Vísir - 19.09.1945, Qupperneq 4

4
V I S I R
Miðvikudaginn 19. september 1954
VfSIR
DAGBLAÐ
Otgefandi:
BLAÐAOTGÁFAN YlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 16 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
SÝÐOR Á KEIPUM.
Framh. af 2. síðu.
hefir verið svo ömurleg
héima i suínar, að manni er
það undur i meira lagi, að
jkomast í sólskin og hlýju.
Og þetta er meira en hlýja,
— það er hiti, en svo ínátu-
legur og' notalegur vegna „í-
vafsins“, sem sjávarloftið
leggur til.
Fleetwood
framundan.
Það, sem eg tek nú næst
eftir, er svört trjóna, er ris
úr sæ fram undan, en lítið
eitt til stjórnborðs. Eg spvr,
— og mér er greiðlega svar-
að að vanda, að þella sé út-
sýnisturn á skemmtanafyrir-
Flestir munu nú skilja, að í ócfni er komið tæki einu miklu í Blackpool,
um afurðaverð landhúnaðarins, sem hækk-1 sem nefnist (eftir turninuin)
að hefur tilfinnanlega með tilliti til álits sex »Uie iower . Og von bráðar
manna nefndarinnar. Verðlagsnefnd landhún- J1:1 a^ ,bl',ba a blI1Ha 10
aðaraturða hetur akveðið, að vcrðlag a iand- stan(ja á sjónum,_svo lágt
búnaðarafurðum skuli hækka um 9,7 af er landið þarna.
hundraði, en jafnframt hefur verið hætt nið- Þegar nær dregur landinú,
urgreiðslum á mjólkurafurðum, þannig að voltar fyi'in húáaþyrpingu
, i * , * .*, , litlu austar (eða norðar) a
neytendur verða nu að greiða, 37 aurum hærra
Æfurðaveiðið.
verð fyi’ir mjólkina en áður tíðkaðist, en þar
ber þess að gæta, að ríkið greiddi 25 aura
með hverjum mjólkurlítra, að sjálfsögðu í
því augnamiði, að halda vísitölunni niðri. Aðr-
ar mjólkurafurðir hafa hækkað tiltölulega
meira en mjólkin sjálf, en óþarft er að rekja
það nánar, með því að almenningur liefur
vafalaust kynnt sér auglýsingar verðlags-
nefndar og blaðaskrif um málið. Sýnist nú
það Ijós vera að renna upp fyrir fléstum, að
á verði að ósi að stennna, og ekki verði leng-
*nr skotið á frest að taka verðbólguna öðrum
lökum en tíðkazt hefur til þessa.
Kommúnistar liafa gefið athyglisverða yfir-
(eða norðar)
ströndinni og beint fram
undan, eins og stefnir, og er
mér sagt, að þetta sé Fleet-
wood. lin eg bið um sinn með
að láta mér nokkuð þykja
um plássið, til eða frá, þang-
að til eg get betur greint,
hvernig þavna er umhorfs!
En nú veit eg það, að það
muni eiginlega ekki verða
fyrr en á morgun, því að
Sindri verður ekki tekinn
inn í höfnina fyrr en um
flóðið, á miðnætti. Er akk-
erið Iátið falla all langl frá
landi, en skannnt frá vita,
sem stendur þar úli i sjónum
T ,, , . , á stál-trönum og liggja þar
lysingu i þessu mah. I gær lysa þeir yfir i fyrir tveir hrezkir íogarar,
blaði sinu, að „við þennan grundvöll nefnd- litlir. Þetta er klukkan tæp-
arinnar er það að athuga, að séxmannanefnd-
ar samkomulagið er fallið úr gildi þegar stríð-
inu er lokið, og er því á engan hátt hindandi
grundvöllur“. Mætti ef til vill dragá þá álykt-
■ un af þessu, að kommarnir telji, að allir
kjarasamningar, sem gerðir hafa. verið á
stríðsárurium lúti sama lögmáli, mcð því að
ekki er unnt að taka eina stétt út úr og
ganga á hennar hlut, einkum þar scm kjör
liennar voru beinlínis miðuð við kjör ann-
arra stétta þjóðfélagsins, ogjagt til, og vcrð-
lagið yrði ákveðið samkvæmt því. Jafnvel
kommarnir viðurkenna ennfremur, að vísi-,
talan „megi ekki hækka svo neinu nemi,
með því að verðlag útfíuttra afurða heri ekki
mciri dýrtíð en nú er í landinu“. Cr því að
konununistar eru komnir á þetta þroskastig,
er ekki að efa, að öllum öðrum eru vand-
kvæðin ljós, en í krafti Jiess getur ríkis-
stjórnin hafizt handa um raunhæfar aðgerð-
ir til úrhóta í dýrtíðarmálunum.
