Vísir - 15.01.1946, Blaðsíða 4
'4
V I S I R
Þriðjudaginn 15. janúar 1946
VISIR
D A G B L A Ð
Utgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Byggingamáliit.
17ommúni.slar hófu fyrstir sókn í bæjar-
““ kosningunum, svo sem að vanda lætur,
enda er-þ<að ein af kennisetningum þeirra að
fyrsta áhlauþlð sé líklegast til fengs og sigurs.
tmsum virtist þcir fara helzt til óstillt af
stað, enda er mála sannast, að þeir hafa ekki
lialdið lotuna út, og ekki grunlaust um að
á þeim sjáist feigð. Fyrirsagnir Þjóðviljans
eru að vísu sízt minni en þær voru í upphafi
sóknarinnar, en umhúðirnar svara þar ekki
til innhaldsins og fleslir eru orðnir langlúnir
á að lesa blaðið og þá ekki sízt þeir, sem Iiafa
slíkt að skyldustarfi. Kæmieitthvað nýtt fram,
nýjar bombur og kosninganúmer, væri allt
gott um það að scgja* en þcgar jafn þraut-
leiðinlegur kosningaáróður birtist dag eftir
dag, má misbjóða þolinmæði alli’a manna.
Aðalkosninganúmer komnninista eru bragg-
nrnir hérna í Skólavörðulioltinu. Það cr engu
líkara, en að engir aðxár kjósendur fyrii-finn-
ist í bænurn, en braggabúarnir, og þótt lofs-
vert sé að um þá er Iiugsað, dylst engum að
fleiri verkefni eru fyrir hendi, en að byggja
yfir borgarana. Á síðasta ári voifi byggingar
með mesta móti, enda jafnvel fullyrt, að
þær byggingar, scm liafa verið í smíðiím á
árinu, geri betur en að fullnægja þörfimi allra
braggabúanna, og það fjórfalt betur. Þessar
byggingar verða teknar í notkun jafnóðum
og þeim cr lokið, og má gei’a ráð fyrir að
allur almenningur muni eiga við sæmilegt
búsnæði að búa þcgar á þessu ári, þannig
að braggarnir verði óþarfi með öllu. Ein-
staklingar bafa borið bita og þunga dagsins
í þessu efni, en Reykjavíkurbær befur jafn-
framt lagt lóð sitt á metaslcálarnar. Verka-
íóksekla befur aðallega staðið byggingunum
íyrir þrifum, þannig að afköstixx hafa ekki
reynst eins mikil og æskilegt befði verið, cf
nægur mannafli, og þá einkum iðnaðai’menn,
befðu unnið að byggingúnum, þótt bver
vinnufær hönd í þeirri grein bafi vcrið liér
að verki. Hitt er Ijóst að braggabúarnir þurfa
ekki að kvíða langdvöl í þeim vistarverum,
og vafasamt að kommúnistum reynist áróður
þeirra vegna byggingarmálanna eins lieilla-
drjúgur og þeir balda.
Fulltrúar kommúnista bafa haft fáar til-
lögur fram að færa til umbóta i þessum mál-
iim. Einn þeirra vildi að vísu ’byggja fimm
bundruð íbúðir og flytja inn erlenda verka-
mcnn og iðnaðármenn eftir þörfum, annar
barðist fyrir að braggabúarnir yrðu látnir
greiða húsaleigu, cn bæjarstjórnar meix’i-
ihlutinn var þar ckki á sama máli. Er því
!ekki að undra þótt nokkur urgur kunni að
vera í kommúnistafulltrúunum, en þó eink-
nm í flokksbræðnim þeirra, sem þykja þeir
ekki allskostar verðir þess trúnaðar, scm
þeim befur verið sýnt, en fá engu um þokað
vegna einræðis flokksstjórnax’innar. Einbver
hefur á ]>að bent, að kommúnistar myndu
lílflegir til að bæta úr Iiúsnaéðisskortinum,
mcð því að svo margir myndu verða að
flýja bæinn, að. nægjanlegt og meira cn
liægjanlegt húsnæði myndi i’ejniast fyrir þá,
sem cftir sætu. Þetta er ekki óscnnileg skýr-
ing á kosningalofofðuín kommimista, en
Reykvíkingar munu líta svo á, að ekki bcri
að grípa til slíkra ráðstafana.
Fiskf luf niiigar
Franih. af 3. síðu.
nundi kaup skipverja verða
sem bér segir:
Kaupverð: 129000 kg. á kr.
