Alþýðublaðið - 16.08.1928, Qupperneq 2

/
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Ó ð I n n e
Nú er ketillinn bilaður.
Viðtal við skipherrann Jóh. P. Jónsson, Magnús
Guðmundsson, fyrv. ráðherra, og Guðm. Svein-
björnsson skrifstofustjóra.
Óðiinn hefir legið hér undan-
farna daga; og ýmsar sögur hafa
gengið um bæinn um það, að
stórfeldar bilanúr væru á 'skip-
inu. Mönnum hefir, sem vonlegt
er, þótt það næsta undarlegt, að !
skipið skýldi halda hingað suður
frá landhelgisgiæzlunni -norðan-
lands nú um há-síldveiðitíanann
og liggja hér svo dögum skifti.
Ritstjóri Alþýðublaðsins snéri sér
því til skipherrains, Jóhanns P.
Jónssonar, til að fá að vita, hvað
satt væri í sögum þeim, sem
ganga um bæinn.
Voruð þið ekki við landhelgis-
gæzlu norðanlands, hvernig stend-
ur á þvi, að þið komuÖ hingað
suður nú? spyr ritstjórinn.
Jú, við vorum fyrir norðan.
Hingað komum við af því, að
það þurfti að hreinsa ketilinn og
gera fleira þess háttar, svaraði
skipherra.
Ekki hafið þið þurft að fara
hingað suður til þess eins að
hreinsa ketilinn, það hefðuð þið
eins vel getað gert fyrir norðan.
Það þarf líka að gera við ket-
ilinn, hann er ekki vel þéttur,
lekur um samskeytin.
Eru miklar bilanir á honum?
Já, járnplöturnar hafa gefið sig
og sprungið urn samskeytin og
naglarnir exu lika víða ónýtir eða
bilaðir.
Hver gerir hér við ketilinn?
Hamar.
Getið þið fengið fullnaðarvið-
gerð hér?
Nei, þetta verður að eins bxáða-
birgðaviðgerð. Ég gexi ráð fyrir,
að skipið fari til útlanda í haust
og að þá verði gert við ketil-
inn til fullnustu.
Er þessairi bráðabirgðaviðgerð
senn lokið?
Já, henni verður vonan-di lok-
ið á miðvikudagskvöld.
Farið þið þá norður aftur?
Skipherrann hlœr við. Það er
ekki ætlast til þess, að frá þvi
sé sagt í blöðunum, hvert varð-
skipin fara.
Er það ekki mikið verk að gera
við ketilinn til fullnustu?
Jú, það er gríðarmikið verk,
ég get hugsað, að það taki upp
undir 2 mánuði.
Er það ekki sjaldgæft, að svona
gallar komi fram á nýsmíðuðum
skipum ?
Jú, það er afarsjaidgæft; fyrir
stríð mátti heita, að, það kæmi
alls ekki fyrir. En svipað mun
hafa komið fyrir með ketilinn j
Esju og ég hefi heyrt, að sama
hafi komið í ljos' á einhverjum
togaranna, sem byggðir haía ver-
(ið í Pýzkatandi eftir striðið.
Hver smíðaði Óðinn?
Hann er smíðaður í Flydedokk-
en i Kaupmannahöfn árið 1926.
í>ar var Esja líka' smiðuð.
Hver samdi urn smíðið?
Magnús Guðmundsson var þá
ráðherra.
Samdi hann þá um smíðið?
Það þori ég ekki að segja um,
lranin var ráðherra þá. ' r
Hver var ráðunautur ráðherra s
og eftirlitsmaður við smíði skips-
ins ?
Ólafur T. Sveinsson vélfræðing-
ur, held ég, og svo einhverjir
erlendir menn.
Er ekki afleitt að þurfa að taka
Óðin frá landhelgisgæzhimni
svona um há-síldveiðitímann ?
Jú, það er auðvitað mjög baga-
'legt. Norðmennirnir verða auð-
vitað ófeimnari, þegar þeir vita
af varÖskipinu hér fyrir sumnan.
Hafið þið tékið mörg skip í
sumar og finst ykkur Norðmenn
áleitnari nú en undanfarið?
Við höfum tekið 3 skip, sem
voru innan línu með veiðarfæri
ólöglega umbúin, bátana úti og
vörpuna í þeim. Amnars hefi ég
ekki orðið var við, að meiasa væri
sótt í landhelgi nú en undan-
farin sumur. En það er áfarerfitt
að passa upp á söltunarskipin.
