Vísir - 29.09.1944, Blaðsíða 4

4
VISIR
, Föstudaginn 29. sept. 1944.
VÍSIR
DA6BLAÐ
Útgefandi:
BIAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
•
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni
Afgreiðsla Hverfisgötu 12
(gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar: 1 6 6 0 (fimm línnr).
Verð kr. 4,00 á mánuði.
Lausasala 35 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
* ■ + * m ■ ■
Þjoðnýtingm*
|^okkru fyrir bændafundinn að
Selfossi, sem haldinn var
sl. laugardag, barst sá orðróm-
ur um bæinn, að á samninga-
nefndarfundum jjingflokkanna
hefði verið um jjað rætt, til
samkomulags, að samræma
kaupgjald í landinu, eða m. ö.
o. færa jiað til hækkunar til
jafns við jiað, sem jjað væri
hæst, að festa kaupið í tVö jir
án tillits til verðlags útflutn-
ingsframleiðslunnar, að ríkið
stofnaði til útgerðar, sem yfir-
tæki fiskiflotann, er einstak-
lingum væri um megn að standa
undir h^illarekstri hans. Var
talið, að hér væri um örjjrifa-
ráð jireyttra manna að ræða,
sem staðið hefðu i samningum
um stjórnarmyndun síðustu
Ivö árin, án þess að árangur
hefði orðið af.
Mönnum almennt, en þó sér
í lagi sjálfstæðismönnum,
fannst saga þessi svo ólíkleg,
að á hana væri ekki trúnaður
leggjandi, og var málinu á eng-
an hátt hreyft í hlöðum. Á
bændafundinum að Selfossi
beindi Egill Thorarensen þeirri
fyrirspurn til Ingólfs Jónsson-
ar alþihgismanns á Hellu, hvort
orðrómur bessi hefði við rök að
styðjast, en Ingólfur lýsti þá
yfir því, að úm þetta hefði ver-
ið rætt milli flokkanna. Urðu
ummælin ekki skilin á annan
veg en þann, að ráðabrugg
væri uppi um að þjóðnýta fiski-
flotann til þess að hafa komm-
únistana góða og fá þá til að
taka þátt í stjórnarsamvinnu.
Þegar svo var komið, að al-
jnngismaður, sem auk þess nýt-
ur fyllsta trúnaðar í Sjálfstæð-
isflokknum, hafði jjessu yfir-
lýst, varð ekki hjá Jjví komizt
að taka orðróminn alvarlega og
gera honum viðeigandi skil.
Þótti jjó nægja í upphafi, að
birta algerlega hlutlausa grein-
argerð um umræður Jjær, sem
fram fóru á bændafundinum,
án þess að blaðið gerði orð
fundarmanna yfirleitt að sín-
um. Svo hlálega bregður þó við
að blað miðstjórnar Sjálfstæð-
isflokksins fullyrðir í gær í
sambandi við þessar umræður,
að Vísir hafi með skrifum sín-
um snúizt öndvert gegn fyrri
stefnu sinni og í lið með upp-
lausn og k,ommúnisma, en sér
}jó sóma sinn í jjví að afneita
fyrir flokksins hönd samninga-
makkinu um jjjóðnýtinguna,
en gerði jjað þó ekki fyrr en
á ritstjórnina hafði verið skor-
að hér í blaðinu, að gera hreint
fyrir sínum dyrum. Má Jjá
'segja, að hrjúf sé orðin kattar-
tungan á sárum Ingólfs frá
Hellu, er blaðið vill gera hann
algerlega ómerkan orða sinna,
en kenna Jónasi Jónssyni og
Arnaldi Jónssyni þau, algerlega
að tilefnislausu.
Jakob Möller hefir fullyrt yið
ritstjórn Vísis, að umræður um
þjóðnýtingu fiskiflotans hafi
ekki farið fram milli flokk-
anna. Ritstjórnin getur sjálf
ekkert um jjetta sagt, með jjví
að engir fulltrúar hafi setið á
fundum flokksins frá því er
umræður um kjördæmamálið
o. fl. fóru fram og svipaðar
yfirlýsingar voru gefnar, svo
sem menn rekur minni til og ó-
þarfi er að rifja upp. Þeir að-
ilar, sem afneita, umræðunum,,
verða að eiga um Jjað við Ing-
ólf frá Hellu og hann við Jjá,
en hinsvegar ber að fagna jjví,
að umræðum Jjessum er afneit-
að sem algerlega ósamboðnum
Sjálfstæðisflokknum, og hefir
Vísir Jjá náð tilgangi sínum,
enda verður draugur Jjessi von-
andi ekki vakinn upp að nýju,
— að minnsta kosti ekki inn-
an Sjálfstæðisflokksins.
