Vísir - 15.12.1940, Qupperneq 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 linur
Afgreiðsla
Reykjavík, sunnudaginn 15. desember 1940.
291. tbl.
:s
Bretar hafa nú tekið 30.000-40.000
fanga í sókn sinni; Vpplansn
í Vestur-Sand-
Erfiður biflijúlaakstiiF.
auðninni,
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Það var opinberlega tilkynt í Kairo í dag, að Bret-
ar hefði tekið 26.000 fanga. Eru þó að eins
teknir með þeir, sem taldir hafa verið en enn
eru stórir hópar, sem ekki er búið að kasta tölu á. —
Samkvæmt fregnum, sem ekki er búið áð staðfesta op-
inberlega, hafa yfir 30.000 fangar verið teknir. Sókn-
inni er haldið áfram í fullum krafti og leitast ítalir nú
við, að veita viðnám, um 50 enskum mílum fyrir vest-
an Sidi Barrani. I breskum tilkynningum er talað um
þetta sem „örvæntingarlega tilraun“ til þess að stemma
stigu við framsókn Breta.
Breski flugherinn er stöðugt í sókn og voru skotnar niður 15
ítalskar flugvélar í dag og 4 breskar Gladiatorflugvélar. Miklar
loftárásir hafa verið gerðar á Barida og Derna og kom upp mik-
ill eldur í þessum bækistöðvum ítala. — í Derna var sprengjum
varpað á útvarpsstöðina. Þá hafa verið gerðar loftárásir á f jölda
margar flugstöðvar aðrar og birgðarstöðvar. Ennfremurámikil-
vægar hafnarborgir í öðrum nýlendum en Libyu svo sem á borg-
irnar Ashmara í Eritreu og Diredawa í Abessiniu.
I tilkynningum itölsku her-
stjórnarinnar er nú talað um
gagnáhlaup á vígstöðvunum i
nánd við landamæri Libyu og
hafi þar verið teflt fram svart-
stakkasveitum. í breskum til-
kynningum segir, að þessi á-
lilaup Iiafi verið gerð sem ör-
væntingarleg tilraun til þess að
hindra frekari framsókn Breta,
en áhlaupin liafi ekki náð til-
gangi sínum, og sæki Bretar
hratt fram.
Fyrstu ítölsku fangarnir eru
nú komnir til Kairo. Meðal
þeirra eru margir særðir her-
menn, sumir illa særðir. Allir
særðir hermenn hafa fengið
hina bestu umönnun og eru
fluttir i sjúkrabifreiðum i
fangaspítala. Bresku hermenn-
! irnir koma vinsamlega fram við
ítölsku fangana og gefa þeim
vindlinga, sem fangarnir eru
mjög fegnir að fá. Allmargir
fangar hafa verið fluttir út í
bresk herskip til brottflutninga,
til þess að koma þeim sem fyrst
fná vigstöðvunum.
Croft lávarður aðstoðarher-
málaráðherra Bretlands, hefir
flutt ræðu, og taldi hann sigur
þann, sem breski herinn hefir
unnið í Libyu einhvern hinn
glæsilegasta sem um getur í
allri hernaðarsögu Breta. Þessa
sigurs Nílárhersins breska, segir
hann, sem var unninn langa leið
frá aðalhækistöðvum, mun síðar
verða getið í sögunni sem ein-
livers frækilegasta sigurs, sem
um getur.
Smuts herforingi, forsæt-
isráðherra Siiður-Af ríku
flutti ræðu í dag og lýsti yf-
ir því, að Suður-Afríkuher-
sveitir tæki þátt í bardögun-
um í Yestursandauðninni.
Italir reyna nú að veita við-
nám á landamærum Libyu,
en öflugur breskur her sæk-
ir þar fram og reynir að
koma í veg fyrir, að Italir
geti numið þar staðar og
komist í örugga varnarstöð.
Smuts sagði í ræðu sinni,
að Italir hefði enn 200.000
manna her í Abessiniu, og
Suður-Áf:ríkuherinn mundi
ekki leggja niður vopnin
fyrr en hinni ítölsku hættu
væri brottrýmt úr Afríku.
Georg' Bretakonungur hefir j
sent Wavell yfirforingja
þakkarskeyti fyrir sigurinn í
viðureigninni við óvinaþjóð sem 1
hefir mannfleira liði á að skipa. '
í skeyti þessu minnist kon-
ungurinn sérstaklega hersveita
liinna frjálsu Frakka sem taka
þátt i sókninni.
í fregn frá Alexandria segir
að ])angað komi hvert herskipið
og flutningaskipið á fætur öðru
með mikinn fjölda ítalskra
fanga.
Bæði i Vestur-sandauðninni
og Albaniu eru Italir á hraðara
undanhaldi en áður.
o S
öiigrþvelti
í ítalska
hernnm I
Allmiiín.
Erlendir fréttaritarar í
Grikldandi síma í kvöld, aS
Grikkir taki hverja víggirta
stöðina á fætur annari.
