Vísir - 14.06.1945, Blaðsíða 2

Fimmtudaginn 14. júní 1945
KOLIM OBSAKAABRAIÐNAÐAR-
BYLTINGUNA.
Ezi þau em ©kkl æfiluð fil b?eimsli£.
Eftir Garrv Ailighan, iðnaðarfréttaritara
Ðaiiy Telegraph.
Hin nýja „iðnaðarbylting“,
sem ríkisstjórnin er að und-
irbúa, byggist eins og hin
fyrri á kolunum. '
En nú eiga þau ekki að
■\rera eldsneyti iðnaðarins,
lieldur undirstöðu liráefni
fyrir hundruð, ef ekki, þús-
undir, iðngreina. Það getur
aneim að segja farið svo, að
kol verði ekki notii'ð til upp-
li'/íunar liúsa, lieldur annað
eeksneyti fundið í slaðinn.
Þær rannsóknir, sem fram
hafa farið á þessu sviði, eru
hluti af ráðagerðum stjórnar-
i nn ar (þj óðs l j órnari n n a r,
sem fór frá fyrir skemmstu,
því að greinin var rituð rétt
áður en liún sagði af sér) til
að veita öllum mönnum næga
.alvinnu að stríðinu lolcnu.
IVIinnkandi
kolabirgðir.
Ráðuneyið fyrir eldsneytis-
mál landsins hefir látiö fram
fara rannsókn á þvi, hversu
miji.l lýol cru i jörðu í Bret-
Jandi. Hún hefir leilt í ljós,
að kolaeign landsins fer hrað-
minnkahdi ög eftirlitsmenn-
irnir leggja til eftirfarandi:
1) Hætt verði að flytja úl
kol og inn unnar vörur úr
þeim, en i þess stað verði
kolin notuð til fr--.mleiðslu á
-varningi til útflutnings.
2) llætt verði að nota „hrá“
kol til eldsneytis. og j>au sé
notuð til framleiðslu í stað
þess, að þau sé látin verða að
eldi og reyk.
Þá hefir verzlunarmála-
ráð^meylið látið fram fara
rannsóknir á nýtingu kola og
liefir nefnd sú, sem þá rann-
sökn framkvæmdi, skilað
áliti sinu.
Yinna fyrir
8 millj. manna.
í áltinu leggur nefndin lil
að kol verði notuð sem hrá-
efni fyrir nýja iðnaðarfram-
leiðslu, en ekki sem elds-
neyti og fyrir eldsneyti verði
notuð kol, sem sérstaklega
eru til þess gerð i vélum, til
]ies .',að þau nýtist sem hezt.
Gerir nefndin ráð fyrir því,
að með vinnslu á ýmsum
efnum úr kolum megi stofna
nýjar iðngreinar, sem veiti
allt að 8 milljónum manna
atvinnu.
Meðal þess, sem hægt er að
vinna úr kolum, eru allskon-
ar litarefni, sem Þjóðverjar
framleiddu áður maíma
mest af, aþskonar lyf, gerfi-
silki og allskonar varningur,
fvim liægt' er að l)úa til úr
gerfigmnmí.
Karlmönnum gefsl þá kost-
ur á að kaupa klæðnaði, sem
verða alllaf sléttir og áferð-
arfallegir (brotið á aldrei að
fara úr huxumun) og svona
mætti lengi tclja.
Menn sýna
mikinn áhuga.
. Þétta : skapar griðarlega
möguleika fyrir iðnað Brét-
lands, og raunar annarra
’anda líka og það hefir koní-
ið í ljós, að mikill álmgi er
rikjandi meðal iðjuhölda í
Bretlandi. Hafa hundruð fyr-
irtækja óskað eftir að reisa
nýjar verksmiðjur í ko'ahér-
uðum landsins með það fyrir
augum að hefja framleiðslu
á einhverju liinna mörgu
sviða iðnaðárins, sem þarra
opnast.
BOahjóIbarðarnir
fimmtíu ára um
þessar mundir.
Þann 11. marz árið 1895
var fyrsti nýtízku hjólbarð-
inn tekinn í notkun.
Fram að þeim tíiha höfðu
hjólbarðamir verið gúmmí i
gegn, en þessi var fylltur lofti,
eins og þeir, sem nú eru not-
aðir. Þó var hann harla frá-
brugðinn lijólbörðum þeim,
sem nú eru nótaðir, því að
hann var aðeins tveir þuml-
ungar í þvermál. Þótt hann
væri ekki burðugur, reyndist
hann l>ó stórum betri en eldri
lijólbarðarnir og þess má
geta, að þegar fyrsta kapp-
akstursmótið var haldið í
Chicago liaustið 1895 ólc sig-
urvegarinn á þessum hjól-
börðum og var sá eini af þátt-
takendum, sem það gerði.
IreyliaSl sent
flngvélnm með
útvarpL
Harry Bruno, einn af elztu
flugvélafrömuðum Banda-
ríkjanna spáir því, að er
stundir líða, muni flugvél-
um sent rafmagn til orku
með aðstoð sérstakra út-
varpsstöðva.