Niðurgreiðsla innlendra afurða hcfur ávallt
þótUll nauðsyn, enda vildi fyrrverandi stjórn
ekki halda uppi slíkum greiðslum, og gerði
það að frófararatriði. Núverandi fjármála-
ráðherra hefur lýst yfir því, að hann teldi
ekki gerlegt að halda greiðslunum lengur
uppi. Fjárhagur ríkisssjóðs mun að vísu mega
teljast sænrilegur í augnablikinu. Fram til
síðustu mánaðamóta nárini ríkistekjurnar
xösklega 80 milljónum króna, en útgjöldin sjálfsögðu er Sindra ætlað
lega átla að kvöldi og á enda
liðinn fagur dagui? og á-
nægjulegui'. Og við tekur
fagurt kvöld með, heiðum
himni og tunglskini. Og nú
er beðið.
Lóðsinn lalar
islenzku.
Laust fyrir miðnæ.lti kem-
ur lóðsháturinn og heyrum
við að lóðsinn syngur við
raust. Kannast þeir við liann,
skipstjórinn og loftskeyta-
maðurinn og lcasla á hann
kveðju, þegar hann rennir
upp að skiipshliðinni, en hann
svarar þegar á íslenzku og
segir: „Allt í himnalagi“.
Þetta er ungur maður, snar-
legur og glaðlegur, og tekur
þegar við stýrinu og „Sindri“
skríður að landi. Fáeinar
setningar kanri hann i ís-
lenzku, þessi hrezki hafn-
sögumaður og þylur þær
^ eflaust allar, og ekki skortir
!Já það, að honum hafi verið
kennd hlótsyrðin.
Ekki get eg gert mér grein
fyrir því í kvöld, hvernig
innsiglingin er í þessa höfn.
Eg sé Jiað þó, að við siglum i
gegnum tvær flóðgáttir, sem
lokaðar munu vera i hvert
sinn og útfall byrjar. En-að
iim 74 millj. kr. Skattar munu liafa inn
heimzt greiðlega og ríkið eiga nokkurt fé i
sjóði, þótt uppbætur hafi nú Jiegar verið
greiddar, en þrátt fy,rir það eru engar líkur
ú að ríkissjóður fái staðizt frekari niður-
gciðslur. Hér er um vandamál að ræða, scm
ríkisstjórn og Alþingi verða að ráða fram úr
með fullum stuðningi almennings. Nú er um
legupláss í fiskidokkinni og
er hún innst í höfninni, rúm-
góð vel og prýðilega lýst.
Fátt er Jiar skipa nú, ekki
nema þrír eða fjórir togarar,
7—■ en Jiarna er legupláss fyrir
tugi togara, sem „landað“
geta samtímis. Verður Sindri
litli nú insti koppur í búri og
rennir lóðsinn honum upp að
klæddur maður um borð hjá
hvalbaknum. Lóðsinn kveður
en tollvörðurinn heilsar i
sama mund skipstjóra og fer
niður i káetu með- lionum og
litlu síðar kemur ungur liðs-
foringi og fer líka niður, en
mér er sagt, að hann muni
vera umboðsmaður hernað-
arvfirvaldanna.
Líður nú ekki á löngu
þangað til á mig er kailað,
þeir vilja við mig tala, þessir
menn. Ekki var trútt um, að
eg yrði þess áskynja, að
hýartað mjakaðist um set,
niður á við, en ekki kom það
að sök. Þetta voru viðfeldnir
menn og undur hógværir.
