Vísir - 28.06.1944, Blaðsíða 1
Rltstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pátsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
1
Ritstjórar
Blaðamenn Simii
Augiýsingar 1660
Gjaldkeri S linur
Afgreiðsla
34. á
ar,
Reykjavík, miðvikudaginn 28. júní 1944.
142. tbl.
Þessi mynd sýnir lítinn
hluta flutninganna niilli
skipa og strandar við Nor-
mandie. Fleyturnar sem sjást
eru sjóbílarnir svonefndu,
sém aka beina leið upp í
fjöruna, er að landi kemur.
Bandainenn vliaiia á
milli Tílly og* Caen.
Fjöldi mála á dagskrá
prestastefnunnar.
Orsha tekin,
Mogilev um-
kringd.
»Föðurlandslínan«
rofin.
Hin mikla sókn Rússa heldur
áfram af sama kappi og áður og
hafa þeir nú tekið Orsha.
Sú borg er á hinni mikilvægu
járnbraut frá Minsk inn í land,
■en framsveitir Rússa eru annars
hálfnaðir á leiðinni frá Vitebsk
og til landamæranna pólsku frá
árinu 1939.
í sókninni hafa þeir líka um-
kringt Mogilev og er talið að
þar hafi verið umkringt álíka
anikið lið og í Vitebsk.
„Vaterlands“-
línan rofin.
Rússar segja, að Þjóðverjar
hafi skýrt varnalinuna í Hvíta-
Rússlandi Vaterlands-línuna
(Föðurlands-línuna) og sé hún
á líkum slóðum og Þjóðverjar
sögðu 1941, að Rússar hefði liaft
Stalin-línu sína.
Hersveitir Rússa sækja nú til
hins svonefnda „innrásarhliðs“
í Rússland, það er þurrlendisins
milli Dnjepr og Dvinu, en þar
hefir oft verið ráðizt inn í Rúss-
land úr vestri.
15 gíslar hengdir.
Fimmtán franskir gíslar hafa
verið teknir af lífi í franska
bænum Pau.
Menn jsessir voru hengdir
vegna þess, að brú var sprengd
upp á járnbrautinni milli Pau
og Dax, en báðar borgirnar eru
í suðvesturhorni Frakklands. —
Líkin voru látin hanga í gálgun-
um í þrjá daga, öðrum til að-
vörunar.
Verzlunin:
isfískur fitlihr
iyfir twr 80 illli.
krfin.
•
Þar af f xnaí fyrir
14l/a xnillj.
Isfiskurinn var mesta útflutn-
ingsvara Islendinga í maí, eins
og endranær síðustu árin.
Flutt voru út 18,470 smálest-
ir, sem voru samtals að verð-
mæti rúmlega 14,647 þús. kr.
Heildarútflutningur á saltfiski
fyrstu fimm mánuði ársins nam
því tæplega 79,443 smál., en
verðmæti þessa útflutnings var
á sama tíma tæp hálf 67. millj.
kr. Á sama tímabili í fyrra var
útflutningurinn 10 ])ús. smál.
minni og andvirðið um það bil
9 milljónum kr. minna.
Aðeins tveir vöruflokkar aðr-
ir hafa komizt yfir milljón kr.
fimm fyrstu mánuði ársins.
Freðfiskútflutningurinn nam
rúmlega 7650 smál., cn verð-
mætið er sextán og hálf milljón
kr., og af lýsi hafa verið fluttar
út 1442 smál., fyrir háífa
fimmtu milljón króna.
1 maí var aðeins selt til
þriggja landa, Bandaríkjanna,
Bretlands og Irlands.
Manntjón Breta
á Ítalíu 73.000.
Á Ítalíu er barizt af vaxandi
kappi, er bandamenn sækja
fastar á Þjóðverja, sem reyna
að stemma stigu við framsókn
þeirra.
1 gær virðast bandamenn ein- |
ungis liafa getað unnið á vestast
á ströndinni, því að uppi í landi
er ekki um neina verulega
framsókn að ræða. Streytast
Þjóðverjar mjög við að slöðva
bandamenn, en ekki er ennþá
útséð hvernig það tekst.
Churchill gaf í gær upplýs-
ingar um manntjón hersveita
frá Bretaveldi siðan gengið var
á land á Ítalíu. Fallnir eru um
14,000, önnur 48,000 liafa særzt
og loks liafa 11,000 týnzt.
