Vísir - 28.12.1940, Síða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 28. desember 1940.
Ritstjóri Biaðamenn S(mi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla j
301. tbl.
Mllcil itölsk loft—
árás á Preveza.
Grikkir t {miui veg-
inia tiíi taka Tepeliaii.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Samkvæmt skeytum frá Aþenuborg gerðu Italir
mikla loftárás á Preveza í gærkveldi. Er þetta sú hafn-
arborg Grikklands, sem næst er landamærum Albaníu.
Mikið af skipum var í liöfninni, er árásin var gerð, og
er talið að varpað hafi verið um 200 sprengjum á höfn-
ina. I grískum tilkynningum segir, að árásin liafi mis-
hepnast og t jón orðið sáralitið.
Talsmaður grísku herstjómarinnar sagði í gærkveldi,
að miklir bardagar hefði átt sér stað við Drina-fljót í
gær. Þrátt fyrir mikið fannfergi hafa Grikkir hertekið
nýjar stöðvar í Sukagora-f jöllum. Grikkir hafa nú kom-
ið fyrir fallbyssum í þessum fyrrverandi herstöðvum
Itala og geta skotið á þjóðbrautirnar, sem liggja suður
til Tepelina um Voyas-dalinn. Fallbyssur sínar fluttu
Grikkir á sleðum og notuðu múlasna til þess að draga
þá.
í tilkynningu herstjórnarinnar seg-ir, að hernaðaraðgerðir
gangi mjög að óskum, og hafi Grikkir tekið um 200 fanga í
gær. Grikkir tóku og mikið herfang, m. a. nokkurar stórar
fallbyssur, vélbyssur o. s. frv.
Til þess að karlmennirnir, sem starfa við strætisvagna í Lon-
don, geti farið i herinn, er farið að ráða stúlkur til að selja far-
miða og jafnvel til að stjórna „bússunum“. Að sögn hefir þetta
orðið mjög vinsælt meðal karlmanna, svo að þeir, sem aldrei
komu áður upp i strætisvagn aka nú með þeim oft á dag. Það
er a. m. k. auðséð á liermanninum á myndinni, að honum lýst
hið besta á þetta nýmæli. Oss sýnist þó hinn borðalagði maður-
inn vera diálitið fúll yfir sókn hex-mannsins.
Sjómenn varaðir við rek-
duflum með ströndum fram
---- \
Dufl rekur í Barðasfrandarsýslu.
T esin var upp í útvarpið i gær tilkynning frá Vita-
■*"* málastjóra, þar sem þeim tilmælum bresku setu-
liðsstjórnarinnar er beint til sjómanna, að þeir tilkynni
þegar í stað til breska foringjans í loftskeytastöðinni í
Reykjavik, ef þeir vefða varir við tundurdufl á reki við
strendur landsins.
Italska setu-
liðið í Bardia
að verða
skotfæra-
laust?
London í morgun.
Menn búast nú við, að þess
verði skamt að bíða, áð Bretar
taki Bardia. Setuliðið þar, sem
er talið upp undir 20.000 menn,
hefir ekki fengið neinar, nýjar
birgðir af skotfærum eða vist-
um, og ætla menn, að nú sé far-
ið að ganga á birgðirnar.
Þá hafa borist fregnir um, að
mikill fjöldi ítalskra hermanna
vinni að því að koma upp nýj-
um víggii'ðingum fyrir austan
Tobrouk, sem Italir ætla að
reyna að verja meðan auðið er.
Senda Frakkar
ílota sinn til
Norður-Afrí ku ?
London í morgun.
Fregnir hafa borist um, að
kröfur Þjóðvei’ja á hendur
Frökkum varði meðal annars
franska liersldpaflotann, —
Þjóðverjar vilji fá frönsku her-
skipin til notkunar í Miðjarðar-
hafsstyrjöldinni gegn Bretum.
Petain marskálkur hefir altaf
unnið gegn kröfum í þessa átt,
— enn sem komið er með góð-
um árangri, að því er talið er.
