Vísir - 27.12.1944, Blaðsíða 7

VtCTI’
7
Miðvikudnffinn 97. r>
7
Marsellus varð forviða á ofea föður síns, þvi
að liann hafði búizt við fullu samþykki lians.
„Hvers vegna ekki, herra?“ spurði hann.
„Auðvirðileg afsökunarbeiðni er liættulegasla
meðal, sem hægt er að nota tii þess að endur-
nýja kunningsskap“. Gallió hratt til hinum gríð-
arstóra slól sínum ög stóð teinréttur eins og
hann ællaði að fara að lialda ræðu. „Jafnvel þótt
um það sé að ræða, að sættast við náinn vin, sem
liefir verið móðgaður, getur sjálfsauðmýkjandi
afsökunarheiðni leitt til ills eins. Ef vinurinn
gerir sig ekki ánægðan með neill minna, þá á
alls ekki að gera honum slikt til geðs. Vinótta
lians er þá ekki þess verð, að halda henni við.
Gagnvarl manni eins og Gajusi, mundi afsök-
unarbeiðni leiða til ógæfu einnar, þvi að ekki er
við dreng að eiga, lieldur fæddan níðing. Afsök.
unarbón þín mun þýða það, að þú haldir Gajus
veglyndan mann. Veglyndi er, að hans skoðun,
tákn veikleika. Með því að eigna honum það,
munt þú móðga hann enn frekar. Gajus hefir
ástæðu til þess að vera viðkvæmur um vald sitt.
Stofnaðu þér aldrei í varnarstöðu gegnt manni,
sem haldinn cr ótta um eigin öryggi. Þetta er,
segir hann, að mixmtsa kosti eitt tækifæri til þess
að sanna styrkleika minn.“
„Ef til vill hefir þú á réltu að standa, herra —“
viðui’kenndi Mai’sellus.
„Ef til vill? Vitaskuld liefi eg rétt fyrir mér!“
Senatorinn gekk til dyranna, lokaði þeim lxægt
og fór siðan í sæti sitt. „Og ekki nóg með þetta,“
liélt liann áfram: „Láttu mig rifja upp fyrir þér
Iiina kvnlegu innbyrðisafstöðu keisarafjölskyld-
unnar, sem skýrir það, hvers vegna Gajus er
hættulegur maður. Það er þá fyrst Tíberíus
gamli, ýmist æðandi af geðofsa, eða volaður af
vesaldómi í þessari fimmtíu herbergja höll sinni
á Kapri, kveifarlegur og fyrirlitlegur bjálfi, sál-
sjúkur af andasæringum sínum, ákallandi guði
sína. — Sonur minn,“ greip Gallió fram í fyrir
sjálfum sér: „Það ér alllaf eitthvað verulega
athugavert við ríkan mann eða konung, sem
þykist vera trúaður. Látum lxina fátæku og
hjálparvana ákalla guðina. Guðirnir cru fyrir
þá — til þess að di-aga athygli hinna veiku frá
bölinu, sem ella væri þeim óbærilegt. Þegar keis-
ari lætur trúmál mjög lil sin taka, ]xá er hann
annaðhvort sturlaður, eða liræsnari. Tiberíus er
ekki hræsnai'i. Ef hann er sturlaður þá er óí’-
■s&karinnar ekki langt að leila. i tullugu ár hefir
hann alið í brjósti sér bilruslu óvild til móður
sinnar, sökum þess að hún krafðist þess, að hann
skildi við Vipsaniu — einu mannveruna, sem
hann liefir nokkurn tíma elskað —“
„Eg hygg, að hann sé hrifinn af Diönu,“ skaut
Marsellus inn í.
„Rétt! Og hvers vegna? Hann er hrifinn af
barninu, af því að liún er sonardóltir Vipsaníu.
