Vísir - 22.05.1945, Síða 2

2
V ISI R
Þriðjudaginn 22, maí 1945
Ranða kross deild fsafjarSar vill
kaapa flngvél tii sjókraflntninga.
Svo sem áður hefir verið
skýrt frá í Vísi starfa nú
9 deildir innan Rauða kross
íslands og skal hér á eftir
skýrt frá helztu störfum
deildanna.
Gufubaðstofur.
Akranesdeildin liefir kom-
ið ii]>p gufubaðstofu, sem þó
er ekki tekin til afnota enn,
sökum galla er fram komu á
hitatækjum eftir að þau
iiöfðu verið sett upp. En bú-
izt er við að úr þessu fáist
]}ætt á næstunni. Kostnaður
er þegar orðinn um 42 þús.
]ir. ísafjarðardeildin hefir
gefið hænum tæki í gufubað-
stofu í liina nýju íþróltahö31,
sem þar er nú í smíðum.
Fræðslufundir
og skemmtanir.
Akranesdeildin gekkst fyrir
fræðslu- og skemmtifundi,
sem mjög var sóttur og gaf
deildinni um 2 þús. kr. i tekj-
ur. Sauðárkróksdeildin liafði
einnig fjáraflaskemmtun á
öskudaginn siðasta. Voru þar
m. a. sýndar kvikmyndir,
sem stjórn KRÍ liafði útveg-
að að láni,-
Sjúkrabílar.
Eins og áður getur eignað-
ist Seyðisf jarðardeildin
sjúkrabil á árinu fyrir milli-
g'öngu Rlvf, og Akureyrar-
deilðin annan til endurnýj-
nnar á liinuni gamla sjúkra-
]}il liennár, sem mjög var úr
sér genginn. \roru á Akureyri
fluttir 196 sjúklingar, þar af
80 utanbæjar, lengst frá
Húsavík. Sauðárkróksdeildni
liefir með gjöf frá íþróttafé-
laginu Máninn þar á staðnum
safnað sjóði til kaupa á
sjúkrabil og ákveðið að
leggja árlega nokkura fjár-
Iiæð í sjóðinn. í Hafnarfjarð-
ar- og Vestmannaeyja-deild-
um hefir verið rætl um kaup
á sjúkrabílum, þótt enn hafi
eklii orðið af framkvæmd-
um. í saf j arðardeildin hefir
rætt um kaup á flugvél til
sjúkraflutninga.
Hjálp
í viðlögum.
Nokkurar deildanna liafa
liaft námsskeið i þessum
fræðum, m. a. Akranessdeild-
in, og var þar lögð sérstök á-
herzla á björgun drukkn-
aðra. Hefir deildin eignazt
Garbogentæki fvrir atbeina
RKÍ og var það að sjálfsögðu
notað á námsskeiðinu. Náms-
skéið þetta var mjög vel sóít,
m. a. af flestum sldpstjórum
staðarins.
Sumardvalir
barna.
Allmargar deildanna liaia
nú sem fyrr haft forustu um
sumardvalir bárna og áll
menn i sumardvalarnefnd-
um viðkomandi bæjarfélaga.
Noregssöfnunin.
Allar deildirnar liafa að-
stoðað við Noregssöfnunina.
Á Akranesi söfnuðust rúm-
lega 3 þús. kr. í peningum og
auk þess nýr fatnaður úr
verzlunum að verðmæti rúm-
lega 16 þús. kr. Á Akureyri
tæpar 2 þús. kr. í peningum,
auk fatnaðar sem sendur var
i 32 pokum og 78 kössum. Á
Sauðárkróki söfnuðust um 2
]}ús. kr. í peningum, mest
fyrir atbeina Unglingadeild-
arinnar, en auk þess gaf
Rauðakrossdeildin 400 kr. úr
sjóði sínum.
Ný deild.
Fyrir nokkurum dögum
barst stjórn RKÍ skeyti um
að ný deild liefði verið stofn-
uð í Neskaupstað, með 60 fé-
lögum. Formaður er Einar
Ililmar lyfsali. Stjórn RKÍ
býður þessa nýju deild vel-
komna til starfa.
Unglingadeildir eru alls 48
starfandi innan Rguða kross-
ins með liátt á 14. hundrað
börnum.
Prélessor dr. Ágúst H.
Bjamasoa lætur al
störlum við Há-
shólann.
Próf. dr. Ágúst H. Bjarna-
son verður sjötugur í sumar
og mun þá láta af embætli
sínu við Iláskóla íslands, er
hann hefir gegnt frá stofnun
háskólans, eða í 34 ár. — Fyr-
ir skemmstu flutti pröf.
