Vísir - 14.03.1945, Blaðsíða 6
r>
VISIR
Miðvikudaginn 14. marz 1945.
h'— ----- — ■ .......
>'■..— ■ . . --------
!=VÍÐSJÁ =
fc===
SKÖMM AÐ EIGA
FIMMBURA.
United Préss sendi Ali
fötabesh, fréttaritara sinn
;)s érstaklega í flugvél til fjall-
lendisins i suðausturhluta
fTgrklands, sem árnar Eufrat
og Tigris koma upp í. Var
Jhann ákveðinn í að komast
eftir /jví, hvorl það væri satt,
(sem sagt væri, að fimmbur-
ar hefðu fæðzl hjónum ein-
iim þarna í f jöllunum.
Hann ferðaðist riðandi og
jgangandi á víxl gegnum
Iþétta skóga og aðrar torfær-
jiir unz hann komst til bæj-
ecrins Birivan, þar sem sagt
\var að fimmburarnir hefðu
fæðzt í júní s.l.
Hér fer á eftir frásögn
1Ali Atabesh:
,,Rifat Aga Chelik mun
aldrei játa, að kona hans hafi
fætt fimmbura í júní i helli
þeirra, sem þakinn er geitar-
skinnum, því að í þorpi
\þessu er það ekki til siðs að
eiga fimmbura.
Ef til vill verður það aldr-
\ei sannað, að fimmbura-
'flrengir hafi fæðst og lifað á
jjeim slað, sem sagt er að
\Aldingarðurinn i Eden hafi
jverið.
„Engin tilboð um frægð
1eða fé gætu fengið mig til
að játa á mig slíka skömm,"
sagði Aga og skók skítugt
\skcggid reiðilega, „og jafn-
'vel þótt kona mín hefði orð-
'ið fgrir slíku djöfullegu ó-
happi að eignast fimmbura,
jimn eg aldrei saurga hið
fagra nafn hennar með jivi
að kannast við það.“
Rifaf er 37 ára gamall og
\sonur frægs hermanns, er
'jtiét Halil Hamu. Iiann og
lcona luins hafa orðið fgrir
jtví, að fólk með „ill augu“
Jfiafi grett sig framan í þau,
pr þau hafa farið út á göt-
)nrnar í þorpinu, eftir að það
jfréttist, að þau liefðu verið
<svo ólánssöm að eignast
fimmbura.
En hið illgjarna fólk, sem
]býr í þorpinu, sem ætt þeirra
\er frá, Mardin, og einnig i
Birivan, sver, að um fimm-
\bura sé að ræða, hafi þeir
Oillir verið drengir og lifandi,
og allir nema 2 séu í leyni
hjá frændfólki Rifats, sem
'býr hátt uppi í [jöllunum.
Þrem af drengjunum var
Hcomið á brott með mestu
leynd um náltina rélt eftir að
]þeir fæddust, upplýsir „göm-
ul og mjög vitur kona.“
Muiiu þeir verða aldir upp
hjá hirðingjum á tanda-
mærum Sýrlands.
Trygjir nábúar Rifals
istaðfesta sögusögn hans, að
aðeins liafi verið um tvíbura
<ið ræða, og ekki fékksl liann
til að trúa því, að /orsætis-
ráðherra Tyrkja hefði boð-
izt til að láta flugvél sækja
|fimmburana til fullkominn-
iar umönnunar í Ankara, og
Y/reiða Rifat ank þess 1000
tyrknesk pund til þess að
!kosta uppeldi þéirra með."
I kunningjahópi hefir
'Jhann sagt:
„Eg segi aðeins að eg eigi
Itoíbura, en samt er eg áikaf-
jega óvenjulegur maður
Imeðal allra manna.“
Þ<»ooo;so;íí5;sooo;5c;í;5oí5o;í;í;í;s
BEZTAÐ AUGLYSAÍ VÍSI
líw.rv rsr*. rvrvrs rvrvrvrvrs
Verklegt nára barna —
Framh. af 4. síðu.
eg veit, að aðstaða til kennslu
í þessum greinum er yfirleitt
ómöguleg. Undantekningar
eru vitanlega til. En þær eru
ekki regla. Þegar fyrir strið
hafa nokkrir íslenzkir kenn-
arar með ærnum kostnaði
reynt að afla sér kunnáttu,
til þess að geta kennt þess-
ar greinar. Fæstir þeirra hafa
fengið aðstöðu til þcss að
geta hagnýtt sér sérnám sitt.
