Vísir - 18.12.1944, Blaðsíða 4

4
V 1 S I R
Mánudáginn 1S. des.
V S S I R
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Iíristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
Símar 1 6 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 35 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f
Nýi skattni
— sem ekki er nauðsyalegur.
JpRAM er komið á Alþingi frv. um nýjan
skatt, sem á að færa rikissjóði 6 millj.
kr. Eins og fjárlögin eru nú, eftir 2. umræðu,
<er greiðsluhalli þeirra 5,6 millj. kr. svo að
Jiýi skatturinn fer allur til þess að jafna
þann halla. Hins vegar eru nú komnar fram
Jiýjar tillögur frá fjárveitinganefnd til liækk-
nnar á fjárlögunuin, er nema nálega fimm
ínillj. króna. Er af því dA/íá millj. til nýrra
launalaga, sem mun vera nokkuð lágt áætl-
að. Þarf þá nýjar álögur til að greiða þau
Titgjöld.
Útgjöld fjárlagafrumvarpsins Iiafa verið
Jiækkuð um 18—19millj. af nýju stjórn-
inni. Af því má segja að 3—4 millj. séu eðli-
legar vegna vísitölunnar og annað eins vegna
ýmsra breylinga sem jafnan verða á frv. i
Iiöndum þingsins. Hefði frumvarpið þá átt
að hækka í mesta lagi um 7—8 millj. kr.
fTekjuliðir frv. voru hækkaðir um 13 millj.
svo að þrátt fyrir 8 millj. kr. gjaldahækkun
Iiefði mátt láta fjárlögin koma út með 5
Jnillj. kr. tekjuafgcmgi, ef eyðsIuliHTTgum
socialistaflokkanna hefði verið lialdið i
skefjum.
Þessi 6 millj. kr. skattur, sem nú verður á
lagður, er algei-lega ónauðsynlegur, vegna
þess að hann ó eingöngu að standa straum
aí' hækkunartillögum socialistanna, sem alls
engin nauðsyn va'r á að taka í fjárlögin.
Með nokkurum pennastrikum mætti lækka
útgjöld fjárlaganna, eins og þau eru eftir 2.
umræðu, um 6—8 millj kr. án þess að nauð-
synlegum framkvæmdum og rékstri ríkisins
sé á nokkurn hátt stefnt í liættu.
Morgunblaðið segiV í gær, að hinn nýi
tekjuskattsauki sé aðeins lilill hluli af þeim
auknu álögum, sem nú verður að leggja á
Jandsmenn, til þess að „koma fjármálum rik-
isins í lag.“ Menn hljóta að sjfyrja: Er það
að koma „fjármálum ríkisins í lag“, að sam-
þykkja ónauðsynleg útgjöld er nema tug-
milljóna kr. og leggja svo á nýja skatta til
að geta staðið undir gjöldunum? Það er
ekki sú fjármálastefna, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefir á sinni stefnuskrá. Fjármál
ríkisins hafa verið í góðu lagi til þessa. Nú
er tíminn kominn að stinga við fótum og
hæíta öllum uppbótagreiðslum úr ríkissjóði.
En til þess þarf að færa verðlagið og vinnu-
launin aftur á bak. Stjórnin valdi þann kost-
inn að halda við dýrtíðinni. Sú-stefna kem-
ur íil að kosta ríkissjóð meira en bann er
fær um að greiða. Á þann hátl eru nú l'jár-
mál ríkisins að færast nær og nær öngþveit-
inu. Stjórnin er ekki að koma fjármálunum
„i Iag.“ Hún er að berjast við þönn draug
sem hún hef-ir sjálf vakið upp, sína eigin
fjárm álastefnu.
