Vísir - 20.03.1946, Qupperneq 7

Miðvikudaginn 20. marz 1946
V I S I R
7
Ny vísitala
Framh. af 5. síðu.
kaupi og afurðaverði sé liin
sama. I raun og veru skiptir
|)að ekki mjög mildu máli
cins og nú er komið, ef liægt
er að finna nokkurn veginn
sanngjarnan grundvöll fyrir
livort tveggja, er háður sé
sömu reglum um liækkun
eða lækkun. Þótt kostnaður
við landbúnaðarframleiðsl-
una sé vinnulaun að % lilut-
um, þá er þess að gæta, að
bóndinn greiðir vinnulaunin
að miklu leyli áður en af-
urðir hans eru seldar og
með lækkandi vísitölu væri
húskapur lians liáður mik-
illi áhættu vegna lækkandi
verðlags og líklegt að'liann
þyrfti að selja afurðirMr að
cinliverju leyli fyrir íægra
verð en framleiðslan hefir
koslað hann. Þessa sérstöku
áhættu hefir launþeginn
ekki.
Til j)ess að leysa það öug-
þveiti, sem verð landbúnað-
arvara er lcoinið i og jafn-
framt alll verðlag i landinu
af þeim sökum, verður verð-
lag þeirra að vera háð sömu
vísitölu og annar rekstur í
landinu og hreyfast i sam-
ræmi við kaupgjaldið. Ef
grunnlaun verkamanna
liækka, verður grunnverð
landbúnaðarvara að hækka
að sama skapi. Virðist það
vera eðlileg lausn, að ákveða
kjöt- og mjólkurafurðum
grunnverð eins og að framan
greinir, og við þetta grunn-
verð bætist svo vísitalan.
Ef litið er á afkomu og
hag landbúnaðarins í sam-
handi við slíkar ráðstafanir,
er fyrst að athuga hvort
lionum væri með þessu reist-
ur hurðarás uni öxl. Verð
landbúnaðarvara, sem nú er
skráð, hlýtur að falla mjög
milcið áður en langt um líð-
ur. Ríkissjóður getur ekki
lialdið verðlaginu uppi með
fj árframlögum öllu lengur.
en þegar sú aðstoð hætlir,
hrynur verðþenslu-spila-
borgin og atvinnan stöðvast,
ef skynsamlegt vit liefir ekki
áður lekið í taumana. Eins
og nú standa sakir, er útlit
fyrir að framleiðslukostnað-
ur landbúnaðarins, vegna
liækkaðrar vísitölu og þar af
leiðandi liærra kaups, verði
næsla sumar sá mesli sem
enn hefir þekkzt. Næsta
haust liafa því bændur á
hönduin sér afurðir, sem
kosta ])á meira en nokkuru
sinni áður. Áhætta bænda er
því afar mikil eins og mál-
um er nú komið, ef haldið
verður áfram á sömu braut.
Landbúnaðurinn kemst
ekki hjá því að taka á móti
verðlæklcun, en mestu varð-
ar það, að lækkunin komi
ekki sem hrun lieldur sem
hægfara hreyfing aftur á
bak, í föstu samræmi við
lækkun verðlagsins í Iandinu
yfirleitt. Hin nýja vísitala
múndi ekki fyrirbyggja
lækkun, sem ekki verður um
flúin, en liún mundi ef allt
fer með felldu, liindra að ó-
skipulegt og skyndilegt verð-
fall gæti leikið bændur eins
og aurskriða er félli yfir tún
þeirra.
Fyrir landbúnaðinn er
allt betra en sú óviturlega og
sjúldega þróun i verðlags-
málum sem verið liefir og er
enn. Övissan og öryggisleys-
ið, sem nú er framundan, er
árangurinn af margra ára
stefnuleysi og sundurlyndi í
opinberum f j ármálum.
Söngskemmtnn
Sunnukórsins.
Frá fréttarílara vorum,
ísafirði, i fyrradag:
SunnukÖrinn, söngstjóri
Jónas Tómasson hélt söng-
skemmtun í gærkveldi hér í
kirkjunni.