„Yfirheyra“ þeir mig nú af
lrinni mestu varfærni, cf yf-
irheyrslu skyldi kalla og gera
mig strax rólegan. Eg er hér
auðvitað eins og hver annar
utanveltubesevi og ekki á
neinum „pap;pírum“. Skil-
riki hefi eg ekki önnur, en
vegabréfið frá lögreglustjór-
anuni í Reykjavík og það ó*
uppáskrifað af brezkum
ræðismanni, en slík uppá-
skrift er ófrávikjanlegt skil-
yrði fyrir landgöngu- og
dvalarleyfi útlendings í Eng-
landi og fæst ekki, nema að
undangenginni umsókn. Eg
segi þeim, að þetta viti eg
allt, skýri fyrir þcim, hvern-
ig stendur á ferðum mínum
og að mig hafi langað til
þess að fullkomna l’erðina
með þvi, að líta á „löndun-
ina“ og livernig sala aflans
færi fram hér. Nú þættist eg
sjá það i hendi mér, að þetta
hvortveggja myndi eg geta
séð af skipsfjöl og jafnframt
gefast kostur á að spyrjast
fyrir af einhverju viti um
' það, sem fleira væri um þetta
1 að vita, svo að í raun og veru
væri mér ekki beinlínis
kappsmál að fá landgöngu-
leyfi, þó að þjjkklátur mundi
cg verða, ef mér yrði, óverð-
ugum, veitt slikt leyfi, en
dvalarleyfi hefði mér ekki
komið til hugar að ósælast,
því að heim vildi eg umfrain
alla .muni komast með þessu
góða skipi, Sindra litla.
Brostu þeir að þessu, —
máske hefir þeim fundist
þetta gikksháttur. En hinn
ungi liðsforingi sagði svo
eftir nokkra umhugsun, að
hann teldi líklegast, að mér
yrði veilt landgönguleyfi, en
um það fjallaði „útlendinga-
eftirlit“ lögreglunrar. Myndi
„offiseri“ þaðan hitta nrig að
máli i fyrramálið. Þeim yrði
gert aðvart þar. Eg rétti úr
mér og revndi að þenja út
brjóstið og lrifa hjartað upp í
réttar skorður. Mér var gert
hærra undir höfði, en skip-
stjóranum sem var gerður
afturreka, og hærra undir
Iiöfði en skipshundi, haTa
fyrir það, að eg er að skrifa
„langliunda“ fyrir ^ „Yisi“
um í'erðalag mitt „Til sjós
með Sindra“.
Eg sofna með sigurhrós á
vör, eða því geri eg ráð fyrir
—■ og hrýt hroðalega — en
það segir skipstjórinn mér.á
sunnudagsmorgun.
Theodór Árnason.
Jiað að vYlja, Iivort þjóðin kýs heldur að, bólvirkinu svo fyrirhafnar-
snúa við á óhcillahrautinni, eða kallar yfir lauSt, sem væri þetta róðrar-
yfi
sig algert fjárhagshrun fyrr en varir. Enginn bátur
wándi er að velta sér í fjárflóði og ráðast í
nriklár framkvæmdir í skjóli þess, en gæta
N'erður fengins fjár, er nýs er aflað.
ToIIvörðurinn.
Áður en búið er að festa
Sindra, hleypur einkennis-
Vínrauður
VEL0UR
tekinn upp í dag.
Verzl. Regio,
Laugaveg 11.
Ilvar eru Frá bónda í grennd við bæinn
uppbæturnar? hefi eg fengið svohljóðandi bréf:
„f Vísi og öðrum blöðum hefir
verið sagt, að bændur hafi fengið svo og svo
mikla uppbót á mjólk sína. Er frá þessu skýrt
i sambandi við hina nýjii hækkun á mjólkinni
og mjólkurafurðum. En mig langar þá til að
spyrja: Hvar eru þessir uppbótapeningár, því
að tveir siðustu ráðherrar, sem farið liafa með
landbúnaðarmál, hafa minnkað þær og fellt -
nieð öllu burtu? En greiði ríkissjóður enn þes.s-
ar uppbætur, þá hafa þær týnzt á leiðinni til
bænda. Væri gott að fá að vita, hvar þær bafa
lént, svo að bændur geti innheiml þær.“
*
Rödd ann- Það vildi nú svo til, að það hringdi
ars bónda. líka til mín annar bóndi í gær, og
sagði hann, að sér kæmi það ein-
kennilega fyrir sjónir, þegar fólk í bæjum
væri að tala um það, að bændur fengju svo
og svo miklar uppbætur á mjólkina, því að
ckki vissi hann til þess, að liann hefði fengið
nokkurn eyri nú siðustu mánuðina. Eg sagði
honum, að almenningur vissi ekki annað en
að bændur fengju þessar uppbætur, en haim
kvað það misskilning.. Svo er lielzt að sjá, seni
skýra verði opinberlega frá því, hvað sé hið
sanna í þessu máli.