Það er því vel skiljanlegt þegar Mbl. segir
þettá: „Fjármálaráðherrann er önnum kaf-
inn við að finna leiðir, til þess að afla þess-
ara tekna.“ Trúlegt er að það sé erfitt starf
fyrir varfærinn og hygginn mann, eins og
fjármálaráðherrann er, að þurfa að vera
„önnum kafinn“ við að finna upp nýja skatta
eins og Mbl. segir, til þess að eyðslutillögur
jsocialistaflokkanna nái fram að ganga.
k VETTVANOISÖOUNNAR.
Erlent.! réttayf isrlat
10.—16. des.
Atburðirnir í Grikklandi
voru í síðustu viku efstir á
dagskrá víðast um heim.
Fyrri hluta vikunnar voru
atburðir þar með líkum blæ
og áður. ELAS-sveitirnar
héldu upipi árásum á hrezku
hersveitirnar i Ajienu, sem
áttu í vök að vcrjast, því að
þær voru ekki sendar til
landsins til að lierja þar eða
bcrja niður frelsishreyfingu
þjóðarinnar og voru þvi ekki
liðmargar. Hinsvegar var
blulverk þeirra fyrst og
fremst að sjá um flutninga á
matyælum, lyfjum og öðrum
sliluim nauðsynjum um land-
ið og af því leiddi aftur, að
hersveitir þessar höfðu lílið
sem ekkert af stórum her-
gögnum.
ELAS-sveitirnar vissu, að
Bretar. mundu gcta flutt á
skömmum tíma allmikið lið
til Grikklands og því gerðu
þær það, sem þær gátu til að
sigra Breta hið skjótasta. Það
tókst þó ekki, jjví að þær
skorti einnig hin þyngri vopn,
sem lil þess þurfti, þótt þær
hefðu aftur á móti talsvert af
góðum vopnum af meðal-
stærð, sem Bretar höfðu lagt
þeim til á sínum tíma.
Menn gera sér enn vonir
nm að sættir megi nást í
Grikklandi, og siðara hluta
vikunnar var æ oftar lalað
um sáttaumleitanir. Þær hafa
þó ekki borið árangur og
stendur það fyrst og fremst i
vegi fyrir sættum, að ELAS-
sveitirnar vilja ekki gefa nein
loforð um að leggja niður
vopn.
V esturvígstöðvarnar.
Stórbreytingar hafa aðeins
orðið á vigstöðum 7. hersins
ameríska í sókn handamanna
að'vestan. Hann er kominn að
Rin, ekki langt frá Karls-
ruhe og hefir auk þess farið
yfir þýzku landamærin, þar
sem þau taka sveigiu vestur
á hóginn frá Rínarfljóti vest-
ui’ (il Saar.
Bardagar hafa verið harðir
um Roer-bakka og hefir
bandamönnum tekizt að
komast að ánni á heldur
stærra svæði en áður, eri
yfirleití liefir verið um mjög
litlar breytingar þarna að
ræða.
A usturvfg’stöð varnar.
Þar hefir eingöngu verið
barizt á • sléttum Ungverja-
lands og fjöllunum norðan
tii í landinu. Frameftir vik-
unni færðist bættan smám
saman nær Budjapest, en þeg-
ar dró nær helginni tók her-
inn mjög að liægja ferðina.
ítalía.
Þar lauk frekar viðburða-
lítilli viku með því, að ný-
sjálenzkum hersveitum tókst
að stökkva Þjóðverjum úr
borginni Faenza eftir harfc
bardaga, sem höfðu slaðið i
tíu daga.
Filippseyjar.
Þar varð skyndilega stór-
hreyting á föstudag, er
Bandarikjamenn gengu á
Iand á eynni Mindoro, scm er
sunnan við Luzon. Ja])önum
lókst ekki að hindra land-
gönguna og gerðu þó flug-
vélar þeirra árásir á innrás-
Ismteftt fréttaYÍlfflit
10.—16. des.
Kvefpestin hefir verið
einna helzta umtalsefni
Reykvíkinga síðustu viku,
enda hafa flestir. bæjarbúar
haft eitthvað af henni að
segja.