A dagskrá voru alls 17 lög,
öll eftir söngsljörann. Voru
flest þeirra sálmalög.
Jón Hjörfur söng einsöng
í ljóðinu Hinnsti geislinn, eft-
ir síra Böðvar Bjarnason.
Söngnum var ágællega tekið
og kirkjan þétlskipuð. Undir-
leik annaðist frú Sigriður
Jónsdóttir.
Jónas Tómasson er þegar
orðinn mikilvirkt lónskáld
og hefir gegnt söngstjóra-
starfi liér meira en ])riðjung
aldar með miklum áhuga og
dugnaði.
Einn þáttur skemmtunar-
innar var samspil þeirra
feðganna Jónasar og Ingvars
á orgel og fiðlu. Var sá þátt-
ur hrifandi fagur. — Arngr.
Fisksölur fyrir
6,7 millj. kr.
Landssmiðjan smíðar 12
fiskibáta fyrir ríkið.
Síðustu tíu daga hafa 27
íslenzk skip selt ísfisk í Eng-
landi fyrir 6.779.994 krónur.
. .Söluhæsta skipið var fisk-
flutningaskipið Sæfell, sem
seldi 5310 kit fyrir 543.218
krónur. Af fiskiskipunum
seldi b.v. Venus bezt, 4833
vættir fyrir 372.008 lcr.
Sala skipanna var sem hér
segir: Belgaum seldi 2880 kit bálasmiðina
fyrir 10.649 sterlingspund, verkstjórn
Forseti 3001 kit fyrir 11.333, Hafliðasoii
stpd., Sæfell 5310 kit fyrir um-
20.893 stpd., Ms. Grótta 3394
vættir á 10.800 stpd., E.s.
Jökull 2452 v. á 7762 stpd.,
E.s. Sverrir 1956 vættir fyr-
ir 6267 stpd., Baldur 3070 kit
á 11.937 stpd., M.s. Magnús
1372 vættir á 4381 stpd., M.s.
Sæfinnur 1893 v. fyrir 5991
stpd., M.s. Bláfell 4131 kit á
16.288 stpd., Skinfaxi 2815!
kit fyrir 10.365 stpd., Viðey
3952 vættir á 12.487 stpd.,
M.s. Edda 3090 vættir fyrir
9724 stpd., M.s. Islendingur
2284 vættir fyrir 7441 stpd.,
Gyllir 3128 kit á 12.618 stpd.,
Báfarnir smíð-
aðir innanhúss.
Á síðastliðnu ári, þann 20.
júlí, var undirritaður samn-
ingur milli ríkisstjórnarinn-
ar og Landsmiðjunnar um
smíði á 12 vélbátum, 55 smá-
lesta.
Til þess að þessir bátar
væru tilbúnir á réttum tíma,
var nauðsynlegt að byggja
hús fyrir smíði þeirra.
I gærdag bauð stjórn
Landsmiðjunnar hlaðamönn-
um að skoða hús þessi og
þær franikvæmdir, sem þar
fara fram. í húsuin þessum,
sem eru 55x22 metrar að
stærð, er hægt að byggja 4
báta af framangreindri
stærð, í einu. Fyrir ofan að-
alhúsið og samlast því er
véla og smíðahús, sem er
25x31 meter að stærð.
■ Þetla er i fvrsta skipti, sem
svona stórir bátar eru hyggð-
ir innanhúss hér á landi og
lelur forstjóri Landsmiðj-
unnar að afköslin aukist
stórlega við þetta fyrirkomu-
Iag. Þarna er hægt að vinna
í hvaða veðri sem er, en á
öðrum skipasmiðastöðvum
hefir veður oft hamlað
vinnu.
Við þcssa smiði hefir
Landsmiðjan tekið upp tvær
nýungar. Sú fvrri er loft-
pressa, sem hnoðar alla bolta,
en áður hefir slik hnoðmi
verið gerð með handafli, en
hin eru ný tegund af öxum,
svokölluðum „skúffuöxum“.