0,65 ....... lcr. 83.850,00
Söluverð hið sama
og áður .... — 188.822,07
Mismunurinn kr. 104.972,07,
er þá sú uppliæð, scm bundr-
aðshlutakaup skipverja yrði
reiknað af.
Þá yrði kaup skipverja scm
hér segir:
Skipstjóri...... kr. 4146,04
1. 'vélstjóri...— 3965,43
Stýrimaður .... — 2988,85
2. vélstjóri .... — 2839,55
Matsveinn ........— 2001,19
bún leigði til fiskflutningá
síðastliðið ár. En vér mun-
um að sjálfsqgðu vera reiðu-
búnir til að leggja slíkar
skýrslur frani, et' þess verö-
ur'eindregið óskað.
2 liásetar
3860,80
'Mannakaup alls lcr. 19801,86
1 Eins og sjá má-af framan-
| greindum yfirlitsskrám verö-
ui’ mismunurinn á því, sem
greitt yrði til skipverja kr.
11.811,51, og sýnir það, að á
vantar kr. 1.821,66, ef jafn-
bagstætt ætti að vera að sigla
skipi þessu nú og „var í árs-
byrjun 1945, þrátt fyrir 15%
verðbækkunina þá, og á þetta
rót sína að rékja til verð-
lækkunar á fiski í'Bretlandi,
eins og sýnt er fram á undir
A- og B-lið bér að framan.
D-liður:
Ut af þessum lið viljum
vér gcta jiess, að livorki lief-
ir oss unnizt timi til að gera
yfirlit um útgerðarkostnað
skipsins, scm hér um ræðir,
enda hefir að vorum dómi
slíkt yl'irlit litla raunbæfa
þýðingu í máli því, scm bér
liggur fyrir, þar sem jafnan
liefir verið litið á slikar
skýrslur scm fnjög villandi,
þrátt fyrir ]iað, þó að þær
hafi verið lagðar fram i fullk.
einlægni og samvizjtusemi,
en bins vegar mun rikis-
stjórninni vera fullkunnugt
um afkomu skipa þeirra, er
Eins og öllum cr ljóst
bækkaði ríkisstjórnin fisk-
verðið innanlands eingöngu
til ]iess að þeir sjómenn, er
að fyrstu framleiðslu fiskj-
arins vinna, bæru meira úr
Hefil, „Bílstjóri" hefir beðið mig um að konia
takk. eftirafandi áskorun áleiðis til gatnagerð-
ar bæjarins: „Það er óverjandi, að ekki
skuli fyrir löngu vera búið að hefla Hringbraut-
arkaflann frá bæjarhúsunum og austur að Mela-
vegi, og aftur frá Stúdentagarðinum að vegin-
um yfir mýrina. Fyrrnefndi götuspoltinn má
býtum en þeir liuí’a «erí að húita með öllu ófær, svo að bílarnir eru ýmist
undanförnu, enda niá með
sanni segja, að þeir liafi ver-
ið lægst launuðu sjómcnnirn-
ir. Aftur á móti er það vit-
að, a'ö þeir menn, er á fisk-
flutningaskipunum hafa unn-
ið, bafa verið með bæsllaun-
uðu sjómonnum landsins.
Þess vegna verð'ur áð líta á
í háalofti eða þeir nærri draga kviðinn við jörð-
ina. Það tekur ekki langan tima fyrir einn hefil
að kippa þessu í lag, að minnsta kosti minni
tíma en að aka ofaníburði þangað og dreifa úr
honum, eins þægilegt og hraunið er.“
*
Fleiri götur Það eru fleiri götur, sém þarfnasl
eru lélegar. þess nauðsynlega, að þær séu hefl-
aðar dálitið. Fyrir nokkurum dög-
þessar óskir vorar sem kaup- .im fór eg um Lindargötu. Vestast er hún ágæt,
jöfnun, en ekki kauplækkun. [ Cnda er hún malbikpð þar. En gamanið gránar,
Nu uýlega bafa Stéttafíé- þegar komið er austur fyrir Klapparstíg, því að
lög sjomanna gengið írá fara þar um i bíl, er — eða var þá, að minnsta
samningUni við EimSkipafé• ’ kosti — eins og að vera á smákænu í ólgusjó.