*
Hvalreki. Það var ckki léleg búbót, sem bónd-
inn i Gufunesi fékk núna um lielg-
ina, þegar hvalanna varð vart á víkinni inni
hjá bæ hans og honum tókst að reka þá til
Iands með aðstoð Danans og Norðmannsins.
Þegar fyrst fréttist um hvalatorfuna, héldu
menn að Færeyingar hefðu verið þarna að
verki, þeir hefðu verið að iðka þjóðaríþrótt
sína — „grindahlaupið". En svo var þó ekki,
eins og siðar kom á daginn, heldur var það
Þorgeir í Yarmadal, hinn gamli glímukappi og
íþróttagarpur, sem glímdi við illhvelin.
* *
ókeypis Eg heyrði skemmtilega sögu af þess-r
flugferð. um hvalvciðum í gær. Tek eg það
fram þegar í stað, að (ó)lýginn’sagði
mér og sel eg ekki dýrara en eg keypti. En
sagan er svona: Þegar búið var að reka hval-
Jina upp í fjöru og þeir voru að brjótast þar
uin, strandaðir, óð.u hvalveiðimennirnir síðasla
spottann á eftir þeim. >Einn þeirra, var svo
óheppinn, að stíga á sporðinn á stórum lival,
en hann gerði sér litið l'yrir, sveiflaði til sporð-
inum og þeytti manninum langar leiðir út á
vikina, þar sem þefta gerðist.
*
Styttra. til Ennfremur segir sagan, að hval-
liins landsins. urinn hafi þeytt manninum frá
sér af þvílíku afli, að þegar
liann lenti loks i sjónum aftur, hafi honum
þótt slyttra að synda til þeirrar strandar, sem
var andspænis hvölunum, en hinnar, sem lion-
um hafði verið þeytt frá. Eftir þvi að dæma,
virðist mega segja ineð nokkrum rétti, að litlu
hafi munað, að hvalurinn hafi alveg þeytt
manirinum „yfir um“, En eg vil taka það frani
öðru sinni, að eg sel þetta ekki dýrara en eg
keypti það, bergmála söguna aðeins eins og
bún var mér sögð, Dæmi svo hver fyrir sig
eða leiti uppi flugmanninn, til að fá nánari
skýringu.
*
Benzín- Menn eru fjirnir að verða lang-
skömmtun. eygir eftir því, að benzínskömmt-
uninni, sem hér var sett í byrjun
stríðsins, verði aflétt, á nýjan leik. Hefi eg
fengið nokkrár fyrirspurnir um það, en get
ekki svarað öðru, eins og nú standu sakir, en
að ekki mun vera búið að taka ákvörðun um
málið enn. Má þó gera fastlega ráð fyrir þvi,
að skömmtunin verði ekki látin standa lengi
enn, því að svo mjög liefir verið losað um öll
höft erlendis — á þessu svið sem öðrum — að
þess ætti að fara að verða vart hér, að strið-
inu sé lokið. Enda má segja, að ýmsir erfið-
leikar, sem verið hafa á verzlun og viðskipt-
um, séu fað hverfa, þótt enn fleiri sé enn í
vegi manna. *
*
Gúmmíið. Nú er til dæmis búið. að, losa uni
gúnimuð— gúmmískófatnað og hjól-
barða, — svo að ekkj er lengur skömmtun á
þeim hlutum, Ætti það þá að verða til þess
að drepa þann svarla markað, sein hér hefir
veríð á hjólbörðum og slöngum. Skömmtun á
þessmn varning hcfir að visu ekki staðið lengi,
en hefir þó verið mjög bagaleg, vegna þess
hvernig veðráttu er háttað hér og hvað við
notum mikið liíla. Er vonandi, að brtizin-
skömmtuliin fari sömu leiðina fljótlega.