Vísir - 02.11.1942, Qupperneq 1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Herstein'n Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
32. ár.
Reykjavík, mánudaginn 2. nóvember 1942.
Ritstjórar
Blaðamenn Siml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
228. tbl.
Tveir japanskir flotar
— 40-50 skip — stefndu til
Yfirmaður Bandaríkjaflotans
Frank Knox sést hér á myndinni (t. h.) vera að taka sér nýj-
an aöstoðarmann, sem er að vinna embættiseiðinn. Aðstoðar-
maðurinn er William C. Bullitt, fyrrum sendiherra Bandarikj-
anna í Rússlandi og Frakklandi.
Rússar eru í sókn
Guadalcanal
2 orustuskip, 2 flugstöðvarskip og
3 beitiskip Japana löskuðust við
Stewart-eyjar.
Herskip skjóta á stóðvar
Japana á Guadalcanal.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS, New York, í morgun.
Halsey varaflotaforingi, sem stjórnar hernaðar-
aðgerðum Bandaríkjaflotans á suðvestur-
hluta Kyrrahafsins, hefir sent flotamálaráðu-
neytinu í Washington fyrstu skýrslu um viðureignina,
sem átti sér stað við Stewartseyjar, austur af Salomons-
eyjum, mánudaginn 26. október síðastliðinn.
Eins og þegar var kunnugt af fyrri fregnum, vora
það eingöngu flugvélar og herskip, sem áttust við,
ekki herskip gegn herskipúm og það t jón, sem unnið
var, var unnið með loftárásum, annað hvort með
sprengjum eða tundurskeytum. Héldu Japanir því
fram, að þeir hefðu sökkt fjórum flugstöðvai'skipum
Bandaríkjamanna og unnið þeim margskonar tjón
annað, en sú frásögn fór mjög í bága við tilkynningar
Bandarikjamanna, sem sögðu að japanski flotinn héldi
norður á bóginn og játuðu síðan að hafa misst eitt flug-
stöðvarskip, auk tundui’spilla, sem þeir höfðu sagt frá
áður.
í Stalingrad.
I»efr hörfa í 9Iið’Káka§n§.
Fregnir blaðamanna í Rússlandi herma, að Rússar sé nú í
sókn í Stalingrad, því að svo mjög hafi dregið af Þjóð-
yerjum. Herma þessar fregnir, að Rússar hafi getað sótt fram
og bætt aðstöðu sína í fleiri en einu hverfi borgarinnar.
Þjóðverjar gerðu aðeins eitt
stóráhlaup í borginni í gær og
hófst það snemma morguns í
verksmiðjuhverfunuhx nyrzt í
borginni, en þar hafa þeir leit-
að á af mestu kappi undanfarn-
ar vikur.
Eftir þriggja klukkustunda
orustu var þýzku áhlaupaher-
sveitunum hrundið aftur til upp-
runalegu stoðva sinna og Rúss-
ar gerðu gagnáhlaup, sem lauk
þannig, að þeir náðu nokkurum
stöðvum Þjóðverja.
Sunnar í borginni hafa Rúss-
ar yfirleitt heldur verið í sókn
•og getað sótt fram, þótt hægt
gangi.
Norðaustur af Tuapse eru æð-
Isgengnir bardagar eins og und-
anfarið. Hundruð og jafnvel
þúsundir manna falla í bardög-
um um hverja hæð, sem þar er,
og þær eru margar, þvi að land-
ið er hálent mjög.
1 gær stóð lengi orusta um
hæð eina á þessum. slóðum.
Gerðu hinar kákasisku fjalla-
hersveitir Rússa hvert áhlaupið
af öðru, unz þær höfðu náð hæð-
inni.
Þar austur af, á Naltsjik-víg-
stöðvunum í Mið-Kákasus, eru
Þjóðverjar í sókn. Þeir leggja
mikið upp úr þessari sókn, enda
þótt mikið verði að leggja í söl-
umar, vegna erfiðleikanna, sem
eru á þvi að sækja fram, í fann-
fergi og reginkulda.
í siðustu viku kveðast Rúss-
ar hafa misst 128 flugvélar, en
skotið niður 202 sjálfir.
135 öxnllier§kip
lö§kuö cða
solikiii
Herbert Morrison, innanríkis-
málaráðherra Breta, hélt ræðu í
Swansea í gær.
Skýrði liann frá því, að frá
styrjaldarbyrjun hefði 125 her-
skipum öxulrikjanna verið
sökkt, löskuð eða tekin af banda-
mönnum. i
Um, hergagnaframleiðslu
Breta sagði Morrison, að liún
hefði aukizt um 18% í septem-
hermánuði einum. Af þessum
hergöngum voru 80% send úr
landi.