Haldið þér að Flydedokken fá-
ist til að gera við ketilinn á
sinn kostnað? Viðgerðin blýtur að
kosta mikið.
Já, hún kostar áreiðanlega mik-
ið. „Garanti“-timinn er útrunninn,
svo að ég er smeykur um, að
Flydedokken sé ekki skyldug til
að gera við ketilinn á sinn kostn-
að. Reyndar voru gallarnir komn-
ji'r í Ijós áður en „Garanti'-tíminn
var liðinn og tilkynti ég ráðu-
neytitou það þá þegar. En mér
þykir ekki ótrúlegt, að skipa-
smíðastöðin fáist tjl að taka ein-
hvern þátt í kostnaðinum að
minsta kosti, þó að hún sé ef
til vill ekki skyldug til ‘þess aði
lögum. Ég er ekki lögfræðin’gur.
Hvernig hefir Óðinn reynst síð-
an hann var lengdur ?
Vel, hann fer ágætlega í sjó.
— ■ Magnús Guðmundsson getur
liklega helzt sagt yður, hvort
Flydedokken er skyldug til að
gera við ketilinn á sinn kostn-
að. Annars hefir víst Burmeister
& Wain ,yfirtekið“ Flydedokken.
Ritstjórinn hringdi Magnús
Guðmundsson upp.
Ég vár að tala við skipherr-
ann á Óðni; hann hélt að þér
gætuð ef til vi'.l sagt mér, hvort
Flydedokken eða Burmeister &
Wain, sem nú hafa tekiö við
henni, muni skyldug að gera við
bilunina á katlinum á sinn kostn-
■að. Hann kveðst hafa tilkynt
ráðuneytinu um bilanirnar áður
en „Garanti“-tíminn var úti.
Mér þykir það líklegt, að
minsta kosti, að þeir fáist til að
gera það. Flydedokken gerði við
ketilinn í Esju á sinin ko-stnað, ef
ég man rétt. Mig minn.ir, að kvitt-
unin fyrir Óðni hafi verið ski'l-
yrðisbundin (mad Forbehold).
Hafi skipherrann tilkynt bilunina
áður „GarantL“-tíminn var úti,
hefir skipasmíðastöðin sjálfsagt
verið iátin viía um það. Annars
getur ^stjórnarráðið sjálfsagt sagt
yður þetta.
Ritstjórinn hringdi upp herra
Guðm. Sveinbjömsson, skrifstofu-
stjöra í dómsmálaráðuneytim*
Haldið þér að skipasmíðastöðin,
aem byggði Óðinn, sé skyldug til
að gera við ketilinn í honurn á
sinn kostnað?
Það held ég maður geti ekki
„uppástaðið". Ég býst ekki við,
að óathuguðu máli, að við höfum
„júridiskan" rétt til að heimta það
af henni. En mér þykir ekki ó-
trúlegt, að hún ef til vill taki
vel í að gera það. \
Magnús Guðmundsson minti, að
kvittunin, sem gefin var fyrir
skipinu, hefði verið skilyrðisbund-
in.
Það veit ég ekkert um. Mér
er ekki kunnugt um, að nokkur
kvittun hafi verið gefin fyrix skip-
inu, en það má vel vera fyrir þvi.
Skipherrann segist hafa tilkynt
ráðuneytinu bilunina, áður en
-,,Garanti“-tíminn var liðinn.
Ég man.ekki nákvæmlega, hve-
nær fyrsta tilkynning kom frá
skiphexranum, hvort „Garanti"-
tímirm þá var úti eða eigi. En
skipasmíðastöðin var. látin vita
jafnharðan.
Það er Ijóst af framansögðu,
að Óðinn verður að fara til Hafn-
|ar í haust, ef ketillinn þá dugar
svo lengi, og að þar þarf að gera
við hann, sennilega fyrir stórfé.
Aitmikil tvísýna virðist á því, að
skipasmíðastöðin „fáist til“' eða
„taki vel í“ 'að kosta aðgerðina,
og lagalegur réttur okkar til að
krefjast þess virðist, að áliti þess-
ara þriggja tnanna, ákaflega hæp-
inn eða jafnvel enginn. En hitt
er alveg víst, að allan þann kostm-
að, sem leiðir af för skipsins ti'l
útlanda og dvöi þess þar, og alt
það tjón, beint og óbeint, sem við
bíðum við að taka það frá strand-
vörnum svo mánuðum skiftir,
hljótum við einir að bera.