Flogið hefir fyrir, að Frakkar
ætli að lxafa vaðið fyi’ir neðan
sig, ef Þjóðverjar herða enn
kröfur sinar, og senda herskip-
in, sem þeir eiga eftir, til Algier
og Marokko, og víst er, að
margt franskra sjóliða er von
þangað, og er látið líta svo út,
sem þeir fari þangað í langt
leyfi —- alt að því til heils árs,
ef svo ber undir.
Dai-lan, flotafoi’ingi og flota-
ráðherra Frakklands, hefir verið
í Paris og rætt við dr. Abetz, að
því er menn ætla um franska
flotann, en ekkert hefir verið
opinberlega tilkynt um þær við-
ræður Darlans við Petain og
fleiri ráðherra, eftir lcomuna til
Vichy frá Pai’ís.
í sambandi við þessi mál vek-
ur allmikla athygli, að hinn
nýi sendiherra Bandai’íkjanna í
Frakklandi (Vicliy), Leahy að-
míráll, er bráðlega væntanlegur
þangað ,og búast margir við, að
Petain rnuni reyna að draga all-
ar samkomnlagsumleitanir á
langinn, þar til hann er kominn
til Vichy, þar sem Leahy flytur
boðskap frá Roosevelt forseta.
Lehay aðmíráll ferðast yfir
Atlantsliaf í herskipinu Tusca-
loosa, sem forsetinn iðulega
notar til langferðalaga.
4000 §mále§ta
§kipi §ökt.
London í morgun.
Breska flugmálaráðguneytið
tilkyrinir, að Skuaflugvélar hafi
gert árásir á liöfnina í Hauga-
sundi. M. a. var varpað sprengj-
um á 4000 smálesta þýskt flutn-
ingaskip, sem lá þar við hafnar-
garð, og kviknaði í því.
70,000 þýskir her-
menn fluttir frá Le
Havre vegna loft-
árása.
London i morgun.
Bi’eskar spx'engjuflugvélar
gerðu ái’ás í nótt sem leið á
Loi'ient við Biskaj’aflóa, en þar
hafa Þjóðverjar kafbátahöfn.
Skemdir urðu á hafnarmann-
virkjum og skipum. Árás var
einnig gerð á Loi’ient áður en
slcyggja tók. Þá voru gerðar á-
rásir á Bordeaux og Le Havre,
sem hefir orðið fyrir mörgum
hörðum árásum í seinni tíð. Var
þess nýlega getið í frönsku
blaði, að Þjóðvei'jar hefði flutt
þaðan 70.000 rnanna setulið
vegna loftárásanna, en frásögn.
in vakti reiði þýskra yfirvalda
og var blaðið gert upptækt. —
Nánari fregnir af loftárásunum
eru væntanlegar í dag.
Kínver§ki her-
Ino á fjórðn
mlljdn.
London í morgun.
Það var tilkynt í Ghungking
í gær, að Kínverjar hefði nú 3
miljónir manna undir vopnum,
en það er enn verið að auka
kínverska herinn, sem er sagð-
ur hetur æfður og skipulagður
en nokkuru sinni fyrr, og betur
búinn að vopnum,. Þrátt fyrir
liafnbann Japana hefir Kinverj-
um auðnast að búa her sinn að
nýtísku hergögnum og ein milj.
kjnverskra hermanna hafa vél-
knúin hernaðartæki. Megnið af
hergögnum erlendis frá fá Kin-
vei’jar frá Bandaríkjunum og
Rússlandi. Hergögnin frá
Bandarikjunum eru send sjó-
leiðis til Burma og frá höfnum,
þar eftir Burmahrautinni. En
Kínvei’jar framleiða orðið mik-
ið af allskonar liergögnum
sjálfir og fluttu þeir hergagna-
framleiðsluna inn í landið, er
Japanir lögðu undir sig aðal-
iðnaðai'borgirnai', og er nú í'is-
inn upp mikill iðnaður í Cliung-
king og víðar.