Við skulum minnast þess, að liann var ekki
slæmur stjórnari í fyrri daga. Róm hefir aldrei
átt slíki'i velgengni að fagna, jafnvel ekki í tíð
Júlíusar. Eii-s og ]úi veizt, þegar samband Tí-
berísuar og Vipsaníu’rofnaði, varð hann niður-
fcrotinn máður, missli allan áhuga á stjórnmál-
uín, safnaöi mu sig sæg duisagnarmanna, töfra-
manna, presta og stjörnuspámanna. Hugur hans
vai-ð þegar svo fanginn af allri þessari regin-
vitleysu, að hann féllst á að kvænast Júlíu, sem
hann h.afði fyrirlilið allt frá bernsku“. Sena-
lorinn glotti Iieldur kuldalega og mælti: „Ef til
vill gerði liann það, vegna þess að hann vildi
vera laus við að gegna sljórnarskyldum sínum.
Hann fann, að til þess að hata Júlíu eins ræki-
lega og hún verðskuldaði að vera hötuð, þurfti
hann að'fórna öllum líma sinúm. Nú — þá er
það Júlia, kerlingarskassið, með þetta hvim-
Ieiða afspi-engi í cftirdi'agvsem liún hafði gotið
áður en hann kvæntist henni. Og hann hefjr
ekki aðeins liatað Júliu; hann hefir verið dauð-
hræddur við hana — og ekki að ástæðulausu —
því að hún hefir sjúklegan mórðingjahug — og
kjarkinn líka.“
„Lúsía segir, að gainli maðurinn snerti aldrei
vínið sitt við borðið fyrr en drottningin hefir
bragðað það,“ sagði Marsellu-, ,,en hún liélt að
það ætti bara að vera eitthvert fjölskyldugam-
an.“
„Við skulum láta hina ungu systur þína í
friði mcð sínar útskýringar,“ sagði senatorinn,
„en ]»að er ekkert gaman. Þ; ; er heldur ekki
nein gamansemi hjá 'Tiberíirsi, að láta tylft
númidiskra skylmingama standa vörð við
dyr og glugga svefnherbergis síns......Nú
allt þetta er Gajusi rikti.hu.ga, býst eg.við. Hann
veit, að keis&rinn er hálffc'rj.'.íaöur, að tvísýnt er
um líf móður sinnar. og fcomi eitthvað fvi’ir
hana, mun valdaskeið lians ekki vara lengri
tíma en tekur galeiðu að skiótast til Krítár með
afdankaðan prins innaufc “
„Komi slíkí fyrir,“ í Marsellus inn í,
„hver skyldi þá verða eftirnu'ður Gajusar?“
,,Tæia —“ Gallió lct spurningunni ósvarað og
ypti öxlum. „En það kexnur ekki til ]xess. Ef
einhver deyr þar, þá verður það ekki Júlía. Þú
getur reilt þig á það.“
„En setjum nú svo — -“ hélt Marsellus áfram,
,,að Júlía væi'i úr sögunni, af einhverjum sök-
um — slysi, siúkdómi, ,eða ])ó hreint og beint
moi’ði - og Gaius þar af leiðandi líka —heldur
þú þá, að Tíberíus fái Asiníusi Gallusi völdin
i hendur?“
„Það má vera,“ sagði Gallió. „Keisarinn kanrt
að skoða það sem nokkrar raunahætur Vip saníii
til handa, þótt um síðir sé, að veita syni liennar
slíkan heiður. Og Gallus er ekki illa til stjórn-
anda fallinn. Enginn Rómverji hefir nokkuru
sinni notið nieix'i hylli en Pollíó lærimeistari
lians. Gallus mundi njóta fullkomins stuðnings
liersins, bæði heima og erlendis. Samt séin áð-
ur —“ bætti hann við hálfgert með sjálfum sér,
„er ekki alveg óhjákvæmilegt, að hraustur her-
maður verði vitur einvaldi. Stjórnandi hers þarf
aðeins að berjast gegn erlendum fjendum. Allt,
sem hann þarfnast er herskipunarlist og hreysti.