Óðinn var alldýr í uppnafi, ekki •
lækkar hann í verði, ef hann þarf
að fá viðgerð í útlöndum áriega.
Ekki. gætir hann landhelginnar
meðan hann liggur í Jamasessi
utan lands eða inman.
Ekki þurfa togararnir að óttast
hann á meðan.
Melsfara-mófið.
Úrslitin á iaugardagskvöldið.
Á laugardagskvöldið var kept
í 100 m. hlaupi; meistari í því
varð Sveinbjörn ingimundarson
(1. R.), 11,5 sek.; Helgi Eiríks var
11,8 sek. í stangarstökki varð
meistari Jón Magnússon (K. R.),
stökk 2,64 rnetra, Guðm. Sölva-
son 2,44 m. í 1500 metra hlaupí
varð meistari Geir Gígja (K. R.)
hljóp á 4 mín. 24,2 sek. 1 spjót-
kasti. varð meistari Helgi Eiríks
(í. R.), kastaði samanlagt 69,13
Ásgeir Einarsson kastaði 65,65 m.
i langstökki varð meistari Svein-
björn Ingimundarson, stökk 6,39
metra. Á sunnudaginn kl. 2 byrj-
aði mótið með 200 m. hlaupi.
Meistari varð Sveinbjöm Ingi-
mundarsön, hijóp á 23,4 sek..
1 kringlukasti varð meistari Þor-
geir frá Varmadal, kastaði 63,73
m. samanlagt. Ásgeir Einarsson
kastaði 51,22 og Trausti Haralds-
son 50,89. I 10000 metra hlaupi
varð meistari Magnús Guðbjöms-
son (K. R.), hljóp á 37 míh. 25,5
sek. I hástökki varð meistari
Helgi Eiríks, stökk 1,70 metia.
Sveinbj. Ingimundarson stökk 1,65.
Síðast var 800 m. hlaup. Meistaii
varð í því Sveinbjörn Ingimund-
arson, hljóp á 2 míh. 5,8 sek.
Geir Gigja var 2 m. 7,3 sek. Alt
fór þetta fram með drengskap og
varð þátttakendum til hins mesta
sóma, en fleira hefði mátt vera
um áhorfendur. Það áttu íþrótta-
mennirnir vel skilið.
Úrslitin i fyrrakvöld.
Mótið hélt áfram í fyrrakvöld
kl. 8. Byrjað var á 400 metra
hlaupi. Meistari í því varð Svein-
björn Ingimundarson (t. R.), hljóp
á 54,1 sek. og setti nýtt ínet.
Annar var Helgi Guð’mundsson.
Þá fór fram kúluvarp. Meistari
í því varð Trausti Haraldsson (K.
R.), kastaði 19,66 rnetra sainanl.
Annar varð Þorgeir Jónsson, 19,21
meter. Þrístökkið vann Reidar
Sörensen (í. R.), stökk 12,24
metra. Annar varð Sveinbjöm
Ingimundarson. Þá var 110 metra
grindahlaup. Hljóp Helgi E;iríks-
son (J. R.) á styztuim tíma, var
19,7 sek. og setti nýtt mef. Næst-
ur var Sveinbjörn, 20,5 sek. og
Reidar Sörensen, 20,7 sek. í 5000
metra hlaupi varð Geir Gígja (K.
R.) meistari. Hljóp á 16 mín. 57,8
sek. Annar varð Magnús Gúð-
björnsson á 17 mín., 3 sek. Þá
fór fram hið „spennandi" atriði
reipdrátturinn- Tóku þátt í því
K. R., Ármann og lögreglan. Varð
það hlutskifti K. R. og iögregl-
unnar að draga fyrst. Fór fyrsti
dráttur svo, að K. v R. vann lög-
regluna á 28 sek. Var þá s'kift
um enda. I öðrum drætti drö
K. R. aftur lögregluna, pú á 32
sek. Hafði K. R. þar með unnið
lögregluna. Næst drógu svo Ár-
mann og lögreglan. í fyr'sta drætti
vann lögreglan Ármann á 37 sek.
Leit þó út fyrir að Ármann ynni,