Alþýðublaðið - 23.08.1928, Page 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
m
Landhelgisgæzla íhaldsins.
Hvaðsegir reikningur Landhelgissjóðs?
Ekki er íhaldsinönnum blygh-
nnin til baga.
Fyrr og síðar hafa togaraeig-
endurnir í miðstjórn ihaldsflokks-
ins, peir Jón Ölaí'sson og Ólaf-
ur Thors, látið blöð . sín MaSa á
sig ógeðslegu skjalli fyrir áhuga
á landhelgisgæziu og umhyggju
fyrir smábátaút\'eg. Þeim er hælt
fyrir, að peir hafi látið draga land-
helgissjóð úr „skuldafeni rí'kiis-
sjóðsins", þeir eiga að hafa komið
því til leiðár, að Óðin'n, það snild-
arfley, var smíðaður, þótt Magn-
ús Guðmundsson fái nú að njóta
óskifts heiðursins vafasama af að
hafa samið um smíðið, og svona
má, lengi telja.
Þessu pantaða skjalli hafa þeir
svo tekið mrjð drýgindalegu upp-
gerðarlítillæli, líkt og þessi vel-
gerningur allur væri smáræði eitt
hjá því, sem þeir hefðu gert og
ætluðu aíð gera til að' gæta land-
helginnar og hjálpa blessuðum
smábátaútgeröa r m ön nunum, sem
þeim eru svo innilega hjartfólgn-
ir. Þeir roðnuðu ekki einu sinni,
þótt allir vissu, að meðan skjallið
dundi yfir þá, vom íalenzkir tog-
arar eftir leiöbeiningum, sem send-
ar voru béðan gegnum loftskeyta-
stöð rikisins, að skafa landhelgina
fQg eyðiieggja björg smábátaeig-
enda í tngatali feðá hundraða.
Og í hvert sinn, séfn reynt var
áð fá iögfest ákvæði, sem ætla
mátti að yrðu til þess, að hægt
yrði að hafa hendur í hári veiði-
þjófanna, stóðu upp fyrstir og
töluðu hæst gegn þeim, þeir mið-
stjórnarmennirnir, sem „trúnaðar-
málin" skrifa, Jón og Ólafur.
Sitt er hvað, orð og efndir.
Og stjórndn þeirra Jóns og Ólafs
sat og ráðstafaði landhelgissjóðn-
um, svo að sem bezt yrði gætt
landhelginnar og vaiin veiðarfæri
og aflavon smábátanna. Einum
göfugasta embættismanni st jórnar-
ráðsins var falin yfirstjórn sjóðs-
ins og greiddar fyrir það 4000
krónur á ári; reikningshald sjóðs-
ins var þó að lang mestu leyti
hjá ríkisféhirði, sem enga sér-
staka þóknun fékk fyrir það starf.
En er skipin urðu 2 varð ráðs-
menskan ofmikið aukastarf með
öðru fyrir embættismanninn, og
var þá ráðinn framkvæmdastjóri
fyrir skipin í viðbót; skyldi hann
hafa 10,000 króna ársfaun fyrir
það starf, en jafnframt gegna sínu
fyrra starfi með fullum launum.
Nú var loks það lag komið á
stjóm, framkvæmdarstjórn og yf-
irstjóm sjóðsins, sem miðstjóm-
armönnunum áhugasömu, Jóni og
Ólafd, líkaði, og' nú var farið að
verja fé hans til þess, sem þeir
töldu að ætti að verja því til.
Koma hér á eftir nokkrar
greiðslur „til landhelgisgæzlu":
2S/ii—’25 Greitt Hótel Ísland fyrir veizlu Kr. 1262,63
lö/a—’26 Veizla (tyrir skyttu) - 377,95
27/« - Keyptur hestur - 720,00
«/s - Vindlar, veitingar, bifreiðarleiga - 124,70
7 s - Vínglös - 112,50
lfi/s - Greitt fyrir hestahald - 1.574,01
20/s - Valhöll fyrir miðdegisverð - 250,00
38 8 » Fyrir veizlu á Seyðisfirði - 230,00
8/s - Fyrir hey - 720,00
s/u - 2 gullúr -1.030,00
s!/i2 - Móttaka hermálaráðherrans danska -3.213,00
2%—’27 Veizla - 423,50
w/s - Hestahald - 1.130,00
- Sama - 623,60
Mikið mega smábátaútgerðar-
mennirnir vera þakklátir íhaldinu,
miðstjórn þess og stjórn fyrir
þessa fágætu umönnun og um-
hyggju fyrir þeirra hag, fyrir
þessa miklu vemd á veiðarfærum
þeirra og aflavonum; dónaskap-
ur værd af þeim að telja eftir
launin til stjórnar og fram-'
kvæmdastjóra sjóðs og skipa, sem
taka á sig aukastörf þeim til hags-
hóta, eins og sjá má af ofanrit-
uðum greiðslum.