Smíði bátanna hófst 2. des-
ember, en fyrsti kjölurinn
var lagður 10. des. Vonast
stjórn Landsmiðjunnar eftir
að gela lokið smiði tveggja
fyrstu bátanna fyrir sild-
veiðitímann, þó þeir þurfi
ekki að vera til fyrr en 1.
október, samkvæmt samn-
ingunum.
Bátarnir eru smíðaðir éftir
teikningum Þorsteins Dan-
íelssonar, en Páll Pálsson
skipasmíðameistari, fulltrúi
Landsmiðjunnar, hefir alla
jyfirumsjón nieð öllu, sem
snertir. Alla
liefir Ilafliði
haft með hönd-
dieselvélar 185 liestafla,
kaupir ríkisstjórnin sjálf.
Verð bátanna án vélar, er á-
ætlað um 435 þúsund krón-
ur.
Að smíði þessara báta
vinna nú um 35 manns, þar
af 11 faglærðir skipasmiðir,
10 nemendur og um 14 að-
stoðarmenn. Alls eru um 150
menn í vinnu hjá Land-
siniðjunni núna og vinna
þeir i 7 deildum aidc skrif-
stofunnar.
Ásgeir Sigurðsson, for-
sljóri Landsmiðjunnar gat
þess, að með stofnun þessar-
ar skipasmíðastöðvar væri
nýr þáttur hafinn i iðnaði
íslendinga. Þyrfti smíði skipa
og þá einkum smiði fiski-
skipa, að færast algerlega inn
í landið. Örðugleikar væru að
vísu margir, t. d. væri flutn-
ingskostnaður á efninu nærri
jafnmikill og verð þess.
Aftur á móti væri vinnulaun
um 60% af verði hvers háts
og lilytu allir að sjá hvert
tjón það væri, að geta ekki
veitt þeirri atvinnu inn i
landið, i stað þess að kaupa
hana erlendis.
Allt efni í hátana leggur
Landsmiðjan til, en aðal-
vélarnar, sem eru Allan
á 4776 stpd., E.s. Þór 2710
vættir á 8121 stpd., M.s. Helgi
2043 vættir á 6070 stpd., Ms.
Síldin 1646 vættir fyrir 4965
stpd., Venus 4833 vættir á
14.308 stpd., Sindri 2467 v.
á 7648 stpd., M.s. Amstel-
stroom 4828 kit á 18916 stpd.,
M.s. Súlan 2118 vættir á 6681
stpd., Tryggvi gamli 2829 kit
fyrir 11.129 stepd., M.s. Stella
STtlKA
rösk og ábyggileg, vel kunnug í bæn-
um, óskast frá næstu mánaðamótum
til að innheimta mánaðarreikninga. —
Tilboð, er tilgremi fyrri atvinnu, ásamt
meðmælum, ef fyrir hendi eru, sendist
blaðinu fyrir 24. þ. m., merkt:
„Innheimtustúlka".
Atvinna
Nokkrar duglegar reglusamar stúlkur,
ekki yngn en 18 ára, vantar strax.
BÍ€*XVWÍiSSBn ZfijjtBMS M^róau
Skúlagötu 28.
J*
Odýrt marmelade
Sími 1884. — Klupparstíg 30.
1197 vættir fyrir 3778 stpd.,
M.s. Dóra 1402 vættir á 4590 Vörður 3092 kit fyrir 10851
stpd., M.s. Narfi 1502 vættir sterlingspund.
T ilkjnning
frá skrifstofu tollstjóra um greiðslu á kjöt-
uppbótum.
f dag, miðvikudaginn 20. marz, er síðasti dagur
greiðslu kjötuppbóta á tímanum frá kl. 1 /i—7
eftir hádegi.
Er skorað á alla, sem enn hafa ekki vitjað upp-
bótanna, að gera það þenna dag.
Þeir, sem ekki geta mætt sjálfir, mega gefa
öðrum umboð til að kvitta fyrir og taka við
greiðslunni, enda komi þá umboðsmaðurinn með
sjúkrasamlagsbók þeirra til sönnunar fyrir um-
boðinu.
Reykjavík, 20. marz 1946.
Tallstjóraskrifstoian
Hafnarstræti 5.