Vísir - 11.08.1945, Blaðsíða 6

6
V 1 S I R
....
Laugardasjinn 11. ágúst 1945 -
George Barton ýtti á hring-
tuirðina og gekk inn í banlc-
ann. Nokkrir menn stóðu við
afgreiðsluborðið — tveir
iðnaðarmenn, gömul kona og
sendisveinn — en gjaldker-
inn sem var gamaíl tauga-
óstyrkur maður var að telja
brúgu af smáinynt, sem ann-
ar iðhaðarmannanna var að
leggja inn' Hann leit upp um
leið og Barton gekk inn,
kinkaði kolli í áttina til við-
skiptamannanna og liélt á-
fram að telja. Barton geklc
inn fyrir afgreiðsluborðið,
Iiengdi upp batt sinn og gekk
síðán inn í klefa gjaldkerans.
Hann var jafnfljótur og ör-
uggur í starfi sínu og gamli
maðurinn var seinn og fum-
andi, svo að bann var búinn
að afgreiða þá, sem beðið
böfðu,-þegar sá gamli var bú-
inn að ganga úr skugga um,
að ekkert vantaði á uppliæð
þá, sem iðnaðarmaðurinn
ætlaði að leggja inn. Gjald-
kerinn tók að færa í bók sína,
liripaði undirskrift sína á
innleggseyðublaðið .; og
lagði síðan frá sér pennann,
en sneri sér síðan að Barton.
„Eg fer að borða bádegis-
verð,“ sagði hann. „Vildir þú
: gera svo vef, að færa. þetta
inn fyrir mig, ef. þú hefir
tíma til þess,“ og benti uni
leið á bunka af ávísunum og
öðrum fylgiskjölum,. senx
lágu-á borðinu. „Það var tals-
vert að gera, meðan þú varst
fjarverandi.“
Næsta stundarfjórðung
kom næstum enginn í bank-
. ann og ekkert rauf þögnina,
nema skrjáfið í pennum
tveggja ritara, sem unnu við
borð rétt hjá Barton. Úti fyr-
ir liellti júnísólin geislum
sínum yfir borgina, en inni í
* bankanum var bara enn einn
þreytandi dagur á bægri
göngu til enda, Hurð á innri
skrifstofu var lokið upp og
einn af eldri riturum bank-
ans kom út með skjalabunka
undir bendinni. Hann lagði
þau á borð og gekk til Bar-
tons; sem nú var búinn að
koma frá öllu, sem eftir hon-
um bafði beðið og verki
gamla mannsins líka.
„Hvernrg gengur?“ sagði
ritarinn við Barton,-
„Búinn með allt, sem fyrir
Iá,“ svaraði liann. „Langar
þig til að losVa snemma?“
„Já, það væri mér ekki á
móti skapi, ef þú getur séð
svo um.“ Hann leit á bækurn-
. ar fyrir frainan Barton og
sagði: „Þú befir verið að
hjálpa þeim gamla.“
Barton brosti. „Þú nxundir
þurfa að vera bér til sex, ef
eg gerði það ekki. Það er
sannarlega koixxinn línxi til
þess að karlinn verði settur á
eftirlaun.“
„Það ætti að gcra þig að
aðalgjaldkei'a,“ svaraði binn.
„Furze vill losna í árslok, ef
þeir vilj.-x sleppa honum. Því
sækir þxi ekki unx slöðu
bans?“
Barton leil í kringunx sig,
til þess að aðgæla livort
enginn beyrði til hans: „Eg
•er búinn að því og liefi feng-
ið meðmæli bankastjórans,en
þankaráðinu finnst eg of
ungur. Heldur uppörfandi,
finnst þér ekki?“
„Þú ættir bai'a að fai*a
annað,“ svaraði félaginn.