lag Islands um ahættuþókn-. Og eg helcl, að eg hafi aldrei farið svo fyrir
uií' og kaup, og munu eigend- hornið á lóð niðursuðuversksmiðju SIF, að gat-
ur allra íslenzkra fiskflutn- an hafi þar ekki verið ineó stóruni, djúpum hol-
ingaskipa reiðubúnir að het ja um. Það horn virðist vera einkennilega „ómeð-
sigljngar eftir þeim satían- gjörtegt“.
ingum. =*=
Og loks getum vér ekki lat- skíðaferðir. Það var gott, veðrið á laugardag-
ið hjá Iíða að vekja sérstaka
athygli á hinu gií'urlega ð-
samræmi, sem er á áhættu-
kaupi skipverja á skipum
Eimskipafélags Islands og
þeim, er starfa á íslenzkum
fiskflutningaskipum, þrátt
fyrir það, þó að öll þessi skip
sigli uin sömu höf.
Reykjavík, 8. jan. 1946,
F. h. Landssambands ísl.
útvegsmanna,
Hafst. Bergþórsson.
J. V. Hafstein.
Greinargerð LÍÚ fylgir
skrá yfir 46 fiskflutninga-
skip, sem eru 5475 smál. að
lileðslumagni. Skipverjar
skipa þessarra eru um 400 að
tölu.
Fyrirmyndar
samkoma
Allar Góðtemplarastúk-
urnar í Árnessýslu: í Hvera-
gerði, Biskupstungum, Gaul-
verjabæ, að Selfossi, á Eyr-
arbakka og Stokkseyri, efndu
til skemmtisamkomu í Sel-
fossbíói s. 1. laugardags-
lcvökl.
Nokkuð yfir fimm liundr-
uð manns sóttu samkomuna,
sem stöð yfir frá kl. 8 síðd.
til kl. 3 eftir miðnælti og fór
að öllu leyti prýðilega fram.
Auðvitað var þarna fjöld.i
utanreglumanna, bæði ungra
og gamalla, cn ekki sást á-
fengi á nokkuruin manni, og
mun niörgum hafa þótt
munur á þessari samkomu
og sumum öðrum, scm farið
hafa fram á staðnum, t. d. 1.
des. s. 1.
Skeinmtiskráin var góð og
að ýmsu leyti ájirifarík. Hún
var hiii Iiezta skemmtun, en
líka göfgandi. Ingþór Sigur-
björnsson var formaður und-
irbúningsnefndár og sljórn-
aðj samkomunni röggsam-
lega. Séra Árelíus Nielsson
flutti stul'a, ábrifaríka ræðu,
Anna Hjartardóttir frá
Stokkseyri las snotra frum-
samda sögu, Einar Sigur-
finnsson frá Iðu i Biskups-
tungum sagði ferðasögu,
nokkurar yngismeyjar frá
Evrarbakka .skemmtu méð
söng. Ilafði séra Árelíus æft
þær, einnig ort suma söngv-
ana .og stjórnaði söngnum.
Guðmundur Jónsson skó-
Skíðaferðir.
iun, leit út fyrir að verða mundi
bezta skiðafær.i á sunnudaginn. Þvi trúðu marg-
ir og tygjuðu sig til farar eftir hádegið eða und-
ir kveld, til þess að njóta hollustu útivistar- '
innar á skíðuin. En margt fer öðru vísi en ætl-
að er, og svo fór og að þessu sinni, því að ein
tægðin var á næstu grösum og hún kom yfir
landið eins og þjófur á nóttu. Versta veður kom-
ið löngu fyrir fótaferðartíma, rigning og nærri
óstælt á bersvæði með köflum, skíðafærið horf-
ið eða alveg að hverfa og ekkert liægt að. gera
nema híma inni og láta fara vel uni sig eftir
föngum.
*
Áhætta skíða- En svona „lotteri" verða menn
roannanna. að. láta sér lynda, ef þeir ætla
sér að grípa hverja sfund, sem
hægt er, lil að iðka skíðaíþróttina. Veðrabrigðin
eru svo skjót hér á Suðurlandi og oft svo óvænt,
að nienn verða að fara livernig sem viðrar. Þótt
rigning sé að, kveldi, getur lcannske verið kom-
ið sæmilegasta færi að morgni. Nú, og svo get-
ur líka verið komið óþverraveður að morgni.
þótt allt „teikni vel“ kveldið áður, eins og var
nú um þessa helgi. Svona breytingum verða
menn að taka með jafnaðargeði og vera yfir-
leitþvið ölhíi búnir, ef þeir ætla sér að stunda
vetraríþróttir hér.