En nú er kvefið sem betur
fer í rénum, svo að flcstir
bæjarbúar geta vonandi not-
ið jólanna heilir heilsu. En
sé kvefpestin ekki meðtalin,
þá hefir heilsufar hér í bæn-
um og víðar á landinu verið
yfirleitt frekar gott.
Veðrið í síðustu viku er
li álf ger t hernaðar ley ndar-
mál, en óhætt mun að segja
um það, að það hafi verið
milt og gott.
JclaanniV.
„Senn koma jólin“ og eru
nú, þegar þetta er lesið, litlu
meira en fimm virkir dagar
eftir til jólaima. Hitasóttin,
sem nefnd er jólainnkaup, er
farin að gripa um sig og
leggur nú hvern af öðrum í
einelti, og rekur menn út af
örkinni til að kaupa jóla-
gjafir, lillar eða stórar, dýrar
eða ódýrar, allt eftir gctu og
peningaráðurft.
Veírarhjálpin.
Sókn sú, sem hér er hafin
i hverjum vetri, þegar nær
dregur jólum, var hafin í
miði’i vikunni sem leið og
hafði þó verið tilkynnt fyrir
nokkuru, að hernaðaraðgerð-
ii i stórum stíl mundu hefjast
bráðlegá og ekkert hindra
þær, hvorki veður ué ófærð.
í söfnun þeirri, sem skátar
framkvæmdu um miðja vik-
una, náðist inn meira fé, en
nokkuru sinni áður og er það
sannarlega gleðiefni, að
borgarbúar skidi verða æ ör-
látari eftir þvi sem þeir hafa
meiri peningaráð. Það er i
rauninni sjálfsögð skylda
þeirra, sem liafa sæmileg
fjárráð að láta eittbvað af
hendi ralcna til þeirra, sem
ver eru staddir. Jólagleðin er
einnig í því fólgin.
Alþingi.
Þar eru menn nú að kom-
ast í jólaskap og á laugardag
kom fyrsta jólagjöfin, frum-
varp um tekjuskattsviðauka.
Skal ekki farið út í það hér að
lýsa þessu frv., en það á að
gefa í aðra hönd 5—6 millj.
króna, ef engar breytingar
verða á tekjum landsmanna.
En það nægir engan veginn til
að standa straum af öllum
þeim útgjöldum sem skapast
við þær framkvæmdir, sem
stjórnin hefir lofað og hefir
á prjónunum, svo sem trygg-
íngar, svo að ekki sé lengra
farið.
Slys.
Vikan sem leið var happa-
vika að því Igyli, að heita má,
að þá hafi ekkert slys orðið,
Iivorki á sjó né landi, Er von-
andi, að fleiri vikur verði svo
happadrjúgar sem þessi.
arflotann meðan liann var á
leiðinni til Mindoro. Fjórir
flugvellir eru á eyjunni, sem
Bandaríkjamenn böfðu gei;t
rétt áður en Japanir réðust á
þær árið 1941.
Mindoro er svo vestarlega
í Filippseyjum, að milli henn_
ar og Suður-Kína er opið haf.
HUGDETTUB H1M&LM
Það getur verið gáman að þvi að dunda
við að hugsa um það, sem manni dettur
í liug. Margt kemur og fer, verður aldrei
annað en þankastrik, misjafnlega stór
eftir lnigdettunni og aðstæðunum, sem
bún fæðist við. En sumt bílur sig fast, þó
að því bafi ekki verið boðið, og sé ef til
vi 11 ekki velkomið, eins og lil dæmis sið-
ferðistimburmenn og önnur samvizku-
bit. Mörgum er iila við óþægilegár hugs-
anir og revna að hrinda þeim burt, öðr-
um er einhver nautn eða fróun í að
velta þeim fyrir sér og láta þær kvelja sig.
