Vísir - 20.09.1945, Blaðsíða 1

Sunnudagur
í Fleetwood.
Sjá 2. síðu.
VISI
Auglýsingar
borga sig bezt

Vísi.
35. ár
Fimmtudaginn 20. september 1945
213. tbl.
ísland sækir
um upptöku
í 1.1.0.
Samkvæmt upplýsingum
frá Edward J. Ph'elan, fram-
kvæmdai'stjóra fyrir ILO
(International Labor Organ-
isation) hefir ísland sótt um
upptöku í alþjóðasamband
verklýðssamtakanna.
Beiðni íslands um upp-
töku í sambandið verður tek-
in fyrir á ráðstefnu verk-
lýðssamtakanna, sem hald-
in verður í Paris i október
og hefst þann 15. þ. m.
Þegar Island sækir um
uptöku í ILO, er það í fyrsta
skipti, sem landið sækir um
upptöku í nokkurt heims-
samband.
Sprenging í .
bækistöð
kommúnista .
b Vin.
Nýlega varð sprenging í
í húsakynnum kommúnista í
Vínarborg.
Varð sprengingin við inn-
ganginn í hús það, sem
kommúnistaflokkurinn hefir
tekið fyrir aðalbækistöð sína.
Þótt umferð liafi verið all-
rnikil um götuna fyrir fram-
an húsið og fólk að störfum
í því, meiddist enginn.
100.000 Þjóðverjar
leifta að jarðsprengj-
um í Frakklandi.
100.000 Þjóðuerjar vinna
mi að jjui að hreinsa ýmis
héruð Frakklands af jarð-
sprengjum.
Talsvert manntjón hefir
orðið sums staðar á bað-
slröndum Frakklands af
völdum sprengjanna, og á
einum mánuði í sumar biðu
54 börn bana, en alls er á-
ætlað að allt að hundrað
milljónir jarðsprengja sé i
jörðu á landssvæðúm, sem
eru sámtals 2800 ferkílómétr
ar að stærð.
Franeo §egi§t vera orð-
inn þreyttnr á að §tjórna
Heildaraflinn
217,086 lesfir
ílokjóli.
Aflinn á landniu nam alls
217,086 lestum á tímabilinu
janúar til júlí.
Isaður fiskur er rúmur
helmingur alls magnsins, þvi
að í útflirtningsskip liafa
farið 62,865 lestir, en fiski-
skip hafa sjálf flutt úr 53,-
234 lestir, og er þetta s»m-:
tals 116,099 lestir.
Til frystingar hafa farið
55,217 lestir, í hcrzlu 1834,
lil niðursuðu 278, í salt 1652,
til néyzlu innanlands 1568,1
og loks síldaraflinn 40,438
lestir.
Heildaraflinn í ár er held- ,
ur minni ei> í fyrra, en þá
var hann 221,857 lesth’. -
(Skv. Hagtíðindum).
^tia^luqbátur á iancfL
Parna sest flugbáturinn II awaii Mars, sem fórst fyrir
skeimnstu. Vænghafið er 60 metrar og undir hægri væng
risaflugbátsins ,má sjá tvíh hreyfla fl.ugbát á stærð við
Cátalina-bát.
19 ára stúlka í ævi-
löngu íangelsi.
Ung stúlka hefir verið
handtekin í Paris og ákærð
fyrir landráð.
Ileitir hún Ilelene Tranze,
er 19 ára og þess getið að
hún sé mjög fögur. Hún var
meðlimur í flokki, sem
nefndist Odichari og seldi
föðurlandsvini í hendur
Þjóðverjum. Hún hefir verið
dæmd í æfilangt fangelsi, en
sex félagar hemjar voru
dæmdir til lífláts.
Áiit Francos á
Tangiermálinu.
Spánverjar hafa loksins
gefið út opinbera tilkgnn-
ingu uiðvíkjandi því, að
Tangier hefir aftur vcrið
sett undir álþjóðaeftirlit.
Kvartar Franco sáran yfir
því, að spæn'ska stjórnin liafi
ekki verið með í ráðum, er
þessi ákvörðun var lekin.
Franco segir í þessari lil-
kynningu, að einasta ástæð-
an fýrir því, að Spánverjar
hafi tekið stjórn Tangiers í
sínar hendur 1940, hafi ver-
ið sú, að þeir hræddust að
Möndulveldin ætluðu sér að
taka landsvæðið í sínar
hendur, ef ekkert yrði gerl.
Ætluðu að drepa
sendiherrann.
Talið er, að nýlega hafi
verið gerð tilraun til að drepa
Steinhardt, sendiherra U.S.A.
í Prag.
Hann var á ferð í bíl til
Marienbad, þegar þess varð
vart, að trjábolir höfðu ver-
ið lagðir yfir veginn, sem
hann fór. Handtökur hafa
farið fram.
Mafsveinarnir og veitinga-
þfónarnir luku prófi nteð prýði
stfórl skotlgisi.
Leo Borchard, stjórnandi
fílharmonisku hljómsveitar-
innar í Berlin, var nýlega
skctinn til bana.
Bíll sem Borchard var í,
nam ekki staðar, er amerísk-
ir varðmenn gál'u merki um
það með vasaljósi. Tveir
varðmannanna skutu þá á
bílinn og liæfði eitt skotíð
Borchard í höfuðið.
I gær lauk í Valhöll á Þing-
völlum fyrsta prófi mat-
sveina og framreiðslumanna,
sem haldið hefir verið hér á
landi. Undir það gengu fimm
framreiðslumenn og sjö mat-
reiðslumenn.