Sjálfsmynd Morgun-
blaðsins.
J^Jorgunblaðið siglir löngum
með sérstökum glæsihrag á
liafi mannvits og hygginda, en
í gær er engu líkara en að
dýptarmælirinn hafi verið í ó-
lagi, og kann segulmagn Jjjóð-
nýtingarinnar að hafa valdið
þar nokkru um. Blaðið heldur
Jjví fram, að 'Vísir „rísi and-
vígur kaupstaðafólkinu og hafi
snúizt í lið með dýrtíð, upp-
lausn og kommúnísma“. Eftir
að hafa gefið þessa ömurlegu
lýsingu, kallar blaðið Vísi „kol-
lega“ og viðurkennir Jjar með
að liafa dregið upp sjálfsmynd
í ofangreindum línum. Hver er
sínum hnútum kunnugastur,
og ekki skal í efa dregið, að
rétt sé frá skýrt að Jjví er
Morgunblaðið varðar. Allt öðru
máli gegnir um Vísi, sem aldrei
hefir verið starfsbróðir Morg-
unblaðsins í Jjeim Viðsjárverða
leik, sem lýst er að ofan.
Það er síður en svo, að Vís-
ir amist við að verði landbún-
aðarafurða verði haldið í skefj-
um, en hér í blaðinu hefir Jjess
ávallt verið krafizt, að meira
verði að gert og að. eitt verði
látið ganga yfir alla. Tveir
stjórnmálaforingjar hafa lýst
yfir Jjví, að með samþykktum
Búnaðarjjingsins hafi bændur
enga ^órn fært, en gefið skyn-
samlegt fordæmi öðrum stétt-
um Jjjóðfélagsins. Þeir eru Jjví
á öndverðum meiði við Morg-
urihlaðið sjálft, sem birtir fimm
dálka fyrirsögn um fyrsta stór-
sigurinn í dýrtjðarmálunum og
átti ekki nógu stóran orðaforða
til að lofsama bændur fyrir
fórn þeirra. En hvað sem um
Jjetta má segja, er hitt víst, að
dýrtíðin minnkar ekki frú því,
sem nú er, en hækkar væntan-
lega lítið eitt. Enn er ekki far-
ið að klifra niður stigann, en
það verður að gera. Enn er
eftir að trýggja ríkinu nauð-
synlegar tekjur til að greiða
niður dýrtíðina, en Jjað verður
einnig að gera. MorgunJjlaðið
skilur þetta ekki og misskilur
gersamlega aðstöðu Vísis til
þessara mála, en hún er- sú,
að eitt verði yfir alla að ganga,
— allir vcrði að sýna lítilshátt-
ar afneitun um stuml til að
tryggja eigin hag til langframa
og að vinna verði bug á verð-
bólgunni til að tryggja góða
framtíð Jjjóðarinnar. Vísir er
ekki trúaður á hallarekstur,
hrun og þjóðnýtingu, sem sum-
ir telja að reynast muni allra
rpeina bót. Hlutlaus frásögn
Jjessa Ijlaðs af viðhorfum Jjeim,
sem fram komu lijá ræðu-
mönnum ý bændafundinum á
Selfossi, gaf Morgunhlaðinu
enga ástæðu til túlkunar Jjeirr-
ar, sem það hefir haft á mál-
unum og sem leiddi til Jjess að
Jjað dró Vísi í dilk með sér.
Nú hefir Vísir ráðið gátuna,
sem Morgunblaðið var að
glíma við í fyrrad.og dreif t jarð-
arfararþokunni, en þakkar
Morgunblaðinu sjálfslýsinguna,
sem er vafalaust rétt og sönn
í hvívetna, enda eru ótvíræð
listareinkenni á handhragðinu:
„Andvígur kaupstaðafólkinu,
— í liði með upplausn og
kommúnisma“. Alveg rétt!
Hárrétt!