Um 1100 skriðdrekar
eyðilagðir.
Þýzka herstjórnin segir, að
bandamenn hafi orðið fyrir
miklu tjóni í bardögunum á
Italiu, síðan sóknin hófst fyrir
sunnan Róm. Meðal annars telja
Þjóðverjar, að eyðilagðir. hafi
verið um 1100 skriðdrekar fyrir
bandamönnum á þessum tíma.
Jarðarför dr. B. J,
Brandson.
Útför dr. B. J. Brandson, liins
víðkunna vestur-íslenzka skurð-
læknis, fór fram 24. þ. m. i
Winnipeg. Hundruð manna
fylgdu til grafar og liylltu minn-
ingu þessa stórmerka manns.
Meðal þeirra voru fulltrúar
stjórnarinnar og læknastéttar-
innar.
(Samkvæmt skeyti frá ræðis-
manni íslands í Winnipeg).
Reykjavík, 28. júní 1944.
Utanríkisráðuneytið.
Árssókn á Nyju-Gumeu
er að verða lokið.
Árssókn bandamanna til að ná
algerum yfirráðum á Nýju-
'Guineu er að verða lokið, síma
blaðamenn við aðalstöð.var Mac-
Arthurs.
Sókn þessi hófst fyrir einu
ári og var búizt við því, að hún
yrði miklu lengri og erfiðari,
en raun hefir á orðið. Japanir
virðast hafa treyst þvi, að þeim
væri óhætt að hafa tiltölulega
lítið lið á suðvesturhluta Kyrra-
liafs, af þvi að þeir gerðu sér
ekki ljóst, hversu öflugir banda-
menn væri orðnir, ekki sízt á
liafinu.
Með því að ná flugvöllunum
á Biakey ■— einn er þegar á
valdi þeirra — geta bandamenn
hafið sókn gegn Hollenzku
Austur-Indíum eða Filippseyj-
um eða báðum samtímis. En að
líkindum yrði að ryðja Trulc úr
vegi, áður en lagt vrði til meiri-
báttar atlögu við Filippseyjar.
Er gert ráð fyrir þvi, að til tíð-
inda dragi þar bráðlega.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19.25 Hljómplötur: Óperu-
söngvar. 20.30 Synódus-erindi í
Dómkirkjunni: Kirkjan og fram-
tíðin (síra Páll Þorleifsson prestuf
að Skinnastöðum). 21.05 Hljóm-
plötur: íslenzkir kórar. 21.15 Frá
sögusýningunni í Reykjavik. 21.40
Hljómplötur: íslenzkir einsöngvar-
ar. 21.50 Fréttir. Dagskráriok.
Næturakstur. .
Litla bílastöðin, sími 1380.
Réttarpróf út af slysinu
á Siglufirði.
Það sviplega slys vildi til á
Siglufirði i fyrradag, að vélbát-
urinn Harpa frá Isafirði sigldi
færeyskan trillubát í kaf, rétt
utan fjarðarins. Drukknuðu
tveir mannanna á trillubátnum,
en þeir voru bræður og hétu
Hans og Henning Bekk. Hinir
tveir náðust, en annar þeirra
dó eftir skamma stund og var
það faðir bræðranna, Johan
Bekk, 60 ára að aldri. —
Þessir þrír rtiénn, sem fórust,
voru faðir og bræður konu Ösk-
ars Gíslasonar ljósmyndara.
Réttarpróf hafa nú farið fram
út af slysinu á Siglufirði og er
hér útdráttur úr skýrslu réttar-
ins:
\
Báturinn Brynliildur frá
Færeyjum fór i róður frá Siglu-
firði kl. 2 aðfaranótt mánudags
s. 1. og var með ca, tveggja
mílna færi und&n Siglufjarðar-
mynni. Vindur var af austri,
4—5 vindstig.
Tveir mannanna sátu undir
árum en hinir tveir voru með j
færi. Ivom þá m.b. Harpa frá
Flateyri og keyrir á bátinn, aft- J
an við véíaliúsið. Hvoldi bátn-
um samstundis og fóru menn-
irnir allir í sjóinn, Tveimur
! þeim varð bjargað, en annar
þeirra mun hafa látizt strax eft-
ir að hann kom um borð. Menn-
irnir sem drukknuðu voru
eins og fyrr segir í greininni
feðgar. Þeir voru frá Þverá i
Trangesvog. Sá, sem bjargaðist,
hét Klemenz Jóhanncsson, frá
sama stað.