Grísku hermennirnir sækja
svo hart fram, að þeir hirða
ekkert um þótt þeir komist
svo langt á undan f lutninga-
lestunum, sem færa þeim
birgðir, að þeir hafi ekki
annað en vatn og þurt brauð
til að nærast á dægrum sam-
an.
Þá hafa borist fregnir
um, að hratt stefni í þá átt,
að algert stjórnleysi ríki- í
Tirana höfuðborg Albaniu.
Allar hafnarborgir landsins
eru ítölum að kalla gagns-
lausar og hafa ítalir neyðst
til þess að hafa um 100 flug-
vélar í förum milli Tirana
og Ítalíu, til þess að flytja
þaðan særða menn, en til
Albaniu liggur stöðugur
straumur ítalskra her-
manna, og eru margir þeirra
Wm
Mvndin sýnir liðsforingja frá Ástralíu, Nýja Sjálandi og Kanada við æfingar á
bifhjólum í fjöllunum i Wales.
særðir. Þessir flutningar
eru skýring á því, að ítalski
flugflotinn hefir ekki gert
neinar árásir á grískar borg-
ir að undanförnu. Andúðin
gegn ítölum magnast með
hverri stundinni sem líður
og ítalir hafa orðið að grípa
til þess ráðs, að gefa loft-
varnamerki með stuttu
millibili, því að þeir eru
ekki öruggir um sig nema
þegar fólkið er í loftvarna-
byrgjunum.
Laval farínn
frá — Flandin
tekinn í
Vichystjórn-
ina í hans
stað.
London í morgun.
Petain marskálkur hefir til-
kynt frönsku þjóðinni í útvarp-
ið, að Laval sé genginn úr
stjórninni, en Flandin hafi ver-
ið tekinn í hans stað. Laval var
sem kunnugt er varaforsætis-
ráðherra og var hann aðal-
milligöngumaður þýsku stjórn-
arinnar og Petain, en Laval
vildi ganga miklu lengra í sam-
vinnunni við Þjóðverja en Pe-
tain, og var Laval afar óvinsæll
í Frakklandi. Flandin, hinn nýi
varaforsætisráðherra og utan-
i-íkismálaráðherra, hefir marg-
sinnis verið ráðherra. Hann hef-
ir hneigst í einræðisátt og hefir
í seinni tíð verið talinn fylgj-
andi þeim, sem vilja nána sam-
vinnu við Þjóðverja. Þó er litið
svo á af breskum stjórnmála-
mönnum, að ekkert í lífi Fland-
ins sem stjómmálamanns gefi
neitt til kynna um hversu hann
muni reynast nú — ógerlegt sé
að spá, hvort það sé til bóta eða
í hina áttina, að hann tekur
sæti í stjórninni.
Petain sagði, að stefna stjórn-
arinnar gagnvart Þýskalandi
Biðja Italir um
vopnahié?
Þjóðverjar sagðir hafa liðsafnaðj í
Suðvestur-Þýskalandi í því augna-
miði að senda lið til Norður-Italiu
■
Ýmsar fregnir hafa borist, sem benda til, að ástand-
ið á Ítalíu sé að verða þannig, að livað sem er geti geret
þar. Fregnir þessar eru vitanlega óstaðfestar, en vekja
mikla. athygli. Hafa amerískir fréttaritarar aflað sér
fregnanna og símað vestur um haf. I fyrsta lagi er
vikið að því, að vegna hrakfara Itala kunni þeira að
fara fram á vopnahlé. I öðru lagi er sagt, að Þ jóðver j-
ar ætli sér að reyna að halda þeim tökum, sem þeir hafa
á Itölum, og hafi þeir þess vegna dregið að sér mikið
lið í Suðvestur-Þýskaíandi, til þess að senda inn í
Nörður-Italíu, enþaðerþar sem^andúðin gegn Musso-
lini er sögð mest.
Vænlegar horlnr á ank-
inni loöskinnásðlu.
Innanlandssala er góð.
Loðdýraræktarfélag fslands hefir nýlega borist beiðni um
verötilboð á allri grávöru, sem föl væri á landinu.
Útvarpsstöövavnar í Berlín og
Rómaborg hafa kepst við að
neita því í dag, að nokkur fund-
ur liafi ált sér stað milli Musso-
lini og Hitlers — eða að til standi
að halda slikan fund. í Róma-
borg var því einnig neitað cin-
dregið, að ítálir sdfluðu að fara
fram á, að fá vopnahlé.
tæki ekki breytingum vegna
komu Flandins í stjómina. „Eg
held áfram um stjórnvölinn“,
sagði Petain.
í Bretlandi er það álitið mjög
athyglisvert, að Laval fer frá,
er hrakfarir ítala eru kunnar,
orðnar um alt Frakkland og
franska þjóðin hefir öðlast nýj-
ar vonir um, að Bretar sigri, og
afleiðing þess verði, að hlut-
skifti Frakklands verði alt ann-
að og betra en menn hafa ætl-
að í seinni tíð.
