Vísir - 25.09.1945, Blaðsíða 4

4
V I S I R
Þriðjudaginn 25. seplember 1945
VlSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN \TSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 16 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Jón Vigfússon
garðyirkjumaður 75 ára.
Fjámála-nýsköpun.
Nýbyggingarráð hefir nýlega látið frá sér
fara fjölritaðan bækling, cr nefnist „Almenn
greinargerð um fjármál“. Flestir munu jafn-
. nær eftir lesturinn, j)ví að greinargerðin er
hið mesta hagfræði-torf, sem hér hefir lengi
sést. En tilgangurinn mun vera sá, að sýna
fram á, að hægt sé fyrir bankana að lækka
útlánsvexti sér að meinalausu. Ennfre'mur hcf-
ir Nýbyggingarráð samið og fjölritað tvö
frumvörp, sem ætlast mun til að lögð verði
fyrir Alþingi. Er annað um breytingu á lög-
um um Nýbyggingarráð, en hitt breyting á
lögum um Fiskvciðasjóð. Með breytingurp
jjessum á að gera Nýbyggingarráð einrátt um
ráðstöfun alls gjaldeyris til kaupa á fram-
leiðslutækjum. Hitt á að skylda Landshank-
ann að afhenda Fiskveiðasjóði, að því er skilja
má um 100 millj. króna, og sjóðurinn á að
lána J)að fé út aftur fyrir 2y2% vexti og allt
að 75% af virðingar eða kostnaðarvefði nýrra
skipa. Ríkissjóður á að standa í ábyrgð fyrir
Jáninu til sjóðsins.
Fiskveiðasjóður má ckki lána féð ncma Ný-
bygginga/ráð hafi samþykkt þau tæki, sem
menn vilja kaupa. Mcð þessu er ráðinu feng-
ið einræði um allar lánveitingar og sölu gjald-
eyris til nýsköpunar í landinu. Þctta ])ýðir, að
kommúnistár ná þessu öllu í sínar liendur,
vegna þess að J)cir ráða lögum og lofum í
Nýbyggingarráði, enda eru skrifstofurnar J)étt-
skipaðar fylgismönnum þeirrg.
I’að sýnist frekar kynleg ráðstöfuA, að af-
henda 100 millj. af fé Jjjóðbankans handa
öðrum banka til að ráðstafa.-Fljótt á litið
getur ráðstöfun Jæssi sýnst sakleysisleg, cn
eí hún er athuguð í Ijósi annara staðreynda,
sem hér eru að gerast, er hún um glæfralega
fjármálastefnu að ræða, sem rekja má heint
til stefnumála kommúnista.
Fiskveiðasjóður lánar nú 50% af andvirði
nýrra skipa. Hann hefir lítið eða ekkert tap-
að á útlánum sínum. Nú á hann að lána 75%
út á skip, sum hyggð með fimmföldu verði
móti því, sem var fyrir stríð. Ríkissjóður á
nð ábyrgjast allt saman. Með þessu er ríkið
sett í ábyrgð fyfir allri nýsköpun sjávarút-
Vegsins, á þeim tíma scm allir eru mcð full-
ar hendur fjár, á þeim tíma sem dýi’tíð og
hyggingarkostnaður er í liámarki. Ríkissjóð-
ur cr orðinn óbeinn þátttakandi í hinum á-
Jiættusama rekstri útvegsins, og verður að
sjálfsögðu beinn þátttakandi síðar. Enda er
það þetta, sem kommánistar stefna að.
Aki Jakobsson, atvinnumálaráðherra, hcf-
5r gert samninga um smíði á .‘51 vélbátum
innanlands. Fullyrt cr, að ekki séu kaupend-
nr að bátunum, enn scm komið er. Fullbún-
ir munu 55 tonna bátarnir kosta um 550 Jnis.
og 35 tonna bátarnir um 350 þús. Samtals
munu bátarnir kosta nálega 14 milljónir kr.