Ágúst kveðjufyrirlestur i liá-
skólanum, að viðstöddum
flestum kennurum og all-
mörgum stúdentum. Ræddi
hann um friðinn og lielztu
friðflytjendur vorra tíma,
svissheska lækninn Iienri
Dunant, stofnanda Rauða
krossins, og sérstaklega Frid-
tiof Nansen og öll lians miklu
og farsælu störf fyrir Þjóða-
handalagið.
Pétur Þórðarsott fyrrv. alþingismaður.
Minningarorð.
Miðvikudaginn 2. þ. m. var
borinn til grafar á Borg á
Mýrum Pétur Þórðarson
fyrrverandi hreppstjóri og al-
þingismaður frá Hjörsey.
Með honum er í val hniginn
mætur maður og vinsæll, sem
um langt skeið var leiðtogi
sveitar sinnar og sýslu.
Pétur Þórðarson var fædd-
ur í Fornaseli á Mýrum 16.
febr. 1864. Voru foreldrar
hans Þórður Benediktsson
frá Ánastöðum og Ingigerður
Þorbergsdóttir frá Ferjukoti.
Pétur ólst upp Iijá foreldrum
sínum fram yfir fcrmingu, en
fór þá í vinnumennsku og
vann á ýmsum stöðum. Vand-
ist hann snemma allri sveita-
vinnu, en jafnframt stundaði
hann sjómennsku, því að út-
ræðr var þá mikið á Mýrum
á vorin. En á vetrum leituðu
margir til verstöðva við
sunnanverðan Faxaflóa.
Árið 1888 kvæntist Pétur | nefndarmaður
Salóme Jónatansdóttur frá
Hjörsey, mestu ágætiskonu.
Byrjuðu þau búskap í Leiru-
lækjarseli í Álftaneshreppi,
cn fluttust nokkru síðar að
Hjörsey í Hrunahreppi og
bjuggu þar jafnan síðan, eða
um hálfrar aldar skeið.
Hjörsey er stór eyja fyrir
Mýrum, sem þornar út í um
stórstraumsfjöru. Eru þar
landkostir góðir og ýms
hlunnindi, enda höfðu búið
þar efnaðir bændur um langt
skeið og margir sótt þangað
bjargræði 1 harðindaárum.
Höfðu forfeður Salómear bú-
ið þar í marga ættliði. Við
þessa jörð bundu þau hjón
tiyggð og bættu hana á marg-
an hátt. Reistu þar þar m. a.
stórt og vandað íbúðarhús.
Ekki varð þeim hjónum
barna auðið, en tvö bróður-
börn Péturs ólu þau upp, og
fleiri börn ólust upp á heim-
ili þeirra, að meira eða minna
'leyti. Þar þótti öllum gott að
vera, og bæði böm ög hjú
nutu alúðar og umhyggju
liúsbændanna. Salóme and-
aðist síðastliðið sumar.
Pétur naut engrar skóla-
menntunar í æsku, fremur en
þá var títt um börn fátækra
foreldra. Eigi að síður aflaði
hann sér staðgóðrar mennt-
unar, enda prýðilega greind-
ur að eðlisfari. Hygg eg að
i mörgum greinum hafi hann
fyllilega staðið á sporði
ýmsum skólagengnum mönn-
um. Honum voru líka
snemma falin margvísleg
trúnaðarstörf. Ilreppstjóri
Hrunahrepps varð hann 1897
og gegndi því starfi í 47 ár,
eða til 1. júní f. á. Hrepps-
var hann
lengst af sinni búskapartíð
og oddviti um tíma. 1 sýslu-
nefnd átti hann lengi sæti, og
i fasteignamátsnefnd Mýra-
sýslu og yfirskattanefnd um
tíma. Árið 1936 var liann
kjörinn þingmaður Mýra-
manna og jafnan endurkjör-
inn til árins 1927, er hann
aró sig í hlé l'rá þing-
mennsku. Endurskoðandi
ríkisreikninga var hann um
hríð, og síðar um nokkur ár
endurskoðandi reikninga
Búnaðarbankans.
Það leikur ekki á tvcim
tungum, að öll þau störf, sem
hér hafa verið nefnd, og ýms
fleiri, sem Pétri vom falin,
leysli hann af liendi með frá-
bærri skyldurækni og sam-
vizkpsemi, enda vildi hann í
Bóhixt, sem varð frelsishvöt fyrir dönsku þjóðina:
ÞEIH ÁTTU SKn.ro AÐ VERA FRJÁISIR.
35.000 eintök seldust á eínum degi. En þá var það, sem
eftir var af henni, gert upptækt, og höfundurinn,
KELVIN LINDEMANN, handtekinn.
