarikin fá nú frá Bretlandi, sagði Chaney her-
foringi — hernaðarupplýsingar, sem eru svo mikils
firði, að skiftir hundruðum miljóna dollara.
SÓKN AF IIÁLFU BRETA
NÆSTA ÁR.
De Ganlle flutti ræðu í gær
og lýsti þeirri skoðim sinni, að
Bretar myndu liefja sókn sína
í lofti á næsta ári, þvi að þá
yrði loftliei'iiaðarleg aðstaða
þeirra oi'ðin miklu hetri en nú.
_ De Gaulle sagði ennfremur, að
vænta mætli liernaðaraðgerða
af Þjóðverja hálfu á Miðjarðar-
hafi -— en ef til vill ekki fyrr
en næsta ári.