Tt á Jæssa báta ætla kommúnistar að láta
Fiskveiðasjóð lána 75% af smíðisverði, eða
400 þús. kr. út á 55 tonna bát, en í dag ér
yafasamt hvort nokkur rcyndur útvegsmað-
ur vildi kaupa slíka báta fyrir helming Jiess,
gr ])cir eiga að kosta. Hvert barn hlýtur að
sjá livor slíkt mundi nda. Það rnundi endá
nákvæmlega þar, sem kommúnistar hafa hugs-
áð sér — í ríkisrekstri skipaflotans.
Þriðjudaginn 18. J>.m. varð
Jón Vigfússon garðyrkju-
maður 75 ára. Hahn cr fædd-
ur 18. september 1870 í
Framnesi á Skeiðum. For-
eldrar hans voru Vigfús
Ófeigsson bóndi þar, og kona
íans, Margrét Sigurðardóttir.
Vigfús, faðir Jóns, var sonur
Ófeigs liins ríka á Fjalli á
Skeiðum. I föðurhúsum
dvaldi Jón til 10 ára aldurs,
cn ])á fór hann að Stóra-
Njúpi i Gnjúpvérjahreppi, til
síra Valdimars Briem, cr sið-
ar varð vígslubiskup. Eftir
eins árs dvöl þar fór liann
1 að Ólafsvöllum á Skeiðum,
j til síra Brynjólfs Jónssonar,
jcr var prestur þar, og dvaldi
hjá honum í 4 ár. Þá lá'leið-
in að Hlíðarenda í ölfusi til
Jóns frá Móhúsum Jónsson-
ar, en ]>aðan fór Jón eftir
cins árs dvöl að Gutorms-
haga í Holtum, lil bróður
síns , síra Ófeigs Vigfússonar,
jer þá var prestur í Holtajung-
jum. i Gutormshága var Jón
■i fimm ár. Gerðist hann nú
I „lausamaðnr“ um hríð (2 ár)
og stundaði J)á sjómcnnsku
og sitthvað fleira. En árið
1900 fór hann af landi burt,
til Tunsberg í Noregi. Starf-
aði bann þar fyrst í pappa-
verksmiðju en síðan að
baðmullariðnaði, og var i
Noregi i 2% ár, en livarf
svo J)aðan til Svíþjóðar.
Dvaldi hann J)ar samfleytt í
18 ár (Baras) og stundaði
ullariðnað. Árið 1923 brá
jliann sér til Islands og hugð-
i ist að fá sér atvinnu við
, ullarverksmiðjuna „Gefjun“
;á Akureyri, en úr Jm varð
þó ekki, og livarf hann J)á
jenn af landi burt, og í ]>etta
sinn til Aalgaard í Noregi.
i Þar var hann i 1 Vi ár, en
fór þaðan til Kaupmanna-
| hafnar og var þar einn vetnr
við ullariðnað (í llörsholm).
|Til Islands kom hann svo
vorið 1924, og hefur síðan
jdvalið hér í Reykjavík. Hefur
hann ol'tast stundað garð-
jrækt, en einnig stundað hey-
skaparvinnu á sumrum.
Jón Vigfússon er mörgum
Rcykvíkingum kunnur, og
áreiðanlega öllum að góðu
einu. Hann cr vel að sér í
starfi sínu og vandvirkur,
svo að af ber, og svo vel
skapi farinn, að hann má
'teljast hvers manns hugljúfi,
'enda er hann einn af geð-
i þroskuðustu mönnum.sem eg
| Iief kynnst. Fróður er hann
um margt, og hefur yndi af
að miðla öðrum af, fræðum
'sínum. Jafnan er hann glað-
ur og reifur og lætur elcki
smámuni á sig fá. Helur
hann sjálfstæðar skoðanir á
mönnum og málefnum, og
lætur ekki hlut sinn í rök-
ræðum, jm að í raun og
veru er maðurinn mikið fyr-
ir að fara sinna eigin ferða,
|þó að féiagsiyndur sé á sinn
hátt.
Jón Vigfússon býr á Bók-
hlöðustíg 4 hér í bæ. Býr
hann J>ar einn og sér fyrir
flestum J>ör.fum sínum sjáff-
ur, enda hefui* lifið kcnnt
honum J>að, að bezt sé að
sþila upp á eigin spýtur og
,vera sjálfum sér nógur, að
svo mikiu leyli sem unnt cr.
