Vísir - 28.05.1946, Blaðsíða 4

4
V 1 S I R
Þriðjndaginn 28. maí 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. *
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
* ,
Minningarorð
Ragnheiður Helgadóttir
Von, sem brási.
Ekki stóð lengi á undirtektum andstöðu-
flokkanna, er kunnugt varð að Sjálfstæð-
isflokkurinn gengi heill og óskiptur til alþing-
iskosninganna, en horfur höfðu verið á að
ágreiningur innan flokksins kynni að vald'a
]5ví, að tveir listar kæmu fram af hans hálfu.
Uin flokksklöfning hefði ekki verið raunveru-
lega að ræða, með því að öll atkvœði beggja
listanna hefðu reiknazt landslista Sjálfstæðis-
flokksins, en l'yrir þvi er fordæmi og ótví-
ræður úrskurður landskjörstjórnar frá því, er
tveir fulltrúa huðu sig fram fyrir Alþýðu-
flökkinn á Snæfellsnesi. Málefnaágreiningur-
iiin innan flokksins varð þess ekki valdandi,
að tveir listar kæmu fram, e»da er þess að
vænta að fullt saMikomidag náist um stefnu
flökksins í framtíðinni, þótt í engu verði
horfið frá þeirri nýsköpun, sem efst hefur
vérið á. baugi að undanförnu, svo sem Þjóð-
viljinn vill vera láta. Virðist ekki úr vegi að
gera sér skýra grein fyrir afstöðu þessa hlaðs
tíl málsins, þar eð kommúnistar hyggjast að
nóta það i áróðurs og blekkinga skyni.
Hér í hlaðinu hefur ritstjórn þess frá önd-
verðu birt greinar, þar sem hvatt helúr ver-
ið til nýsköpunar, svo sem frekast reyndust
tök á, og var þetta gert löngu áður en stjórn-
arsamvinnan tókst og núverandi stjórn heitti
:sér fyrir „nýsköpun“ sinni. Hinsvegar var á-
iiei'zla lögð á að nauðsyn hæri til að rekstur
nýrra atvinnufyrirtækja vrði tryggður, með
'því að einstaklingum, samtökum einstaklinga
og þjóðfélaginu í heild væri um megn að
standa undir langvarandi hallarekstri. Er þelta
;svo augljóst, að ekki jiarfnast skýringar. And-
wtöðublöðin hafa reynt að læða þeirri trú inn
hjá almenningi, að þéíta hlað berðist* gegn
.nýsköpuninni, cn því fer fjarri, því að allar
framkvæmdir til bóta liafa verið studdar hér
6 með ráðum og dáð, én varað jafnframt við
þeim misfellumv scm orðið hafa og öllum al-
menningi er ljóst orðið. Jafnvel þótt sumar
framkvæmdir stjómarflokkanna orkuðu
nokkurs tvímælis í upphafi, en nú er svo
komið, að ekki verður aftur. snúið án stór-
tjóns fyrir einsfaklinga og opinberar stofn-
iun'r, emla dettur slíkt engum manni í hug.
Fer því fjarri, að pokkur stéfnuhreyting verði
í þessu efni innan Sjálfstæðisflokksins, en
'hann mun áfram vinna að heppilegri úrlausn
þeírra vcrkefna, scm framundan eru.
Komnninistar eru vonsviknir yfir því, að
sundrung innan Sjálfslæðisflokksins skyldi
< kki leiða til algers klofnings, — sem stóð
þó aldrei fyrir dyrum. Þótt tveir listar hefðu
verið boðnir fram, ])ýddi það ekki flokks-
klofning, og nægir að skírskota ]>ar til fram-
hoðs „firnm-menninganna“, sem allir hjóða
:sig fram fyrir flokkinn, þótt þeir hali nokkra
sérstöðu innan hans, og framböð þeirra eru
'talin góð og gild af miðstjórn flokksins. Ur
jressu mun Sjálfstæðisflokkurinn standa sam-
«inaður sem einn maður og vinna ótrrftitt að
stærsta kosningasigri flokksins hér í Reykja-
yík. Má telja líkur til, að flokkurinn hafi
aldrei komið sterkari úr kosningahríðinni en
hann gerir nú, ekki áðeins hér í höfuðhorg-
inni, heldur og um allt land.
Ragnheiður i Knarrarnesi,
undir því nafni var lnin víða
kunn og öllum að góðu einu.