Fyrir öllu er séð, ekkert er
sparaö til þess að landhelgin sé
sem bezt varin. Hey, hestar,
veizlur, vín, vindlar jafnviel vrn-
glös fyrir á annað hundrað krón-
ur, alt til að gæta landhelginnar,
vernda hagsmuni blessaðra smá-
báta - ú tgerö a rman nanna, sem tog-
araeigendum hér er svo einkar
umhugað um.
Þetta segja reikningar Land-
helgissjóðs.
Islandssundið
hefst kl. 2 e. h. næstkomandi
sunnudag úti við Sundskálann í
Örfirisey. Er það merkasta sund,
sem þreytt er hér. Hefir það
verið þreytt síðan 1911. Hlýtur sá,
er sigrar í því, nafnbótina Sund-
kappi Islands eða sundkóngur.
Lengst af hefir Erlingur Pálsson
haldið þeim titli, en í iyrra keptí
hann ekki — og hlaut þá Jón
I. Guómundsson úr Hafnarfirði
tignina. Er nú spurningin, hvort
honum tekst að halda henni. I
fslandssundinu taka alt 'af þátt
fræknustu sundmenn landsins.
Ástsæll læknir
Fyrir örfáum dögum síðan barst
sú fregn eins og eldur í sinu
meðal sjúklinga á Ví.ifsstöðum, að
Helgi Ingvarsson, sem gegnt hef-
ir aðstoðarlæknii-embætti þar
um sex ára skeið, væri að sækja
um laust læknishérað á Austur-
landi og ætti, svo sem öllum þótti
sjálfsagt, vísa veiiingu þess. Það
fer ekki ofsögum sagt að fregn
þessi hafi vaíðð söknuð hjá sjúk-
lingum, það mátti segja að þeir
vær.i yfirleitt lostnir þöglum og
þungum harmi. Þeir fundu það,
að með burtför Helga læknis væri
þeir ekki að eins sviftir snillings-
lækni, sem þeir ailir undantekn-
ingarlaust báru örugt traust til,
heldur ætti þeir þar einnig á bak
að sjá óvenjulegu'm mannkosta-
'manni og drengskapar. Þeir sáu
ekki fram á að sæti ]>að er hann
hefir skipað með fráhærri sæmd
og prýði undanfarin ár, yrði nokk-
uð svipað því eins vel skipað
framvegis. Þeir fundu fjölmargir
til þess, að nú var að1 fjúka í
skjólið það, sern þeir höfðu ekki
leitað árangurslaust í er einhvers
konar hretviðri umkringdu þá, og
slíkt kemur við hjartarætur
margra þeiírra, senr bo.ið hafa
sjúkdómsbyrði um langan trma.
Þó að fregn þessi kærni sjúk-
lingunum ekki alveg á óvart, setti
marga þeirra hljóöa við. Þeim
fanst er þeir fóru að hugsa mál-
ið að eitthvað yrði að gera. En
hvað gátu þeir gert? Þeir, sem:
gengið hafa umdír oki þungbærxa
sjúkdóma svo árum skiftir, munu
flestir hafa rekið sig á það, að
úrræðafátt vili verða stundum. En
eitthvað varð að reyna. Og þegar
þeim var orðíð þetta Ijóst, var
ekki beðið boðamna, heldur gripið
til eina úrræðisins, sem virtist
geta komið til mála.