Skipasmiðir Breta eru tvisvar
afkastameiri en skipasmið-
ir nokkurrar annarar þjóðar,
en flotinn, sem fylgir skipum
þeim, er Bretar smiða, um, 80
þúsund mílna siglingaleiðir, tap-
ar aðeins 1 skipi af hverjum
200.
Undanfarna 3 sólarhringa
liefir verið mikil kyrrð yfir
Malta — engin flugvél möndul-
veldanna látið sjá sig.
•
í fyrrinótt voru 4 þýzkar
flugvélar skotnar niður yfir
Bretlandi. Þrjár féllu fyrir sama
flugmanninum.
•
Enska borgin Hull hefir sent
Moskvabúum allmarga sjúkra-
bíla að gjöf.
Samkvæmt tilkynningu Halseys voru það tvær japanskar
flotadeildir, sem stefndu suður til Guadalcanal, er ameriska
\ ;
flotadeildin undir hans stjórn átti í höggi við. I flotadéildum
þessum voru 40—50 skip, orustuskip og flugstöðvarskip, beiti-
skip og tundurspillar. Sjö stór skip urðu fyrir margskonar tjóni
og flest svo inikiu, að þau verða ekki fær til bardaga í marga
mánuði hér frá. — Auk þess voru rúmlega 100 flugvélar skotn-
ar niður og ef til vill um 50 að auki.
Það tjón, sem unnið var á
japönsku skipunum, var sem
hér segir, samkvæmt fyrstu
skýrslu Halseys.
Flugstöðvarskip af Zuikato-
flokki var liæft með fjórum
eða jafnvel sex þungum sprengj-
um. *
Annað flugstöðvarskip af
sama flokki varð fyrir tveim
sprengjum af miðstærð.
Orustuskip af Kongo-flokki
varð fyrir tveim þungum
sprengjum.
Annað orustuskip af sama
flokki varð fyrir einni þungri
sprengju.
Stórt beitiskip af Tikuma-
flokki varð fyrir 5 þúngum
sprengjum.
Annað beitiskip af sama
flokki varð fyrir tundurskeyti
og fleiri en einni sprengju.
Þriðja heitiskipið af þessum
flokki var hæft tveim tundur-
skeytum.
Guadalcanal.
Herskip Bandaríkjamanna
eru nú farin að taka virkan þátt
í vörn Guadalcanal. Hafa þau
haldið uppi tveggja klukku-
stunda stórskotahríð á stöðvar
Japana. Hæfðu þær fallhyssu-
stæði, sem áttu að verja gegn
árásum frá sjó, og byggingar á
ktröndinni.
Herlið Bandaríkjamanna á
landi hefir og haft sig í frammi.
Ruddist það yfir ársprænu, sem
rann milli stöðva þess og Jap-
ana, og tók tvær fallbyssur. Lið
Japana á eynni fær nú enga að-
Halsey flolaforingi.
flutninga og virðist þess bíða
glötunin ein.
Fluglið Bandaríkjamanna í
Ástraliu heldur uppi loftárás-
um á stöðvar Japana norðarlega
á Salomonseyjum. í árás á
Rekata-flóa voru 5 flugvélar
skotnar niður fyrir Japönum.
I Bouin urðu 7 skip fvrir
sprengjum, svo að þau sukku
eða löskuðust mikið.
Nýja Guinea.
Lið Ástraliumanna á Nýju
Guineu hefir skipzt í tvennt.
Sækir önnur fylkingin beint til
Kokoda-þorps, en hin til fljóts
Öxul-lið víða innikróað.
Það gerir mikla gagnárás.
Við framsókn Breta í Egiptalandí hafa myndazt nokkur
„hólf“ þar sem ítalskt og þýzkt lið er innikróað. Segir í
tilkynningu herstjómarinnar í Kairo, að miskunnarlausri skot-
hríð sé haldið uppi á þessi „lvólf“ til þess að uppræta þau og úti-
loka, að hætta geti stafað af þeim.
Dómsmálaráðherra
Hitlers.
Það vakti allmilda eftirtekt,
er Hitler setti dómsmálaráð-
herra, sem mátti fara út fyrir
lagabókstafinn, ef þess gerðist
þörf. Maður sá, er hlaut þetta
embætti, heitir dr. Otto Georg
Thierack og birtist hér mynd
af honum.
35 Lyonbúar fangels-
aðir eða sektaðir.