Wang Ching-Wai, sem mynd-
aði stjórn í Nanking, að tilhlut-
an og með stuðningi Japana,
hefir og alhnikinn her, en hann
reynist ótryggur, og lxafa íxiarg-
ar hersveitir hans að undan-
förnu gengið í lið nxeð Cliiang
Kai-shek.
Loixdon i morgxxn.
Þýskt herskip gerði árás á
Naxirxx-eyju i Suður-Kyrrahafi í
gærinorgun. Á eyju þessari fer
bresk umboðsstjórn með völd.
Barst skeyti í gær frá Mensies,
forsætisráðhei’ra Ásti'alíxi, uixi
árásina, og segir í skeytinu, að
eignatjón lxafi orðið nokurt, en
íxxanntjón ekki.
Það, sem mesta athygli vek-
xxr, er að liið þýska lxerskip var
dxilbxiið sem japanskt kaupfar.
lxafði það japaxxskt nafn og jap-
anskt flagg xxppi. Hafa komið
franx tilgátur xxm það í Bi-et-
landi og Ásti-alíu, að tilætlun
Þjóðvei'ja lxafi vei’ið að láta líta
svo út, sem Japaixir lxefði gert
árás á eyjuna, en afleiðingin
lxefði getað orðið sú, að til styrj-
aldar Iiefði konxið nxilli Bret-
lands og Japan, eix það aftxir
haft þau áhrif, að Bretar hefði
orðið að flytja aukinn herafla
til Asíxi og aðstaða þeirra til
varixar í Evrópxx veikst.
Frá Naxxrxx til Sidney í Ást-
ralíu er 5 daga sigling. Bresk
og ásti'ölsk lxerskip leita að
þýska lierskipinxx.
Leiðrétting.
Þ. 18. nóv. var birt í blaðinu
áheit á Strandarkirkju 5 kr. frá G.
G., en átti aS vera frá G. S.
Hfirð leltíris á
Loidon i lærkveldi
London í morgun.
Hlé það, senx vax’ð á lofstyrj-
öldinni jóladagana, er nú á enda
og voru gei'ðar loftárásir á Bret-
land í gærkveldi og s.l. nótt. Á-
rásirxiar vorxi hiixar fyrstu síð-
axx snemma morguns á að-
faixgadag. Laust fyrir nxiðixætti
var búið að gefa mei'ki uni að
hættan væri liðin lxjá.
Loftárásin á London var Ixin
hai’ðasta frá 8. desember. Vai'p-
að var íkveikjusprengjum og
sprengikúlunx á stórt svæði. —
Loftvarnabyssur voi'u hvar-
vetna i notkuix og breskar or-
ustuflugyélair lögðxx til atlögu
við sprengjuflugvélarnar.
Darlan í mikilvægum
erindum í Paris.
Einkaskeyti frá U. P.
London í morgun.
Fréttaritai'i U. P. í Vichy sím-
aði í nótt sem leið, að nú standi
yfir afar mikilvægir samning-
ar milli stjórnarinriar í Vichy
og Þjóðverja. Er búist við stór-
tíðindum í þessu sambandi þá
og þegar.
Talið er að samningar þessir
varði ni jög innanríkismál
Frakka og sambúð þeirra við
öxulríkin. Dai'lan er í Pai’ís og
Ixefir för hans vakið mikla eft-
irtekt.
Menn fóru ekki að veita er-
indi hansv sérstaklega nxikla at-
Iiygli fyrri en liann lagði nxarg-
ar spurningar fyrir Þjóðvei’ja,
og ætla þeir að gefa svar sitt i
einu lagi. Jafnskjótt og það
liggur fyrir, er gert ráð fyrir, að
Vichystjórnin muni gefa út
mikilvæga yfiriýsingu.
Samningarnir
um kaupgjaldið.
Hin ýmsu félög atvinnurek-
enda og verkamanna hafa að
undanförnu rætt um • nýja
kaupsamninga, en fagfélögin
hafa mörg sagt upp núgildandi
samningum frá næstu áramót-
um að telja.