1 tilefn'i þessa var i gær
boðið til veizlu að Þingvöll-
um tiðindamönnum útvarps
og blaða, forystumönnum
iðnsamtakanna, fulltrúum
frá Sambandi gistihúsaeig-
enda og veitingamanna, og
fulltrúum frá gestgjöfum og
veitingamönnum.
Þegar Jón Guðmundsson
gestgjafi hafði boðið gestina
velkomna, flutti Friðsteinn
Jónsson, formaður Mat-
sveina- og veitingaþjónafé-
lags Islands ræðu. Rakti hann
þar í stuttu máli sögu stétt-
arinnar og aðdraganda þess,
að störf matsveina og fram-
reiðslumanna hafa nú loks
verið viðurkennd sem sér-
stök iðngrein. Hann gat þess,
hve tiltölulega stutt væri síð-
an’ við íslendingar hefðum
eignazt sérlærða menn i þess-
um störfum.
Þegar fyrstu Eimskipafé-
lagsskipin komu hingað voru
engir Islendingar til, sem
gátu tekið jæssi störf að sér.
En brátt fór jió svo, að úr
þessu rættist fyrir framsýni
og dugnað einstakra manna,
er lögðu á sig nifkla vinnu
og fyrirliöfn til jiess að
kynna sér þessi störf meðal
annarra þjóða og fluttu svo
jiekkingu sína hcim með sér.
Meðal jiessara brautryðj-
enda stéttarinnar má nefna
j)á Theodór Jónsson, Ölaf
Jónsson, Jónas Lárusson og
Jón Bogason. Um 1930 var
svo komið, að allir matsveín-
'ar og framreiðslumenn á ís-
lenzkum skipum voru ís-
lenzkir.
Félag stofnað.
Meðal helztu forvígis-
manna stéttarinnar er Olafur
Jónsson.. Það var hann, sem
vann að stofnun Matsveina-
og veitingaþjónafélags Is-
lands árið 1922. Hann sá, að
þessa félagsskapar var full
árangur, sem náðst hefir nú
með hinu i'yrsta prófi manna
úr stéttinni sem iðnaðar-
manna, hafi náðst fyrir til-
verknað j)essa félagsskapar.
Friðsteinn lét í l.jós jiakk-
læti sitt til Iðnráðs Reykja-
víkur fyrir j)að að hafa nii
loks viðurkennt j)essi störf
sem iðn. Hann gat j)ess að
lokum, hve mikils virði og
nauðsynlegt J)að væri fyrir
land og þjóð, að ciga full-
gilda menn til að annast
j)essi störl'.
Auk Friðstcins Jönssonar
fluttu ræður Guðm. H. Jóns-
son yfirjjjónn, Guðrún Ei-
ríksdóttir matreiðslukona,
Pétur G. Guðmundsson, for-
maður Iðnráðs, Ragnar Þórð-
arson lögfræðingur, Jón H.
Guðmundsson ritstjóri, Jónas
Lárusson forstjóri Hótel
KEA, og Jón GuðmunTisson
gcstgjafi að Þingvöllum.
öll veizluföng voru af
bezta tagi og framkoma
binna nýútskrifuðu frammi-
stöðumanna svo sem bezt
verður á kosið.
Þeir framreiðslumenn, sem
luku prófi sínu í Valhöll í
gær, og jafnframt eru, eins
ög fyrr segir, hinir fyrstu,
er próf taka í jæssari iðn-
grein hér á landi, eru J)essir:
Framh. á 3. síðu.
Talað um
stjórnarbreyt-
ingu á SpánL
Mic&ðufoöhí riVT
foeruiHnfjur,
Æ fleiri líkur benda til
þess, að einlwer bregiing
muni verða á stjórnarhádt-
um á Spáni í náinni fram-
tíð.
í gær var Franco staddur
í borginni San Sebastian á
Norður-Spáni og fóru J)ar
fram iniklar heræfingar.
Hélt Franco við J)að tæki-
færi ræðu til 260 hcrforingja
af ýnjsuin stigum, sem Jiarna
voru saman komnir. SagðL
hann, meðal annars, að Jiró-
un, sem táknaði breytingu á
stjónarháttum á Spáni,
„mun e'iga sér slað, Jieg-
ar eg kýs liana, þótt ekkl
væri til annarsi en að eg
fengi hvíld, sem eg
Jiarfnast mjög.“
Konungssinni
lalaði.
Franeo hélt ræðu sina til
Jiess að svara ræðu, sem
Yague hershöfðingi hafði
lialdið rétt áður. Yague
kvaðst vilja sannfæra Fran-
co um tryggð og auðsveipni
hersins, þegar „nauðsynleg
þróun á sér stað“, eins og
hann orðaði það.
I samþandi við Jiessi orða-
skipti minnast menn Jiess, aö
á tímabilinu 1942—43 sat
Yague um tíma í stofufang-
elsi og töldu menn, að það
væri vegna Jiess að liann er
konungssinni.
Franco
þregltur.
Orð Francos eru skilin
þannig í London, að Francn
1 sé farinn að þreytast á
stjórnarstörfunum. Meðan, á
hersýningunni stóð i gær,
Iieyrðu menn liann segja, að
hann gæli ekki afvopnað
að nokkru leyti, livað J)á
meira, meðan 200,000 ínanna
spænskt lið stæði reiðubúið
til að ráðast frá Frakklandi
suður yfir Pýreneafjöll.
Joyce dæmdur.
William Joyce — öðru
nafni Lord Haw-Haw — var
dæmdur til dauða í gær í
London.
Saksóknari hélt því fram,
að liann hefði notað brezkt:
vegabréf — Jiólt liann væri
fæddur vestan hafs og gerðist
siðar Þjóðverji — og lieföi
hann jiví átt að sýna Breta-
veldi bollustu.
Joj'ce mun áfrýja dómin-
um.