Verið að Ijjiíka við að reisa
tíunda íbuðarhus SlBS á
Reykjnm í Roifellssveit.
Rristján Guðlaugsson
Hæstaréttarlögmaðnr.
Skrifstofutími 10—12 og 1—6.
Hafnarhúsið. Simi 3400.
Hiklar framkræmdir f^rirhngraðar *
þar.
Viðtal við Þorlák j Ófeigsson byggingameistara..
préttaritari Vísis hefir átt tal við Þorlák Ófeigsson, bygg-
ingameistara, og spurt hann um framkvæmdir þær, sem
fram hafa farið aS undanförnu í sambandi viS væntanlegt
vinnuheimili berklasjúklinga aS Reykjum í Mosfellssveit. Þor-
lákur hefir umsjón meS byggingunum á staSnum. Hér fara
á eftir þær upplýsingar, sem Þorlákur lét fréttaritara vorum
Verið er nú að ljúka við að
reisa síðasta liúsið sem bvggt
verður að sinni, en það er Jjað
tíunda í röðinni. Allt eru Jjetta
ihúðarhús fyrir sjúklinga, seni
unnið liefir verið að í sumar.
Áætlað er að hyggja 14 slík lms
í viðbót,, svo íveruhusin verða
24 talsins. Öll verða Jjau eins,
og er hvert þeirra 76 fermetrar
að stærð. Gert er ráð fyrir, að
fjórar manneskjur búi í hverju
þeira, svo samtals koma til með
að búa þarna um, 100 sjúkling-
ar, Jjegar öll húsin eru komin
upp.
— Hvernig eru húsin innrétt-
uð? spyr fréttaritari
;— I hverju húsi verða Jjrjú
svefnlierbergi og ein dagstofa,
sameiginleg fyrir alla fjóra í-
Jjúana. Tvö herberg)in verða
einbýlisherbergi og er livort
þeirra um sig 2,60x3,15 m. að
stærð. Þriðja herbergið er ætlað
handa hjónum og er það stærst
Jjeirra, eða 2,80x3,15 m. stórt.
Dagstofan ey 3,35x4,75 m. s,tór
og er hærra undir loft í henni
(2,75 m.} heldur en í hinum
lierhergjum hússins (2,50 m.).
I hverju húsi er lítið eldhús
(2x1,70 m.), sem er sameigin-
legt fyrir alla íhúa hússins.
Ekki er ætlast til þess að neitt
verði matbúið að ráði í Jjessum
litlu eldhúsum, heldur gert ráð
fyrir að fólk noti Jjau til Jjess
að hita sér Jjar kaffisopa o. Jj. h.
í eldhúsinu verður sérstakur
skápur fyrir hvern íbúa„ undir
hollapör og annað þess háttar.
sem Iiann kann að vilja hafa
Jjar. Bað er. einnig i liver.ju
iiúsi, 1,75x1,50 m. að stærð og
eftir endilöngu liúsi liggur
gangur með fjórum fataskáp-
um. Undir hverju húsi er lítil
geymsla (1,50x2 m). Iimgang-
ar eru tveir,annar a norðvestur-
lilið inn í dagstofuna, en hinn
að austanverðu, inn í litla
forstofu. Húsin eru öll hlaðin
úr vikurholsteini og verða múr-
húðuð utan og innan. Grunnur-
inn er úr steinsteyjju. Raf-
Jagnir eru hyrjaðar lítils háttar
og sér Jónas Ásgrímsson raf-
virkjameistari um Jjær. Einnig
er verið að Jjyrja á liitaleiðsl-
unni, en liúsin verða eins og
kunnuíjt er upphituð með
iliveravatni.
— Hversu margir menn
vinna við húsin?
—■ Þeir eru í kringum 30 allt
í allt, og ekkert af þeim eru
sjúklingar, enda fer hér einung-
is um erfiðisvinnu að ræða,
enn sem kómið er.
— Hvar eiga íbúarnir að
borða?
— Ákveðið er að hyggja stór-
an almenning, Jjar sem allir
sjúklingarnir xnunu fá mat. Al-
menningur Jjessi verður gríðai’-
stórt Jiús. Yerður aðalbygging-
in um 50 metrar á lengd og út
flrá henni kernur álma, sem
einnig verður um 50 m. löng.
Breidd aðalslíálans verður um
II m., en álmunnar um 8 m.