Eins og áður er getið eru þeir
Hitler og von Ribbentrop farn-
ir fná Berlín, og komst þá á
kreik orðrómur um, að þeir ætl-
uðu til fundar við Mussolini. —
1 breskum fregnum var vikið að
því, að nú mundi Hitler hafa
sannfærst um, að hann yrði,
hvort sem honum líkaði betur
eða ver, að hjálpa Mussolini. —
Bíða menn hvarvetna með
mikilli óþreyju frekari fregna
af því, sem Hitler kann að taka
sér fyrir hendur.
Italska útvarpið tilkynti fyxir
skömmu, að ítalski hex-foringinn
Pazaro liafi fallið á vígvelli er
Sante Quaranta var tekin á dög-
unum. Þessu er algerlega neitað
í Aþenuborg, þar sem kunnugt
er orðið, að lierforinginn var
drepinn af sínum eigin mönnum.
Hafði Visir tal af Metúsalem
Stefánssyni i'itstjóra og spurð-
ist fyrir unx þetta nánar.
Kvað Metúsalem, óskir hafa
boi'ist um það bæði fró Noi'ð-
ui'- og Suðiir-Ameriku, að Loð-
dýraræktarfélagið sendi vei-ðtil-
hoð i öll fáanleg loðskinn hér
á landi. Tilboðið frá Noi'ður-
Amei'iku hefði komið fi'g, Thor
Thors, sendifulltrúa vorum í
New York, og það gæti e. t. v.
vei'ið uni sönnx tilboðsóskina
að i-æða og þá er kom, frá Suð-
ur-Ameríku.
Tilboð lxafa vexáð send á
hvorutveggja staðixxn, fyrir
í'úmri viku, en svar við þeirn
hafa ekki hoi'ist ennþá. Er þess
vegna enn ekki séð urn afdrif
þessa máls, en vonir um loð-
skinnasöluna lxafa þó glæðst og
svo mikið er víst, að Ameriku-
mönnum leikur lnxgur á að
kaupa héðan skinn.
- Undanfarið hefir verið slæmt
xitlii með skinnasölu, vei’ðið
hefir verið fremur lágt á er-
lendunx nxarkaði og salan frem-
ur lítil. Hinsvegar er rnikið til
t 9TUTTU MÁLI
I fregn frá Aþenuborg seg-
ir, að facsistablöðin krefjist
þess, að Badoglio marskálkur og
fleii'i hei'foringjar sem honum
fylgja að málum vex'ði hand-
teknir. Einnig i’áðast blöðin ó
kaupsýslustéttina og kenna
henrii um matvælaskortinn í
landinu.
Skemdir ui’ðu á olíuleiðslu frá
Ploesti í Rúmeníu, segir í fregn
frá Bukarest, og mikil spreng-
ing nálægt járnbrautarbrú, og
muni þetta, ásamt öðru, verða
til þess, að draga úr oliuflutn-
ingum til Þýskalands í bili.
af skinnavöru í landinu, loð-
dýrastofninn liefir stöðugt vei'-
ið að stækka, en þó mikið di'ep-
ið af dýrum því það er.dýrt að
fóðra þau. Kjöt og önnur mat-
væli eru orðin svo dýr.
Þetta er að því leyti kostur,
að dýraeigendur liafa fargað lé-
legu dýrunum, en haldið eftir
góða stofninum, og þau gefa
miklu verðmætari skinn.
Þrótt fyrir tx*ega sölu loð-
skinna á erlendum markaði,
hefir lífdýi'asalan aukist innan-
lands fi'á því sem hún var í
fyri-a, sömuleiðis er töluverð
skinnasala liér innanlands og
mun betri og liagkvæmari en
sú, sem fengist hefir erlendis.
Sem, dæmi má nefna það, að í
liitteðfyri'a fékk Loðdýrafélag-
ið ekki nema 300 skinn til sölu,
en s.l. ár lxátt á 4. þúsund. Yfir-
leitt liafa skinnaeigendur verið
mjög ánægðir með þá sö!ursem
þeir hafa fengið á innanlands-
markaði. Hæsta verð á einu
skinni hérlendis hefir verið kr.
550.00, en svo hafa þau komist
alt-niður í kr. 30—40, ef þau
liafa vei'ið léleg. Bx'eska setu-
liðið liér hefir m. a. kevpt all-
-«iúkið af skinnum.
Erlenda loðdýrasalan hefir
aðallega vei'ið til London og
New York, svo og til Kaup-
mannahafnar, því að H. J.
Hólmjárn fór með 600 skinn
þangað. Fékst allgott vei'ð fyrir
þau, en sölukostnaðurinn varð
lika nokkuð mikill, m. a. vegna
striðs-ástandsins. Greiðsla er
enn ekki fengin fyrir skinnin,
en fyi'ir skönxnxu kom, skeyti
um það frá Sendiráðinu í
Klxöfn, að gi'eiðslan væri væixt-
aixleg á næstunni. Rennur
gi'eiðslan sennilega beint til
sendiráðsins, en ríkisstjórnin
liér mun leysa liana út til við-
komandi eigenda skinnamia.
Aftur á móti liefir sala á loð-
dýraskinnum til New York og
London ekki vei'ið góð til þessa.