„Með gáfunx þínunx ert þú
alltof góður til að vera í
banka. Þetta'getur hver asni.“
Barton roðnaði. Honn var
luttugu og eins árs og þetta
var engin uppgerð bjá félaga
hans. „Það getur svo sein vel
vei-ið Steele,“ sagði liann, „en
hvað er bægt að gera ? Eg á
ekkert og liefi orðið að vinna
fyrir mér, síðan eg kom hing-
að. Mig langar til að losna,
en get það ekki Xiú.“
„Það er liart,“ svaraði
Steele. „Eg nxundi líka fara í
þínum sporum. En, heyi'ðu
annars, langar þig til að vita,
bvaða lxestur er líklegastur
til að vinna Mancliester-
bikarinn ?“
„Þetta er skrítið,“ svaraði
Barton. „Þú ert sá annar i
dag?“
„Annar, sem hvað?“
„Eg er nýbúinn að fá bréf
frá nxanni, sem býðst til að
segja mér, á bvaða best eg
eigi að veðja. Iivaða liest vel-
ur þú?“
„Kildonen. Ilann er alveg
viss. En þú?“
„Eg veit ekki fyrr en í
kveld. Það liggur þannig í
þessu, að í gærkveldi á heinx-
Ieið bjálpaði eg McFadden,
veðnxálaskrifaranum, er tveir
menn réðust á bann. Hann
vildi fá að vita liver eg væri
og nú er hann búinn að bjóða
mér að borða með sér og
kveðst ætla að segja mér
leyndarmál, sem eg geti grætt
á.“
„Veðjaðu á Kildonen. Það
er tryggast. Eg er viss unx að
McFadden lætur þig veðja á
einhvern afsláttarklár.“
„Við sjáunx til,“ svaraði
Barton. „Eg læt þig að
minnsta kosti vita, bvað baitn
segir.“
Bai’ton leit í kringunx sig í
veitingasalnum, senx Mc-
Fadden Jxauð bonuni í. Þeir
höfðu borðað fyrirtaks mál-
tið, drukkið góð vín með
nxatnum og reyktu nú ilm-
andi vindla yfir kaffinu og
brennivíninu. Félagi Barton
sagði, meðan þjónninn færði
þeim kaffið: ^ ___
„Eg vildi ekki, að bann
heyrði um lxvað við t»lum,“
ragði bann. „Þeir þekkja mig
hér og umræðuefni okkar
nxundi berast út um alla
Lundúnaborg á augabragði.“
Barton baliaði sér nær lion-
unx og McFadden sagði í lág-
um Ixljóðum: „Þetta er trj'gg.
asta gróðafyrirtæki, seiix til
er á mannsævinni. Enginn sá,
þegar besturinn var revndur,
nema við Bainsford og Burch
og yður er óliælt að treysía
þagmælsku þeirra. Þá langar
Ííka til að krækja í peninga.
Jafnvel Relf, -jsem verður
knapi, beldur að bann bafi
verið tíu pundum léttari, en
•liann var í raun og veru. Þér
getið því treyst þvi, að við
erum aðeins fjórir, sem lxöf-
um hugmýnd uln aðJ„Fjalla-
drottningin“ er annar eins
gæðingur. Cook veðjar samt
tuttugu gegn einum um að
húu muni ekki sigra, svo að
þetta er eins og að taka
brjóstsykur fi'á barni. Þetta
er eins og að tína tiu þúsund
pund upp af götunni og eins
tryggt og Englandsbanki. Eg
ætla að leggja livern evri senx
eg á á „Fjalladrottninguna“.
Þér getið komið veðíe yðar
fyrir sjálfur eða eg skal sjá
unx það.“ McFadden var orð-
inn heitur og rjóður, þegar
bann þagnaði. Hann tók
bi'ennivínsglasið sitt og
„stakk ut“.
Barton bafði liiustað af
mikilli atbygli og hann var
sannfærður um, að Mc-
Fadden væri ekki að segja ó-
satt. „Það er ósköp vel gert
af yður að segja nxér fi'á
þessu“, sagði bann, „og gefa
mér svona góða mállíð að
auki.“
„Uss—uss!“ svaraði liinn.
„Þjónn, tvö staup af brenni-
vini. Sjáið þér til, di'engur
nxinn,- þér hafið komið franx
við mig, eins og heiðarlegur
maður — bjöi’guðuð nxér úr
mikilli liættu — og eg kann
að meta slíkt.“
Barton þagði unx stund.
„En lxvernig er Kildonen?“
spurði bann svo.
McFadden hló. „Eg veit
svo sem, að nxargir halda að
bann muni vinna, en liánn
lxefir enga nxöguleika gegn
lxryssunni. Klárinn er þung-
lamalegur og geðillur, þegar
vel lætur. Drengur minn, eg
befi sagt yður beilagan sann-
leika og eg skal sjá um veð-
málið fyrir vður, ef þér vilj-
ið. Ef þér viljið lieldur senda
peningana eittbvað axxnað, þá
skuluð þér gera það, en nxér
datt bara í bug, að segja yður
lrá þessu í- þakklætisskyni,
ef svo skyldi viija til, að yður
langaði lil að fénast eitthvað.