Ólgan fer stöðugt vaxandi í
Frakklandi og hafa 35 Lyon-bú-
ar verið dæmdir í fangelsi og
fjársektir vegna mótþróa og
skemmdarverka.
Víðar um landið Jiefir komið
til verkfalla og mótþróaóeirða,
og hefir fjöldi manns verið
handtékinn fyrir þátttöku í
þeim.
Svo virðist sem þeir Laval og
Doriot ætli að fara í hár saman.
Doriot hefir komið með þá
ui pástungu, að öllum facista-
llokkum Frakklands verði
steypt í eina heild og verði hann
æðsti maður þeirrar samsteypu.
Brezk blöð hafa birt myndir,
teknar úr njósnaflugvélum, af
Le Creuzot. Sýna þær griðar-
legar skemmdir á verksmiðj-
unum.
Hr h mri-
itlli IIMi.
Ismet Inonu, forseti Tyrk-
lands, setti tyrkneska þingið í
Ankara í fyrradag.
Inonu sagði í ræðu sinni, að
alit henti til þess, að styrjöldin
yrði enn harðari og miskunnar-
lausari á næsta ári.
Tyrkir mundu eftir sem áður
gæta fyllsta Iilutleysis og þeir
mundu verja ]>að með vopnum,
hver sem á leitaði.
eins, sem rennur í nokkurri
fjarlægð. Loftárásir eru í sífellu
gerðar á lið Japana á undanhald-
inu.
í loftárás á Lae mættu amer-
ískar flugvélar mótspyrnu or-
ustuflugvéla í fyrsta skipti.
Þrjár ]>eirra — af 20 — voru
skotnar niður.
Rommel lét gera állmikla
gagnárás á stöðvar Breta nyrzt
á vigstöðvunum i gærmörgun,
en þess er ekki getið, hvér ár-
angur hafi orðið að þessú. Morg-
uninn áður höfðú KeVsveitir
bandamanna verið sendár frain
á þessum sömu slóðum — ná-
kvæmlega' einni viku éftir að
sóknin hófst. Var haldið uppi
stórskotahrið á vígstöðvar öxul-
herjanna í fimm klúkkustundir
samfleytt, áður en lagt' var til
atlögu.
Brezki flugherinn skýrir frá
því — i fyrsta sinn siðan styrj-
öldin hófst — að hann hafi al-
ger yfirráð í lofti. í gær var
meðal annars gerð árás á tjald-
hoig að baki viglína Rommels.
Var talið, að þar væri höfuð-
stöðvar bryndrekadeildar. Auk
þess hafa verið gerðar árásir á
Krít því að þar fara nú Um
miklir flutningar suður á bóg-
inn.
Pienaar, hershöfðingi Suður-
Afríkumanna, liefir verið sæmd-
ur heiðursmerki fyrir góða
stjórn á mönnum sínum fyrsta
dag sóknarinnar. Náðu þeir
stöðvum þeim, sem þeim var
ætlað að taka, fyrir þann tíma,
sem ætlað var.
Franskur kafbátur læddist inn
í norskan fjörð og grandaði
tveim flutningaskipum Þjóð-
verja, segir i tilkynningu flota-
málaráðuneytis Breta í gær.
I firðinum lágu mörg full-
hlaðin flutningaskip. Kafbátur-
inn skaut tveim tundurskeytum
á eitl þeirra, er var stórt, og
sökk það, en öðru minna, sem
var einnig hæft, varð að renna
á land.
Ritter von Leeh, sem stjórnaði
þýzka hernum á Leningrad-vig-
stöðvunum i fyrra, er sagður
vera ómyrkur í máli um yfir-
stjórn hersins á austurvígstöðv-
unum. Samkvæmt Stokkhólms-
fregnum á von Leeh að hafa
látið svo um mælt í .Berlin, að
þýzki herinn mundi ekki sitja
fastur i Rússlandi, ef farið hefði
verið að ráðum þýzka herfor-
ingjaráðsins. s.
Valsveltan:
Valsbíllinn var
nr. 14257.
Dregið var í Valsveltu-happ-
drættinu í morgun. Aðalnúmer-
ið — bifreiðin R. 1089 — Var
nr. 14257.
Öntíur númer, semiupp k-omu,
voruþessi:
Nr. 9527 Axminster ,gólfteppi.
14596 1 tonn kol. 2209 kjöt-
skrokkur. 5044 eldstó (kamina).
15595 farseðill til Vestmanna-
eyja. — Munanna óskast vitjað
sem fyrst til Ilólmgeirs Jóns-
sonar, c/o Kiddabúð, Þórsgötu
14.