Síðan kennaradeild Handíða-
skólans tók til starfa höfum
við útskrifað nokkra ágæta
kennara. Og hvað haldið þið
að hafi mætt þeim, — sum-
um hverjum, — þegar út í
starfið kom? Mér er eitt
dæmi minnisstætt. Einn af
allra heztu kennurunum,
sem við höfum haft, lauk
sérnámi sínu í l'yrravor. Var
hann þá ráðinn sem verk-
námskennari að skóla einum
í blómlegu kauptúni. —
Hann hafði hæði vilja og getu
til þess að verða mjög nýtur
maður. Hann ræddi við mig
í fyrrasumar um allt það,
sem hann ætlaði að koma í
lramkvæmd. Við sömdum
mjög varlega áætlun um
kostnað við útvegun nauð-
synlegustu kennslutækja. Við
komumst upp i 1500 krónar,
(þ. e. fimmtán rauða tíkalla,
eins og krakkarnir hérna í
Reykjavík mundu segja). —
Svo kom skólanefndin: Allt
of dýrt. — Og nefndin setti
fram kröfur sínar Þær voru
í stuttu máli þessar: að kenn-
arinn átti að gera eins og Guð
almáttugur: allt í engu, úr
engu og með engu. Það er
að segja: Hann átti að kenna
í engu rúmi, úr engu efni og
með engum tækjum. Eg
verð nú að játa, að þótt við
þykjumst talsverðir karlar,
þá erum við samt ckki enn
þá komnir á þctta hástig, að
geta jafnað okkur við skap-
arann. En hver veit hvað
framtíðin ber í skguti sínu?“
Og hverjar eru svo til-
lögur milliþinganefndarinn-
ár?
„Fyrst vildi eg segja þess-
ari nefnd það til löfs, að liún
hefur ekki unnið sitt verk
eins og nefnd, heldur eins og
manneskjur, þ. e. hún liefur
unnið, ekki hara slæpzt og
tekið kaup. Þessi nefnd hefur
gert sér grein lyrir því, að
dagurinn í dag er ekki dag-
urinn í gær. Hún hefur t. d.
lagt það til, að skólarnir sinni
vandamálum nútimans og
nánustu framtíðar.“
- Hvað eigið þér við?
„Það, sem eg sagði. Milli-
þinganefndin hefur gert ráð
fyrir því, að við íslendingar
ættum að lifa, en ekki aðeins)
að deyja í landi voru.“
Ilvað leggur lnin þá til?
„Það, sem merkast er í til-
lögum hennar, er það, að hún
vilí auka stórum alla kennslíi
í raunsæum fræðum og verk-
námi. En þó mætti hún gera
cnn betur.“
En hvernig er kennara-
stéttin undir þetta búin?
„Illa, enn sem komið er.
En .. nú vu.ry . launalögin
samþykkt á dögunum, svo að
kennarar ættu aðverða sæmi-
sæmilega vcl stæðir úr
þessu. En kennarainennt-
unin hefir hingað til ekki
verið sniðin við þessar
þarfir. En þarna er hið stóra
hlutverk, sem bíður Kennara-
skóla Islands, tilraunaskóla
ríkisins, sem bráðu á að
reisa, og okkar í kennara-
deild Handíðaskólans. V’ið
höfuni gert okkur j>essa
grein. Lausle^a áætlað
vantar okkur Islendinga á
næstu árum 70—80 vei
menntaða verknámskennara.
Þessa kennara erum við
reiðubúnir að mennta, ef
okkur verða gefin skilyrði til
þcss.“
— Skortir nokkuð á það?
„O-já. Enn vantar mikið
á að við getum fullnægt
þessu. En skilningur ráða-
manna jjjóðarinhár virðist j)ó
vera fyrir hendi. Fyrir j)að
er eg mjög j)akklátur. Kenn-
aradcildin hefur notið jjessa.
Þó má betur gcra, ef vel á
að vera. En jjetta kemur.“
Það var hressandi að
hitta Lúðvig Guðmundsson.
Þarna eru stór verkefni á
ferðinni. Og þarna var líka
vilji til að leysa verkefnin.
Því miður urðum við að slíta
samtalinu. Annir kölluðu að.
En syjpna væri gaman að
taka þráðinn aftur upp þar,
scm hann féll niður.