En mér þykir gaman að hugsa, velta
því, sem dettur í Iiugann, fyrir mér, láta
eitt koma af öðru, eins og ósjálfrátt, og
sinna þvi eítir beztu gelu. llugsanir eru
elcki reglusamar, þær eru það óreglusam-
asta, sem cg þekki; enginn veit, hvenæi’
þær birtasl, hvert þær ælla sér, liverju
þær koma lil leiðar — það eru miklir
möguleikar við þær tengdar, þess vegna
er svo gaman að þéim.
Undanfarin kvöld befi eg verið að lesa
Njálu. Hún er dásamleg fvrir okkur ís-
lendinga. Eg befi ekki lesið hana í sam-
hengi síðan eg' var drengur. En nú um
nökkurt skeið befir hún legið við höfða-
lagið mitt, og eg hefi aldrei farið að
sofa, án þess að lesa einhvern kafla í
lienni. ()g nú er eg búinn með hána oc
mig langaði mest lil að byrja slrax á
henni aflur. Þetta er einlcenni góðra, sí-
gildra bókmerinta. Það er gott að styrkja
sig með þessu í flóði erlendra áhrifa,
þegar það, sem útlent er, hefir verið lofað
svo gífurlega, að í huga manns læðist sá
grunur, að islenzk menning og bókmennl-
ir standi ckki á sporði því, seni keniur
utan frá. Við lifum á okkar eigin verð-
mætum, eða déyjum vegna skorts á þeim.
Yið eigum að verzla við aðrar þjóðir,
læra af þeim, flylja inn það, sem við
þörfnumst, en byggja á ok.kar eigin
grundvelli, okkar andlegu mennirigu —
íiún er sterk og við verðum sterkir, ef
við styrkjum hana í okkur sjálfum.
Það er gaman að Njálu, það er nauln
að lesa hana. Hún bregður upp skýrum
mvndum af persónum og atburðum, und-
irferli og drengskap og málavafstri, for-
spám og feiknskap í orðum og athöfn-
um og margar setningarnar í lienni leiftra
af snilld og andríki.
Hefir þú lesið liana nýlega?
Þetta finnst þér ef til vill einkennileg
spurning og líkust þvi, sem hún stæði í
jólahugleiðingu eftir fróman prest, og
íiann ætli við einbvern stað í Biblíunni
eða kannske hana alla. En Njála, og önn-
tir öndvegisrit, er okkar biblia. Og i Njálu
stendur á einum stað, ef eg man rétt:
Þetta gerðu menn að nýjum tíðindum.
Sumt, sem er gamalt verður að gera að
nýjum tíðindum, til þess að festa það i
minni jnanria!
Þetta var eg að hugsa um eftir l(jstur
Njálu. Er það rétt eða rangt eða hégómi?
Hugsaðu um það!
*
Od hLtvjeMmim.
Úr herbúðura blaðanna
.Thninn 15. des. birtir lcafla úr bréfi
sem Gísli Sveinsson forseti sendi kjós-
endmn sínum 24. okt. Þar segir svo:: :
bað þarf vart aS taka fram, að þejta stjórn-
arniyndunartiltœki nicirililuta liingflokks Sjálf-
stæðismanna, er hrein kollsteypa í stefnu og
starfi flokksins, hveí'nig svo sem það' kann
að verða gyttt af hlulaöeigendum í áróðri og
hlöðuni. Gefur þetta einnig að lita í sjálfii starfs-
skrá hinnar nýju ríkisstjórnar, því að þar er
svo sem algertega gangið inn á stefnuskrár rauðu
flokkanna og inunu þeir þó ýta enn meira á en
orðin greina, enda þykjast þeir nú ,,ráða yfir
milljónum fjár (innstæðum landsmanna), um
leið og tugi milljóna vantar í ríkissjóðinn vegna
fjárlaga-útgjalda, sem nú verður að afla með
nýjum sköttum —- og þó er þar svo sein ekkerl
lalið af þeirri ógnarbyrði, sem þau stórmálefni
ýms krefja af opinberu fé og af eiristaklingum,
er stjórnin hefir nú bundizt fyrir að fram-
kvæma.“