Hún var sú kona, sem eg her
skýrasta mynd af í endur-
minningunni — auk móður
minnar — frá bernsku- og
æskuárum. Á morgun verður
In’m horin lit hinztu hvildar
í lcirkjugarðinum á Lágafelli
og lögð þar við hlið bónda
síns, Ásgcirs Bjarnasonar, er
lézt fyrir fáum árum, eftir
að þau höfðu íifað rúma
hálfa öld í farsælu hjóna-
bandi. Rúmlega níræð var
hún, er hún dó, 'hafði lil'að
lengi og lifað vcl.
Það var viðhúrður hjá
okkur í Straumfirði, þegar
við eldri svstkinin fengum að
fara að Knarrarnesi mcð for-
eldrum okkar, og vera þar
í nokkra daga. 1 fyrsta sinn
minnist eg ]>ess aldamóta-
árið. Eg hel’i alltaf síðan
staðið í þcirri meiningu, að
þá hafi Knarrarnes verið ó-
venjulcgur staður. . Hihýli
voru þar mikil og prúð,
myndarskapur hónda og
húsfreyju sérstakur, harna-
hópurinn glaðvær og vel
upp alinn, —1 þar var ekkert,
sem fór miður. Og umhverf
ið var svo dásamlegt, að það
er erfitt að ímynda sér það
fyrir aðra en þá, sem hafa
lifað vor- og sumardaga i
Knarrarnesi. Það er bjart yf-
ir minningunum þaðan.
Þegar mér óx vit með ár-
um fór eg að skilja hvíhk
kona Ragnheiður Helgadótt-
ir var. Það var umfangsmik-
ið verk að stjórna Ivnarrar-
ness-heimilinu, jafn fjöl-
inennu og það var þá, en það
gerði hún af miklum skör-
ungsskap og nærgætni við
alla. Þar ofan á bættist hin
mikla gestakoma frá vori og
tram á liaust, ]>ví að vina-
hópurinn var fjöhnennur.
Það var þá tilhlökkunarefni
margra, að mega fara upp á
Mýrar, að Knarrarnesi, og
dvelja þarvikutíma eða leng-
ur. Allir voru gestirnir sótt-
ir í Borgarnes og síðan flutt-
ir þangað aftur, ýmist á hest-
um eða þá sjóveg. Aldrei
vissi eg til að neinum hlekkt-
ist á í þessum ferðum, enda
var fólkið undir öruggri
handleiðslu Ásgeirs Bjarna-
sonar, sem þekkti hvcrt sker
og hoða fyrir Mýrum og
stýrði hjá öllum hættum. Oft
hefi eg hugsað til þess síðan,
hvað Knarrarness-fólkið
lagði á sig fyrir aðra, það
voru sannarlega ekki hags-
munir og eigingirni, sem
stjórnuðu gerðum ])ess. Svo
sámhend voru þau hjcmin,
að mér finnst ekki hægt að
skrifa um annað ]>eirra, þár
var ýmist sagt Ragnheiður
óg Asgeir, cða Asgeir og
Ragnheiður.
Ragnheiður Helgadóttir
var glæsileg kona, bæði ytra
; innra, um .það hvgg eg
alla sammála, sem hana
þekktu, og starf liennar í
húsmóðurstöðunni var með
fádæmum mikið og lieilla-
vænlegt.
Lengi stóð Knarrarness-
heimilið með miklum blóma,
en er aldur fór að færasf vfir
þau hjónin, fluttu þau með
Bjarna syni sínum að Beykj-
um í Mosfellssveit. Voru þau
þar til æfiloka hjá honum og
frú Ástu, konu hans, og nutu
þar ágætrar umhyggju. Var
jafnan yndi að hitta þau þar
og ræða um endurminning-
ar. Oft undraðist eg, þegar
eg hitti Ragnheiði hin síðari
ár, hve vel hún fylgdist með
öllu, sem gcrðist, jal'nt utan-
sem innanlands, og mér virt-
ist hún halda andlegum
þrótti sínum lil þess siðasta.
Hún var gæfusöm kona, sem
hafði lil'að lengi og vel og gat
a gamals aldri horft á marga
efnilega afkomendur, sem
vafalaust hal'a erft marga af
þcim góðu eiginleikum, sem
prýddu liana sjálfa. Hún
fékk að njóta sín fvllilega
meðan henni entist aldur,
svo átð segja til hinztu stund-
ar. Enda þólt sjónin væri
liorfin síðasía áratuginn, gat
það þó ekki hugað hana.
Minhing hennar er svo
hjört, að í hugá vina hennar,
sem fylgja henni síðasta spöl-
inn í clag, er engin sorg, að-
eins gleði og þökk yfir að
hafa átt vináttu þessarar á-
gætu konu.