Þetta Iiús verður að minnsta
kosli tvær hæðir með risi.
Á skipulagsuppdrættinum er
gert ráð fyrir, að byggðir verði
6 vinnuskálar, Jjar sem ætlazt er j
til, að sjúklingarnir stundi alls
konar vinnu. Hver þessara
vinnuskála verður um 200 fer-
metrar að stærð.
Einnig verða hyggð þarna
gróðurliús og niður með Varm-
á, sem rennur Jjarna rétt fyrir
neðan, er ráðgert að húa til
sundlaug og leikvelli ýmis kon-
ar. Þá verður og komið Jjarna
fyrir kálmetisgörðum og ýms-
um öðrum gróðri í kringum
húsin.
Auk þeirra húsa, sem að
franian er getið, er eitt sér-
stakt íbúðarhús á uppdrætlm-
um, sem væntanlega á að verða
læknishús.
Rétt er að geta Jjess að lokum,
að þegar fullnaðaruppdrættir
verða gerðir, kann JjcII/j fyrir-
komulag, sem áætlað er núna,
að breytast nokkuð.
Nýjar bækur:
%1‘IIÍ.
Skáldsaga eftir Björnstjerne Björnson.
Þýðing Þorsteins Gíslasonar, ritstjóra.
Þessi bók er ein af perlunum í norrænum hókmenntum.
Nagrnakver.
Alþýðlegur fróðleikur í bundnu máli og óbundnu.
Snæbjörn Jónsson safnáði efninu.
I sagnakverinu er Jjetta m. a.: Þættir um Símon Dalaskáld, eftir
Guðmund Jósafatsson, Pál Guðmundsson á Hjálmsstöðum, Jón
Pétursson frá Valadal og Magnús Jónsson prófessor; Katanes-
dýrið, eftir Ólaf Þorsteinsson; Ljóðabréf, eftir Sigui’ð Bjarna-
son og Vatnsenda-Rósu; Ása Hrútafjarðarkross, með athuga-
semdunj eftir síra Jón Guðnason; Dulrænar sögur eftir Bjarna
Ásgeirsson aljjm., Pál Sigurðsson lækni og síra Þorvald Jakohs-
son; Fjölkvænismál Sigurðar Breiðl'jörðs, draums>rnir og m. fl.
íslenxkar þjoðKÖRrur.
Safnað hefir Einar. Guðmundsson. III. hefti.
I heftinu er m. a.: Skiptapinn við Vestmannaéyjar 16. maí 1901,
Jón Daníelsson í Stóru-Vogum, Skiptapi fyrir Þorgeirsvörum,
Galdrahjónin frá Hofi á Skagaströnd, Séra Stefán á Kálfatjörn
og Nikólína, Veðmálaglíman á Eyrarbakka 1729, Meyjai’nar í
Fossinum, Reimleikinn á Desjamýri, Sagan um risana fjmm
o. m. fl., alls um 30 sögur.
Taræan fglamennirnir.
Eftirlætisbók allra stráka.
Ennfremur: Grimms ævintýri í 5 heftúm. Tarzan sterki, Dæmi-
sögur Esóps, 2. hefti. Fuglinn fljúgandi, eftir Kára Tryggvason;
kennara; Mikki mús; Hans og Gréta; Rauðhetta; öskuhuska;
Þyrnirós; Búri bragðarefur; Tumi Jjumall; Leggur og skel eftir
Jónas Hallgrímsson; Blómálfabókin.
Þetta eru vinsælustu og ódýrustu barnabækurnar.
Fást í bókaverzlunum og hjá .
H/F L EIF T H R
Tryggvagötu 28. — Sími 5379.
NINON—--------------------—-----------------
Eítirmiðdagskjólai
Peysur
Pils
Undiriöt
ganþastræti 7.
Verzlunarstaða.
Stúlka óskast í vefnaðarvöruverzlun. Tilboð
sendist blaðinu, merkt „1. október".
Einangrunarkork.
Höfum nú aftur fyrirliggjandi einangrunar-
kork, bæði mulinn og í plötum.
: *
Korkiðjan ki.
Skúlagötu 57. — Sími 4231.
Amerískt stoíuflygel,
mjög vandað, til sölu. — Tilboð óskast, merkt
,,Flygel“, sendist afgreiðslu Vísis fyrir laugar-
dagskvöld.