'En margir koma á hið yfir-
Tætislausa heimili lians, enda
er húsbóndinn géstrisinn og
ræðinn i bezta lagi. Og á
þessum tímamótum i lífi
hans mun áreiðanlega margir
minnast lians á einn eða ann-
an hátt, og Jiakka honum
imægjulega viðkynningu,
Jiessum glaða alvörumanni,
sem vill ekki vamm sitt vita
í neinu, og gengið hefur í
lið með gróandanum á hinu
fáskrúðugu landi voru.
Gretar Fells.
Hótel Þröstur.
Nýtt veitingahús í Hafnar-
firði.
Síðastliðið laugardags-
kveld var nýlt veitingaliús
opnað í Ilafnarfirði, ]>ar, sem
áður v.ar Hótel Björninn.
Nefnist hið nýja veitingahús
Hótel Þröstur, og er J>að liið
vistlegasta. Hafa miklar
breytinjgar verið gerðar á
húsakynnum, og hefir Gutt-
ormur Andrésson bygginga-
meistari annast teikningar
allar innanhúss og farist ]>að
prýðilega úr hendi. Eigendur
liins nýja hótels hafa stofnað
hlutafélag um reksturinn, en
formaður J>ess er Þórður
Teitsson kaupmaður.
Félagið efndi til kveld-
verðar á laugardagskvöldið
og var þar margt manna
saman komið. Voru veiting-
ar allar með mikilli prýði, en
þvi næst var dans stigirin
fram eftir nóttu. Emil Jóns-
son samgöngumá 1 aráðher ra
]>akkaði liinu nýja félagi
framtakið og árnaði ]>ví
heilla i rekstrinnm, en auk
þess voru fleiri ræður flutt-
ar. ^uku menn upp einum
munni um, að ákjósanlega
væri frá öllu gengið varðandi
reksturinn, en jafnframt
væri um lofsvert franitak að
ræða, sem mjög bætti úr
brýnni þörf fyrir hentugan
veitingastað í Hafnarfirði,
en þangað leggja ýmsir leið
sina, ekki sízt uin lielgar til
Jress að skoða liinn fagra
skemmtigarð Hafnfirðinga,
auk þess, sem menn leggja
leið sína þar um í öðrum er-
indúm. Húrakynni stancla
fvllilega á sporði J)ví sem
bezt gerisl hér á landi, og
veitingar eru allar hinar
prýðilegustu.
Úliskemmti- Mér'lizt vel á það, að menn skuli
slaður. ' hafa farið að athuga möguleika
þess i alvöru, að hér verði settur
á stofn útiskemmistaður, líkt og tíðkast víða
erlendis. Það hefir lengi verið ærin þörf á slík-
um stað og minntist eg á mál þetta nokkurum
sinnum í sumar, en þó kemur mér ekki til hug-
ar að reyna að fara að eigna mér það, að ekki
liafi verið farið að hugleiða þetta meðal ann-
arra aðila áður. En eg vona, að afskipti mín
af þessu hafi frekar orðið til þess að hvetja
menn, sem hafa hug á þessu, til að lála til
skarar skríða og leitast við að bæta úr þörf-
inni á þessu sviði.
*
Hvar á hann Að minnsta kosti annar aðilinn,
að vera? sem hefir hreyft því við bæjar-
stjórnina, að hann hafi hug á
framkvæmdum í máli þessu, hefir bent á ])að,
að mýrin fyrir sunnan tjörnina, sé tilvalin fyr-
ir slíka starfrækslu. Eitthvað minntist eg á það
lika, að þat mundi gott að hafa slikan „skeinmti-
j)ark“, enda er mýrin mjög miðsvæðis í bænum
og af þeirri orsök einni tiivalin. En auk þess er
hún eina óbyggða svæðið í grennd við miðbik
bæjarins sem er nægilega stórt til að rúma
skemmtigarð með öllu þvi, er lionum fylgir.