Til sölu.
Sólfteppi, 3,20x4,20 m. —
Qtvarpstæki fyrir straum
)g hatterí. Dívanar. Otto-
iTtánar, allar stærðir. Dív-
mteppi. Dýnur í rúm.
Borð, margar gerðir. —
ílæðaskápar, tvísettir. -—
sængurfataskápar. Borð-
úofpstólar, eik. Armstól-
ir. Körfustólar. Bókahyll-
ur. 3ja sæta bekkur með
baki, með brúnu taui,
heppilegur fyrir skrifstof-
ur.
Munið að allir græða, scm
skipta við
SÖLUSKÁLANN
Klapparstíg 11. Sími 5605.
Beztu úrin
frá
BARTELS, Veltusundi.
Telpu- og unglinga-
Kápur.
VERZL. REGI0
Laugavegi 11.
KAUPIB BIÚGU
í
KJÖT & BJUGU
Laugavegi 27.
31.108,43 krónur
söfiuiðust til styrktar skiða-
iðkunum skólabarna. Mestur hluti
þessarar upphæðar kom inn fyrir
merki, en nokkrar stórgjafir bár-
ust, og eru |)ær þessar: ltKIO kr.
frá I.. H. Möller, 500 kr. frá
Hellas og 500 krónur frá skíða-
manni úr Jósepsdal. Rómaði Jens
Guðbjörnsson formaður ráðsins
alla |)á velvild, cr menn sýndu
málinu og studdu það á ýmsan
hátt. Má þar nefna m. a. fræðslu-
fulltrúan, skólastjóra, kennara að
ógle.vmdum börnunum sjálfum,
sem seldu merkin.
Astandsmálin:
Áskorun.
Vegna áskorana, sem kom-
ið hafa frá félögum og ein-
staklingum til ríkisstjórnar-
innar um að reisa hliðstætt
hæli og Kleppjárnsreykir
voru á sínum tima, tel eg mig
knúða til að taka eftirfarandi
fram: -
„Þgr sem ég á sæti í Barna-
verndarnefnd Reykjavíkur
og mér er ekki kunnugt um
neinar skýrslur um siðferðis-
brot ungra stúlkna, seni
nefndin á að hafa eftirlit
með, liggi fyrir óafgreiddar,
j)á skora eg á j)á aðila, sem
Iiér eiga lilut að máli, að
leggja fram þær skýrslur,
sem þeir hyggja áskorun
sína á til ríkisstjórnarinnar
um j)örf uppeldisheimilis, og
j)ar eð Barnaverndarnefnd er
lögum samkvæmt fyrsti að-
ili, sem á að hafa mál þess-
ara stúlkna til meðferðar, þá
á hún kröfu til )>ess að slik
plögg séu fvrir hana lögð,
svo að lnin geti gætt laga-
legrar skyldu sinnar.
Eg vil jafnframt láta j)ess
getið, að sumar af þessum
áskorunum, t. d. frá Hús-
mæðrafélagi Reykjavíkur,
voru samþykktar á fámenn-
um fundi og í H. R. var mál-
ið ekki auglýst fyrirfram sem
sérstakt dagskrármál, og ein-
ar 16 konur al’ 24, sem fund-
inn sóttu, greiddu j)ví atkv.
lýg skora á háttvirta ríkLs-
stjórn að leggja ekki fram fé
úr ríkissjóði til nýrra fram-
kvæmda í þessum málum,
sem liér, um ræðir, án und-
angenginnar rannsóknar og
að full sönnunargögn liggi
fyrir hendi, sem leiði J)að í
Ijós, að slikra framkvæmda
sé j)örf.
Enn fremur skora eg á
háttvirta rikisstjórn, að. hún
gefi almennihgi kost á að sjá
skýrslu j)á, ev dómsmálaráðu-
neytið hefur' uridir heridi um
Kleppjárnsreykjahælið, sem
stofnað var sem uppeldis-
heimili og skóli fyrir ungar
stúlkur á sínum tíma, svo að
almenningur geti sjálfur
kveðið upp úr með J)að, hvort
liann vilji láta verðandi hús-
mæður i íslenzku j)jóðfélagi
lá uppeldi sitt á slíkri stofn-
un, ef j)ær ekki lifa eftir hin-
um ströngu siðferðisi’eglum
Jóhönnu Knudsen, og í öðru
lagi, hvort almenningur vill
láta skattléggja sig um
hundruð j)úsunda króiía i
ríkissjóð, til jæss að starf-
rækja' slikt heimili.