*
Kynjaveður. Annars væri gaman að rahba svo-
litið meira um veðrið, ef það væri
ekki svo útjaskað og ofnotað umræðuefni nianna,
þegar svona viðrar eins og nú, jafnvel þótt kosn-
ingar séu í nánd og allt sé að fara á annan end-
ann vegna þeirra. En mér var sagt frá þvi um
daginn, að um jólin liefði gert í Borgarfirði
eitthvert versta veður um tugi ára. Ekkert var
smiður las kvæði, sem ort
hafði verið úm stúlkurnar. Að
síðustu kom leikrit, sem mun
hafa verið ábrifaríkasti þátt-
ur skemmtiaíriðanna. Leik-
ritið liafði séra Árelíus Ní-
elsson samið með lilíðsjón af
kvæðinu: „Bariiið við dyrn-
ar á vínsölukfánni“, sem
dr. Sig. Júl. Jóliannesson
hefir snúið úr ensku. Leilc-
ritinu verður ekki lýst hér,
en mörgum mun liafa vökn-
að um augu, þegar drykkju-
maðurinn kom heim. Dreng-
m
pg
umskipti verða á lieimilinu. skyi
- næsta iðulaus hríð og koldimmur hriðarvegg-
Og þá var rigning hér í Reykjavik.
*
Suniir eru farnir að gerast langeyg-
rinn hans litli er þá dáinn 1 s^lfl1 sér einkennitegt við það. En það þótti
g mikil og undurSamleg monnum emkenrnlegra, hvað veðramorkm voru
,—S.. a skýr. Á einum bænum var slydda, en a þemi
Eftir sálarsmð, iðrun, tár og | . , ....
bænir, koma að síðustu inn jl,rinn a mi11
þrír e'nglar og syngja liugg-,
unar- og blessunarorð vfir Hyar er , , . . , .
wppbótin? ir eftir kjotuppboiinni, sem þeir
sorgbitnum þremenningun-
um, sem krjúpa liiðjandi við
rúiii litla dána, drengsins.
Þessi þáttur sýningarinnar
er fallegur, látlaus og álirifa-
ríkur.
Milda vinnu liefir séra Ár-
elius lagt i það, sem liann
sá um f>Trir samkonuina, og
allir þ’éir kraftar, scm að
bénni stöðu. Samkoman var
fyrirmynd, bæði til Skemmt-
unar og mennlunar. — Dans
var svo stíginn fram iil kl.
3 eftir miðnætli.
Á vegum Umdæmisstúk-
unnar mæltu úr Reykjavík
þessi: Guðgeir Jónsson bók-
bindat’i, Karl Ó. Bjarnason
brunavörður og frú, Þor-
steinn J. Sigurðsson fyrrv.
þingtemplar og frú, Jón Páls-
son erindreki Stórstúkunnar
og undirritaður.
Pétur Sigurðsson.
ir
eiga að fá, samkvæmt hinni nýju
skipan kjötsölunnar. „Barnakarl“ skrifar mér
um þetta: „Það er nú senn mánuður liðinn, síð-
an byrja átti.á uppbótargreiðslunum, ef eg man
rétt. Ekkert bólar þó á þeim ennþá, aðeins skýrt
frá þvi i stjórnarblöðunum við og við, að nú
fari greiðslur að hefjast þá og þegar. Þetta er
að vísu ekki mikið fé, en þá munar nokluið
um það, sem hafa marga munnaná að fæða og
verða að vplta hverjum eyri, áður en honum
cr eytt.“
Ætlar að Þótt ýmsum muni koma vcl að. fá
péfa sína. endurgreitt eitthvað af þeim pbn-
ingnm, sem þeir hafa varið til kjöt-
knupa siðustu mánuðina, finnst þó sumum upp-
bótin svo iítii, að ekki taki því að vcra að jabba
e.f.v. hálfan bæinn á enda til að sækja hana.
Enn aðra afstöðu tók maður nokkur, sem eg hitti
i strætisvagnr á dögunum. Hann kvaö það vera
bezt að gefa ríkinu þessar krónur — það mun-
nði ekkert um þær í viðbót við a-llt annað, sem
það fengi — nú, og svo væri bezt að sýna bænd-
um, að bæjarmenn gætu ofboð vcl komizt af
án allra styrkja.