Keisari á í stöðugu stríði gegn öfundsjúkri hirð,
óstýrilátu öldungaráði og sæg ágjarnra land-
eigenda. Ilann þarf að vera þefvís á samsæri,
nógu slægur gagnvart svikurum, vei'a tvöfeldni
i blóð borin — og hafa krókódílshúð.“
„Nógu þvkka til að oddbrjóta rýting —“ bætti
MarseÍlus við.
’AKVfflWðKt/mi j
Sumir sniglar geta komizt af með svo litla næringu,
að þeir geta þolað allt að fimm ára hungur. Aftur
á móti eru til svo gráðugar moldvörpur, að þær
deyja úr hungri eftir tíu klukkustunda sult.
Ihn Saud, konungur i Saudi-Arahiu, heldur oft veizl-
urí höll sinni í Riyadh, þar sem skrokkar af úlföldum
eru bornir fyrir gestina, soðnir i heilu lagi. Eru úlf-
aldarnir soðnir í tröllauknum pottum.
Nokkra dimmviðrisdaga i New York varð rafmagns-
eyðslan svo mikil á síðastliðnum vetri, að rafmagns-
félögin neyddust til að lána rafmagn i Albany-borg,
sem er 150 milur í burtu.
Úr gömlum annálum.
f Staðarsveit tilféll forljótt og hér á landi fáheyrt
mál. Dóttir séra Jóns á Staðarstað, Sigþrúður, ógipt,
tók sig heiman frá 'foreldrum sínum að þeim bæ
Álftavatni þar í sveilinni. A þorra um veturinn kom
til barn á þessum bæ, hvert kallað var vandatausra
hjóna. Kona mannsins lét leiða sig i kirkju, svo sem
móðir væri að barninu, en nálægt Jónsmessu ól þessi
sama kona barn, fullburða fóstur, þess fæðingu og
skírn leynt fram til allraheilagra messu, þar ti! aug-
lýstist fyi-ir eftirgrennslan og sýslan sýslumannsins
Jóhanns Gottorps eftir algengnu rykti, að Sigþrúður1
meðkenndi sig að vera móður að fyrra barninu (bæði
hétu Bjarni),-en Þoi'björg kona mannsins sagðist
hafa verið hrædd og yfirtalin að halda kirkjugang
fyrir það, en þegja yl'ir hinu eður sjálfrar sinnar
barni.
(Hi tardalsannáll 1733).
Frjósamasta köna, sem Amerika hefir átt, var frii
Mary Austin. Hún eignaðist þrettón tvibura og sex þri-
bura, eða alls fjörutiu ög fjögur börn á þrjátiu og
þremur árum. Systur hennar tvær eignuðus!. alls
01 barn.
g kýs
Eg liefi svo
„Það er víst bezt, að eg fari
að hypja mig,“ sagði hanix. „Þér
þurfið ékki að aka mér. E
að ganga.“
„Þið verðið vitanlega sam
ferða,“ sagði greifynjan og
strauk um ennið.
slæman höfuðverk.“
„Nú,“ sagði líersliöfðinginn
og andlitsæðar hans blánuðu,
„]»að litur út fyrir, að við sé-
um reknir á dyr.“
Hvorugur gerði sig líklegan
til að standa upp.
Mark var sannfærð.ur um, að
hershöfðinginn bjó ýfir miklu
álirifavaldi. Að það var nóg
fyrir liann, að kreppa linefann
um svipuna, án þess að slá með
henni, til þess að sér yrði hlýtt.
„Þessi afsökun er næstum
hefðbundin, lierra Preysing, —
slæmur höfuðverkur. Jæja, við
verðum að sælla okkur við
þetta.“
Hann stóð upp, eins og lion-
um veiltist það erfitt — og væri
það þvert um geð.
„Kannske þér viljið drekka
eitt glas, áður cn við förutn —
það er kalt í veðri.“
„Kannskc þér viljið \vhisky?“
spurði greifynjan.
„Getur hann ekki drukkið
það sama og við?“
„Bandaríkjamönnuin fcragð-
ast bezt \vliisky.“
„Hringdu ]»á.“
„Nei, eg ætla að fara sjálf !