Þegar slysið bar að, voru
tveir skipverjar á Hörpunni i
stýrishúsinu, stýrimaður og liá-
seti og voru þeir við stjórn-
borðsgluggann. Fannst háset-
anum eitthvað koma við skipið
og hafði orð á því við stýri-
manninn. Gættu ])eir strax að
þvi og sáu þá flakið af bátnufn
og þrjá menn á floti. Gerðu þeir
skipstjóranum þá aðvart og
snéru bátnum við. Kom skip-
stjórinn upp að vörmu spori og
var Harpan þá á að gizka 70
faðma frá flakinu. Náðist strax
í tvo mennina og hentu línu á
])ann þriðja, sem var á floti og
kom línan þvert yfir liandlegg-
jnn á honum, en hann lireyfði
sig ekki, en sökk svo að segja
strax á eftir.
PRESTASTEFNAN 1944
hófst í gær. Sr. Óskar Þorláks-
son prédikaði við guðsþjónustu
í Dómkirkjunni kl. 1, og þeir
sr. Jón Þorvarðsson og sr. Sig-
urbjörn Einarsson þjónuðu fyr-
ir altari.
Kl. 4 var svo prestastefnan
sett. Biskupinn, dr. Sigurgeir
Sigurðsson, las ritningarkatla
og bað bænar í Háskólakapell-
unni, og þeir Páll Isólfsson og
Þórarinn Guðmundsson léku á
hljóðfæri undir söngnum. Siðan
var gengið til fundarstarfa í
1. kennslustofu Háskólans.
Við fundarupphaf las biskup
simkveðju, er sr. Philip M. Pét-
ursson hafði sent af ársþingi
kirkjufélags sins í Winnipeg.
Sendi biskup aftur kveðjur sín-
ar og prestastefnunnar til sr.
Philips og til dr. Haralds Sig-
mars og lcirkjufélaganna ís-
lenzku beggja. Enn fremur var
forseta Islands sep.d övofeHd
kveðja frá prestastefnunni:
„Prestastefna Islands sendir
forsetanum innilegustu ham-
ingjuóskir og biður honum og
landi og lýð blessunar Guðs.“
Þá flutti biskup prestum á-
varp sitt. Beindi hann athygli
])eirra að þvi verkefni, sem nu
mundi liggja fyrir kristnum
mönnum um allan heim, og
væri „hvorki meira né minna
en að byggja upp nýjan heim
og lækna hin djúpu sár.“ Krist-
indómurinn yrði „bjargið, sem
hinn nýi heimur byggist á.“
Var ávarp biskups eldheit
hvatning um einingu í starfi og
skýr og rökstudd varnaðarorð
gegn ófrjóum trúfræðideilum.
Síðan gerði biskup grein fyr-
ir kirkjulegum viðburðum og
framkvæmdum á liðnu syno-
dus-ári, og verður liér aðeins
getið helztu atriða.
Fyrst minntist biskup með
fögrum orðiun tveggja látinna
merkismanna úr ])restastétt,
þeirra sr. Jóhanns Þorkelssonar
og sr. Jóns Árnasonar frá
Bildudal. Vottuðu fundarmenn
minningu þeirra virðingu með
því að rísa úr sætum.
Um lausn'frá prestsembætti
háfa sótt sr. Ragnar Benedikts-
son, sr. Hermann ■Hjariarson.
sr. Jón Pétursson prófastur, sr.
Eiríkur Albertsson dr. theol. og
sr. Ásgeir prófastur Ásgeirsson.
Þakkaði biskup þeim störf
þeirra.
Þá bauð biskup velkomna til
starfs síns níu unga nývígða
presta, og tók fundurinn undir
árnaðarorð biskups.
Þá minntist biskup flutnings
nokkurra ])resta í ný prestaköll
að undangenginni kosningu, og
taldi prestalcöll þau, sem nú eru
óveitt. Eru þau alls 20 að tölu,
en i 8 þeirra eru settir prestar
um stundarsakir, og 12 þjónað
af nágrannaprestum..
Ekki hefir verið ráðizt í nýj-
ar kirkjubyggingar á árinu
vegna síhækkandi byggingar-
kostnaðar, en áhugi fyrir bygg-
ingu nýrra kirkna er mikill og
vaxandi.
Þá skýrði biskup frá ágætu
starfi Sigurðar Birkis söng-
málastjóra og aðstoðarmanns
hans, Kjartans Sigurjónssonar.