Að lokum vil eg taka j)að
skýrt frarn, að eg tel fram-
komu alli'a þeirra aðila, sem
Iiér eiga hlul að máli, til lít-
ils sóma fyrir jjjóð vora, og
jxer framkvæmdir, sem j)ess-1
ir aðiljaí vil ja láta gera'
gagnvart ungum stúlkum i
svo l'ámennu j)jóðfélagi mjög
hættulegar, og tel þær gela
orðið til þess að eyðileggja
framtíðai’möguleika j)eiri’a
hér á landi.“
Reykjavík, 11. marz 1945.
Guðrún Guðlaugsdóttir.
Stúlka
óskast í
VALHÖLL
á Þingvöllum.
Upplýsingar í Hressingai’-
skálanum, uppi, kl. 10 12
á morgun.
BÆJARTRETTIR
Dómkirkjan.
Fös 1 ilgnðsþjónusta í kvold kl.
8,15. Sira Bjarui Jónsson predik-
ar.
Fríkirkjan.
Föstuniessa í kvöld ld. 8.15.
Síra Árni Sigurðsson.
Iíallgrímssókn.
Föstumessa í kvöld kl. 8,15.
Síra Jakob Jónsson.
Útvarpið í kveld.
Kl. 18.30 íslenzkúkennsla, 2. 11.
19.00 Þýzkukennsla, 1. 11. 19.25
Hljómplötúr: Söngvar úr.óperum.
20.20 Föstumessa i Dómkirkjunni
(síra Bjarni Jónsson vigslubisk-
up). 21.15 Kvöldvaka: a) Ivvæði
kvöldvökunnar. b) Dr. Sigurður
Þórarinsson jarðfr.: Heima og
erlendis. — Erindi. c) Tónleikar.
22.00 Fréttir.
Næturlæknir
er í Læknavarðstofunni, simi
5030.
Næturvörður
er i Eyfjabúðinni Iðunni.
Næturakstur
annast B. S. í. Simi 1540.
45 ára
er í dag ,Jón Steingrimsson
sýsluniaður, Borgarnesi. .
Hjónaefni.
Fyrir skömmu opinberuðu trú-
lofun sína Esther Sigurðardótt-
ir skrifstofustúlka og Ingi Sig-
urðsson sjómaður.
Berklaskoðunin.
í gær voru skoðaðir 341 maður
af Hringbraut. í dag verður svo
lokið við Hringbaut neðan Land-
spitala og ennfremur skoðað
fólk af Miklubraut, Bollagötu pg
Guðrúnargötu.
Leikfélag- Reykjavíkur
sýnir danska sjónleikinn ,,Álf-
hól“ í kvöld kl. 8. Atliygli skal
vakin á því aðl þetta er næst sið-
asta sýning á leiknuni.
Fjalakött'ruinn
sýnir revyuna „Allt í lagi lagsi“
annað kvöld kl. 8.
lýrshátíð
Félags íslenzkra liljóðfæraleik-
ara verður haldin mánudaginn
19. ]). m. að Ilótel Borg.
Fjallamenn
halda aðalfund í kvöld kl. 8,30
í Kaupþingssalnum.
KR0SSGATA nr. 18
Skýringar:
Lóðrétt: 1 verzlunarmál, 3
bókstafur, 5 frumefni, 6 fei’,
7 hvíldi, 8 fjórir, 10 grískur
bókstafur, 12 uppbirta, 14
sjávardýx’, 15 gæfa, 17 frum-
ei’ni. 18 komst.
Lóðrétt: 1 meintlætam., 2
líka, 3 stjórnanda, 4 pappírs-
blaði, 6 samtenging, 9 gráta,
11 foræði, 13 flýtii’, 16 frum-
efni.
RÁÐNING
Á KROSSGÁTU NR. 17.
Lái’étt: 1 tin, 3 sag, 5 að,
6 B. K„ 7 kór, 8 G. A„ 10
gapi, 12 oft, 14 fat, 15 aum,
17 S. L„ 18 oi’gans.
Lóðrétt: 1 Tango, 2 ið, 3
skral', 4 gej)ill, 6 bóg, 9 afar,
11 pass, Í3 tug, 16 M. A.