JuJi er farnl að hátta."
Hún sneri sér við og ■ kk
hratt út. Auðséð var á s ! j ’ -:rs-
fcöfð!” að hai - bál-
rcÝ' r r : : eins og ljós |
upn fyrii- Mark. llann vissi hvað ;
orðið hafði þeiin til bjargar. Það
var afbi’ýðisemi hershöfðingj-1
ans. Hann gat ekki um annað
hugsað en það hvað væri mil'i
hans og greifynjunnar. Og með-
an hugsanir harís runnu i ' < s:;-
um farvegi lxlaut öllu að vera ó-
hætt.
Mark stóð upp og gekfc ! á
eflir greifynjunni og var ;i
frjálsmannlegasti. Hershöf? ,xg-
inn fór ekki ú eftir lionum.
Mark gekk úl i forsoli''' b^ð-
an inn i búrið, scm var livít-
málað. Greifynjan stóð þar við
borð. Þegar hann kom lagði
luxn hönd sína á öxl lians. Hún
hallaði sér að lionum eins og
hún væri stuðnings þurfi. Mark
tók utan um hana og hallaði
vanga sínum að hári hennar.
Þannig stóðu þau unt stund,
reiðubúinn a'ð styðja hvort ann-
að, hvað íjcni á dyndi.
|,Gérið liann ckki of afbrýði-
sanián,“ sagði hún.
„Nei. En dálítil afbrýðisemi
getur orðið okkur til bjargar.“
„Ef til vill.“
Hann áræddi ekki að hreyfa
sig, þvi að liann óltaðist að hún
mundi þá losa sig úr faðmi hans.
„Hvernig líður henni?“ _
„Henni fc’ður vel. Hún hefir
nærst dálítið og' sofið. Og liún
er farin a'ð stíga í fæturna."
„Mig langar til að sjá hana.“
,,Það er eklci hægt núna. Haf-
;A' engjar áhyggjur.“
’ mn leit til dyra, eins og
m byggist við, að hershöfð-
'nginn myndi lcoma þá og þeg-
ar.
Hvenær getið þið komist á
hrott?“
,.Eg vcit það ekki. Það 'er allt
undir því komið hvernig Fritz
gengur að ná i vegabréfið. Veit
Íiann nokkuð?“
„Hershöfðinginn ? Hann veit
um réttar’'öldin. Hann veit ekki
hvenær þetta álli að gerasl. Eg
held, að liann viti ekkert um
jarðai'förina. Ekki enn. Eg er i
vafa. Og eg þori ekki a'ð spyrja
hann.“
Þau virtust eitthvað svo
hiálparvana, þar sem þau stó'ðu.
Ekkerl var skipulagt. Hvorugt
viíjasterkt. Og svo margt var i
óvissu. Hann slcppti lienni.
Hún gekk að skáp og opnaði
fcann.
„Vitanlega á eg ekkert
whisky. Það er ógurlega dýrt
liér.“
„Verður hann liérna í nótt?“
spurði hann.
„Nei, hann fer um leið og
þér.“
„Þér lofi'ð mér því?“
„Já, eg lofa því.“
Hún þöttist vera að líta í
liyllurnar.
- „Eg sendi yður miða á morg-
un til þess að láta yður vita hve-
nær þér getið komið.“
„Þér verðið að losna við hann.
Að fullu og öllu. Hann er að
eyðilcggja líf yðar. Hver veit
nema jíelta verði y'ðar bani um
það er lýkur. Honum er til alls
trúandi. Sjáið þér þetla ekld?“
I Ilún svaraði engu.
„Elskið þér liann?“
Hún sneri sér við og hallaði
sér að skápnum.
„Þér hefðuð ekki ált að spyrja
mig þess!“
„Eg verð að fá svar. Segið mér
eins og er.“
Hann liorfði beint framan
hana. En hann gat ekkert lesið
úr svip hennar nema óvissu og'
sársauka.