KAJ MUNK, frelsishetjan, sem
myrt var, sagði um þessa bók:
„Á þeim dimmu dögum, sem
nú drúpa yfir Danmörku,
verður myrkið stundum svo
svart, að stjörnurnar blika.
Allt í einu hefir Iiolger
danski skotið upp höfðinu.
Kirkjan á að syngja hósíanna,
]}}-í að danska þjóðin er að
vakna: Ef yfirvöldin vernda
ekki rétt vorn, gerum vér það
sjálfir. — Ke^in Lindemann
er, þegar minnst varir, kom-
inn til okkar, færandi hendi.
„Þeir áttu skilið að vei*a
frjálsir“ heitir nýja bókin
Iians. isg ætla að vara mig á
að mæla með henni. Hún er
of góð til þess. Látum hana
gera það sjálfa.“
Þetta er söguleg skáldsaga, sem kom ut meðan kúgun
nazismans grúfði eins og svart ský yfir dönsku þjóð-
inni — og hún hvatti hana til uppreistar, dáða og
frelsis.
Lesið þessa dásamlegu bókl
engu vamm sitt vita. Hann
var sjaldan skjótur til álykt-
unar eða athafna, en atliug-
aði hvert mál vandlega áður
eii hann tók afstöðu til þess.
Hann var tillögugóður og
samvinnuþýður, en reyndi
aldrei að beita frekju eða
siægð í málflutningi, þótt
lionum væri stundum virt
það til ódugnaðar. Trú-
mennska hans og vandvirkni
hygg eg að hafi verið ein-
stök. Ekkert verk var svo lít-
iimótlegt í hans augum, að
ekki bæri að leysa það af
liendi með fyllstu vandvirkni.
Pétur var áhugamaður um
flestar framfarir, en einkum
\orii þó umbætur í landbún-
aði og hverskonar samgöngu-
bætur aðaláhugamál hans.
Átti hann frumkvæði að ýms-
um samgöngubótum í sveit
sinni og héraði. Þegar ung-
mennafélag var stofnað í
sveit hans, gerðist liann
snemma stuðningsmaður
]}ess, enda þótt hann væri þá
kominn af léttasta skeiði. -—
Hugsjónir ungmennafélag-
anna voru líka mjög í sam-
ræini við álnigamál lians og
skapgerð. Hann var snemmá
„vormaður“ og vildi vinna
að ræktun lands og lýðs.
Pétur átti jafnan miklum
vinsældum að fagna, og hygg
eg að þar hafi valdið mestu
uni góðvild sú og hjartahlýja,
sem jafnan stafaði frá hon-
um. öllum, sem kynntust
honum, hlaut að verða blýtt
til hans, og óvildarmenn átti
hann áreiðanlega enga. Marg-
ir leituðu ráða til hans um
vandamál sín, og aldrei mun
hann hafa falið á sig að
greiða götu annara, ef hann
gat liðsinnt þeim á einhvern
hátt.
Að sjálfsögðu hafði hann
mest samskipti við sveilunga
sina, enda munu þeir lengi
geyma minningu hans með
lilýju og þakklæti. Við ábvl-
isjörð sína og sveit hélt hann
jafnan tryggð og þeim fórn-
aði liann mestu af starfs-
kröftum sínum, enda þótt
liann ætti þess stundum kost,
að hverfa til annara áhyggju-
minni og tekjuhærri starfa.
Pétur var hár maður vexti
og fríður sýnum, og snyrti-
menni í allri framgöngu. —
Mestan hluta ævi sinnar -^&r
hann heilsuhraustur, en síð-
ustu árin var lieilsa lians
mjög tekin að bila og starfs-
kraftarnir að þverra. Síðasta
ár dvaldi hann í Borgarnesi,
hjá Geir Jónssyni, fóstursyni
sinum og Stefaníu Guð-
brandsdóttur konu hans. Þar
andaðist hann 25. f. m., eftir
þunga legu. ___________
Blessuð sé minning hans.
t fí.Ct— -
G. E.
Flogið yíi; segal-
pólinn.
Brezka Lancaster-vélin
Aries, sem flaug yfir pólinn
héðan, er nú í Kanada.
Hún flaug héðan, eins og
skýrt var frá í blaðinu s.l.
laugardag, til þess að fljúga
yfir segúlpólinn, en ýmsir
vísindamenn telja, að hann
hafi færzt af stað þeim á
Boothia-skaga, sem hann
hafði fundizt á áðtir.
Á laugardag heldur flug-
vélin heim að líkindum og
])á fljúga í einum áfanga frá
White Horse í Alaska, yfir
segulpólin og til Bretlands.