Togaraeigendxir lxafa sent sín
nxál til sáttasemjai'a og óskað
þess við hann, að lxann reyndi
að leysa þau.
Dagsbrún hefir tilkynt Vinnu-
veitendafélaginu, að ef ekki
lxafi náðst samkomulag fyi’ir
áranxót nxuni hefjast verkfall.
Stjórn Alþýðusambandsins átti
í gær tal við stjói'n Vinnuveit-
endafélagsins, og þar gerðist
ekkert markvert. I morgun
hafði ekkert nýtt gerst, en xitlit
unx samkomulag er slæmt.
Umi'æður liafa einnig farið
fram milli prentara og pi’ent-
smiðjueigenda. Þeir hafa heldur
ekki komist að neinu samkomu-
lagi enn þá.
Lögð var áhersla á það í til-
kymiinguniii," að sjónxenn léti
strax vita, þegar þeir sæi rek-
dufl. Eiga þeir að nota talstöðv-
ar skipanna til þess og upplýs-
ingar þær, sein gefa átti, voru
hvar duflið lxefði sést, hvenær
það hefði sést og svo aðrar upp.
lýsingar, sem að gagni nxætti
koma.
Þá er þeinx og leyfilegt, er
konxa auga á slík dufl, að að-
\ara önnur skip með því að láta
þau vita að fiskveiðar sé hættu-
legar á svæði því, sem duflið
sást á.
Dufl rekur
á Barðaströnd.
í útvarpið í gær var og lesin
tilkynning frá Jólianni Skapta-
syni, sýslumanni í Barðastrand-
arsýslu, þar senx. liann bannar
umferð á vissu svæði á strönd-
inni vegna lxættu af tundurdufli,
sem hafði rekið þar á land.
Dufl þetta hafði rekið á land
milli Naustbrekku og Keflavík-
xir í Rauðasandshreppi. Voru
nxenn ánxintir unx að forðast
duflið, þar til það hefði verið
gert óskaðlegt.
Er þetta annað tundurduflið,
sem rekur á land á skömmum
tíma. Hitt rak í Breiðavík iá
Austui'landi.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19.15 Hljómplötur: Kór-
söngvar. 20.00 Fréttir. 20.00 Leik-
rit: „Johan Ulfstjerna“ eftir Tor
Hedberg. (Brynjólfur Jóhannsson,
Enxilía Borg, Ævar R. Kvara-n,
Haraldur Björnsson, Ásta Lóa
Bjarnadóttir, Bjarni Björnsson. —
Leikstjóri: Lárus Sigurbjörnsson).
22.40 Danslög til 24.00.
Esju þremenningarnir
látnir lausir.
Sú fregn barst hingað fyrir
jólin, að sjómennimir tveir, er
teknir voru úr Esju og fluttir
til Englands, er hún kom úr
Petsamo-förinni, hafi verið látn-
ir lausir.
Var þá lokið rannsókninni á
högum þeirra og var búist við
að Jxeir tæki sér far heim lxráð-
lega.
Síðan liafa boi'ist fregnir af
Bjai'na lækni Jónssyni, sem var
Jxriðji Esju-farþeginn, er send-
ur var út. Mun rannsókn á máli
lians senn lokið, og er liann þá
einnig væntanlegur heim hið
fyrsta.
50 ára i dag:
B jarni Jónsson verkstj.
Bjarni Jónsson verkstjói’i i
li.f. Haniri er finxtugur í dag.
Hann er maður vinsæll nxeð af-
brigðum, enda á hann alla þá
kosti til brunns að bera, sem
góðan mann mega prýða.
Munu vinir lians senda hon-
um hlýjar kveðjur á afmælinu
i dag.
Helgidagslæknir.
Jónas Kristjánsson, Grettisgötu
81, sími 5204.
Götuljós
verða nú bráðlega sett upp við
Laugarnesveginn á svæðinu frá
SuSurlandsbraut að Kirkjuhólsbrú.
Er þetta gert sanxkv. beiðni íbúa
Laugarnesshverfis.