Flugvélar þær, sem Bruno
býst við að sjá nokkurum ár-
um eftir strið, verða risa-
stórar, loftl>éttar og öll þæg-
indi á borð við þau, sem
mönnum buðust í Norman-
die og Queen Mary fjrrir strið.
Þær munu geta farið með
900—1000 km. liraða á klst.
og farið umhverfis hnöttinn
á hálfum öðrum- sólarhring.
Þetta mun eiga sér stað eftir
ekki Iengri tíma en svo sem
tuttugu ár eftir að stríðinu
lýkur, segir Bruno.
Hann hefur verið viðrið-
inn flugmál í Bandarikjun-
um síðan árið 1910 og hann
lýsir þessum framtíðar-
draumum sínum i bók, sem
hann nefnir „Yængir yfir
Ameríku“.
EK
ALLSKONAR
AUGLVSINGA
TEIKNINGAR
VÖRUUMBLOIR
VÖRUMIÐA
BÓKAKÁPUR
BRÉFHAUSA
VÖRUMERKI
VERZLUNAR-
MERKI, SIGLl.
AUSTURSTRÆTI !Z.
í Bandaríkjunum er það
nú talsvert að ryðja sér til
túms, að hús sé byggð úr
mold, vegna skorts á vénju-
legum byggingarefnum.
Það er ekki svo að skilja,
að menn hrúgi upp moldar-
kofum. Nei, menn koma sér
upp mótum, rétt eins og þeg-
ar ætlunin er að byggja hús
úr steinstevp. Síðan er mold-
inni mokað í mótin og þjapp-
að saman, unz hún lætur ekki
undan framar. Byggingarað-
ferðin er því mjög lík því,
að byggt sé úr steinsteypu.
Gluggar, hurðjr o. s. frv.
er komið fyrir með venjuleg-
um hætti óg það má negla i
veggina að vild, þegar þeir
hafa fengið tíma til að jafna
sig um stund.
HLUTHAFAFUNDUR
verður haldinn í ,u . . ■ >
BEZTAÐAUGLÝSAÍVISI
Klapparstíg 30.
Sími 1884.
Kristján Guðlaugsson
hæstaréttarlögmaður
Skrifstofutími 10-12 og 1-6
Hafnarhúsið. — Sími 3400.
Þetta liænsnahús er byggt úr mold, og reynist ágætlega.
n§ ni' mold
Ekki sama hvernig
moldin er.
Það er ekki hægt að nota,
hvaða mold sem er i þessum
tilgangi. Bandaríkjastjórn
hefir látið fram fara rann-
sókn á því, livaða efni þurfi
lielzt að vera í jarðveginum,
þar sem ætlunin er að byggja
moIaarJiús. Tilraunir með
Skipanaust h.L Reykjavík ~
fimmíudaginn 14. júní 1945 kl. 17,30
í Oddfellowhöllinni, uppi.
S T J Ö R NI N.
þetta byrjuðu fyrir 8—9 ár-
um, er ein deild landbúnað-
arráðuneytisins þar lét byggja
nokkur slik hús i Alabama'-
fyllvi. Húsin eru eins og ný
eftir þessi átta ár.
AÐALFUNDUR
verður haldinn í
Skipanaust h.i, Reykjavík
Kosta 1700
dollara.
í ýmsum iðnaðarborgum
Bandaríkjanna hefir hús-
næðiseklan verið mjög mikil,
vegna aukinnar eftirspurnar
á vinnuafli til hergagnafram-
framleiðslu. Eiri borga þeirra,
sem fólki liefir fjölgað mjög
i, er Detroit. Fyrir tveim ár-
um tóku tuttugu fjölskyldur
þar i borg sig saman um að
koma sér upp moldarhúsum
í sameiningu. Var byggð
tveggja herbergja ibúð handa
Iiverri fjölskyldu. Kostnaður-:
inn við hverja íhúð varð 1700
dollarar og eru þá reiknuð
vinnulaun lianda heimilis-
feðrunum, sem unnu við
byggingarnar eftir venjuleg-
an vinnutíma.
Geta orðið
900 ára.
Þessi hús eru ekki nein ný
amerísk uppfinning, þvi að í
Fralddandi eru til moldar-
hús, sem eru orðiri 900 —-^fliu
hundruð — ára gömul. í
Bandaríkjununl er til eitt
slíkt hús, sem var byggt
skammt frá, sem Washing-
ton er nú, meðan frelsisstrið-
ið stóð yfir.
Talið er, að ef liúsin eyði-
leggist ekki fyrstu tvö árin,
meðan moldin er að ná fullri,
hörku, þá muni þau verða
langlifari en eigandinn.
verSur haldinn þ. 29. júní 1945 kl. 1 7,30
í Oddfellowhöllinni, uppi.
DAGSKRÁ:
1. Lagabreytingar.
2. Venjuleg aðálfundarstörf.
3. Önnur mál.
ST J0.RNIN.
Kanpirðn góðan hlut,
þá mundn hvar þú féhhst hann!
Ferðamannaföt
Sportmannaíöt
og efni í stóru úrvali.
Sportbuxur,
Karlmannabuxur.
Ódýrast og bezt.
AFGREIÐSLA ÁLAF0SS
Þingholtsstræti 2.