Hgftt þeir stofnað á synodus-
órinu 20 nýja kirkjukóra.
Ný sálmabók kemur væntan-
lega út seint á þessu ári. Hjá
ríkisútgáfu námsbóka eru ný-
útkomnar bihlíusögur, sem sr.
Sigurjón Guðjónsson í Saurbæ
er aðalhöfundur að.
Þá skýrði biskup frá kirkju-
legum fundahöldum og hátíða-
samkomum, t. d. alménna
kirkjufundinum og 100 ára af-
mæli K.F.U.M. og sagði frá út-
gáfu kirkjulegra og kristilegra
bóka og blaða.
Biskup minntist með ánægju
vísitazíu sinnar í Árnessýslu s.l.
sumar, og gaf ])ess í því sam-
bandi, að hann liefði fengið
hinar beztu undirtektir hjá rík-
isstjórninni um endurreisn
kirkju og staðar í Skálholti.
Þá minntist biskup merkis-
afmæla allmargra kirkjunnar
manna.
Því næst sagði biskup frá
Vesturheimsför sinni í vetur,
og kynnum sínum af íslenzkum
prestum og kirkjulífi ve^tra.
Kvað hann áhuga almennings |
og ást til kirkjunnar þar til i
hinnár mestu fyrirmyndar, og
gætu Islendingar hér heima
mikið af því lært. Hér er ckki
lcostur að relcja nánar frásögn
biskups um þetta efni.
Loks bauð biskup velkominn
prófcssor Richard Beck, sem
staddur var á fundinum. Minnt-
Frli. á 2. síðu.
Mótspyrna Þjóð-
verja fer vaxandi
Æðstu menn Þjóðverja
í Cherbourg meðal
fanganna.
Arustan mikla milli Caen og
Tilly heldur áfram með
vaxandi grimmd og hefir
bandamönnum tekizt að
vinna nokkuð á, einkanlega
í grennd við Tilly.
Brezku og kanadisku lier-
sveitirnar, sem þarna berjast
hafa gert hvert áhlaupið af öðru
gegn liinum rammlegu virkjum
Þjóðverja. Hefir Þjóðverjum
gefizt tími til að útbúa víðtæk
jarðsprengjusvæði þar sem nú
er baiázt og verður jafnan að
hreinsa mjög nákvæmlega til
áður en lagt er í áhlaup. En
vegna þess hve stórskotahríð
innrásarhersins er öflug, hefir
jafnan tekizt að hreinsa brautir
í gegnum þessi svæði í skjóli
hennar.
Mótspyrna Þjóðverja fer óð-
um vaxandi, en bandamanna-
hernum vex einnig ört fiskur
um hrvgg. Er húizt við þvi, að
enn geti dregizt talsvert þangað
til ])essi orusta nær hámarki.
Háttsettir
fangar.
Meðal fanga þeirra, sem
bandamenn tóku í Cherbourg,
voru tveir æðstu menn Þjóð-
verja, von Schlieben, og Hanne-
ken, flotaforinginn i borginni.
Það voru menn Hannekens,
sem lengst vörðust. Hörfuðu
þeir inn í skotfærabúr flotans og
vörðust þar enn í gærmorgun,
eftir að foringjarnir höfðu gef-
izt upp. Var þeim gert orð um
að yfirmennirnir hefði gefið
upþ vörnina og litlu síðar fósu
sjóliðarnir að dæmi þeirra.
Almenn sak-
Nær til 160 manna.
Á fundi, sem haldinn var
í ríkisráði í dag i skrifstofu
forseta Islands í Alþingishús-
inu, gerðist m. a. þetta:
1) 14 refsifangar voru náð-
aðir skilorðsbundið af
því, sem þeir eiga óút-
tekið af refsingum sín-
um.
2) 76 menn voru náðaðir
skilorðsbundið af ídæmd-
um refsingum.
3) Sektir 8 manna fyrir
landhelgisbrot voru með
náðun færðar niður í
2.500.00 krónur, og einn
þeirra jafnframt náðað-
ur skilorðsbundið af 2ja
. mánaða varðhaldsrefs-
ingu.
4) 6 menn náðaðir skilorðs-
bundið af óúttekinni
refsivist.
5) 56 menn fengu með náð-
un refsivist sinni, vegna
ölvunar við akstur,
breytt í 1000 króna sekt.
\