Barton var ef til vill lieldur
fölleilari en yenjulega, en að
öðru leyti saiist engin svijx-
brigði á andliti bans, sem
gáfu til kynna bvað fór unx
Íuiga lians, er McFadden tal-
aði við lxann. Hann dreypli á
víninu og spurði síðan, livort
liann mundi gela fengið féð
greitt sanxdægurs, ef bann
tæki ákvörðun unx að láta
McFadden leggja á „Fjalla-
drottninguna“ fyrir sig.
„Já, það er öllu óbælt unx
það, þvi að eg mundi geta
jafnvel komið þessu svo fyrir,
að eg þyrfti ekki að borga
strax, þegar eg get fullvissað
Cook unx að féð sé fyrir
lxendi. Annars skuluð þér fara
að öllu leyti eftir yðar liöfði
— en einu verðið þér að lofa
og það er að tala ekki um
þettá við nokkufn nxann.“
Að svo nxællu greiddi Mc-
Fadden fyrir góðgérðirnar,
Barton þakkaði fyrir sig og
siðan fór bvor sína leið.
Barton var liugsi á lieim-
leiðinni. Blóðið svall í æðum
bans og í sífellu sþaut þvi
upp í liuga bans, að Mc-
Fadden hafði sagt að lxægt
væi'i að græða tíu þúsund
pund með liægasta móti. Tíu
þúsund purid! Hvað var ekki
liægt að gera nxeð slikan auð
milli bandanna? ótal vegir
voru fi’amundan, til valda
og metorða. Barton greikkaði
sporið, er hann hugleiddi
þetta. Hann beygði inn i hlið-
argötu og gekk að hrörlegu,
sóðalegu húsi. Hann hafði
búið i óhreinu herbergi á
þriðju hæð í þessu húsi i tvö
ár. Launin leyfðu ekkert ó-
bóf. Hann þréifaði sig áfram
gegnum dimnxa forstofu og
upp stigana, unz liann komst
iixn í herbergið og gat kveikl
ljós. Þá fór hann að geta
liugsað öllu Ijósar.
Þessi æsingur, sem lxafði
gripið hann, var fyrirlitlegur.
Vínið lilaut að hafa stigið
lionunx til höfuðsins. Hann
hellti vatni í glas og di'akk til
botns. Hann varð að taka á-
kvöx-ðun þegar í stað, boi'fast
i augu við kaldar staðreynd-
irnar. Hann settist i slitinn
og sligaðan liægindastól, tróð
sér í pípu og reyndi að bugsa.
Hann þóttist sannfærður um
að McFadden liefði sagt satt.
Það gat átt sér stað, að lioní
itm hefði skjátlazt, en Barton
efaðist sanxt um það. Mc-
Fadden var búinn að vera
nægilega lengi viðriðinn
kappreiðar, til þess að fara
sér i engu óðslega. En það
var svo nxargt ófyrirsjáanlegt
í þessum leik. Barton tottaði
pípuna í ákafa og reyndi að
sjá þetta allt í réttum lihit-
föllum.
Á annan bóginn voru löng
og leiðinleg þrældómsár í
bankanum, sóðalegt um-
lxverfi, eins og lxann varð nú
að búa í — liann leit í kring-
um sig — og livað svo? IJver
gat sagt fyrir um það? Flann
vissi, að liann var kostunx bú-
inn og að lífið var ægilegt
bappdrætti. En það háði bon-
um eins og svo ólal nxörgum
öðrunx senx voru jafnmikl-
unx bæfileikum búnir og
hann, að þeir böfðu engin
peningaráð og urðu að strita
og stríða, mæta vonbrigðum
og ósigrum til æviloka, nxeð-
an lífið sVeif frambjá þeinx á
gullorðnum vængjum, nálægt
en þó svo fjarri, að ekki var
bægt að komast út í straum
þess. Á binn bóginn gat bann
gerzt glæpanlaður, stolið úr
sjálfs sín hendi í nokkrar
klukkustundir — eða eilíflega
— og þá tók annað livort við
auður og frægð eða — liann
bikaði, áður en liann hugsaði
hugsunina til enda — dauð-
iiin. Önnur leið vrði ekki til.
Hann stóð upp og gekk að
gömlu skrifborði. Hann opn-
aði skúffu og tók þar upp
skaminbyssu, næstunx eina
arfiiiri eftir föður sinn, senx
vei'ið bafði major í bernunx
unx eitt skeið. Nú, livers
vegna ekki? Flann átti sjálfur
Iíf sitt, liann bafði fyrir eng-
unx að sjá, átti enga ættingja
og eriginn mundi sjá eftir
honum, nenxa ef til vill félag-
ar lxans í bankanum. Ef iiann
kysi að beita skammbyssunni,
þá þyrfti bann engan að
spyrja leyfis um það.
