Vísir - 03.12.1945, Síða 4
Mánudaginn 3, desenxber 19-15
4
V I S I R
VISIR
DAGBLAÐ
Ctgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Tvær stefnnr.
Waþitálisminn hefur þann galla, að dreifa \
gæðum lífsins illa, en sosialisminn hefur
þann kost að dreifa eymdinni ágætlega,
sagði Churchill nýlega í ræðu. I þessum fáu
nrðum felst mikill sannleikur. Misskipting
auðsins er annarsvegar, en eyrndin hinsvegar
sé miðað við það ástand, sem ríkjandi er í
þeim löndum, sem lengst eru komin á þróun-
arbraut þessará stefna beggja. Við Islend-
ingar höfum aldrei haft af þessu að segja.
Þótt einstaklingsframtak hafi verið viður-
kennt í landinu, hefur hitt þótt jafn sjálfsagt
að Iræjar- eða sveitarfélög, opinberar stofnanir
cða ríkið sjálft tæki sumpart að sér einka-
rekstur í ýmsurn greinum, eða tæki þátt í
þeim rekstri, sem einstaklingar gátu að vísu
stundað, en ekki lyft slíkum Grettistökum
og smærri eða stærri samfélög. Hér í landi
hefur einkareksturinn aldrei haft allan rétt og
auðsöfnunina alla sér til handa. Rikið hefur
lieldur aldrei svipt einstaklinginn öllum rétti
til atvinnurekstrar þótt mjög hart hafi þrá-
faldlega verið að honum búið. Tekjuþörf
ríkisins og bæjarfélaganna hefur jafnframt
ginið yfir kúfinum af allri fjársöfnun ein-
staklinganna, en þessu fé hefur verið varið
íið verulega leyti í alþjóðarþarfir.
Má því segja að hér hafi verið farinn hinn
gullni meðalvegur í aðalatriðum, og .nú
standa sakir þannig að öll þjóðin á við sæmi-
legan efnahag að búa, en fátækt er hverfandi
lítil, þótt alltaf sé af henni of mikið. Að því
marki á að keppa með þróun, en ekki bylt-
ingu, að tryggt verði að enginn líði neyð og
jafnframt að sérstök rækt verði lögð við
æskuna, uppeldi hennar og uppfræðsla, þannig
íið allir eigi sama rétt til þeirra gæða, sem
ríkið leggur til, en fátækir námsmenn séu
styrktir til náms eftir þörfum. Hver þjóð,
sem sér sómasamlega fyrir andlegum og lík-
amlegum þörfum þegna sinna cr vel á vegi
stödd, en hún hefur ekki þrætt eftir þrengstu
leiðum kapitalisma eða kommúnisma.
Bretar liafa horfið að því ráði að þjóðnýta
ýms fyrirtæki, sem þjóðnýtt hafa verið fyrir
löngú hér á landi. Er það gert til að skapa
meiri jöfnuð meðal þegnanna og vega upp á
móti ofurvaldi kapítalismans. Frá kommúnist-
um berast hinsvegar þær fréttir, að mjög
heri á ránum á úrum þar, sem þeir fara um,
cnda hefur (lanska ríkisstjórnin nýlega gripið
til þess ráðs, að gefa setuliðinu á Born-
holm, — öllu með tölu,.— vasaúr til þess að
J'riða eyna. Rússar hafa'. jafnframt ákveðið
sið láta smíða nokkuð af slíkum úrum handa
hermönnum sínum, með því að þau liafi vcrið
mjög eftirsótt í Berlin. ITamangreiildar ráð-
«tafanir heggja framangreindra þjóða stað-
J'csta ummæli Churchills: Kapitalisminn hefur
]>ann galla, að hann dreifir gæðum lífsins illa,
ien sosialisminn hefur þann kost, að dreifa
jeymdínní ágætlega.
í Við Islendingar viljum halda áfram á þeirri
hraut, sem við erum komnir -út á og höfum
'gengið á nokkra áfanga. öfgarnar eiga hér
lítil eða engin ítök. Um auðvald í erlendri
merkingu er hér ekki að ræða, cn þótt
hommúnistar hafi hátt munu örlög þeirra sú,
að fýlgi þeirra rénar því meir, scm menn
Jkynnast þeim betur.
Auglysing
um einsfefBiuaksfur
a
Samkvæmt ályktun bæjarstjórnar Reykjavíkur
hefir verið ákveðinn einsteínuakstur um þá hluta
Hringbrautar, sem fullgerðir eru, þannig að um
hvora akbraut sé einungis ekið í aðra áttina: um
mnri brautma frá vestn til austurs og um ytri
brautina frá austn til vesturs.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 30. nóv. 1945.
Agnar Kofoed-Hansen.
Til sölu
Munstraðir Axminster gólfdreglar í fleiri litum. Til
sýnis Auðarstræti 17, kjallara. — Á sama stað
saumað úr þeim gólfteppi á forstofur og stiga. —
Upplýsmgar í síma 4397.
Vélkniíin
eru væntanleg til Iandsins strax upp úr áramótum.
Heitfyerfilunm Hekta
Hafnarstræti 10. Sími 1275.
UIMGLINGA
vantar þegar í stað til að bera út blaðið um
LAUGAVEG EFRI
ÞÓRSGÖTU
AUSTURSTRÆTI
Talið strax við afgreiðslu blaðsins. Sími 1660.