«
Allskonar Það efast víst enginn uin það, að
skemmtitæki. útiskemmtistaður niundi ná gríð-
arlegum vinsældum. Þær skenmit-
anir, sem til eru í bænum, eru ekki við smekk
eða hæfi allra, sem í honum búa og þær eru
fæstar þannig, að þær örfi fólk tjl útivistar. En
með útiskemmtistað ætti að mega bæta úr því
hvað margir sitja inni öllum stundum, af því að
útiskemmtanir eru ekki tii raunverulega og ef
menn vilja koipast úr bænum, þá er ekki auð-
Iilaupið að þvi- að fá flutningatæki. En þarna
yrðu allskonar skemmtitæki til þess að laða
fólkið út í góða veðrið.
I *
1 Fugla- í sumar, skömmu eflir að Bergmál liafði
safn. niinnzt á nauðsynina á útiskemmtistað
fyrir Reykvíkinga, barst stufnun slíks
fyrirtælds í tal miili okkar óskars Clauscns
' fræðimanns. Leizt honuni vel á hugmyndina og
! kvað sér finnast tilvalið að i sambandi við slík-
GÆFAN FYLGIR
hrinprunum frá
SIGURÞ0R
Hafnarstræti 4.
an skemmtistað yrði með tímanum komið upp
fuglasafni, þar sem hafðir yrðu allir islenzkir
fuglar, mönnum til fóðle'iks og skemmtunar. Er
þetta prýðileg tiliaga og vel þess verð, að henni
se hrundið í framkvæmd. Ætti yfirstjórn fræðslu-
málanna að leggja því máli lið, því að slíkl safn
gæti komið skólunum að góðu lialdi við nátt-
úrufræðikennsluna.
*
Gott Bæjarsljórninjii gefst golt tækifæri
tækifæri. til l)ess að auka og auðga skemmt-
analífið.í bænum, með þvi' að veita
leyfi sitt til þess, að einskonar „tívoli“ verði
sett hér á fót. Eg er ekki í nokkurum vafa um
það, að ef látin væri fram fara einskonar skoð-
anakönnun um það meðal bæjarbúa, hvort þeir
sé þessu meðmæltir eða ekki, ])á verði yfir-
gnæfandi meirihluti með ])ví, að útiskemmti-
stað verði komið upp hér hið bráðasta. En nú
er að svæfa ekki rnálið, heldur gefa mönnum
lrost á að láta hendur standa fram úr crmum
við framkvæmdir.
*
Fagur Það var fagur dagur á sunnudaginn,
dagur. einhver fegursti dagurinn, sem hér hefir
komið í sumar. En fólk fór ekki mikið
út úr bænum, því að nú er liðinn sá tími, þeé-
ar „móðins“ er að bregða sér út úr bænum «m
góðviðrishelgar. En eg komst lil Þingvalla og
það tapaði enginn á þvi að fara þangað i fyrra-
dag. Haustlitirnir voru búnir að ná tökum á
skógarkjarrinu og litbrigðin voru svo margvís-
leg, að það var unun að liorfa ylir skóginn og
drekka í sig dýrðina. En þeir voru fáir, sem
austur fóru til að bergja á þessum ,:guðaveigum“.
Hættulegur Á leiðihni austur sá eg atvik, sem
leikur. hefði hæglega getað haft í för með
sér stórslys. Þegar komið var fram-
hjá Litla Sauðafelli geystust allt í einu tveir
opnir „jeppar“ fram úr bifreiðinni, seni eg var
í. Þeir hafa vafalaust verið á 60—80 km. hraða
og voru tveir piltar í fyrri krílnum, en piltur og
stúlkai hinum síðari. Um leið og sá fyrri skauzt
fram úr bílnum, sem eg var i, missti ekillinn
næstum vald á honum, svo að hann rambaði
eins og drukkinn maður sitt á hvað á veginum.
Þarna voru á ferð piltar, sem á umsvifalaust að
svipta ökulcyfi, til þess að þeir verði ekki sjálf-
um sér cða öðrum að bana, því að þeir .óku bók-
slaflegd eins og þeir væru bandóðir.