Hann stakk skammbyss-
unni aftur í skúffuná og gekk
uni gólf. Þetta var svo einkar-
auðvelt vegna stöðu lians í
bankanum. Ef bann kysi að
beita skammbyssunni, þá
þyrfti bann engan að spyrja
Íeyfis um það.
Hann stakk skammbyss-
unni aftur í skúffur.a og
gekk um gólf. Þetta var svo
einkar auðvelt vegna stöðu
bans í bankanum. Hann
lxafði greiðan aðgang að pen-
ingunx hans og var sjálfur
ábyi'gur fyrir því, senx liann
notaði við afgreiðslustörfiri.
Bankastjórinn lét stundum
telja í kassanum, en aldrei á
Sœjarþéttir
Næturlæknir
i nótt og a&ra nótt er í Lækna--
varðstofunni, sími 5030.
Næturvörður
í nótt og aðra nótt er í Lauga-
vegs Apóteki.
Næturakstur
í nótt annast B. S. L, sími 1540,
og aðra nótt Litla bílastöðin,
sími 1380,
Helgidagslæknir
er Bergsveinn ólafsson, Rán-
argötu 20, simi 4985.
Messuc yfir helgina.
Frjálslyndi söfnuðurinn. Mess-
að á morgun kl. 2 eftir hádegi i
Fríkirkjunni. Síra Jón Auðuns.
Dómkirkjan. Messað á morgun
kl. 11 f. h. Síra Bjarni Jónsson.
Hallgrímssókn. Messað á morg-
un kl. 11 f. í Austurbæjarskól-
anum. Sírá Jakob Jónsson.
55 ára
er í dag Helgi Sigurður Egg-
ertsson, Fögrubrekku við Breiða-
bólsveg.
Útvarpið í kvöld.
19.25 Hljómplötur: Samsöngur.
20.30 Útvarpstríóið: Einleikur og
tríó. 20.45 Leikrit: „Framfarir“
eftir John Ervine (Valur Gísla-
son og fleiri). 21.35 Hljómplöt-
ur: Valsar. 22.00 Féttir. 22.05
Danslög. 24.00 Dagskrárlok.
föstudögum eða laugardög-
um og veðreiðarnar áttu að
fara fraixi snenxma á föstu-
degi. Það var hægðarleikur
fýrir bann að taka finim
hundruð pund á fimnxtudágs-
kveldi og ef bann ynní, þá
gæti hann skilað sönxu seðl-
unum aftur á laugardags-
morgunn. Ef liaiin tapaði, þá
mundi konxa klausa urix það
í blöðuuum og nýr nxaður
mundi taka við stöðu bans.
Þetta var þjófnaður — auð-
vitað var það ekkert annað,
en það þýddi ekki að vera
nxeð neina rellu út af þessu.
Til þess dags Iiafði liann.
aldi-ei gert neitt óheiðarlegt,
en — — Og þá datt honm í
bug, það sem xnenn sögðu svo
oftV „Vogun vinnur, vogun
tapar!“
„Þelta var villeysa hjá
þér,“ sagði Steele, „og þú
sérð það, þegar þú lest blöðin
eftii' tuttugu mínútur. Veðj-
aðir þú miklu?“
Bartori brosti. „Nei, lítil-
ræði.“ .
„Eg veðjaði pundi á Kil-
donen, svo að eg verð ekki
nxönnunum sinnandi, cf lxann
sigrar ekki.“
„Já, það er tilfinnanlegt að
tapa svo miklu,“ sagði Bar-
ton.
„Blackmore befir beðið
nxig að skreppa til Johnslories
og Drivers fyrir sig. Eg kenx
aftur eftir tuttugu mínútur
og befi þá blað með nxér. Þú
sérð eftir því að liafa ekki
farið að mínunx ráðunx, þegar
þú sérð, lxver árangurinn
verður. Kildonen verður
fyrstur og „Fjalldrottningin“
kenxst bvergi nærri honum.
Það var gott að þú veðjaðir
ekki.“
„Það befði ekki verið skyn-
samlegt.“
„Þú ert eittlivað svo fölur
í dag,“ sagði Steele og tók.
upp skjalaböggul, senx liann
álti að fara nxeð til lögfræð-
inganna.
„Eg átti bágt með svefn í
nótt. Eg þai'f að fai’a í frí
bráðuni.“
„Já, og það þurfa fleiri..
Framh. á 8. aðu.