SjúkMngarnir skrifuðu í smatri
bréf til Helga læknis og beiddu
hann að fara eigi og amnað bréf
skrifuðu þeir samtímis Stjórnar-
ráði fslands' Og beiddu það að
hlutast til um að skapa Helga
lækni þá aðstöðu á Vífilsstööum,
er hann gæti unað við. í þessu
efni. voru sjúkliirgarnir svo ein-
huga að undir þessa beiðn-i skrif-
uðu allir þeir, sem með1 nokferu
mó-ti gátu komið ti-1 rnála aöi un-d-
anskildum fimm eða svo; en svo
einhuga samkomulag meðal þeirra
tel ég óhu-gsamdi um nokfeuð ann-
að efni.
Þeir sjúklingar, sem nú eru á
Vífilsstöðum, eru e-inhuga um
þetta mál, og ef hæ-gt hefði verið
að ná til þeirra sjúklinga, sem
verið hafa hér i tíð Helga 1-ækn-
is, en nú eru farn-ir héðan,, myndi
það hafa sýnt sig, að utkoman
hefði orðið hin sama þeirra á
meðal, því að He-lgi læknir nýt-
ur m-eiri ástsældar og virðingar
meðal sjúklinga sinna e-n ég hygg
að mörg hliðstæð dæmi fimnist
til, og það munu allir þeir er
kynnast honum tefja að sé að
verðleikum.
Einkennileg er sú glettni ör-
laganna, að imeðal þeirra örfáu-
sjúklinga, sem hér skárust úr leik,
rnunu vera nokkrir þ-eirra, sem í
veruliegri þakkarskuld standa við
Helga lækni Ingx'arsson.
Ég hefi orðið þess var að sum-
ir þeir, sem ekki þekkja til, halda
að vinsældir Helga læknis stafi
að elnhverju leyti af því, að hann
gangi sl-ælega eftir því að sjúk-
lingar lifi eftir þeim reglum, sem
þeim eru fyrir settar, en slíkt er
hin mesta fjarstæða; hitt er mér
kunnugt um, að flestum sjúkling-
um finst það óhærilegt að bregð-
ast trausti hans í því efni, enda
hefi ég séð þess nokkur merki
að hann tekur það verulega nærri
sér ef hann verður var við slíkt.
Það sýnir nokkuð átakanlega
hverjar tilfinningar sumír sjúk-
lingar bera til Helga Lækni-s, að
þáð hefiir þrásinnis koimið fvrir
um þá er hér hafa dáið, að síð-
asta ósk þeirra hefir verið að fá
að kveðja hann og þakka honum
áður þeir færi af þessum hehni.
Dæmi finnast til þess, að lækn-
irinn hefir verið sóttur urn miðjr
ar nætur til þeirra erinda.
Ég er þess fullviss, að þeim
sem kimnugir eru Helga lækni,
mun ekki finnast of djúpt tekið
í árinní í því, sem um hann hefir
verið sagt í línum þessum. Ég,
er fullkomlega sannfærður um
það, að læknish-æíileikar hans eni
frábærir, en hitt fiinst mér þó bera
af, hve óviðjafnanlegir eru mann-
kostir hans.
Ég er einn meðal þeirra, sem
á honum mikla þakkarskuld að
gjalda fyrir margskonar göðvild,.
er hann hefir auðsýnt mér. Mér:
finst hann vera einn af allra beztu
mönnunum, er ég hef-i kynst um
æfina.
Girnmr Þorsteinsson.
Knattspyrnumót Reykjavíkur.
Kappleikurinn i gærkveldi. Vík-
ingur vinnur Val(B-lið) með 3: 0
Víkingar völdu mark. Lá á
Valsmönnum allan leikinn, en þó
vörðust þeir mjög vel. Víkingar
fengu fríspark af vítateigslínu, þá
er 2 mínútur voru eftir af hálf-
leik. Erling Hjaltested spyrnti og
kom knötturinn í mark. Var það
fyrsta markið, er gert var. Endaði
því fyrri hálfleikur með 1:0.
Valsmenn voru að eins 10 megnið
af þessum hálfleik, því einn af
mönnum þéírra mæitti ekki- á! vett-
vangi, þá er leikur hófsit, en rétt
áður en fyrri- hálflei'k íau'k, kom
inn varamaður þeirra.,
Síðari hálfleikur var heldur
fj-örmeiri, og gerðu Valsmenn þá
nokkur góð upphlaup, en ekki
lánaðist þeim að gera rnark. Sam-
leikur Víkinga virtist all góður,
en frekar tókst þeim illa að skjöta
á markið. Þeir skoruðu mark