DagblaSið Vísií.
fyrirliggjandi.
oCuduicj Sl
orr
Gólfflísar
6X6".
cJduduicj' Sí,
íorr
Sögulegt Frá Ganglera hefi eg fengið bréf það,
ferðalag. sem hér fer á eftir, en það fjallar
um eitt aðalunrræðuefni hæjarhúa
þessa dagana. Gangleri segir: „Hvernig væri,
að eitlhvert blaðanna fræddi mig og fleiri al-
þýðumenn um, hvað hæft er í sögum þeim, sem
gengið hafa í bænum að undanförnu, um eitt-
hvert sögulegt ferðalag björgunarskipsins Mar-
íu vestur á fjörðu. Eg hefi heyrt, að fleyt-
an hafi verið 16 ldst. á leiðinni, áhöfn og far-
þegar hvorki fengið vott né þurrt og fléira því
líkt. Hvers vegna segja blöðin elcki frá þessu‘?“
* *
Gjóstur Eg liei'i heyrt silt af liverju um varð-
á móti. skipin eða öllu heldur það, sem vest-
ur fór og ferðalag þess, og ætla nú að
segja söguna, eins og eg heyrði hana, en þó
getur verið um einhverjar smáskekkjur að ræða
í frásögninni. Eg held annars, að hún sé rétt
í aðalatriðum, ofe hefi eg þó ekki getað náð
tali af neinum, sem mfeð snekkjunní voru, til
að fá ferðasöguna frá fyrstu hendi. Það er
víst rétt, sem Gangleri hefir heyrt, að Ma'ria
var 16 klst. á teiðinni vegna þess að einhver
gjóstur var á móli.
*
Ekkért Báturinn lét svo illa vegna þess, að
kaffi. nokkúð var að sjó, að engin leið var
að hita kaffi. Var þá gerð tilraim
til þess að fara hægar, ert ekki tók þá b’etra
viS, því að Jjegar komið er niður fýrir vissart
hi-aða, lætrtr báturinn ekki að stjórn og slæi"
flötum fyrir sjóunum. Stafar þetta af því, að
bátúm þessum er að nokkuru leyti stýrt með
skrúfununi, með því að auka eða draga úr snún-
ingshraða þeiíra, svo að snúningshraðinn iná
heldur ekki fara niður fyrir visst mark, þvi
að þá fer illa.
*
ACvarleg Ferðas'agan er litlu lengri. Báturinn
mistök. komst hteilu og höldnu til ísafjarðar,
þótt þeir, sem með honum voru, væru
talsver.t eftir sig eftir volkið. En sé þetta rétt,
að hátarnir séu svo lílil sjóskip, og þeir sé
jafnvel, gallaðir að öðru leyti líka, þá hafa hér
(átt sér stað alvarleg niistök við þessi skipa-
I kaup. Það er ekki svo litill peningur, sem var-
iö liefir verið til kaupanna, um hálf önnur
milljón króna, og hefir vcrið á glæ kastað.
*
I angaði Það er nú nokkuð liðið, siðan hlaða-
á flot. mönnum var boðið að sjá þessar
fleytur. Þá langaði til að fara á flot,
fá að fara eitthvað út fyrir eyjar, og minntust
á það. En þvi var borið við, að veður væri
of vont til þess, að slíkt „gæti látið sig gera“.
Að vísu var nokkurt kul, en varla svo, að blaða-
inennirnir liefðu ekki farið óhræddir, en þá
grunaði ])ó, að rieitunin væri frekar gerð með
tilliti til bátanna — veðrið væri of vont fyrir
þá. En hvernig væri nú að hjóða þingmönn-
um út og láta þá reyna gnoðirnar?
=K
Jólafasta. Eg var að minnast á það um dag-
inn, að nú nálguðust jólin óðrim. í
gaer fór eg svo að blaða í ahnánakinu, til að
leita þar einhverra frétta. Þá sá eg, að það
er hvorki meira né minna en koniið tram á
jólaföstu. Hún hófst í gær, súnnudaginn ariri-
an desember. Jólafastán hefir ekki lengur
gildi í þjöðlífinu, hún er bara dágur í auguni
okkar, sem nú lifum. En þetla var öðru vísi
endur fyrir löngu, því að þá var hun takn þcss,
að fólk ætti að fara að búa sig undir jólalielg-
ina frannindan.
*
Bílastæðin. Á þriðjudag minntist eg á það, að
ekki væri búið að ganga svo frá
bíjakteðinij við LœkjargÓtu, að viðiuiandi gæti
kallazt. Eg miiintist á iStfeinbrúnir þær, sem
vséru meðfram svæðinu við Lækjargölu. Morg-
uriinn efiirt' átti eg leið þar fram hjá og. sá, að
þá var farið að gera við það, sem ’eg hafði
skýrt frá, að kvartað liefði verið um. Er það
gleðilegt, að umkvörtun þéssi skyldi hafa bor-
io svo skjótan árangur, en hezt hefði verið, el'
ekki hefði þurft að kvarta nöitt.
*
Skipulag. Öllum cr Ijóst, að bílastæðin í Mið-
bænum eru állt of lítil fyrir þann
Lrilafjölda, sem verður að vera „á götunni“, eins
og börnin. Þess végria er nauðsynlegt, að skipu-
leggja stæðin, linitmiða stað fyrir hvern bil, svo
að ekkert rúm fari til sþillis. Þetta hlýtur að
vera hægt, og hefi eg heyrt að lögreglán hafi
tillögur um þáu mál. Virfjist sjálfsagt að taka
þær til athtigunar og hagnýta síðan stæðin 'sem
bezt'.