Ragnar Ásgeirsson.
Helgi Helgason
Framh. af 2. síðu.
1931, og býr nú hjá dóttur
sinni og tengdasyni í lmsinu
sínu, Oðinsgötu 2, er liann
hyggði 1906, að visu sjötug-
ur að árum, en ungur í anda
og framgöngu allri. Sumar-
ferðalögum ann hann mjög
og landinu okkar fagra, og
öllu sem íslenzkt er.
1 gær sentþx þúsundir
Reykvíkinga, eldri og yngri,
Helga Helgasyni heilla-
óskir sínar hg þakldr fyrir
allar ánægjustundirnar, sem
hann hefir veitt þeim með
leik símím og upplestrum,
fyrr og síðar, fyrir hið
mörgþætta mannúðar. og
björgunarstarf, er hann hef-
ir vcrið þátttakaútli í, — fyr-
ir lilýhug lians, prúðmcnnsku
og drcnglund.
Við stúkufélagar hans í
Einingmmi og Reglu-félagar
yfirleitt, muiuim ætíð liugsa
til hans mcð kærlcika og
virðingu sém 'cins af vöku-
mönnum ])jóðarinnar, og
óska honum hlessunar á ó-
koinnum árum.
Frevmóður Jóhannsson.
Góðviðri. „Það mætti gjarna rigna í einn dag,
núna i vikunni," sagði bóndi einn við
niig, er eg' hitti hann heima hjá sámeiginleg-
um kunningja okkar í gær og talið barst að
veðurblíðunni. „Það er svo sein gott og blessað
að fá svona bliðu á þessum tima vors, en við
bændurnir viljum nú fá rigningu við og við
lika. Túnin okakr þarfnast vætunnar, til þess
að þau spretti sem bezt, og eg Jiykist Jiekkja
Reykjavik svo vel, að bæjarbúar vilji lika láta
væta göturnar við og við til að halda rykinu
í skefjum.“
*
Gott vor. Það verður víst ekki annað sagt, en
að við liöfum fengið gott vor að þessu
sinni, hlýindi liafa verið mciri en oft áður og
það er eiginlega hægt að segja, að við höfum
notið mestu blíðu siðan skömmu eftir páskana.
Ogliretið, sem þá kom, var raunverulega livorkt
heilt né hálft. En eg tekið undir það, sem bond-
inn segir um rykið í lleykjavik, að það þykir
mér verst við langvarandi góðviðri liér i bæn-
um, að því fylgir oft bannsett moldrykið. A?i
egininnist ekki á það, livað innivinna ."r leiðin-
leg, þegar vel viðrar.
*
Síldin. Eftir þrjár til fjórar vikur íara síld-
veiðiskipin að lialda norður á hógmii.
Bátarnir, sem hafa róið í vetur, liafa ’verið i
allskonar snyrtingu síðustu daga og vikur, —
þeir Iiafa vcrið hreinsaðir, málaðir og dvttað
að þeim eftir þörfum. Þeir verða að vera finir
og skínandi, þegar þeir koma norður, svo að
sildin verði fús til að láta ánetjast af þeim.
En að öllu gamni slepptu. — það verður niikið
um að vcra fyrir norðan í sumar, og vonandi
lætur sildin ekki standa á sér.
*
1 ísinn. Ýmsum hefir litizt Iieldur illa á það,
hve mikill is er sagður fyrir Norðurlandi
— og skammt undan. Það er svo sem ekki n$
bóla', að skammt sé til issins við ísland á vorin
og jafnvet fram eftir sumri. Þótt liann sé ekki
langt undan, hefir honuni þó ckki tekizt að
draga úr btiðunni og jafnvel norður á Horni er
hlýtt i vcðri, cins og is væri hvergi í nánd. En
hann lónar þarna, „landsifts forni fjandi", og
það er alltaf nokkur hætta yfirvofandi, meðan
hann er að slóra i grcnnd við landið.
*
Betra. Eg minntist á ísinn i morgun, er eg
rakst á mann einn, sem fylgzt liefir með
síldveiðunum undanfarin ár af miklum áhuga,
enda víst'eitthvað við „brask“ riðinn. Hann
sagði, að það kynni bara að vera betra, að is-
inn skyhli hafa brugðið sér þarna upp að land-
inu'. Það gæti liaft áhrif i þá átt, að veiðarn-
ar yrðu meiri, en ef isinn hefði ekki kælandi
áhrif á sjólnn. Eg er ekki sá sildarsérfræðing-
ur, að cg viti sönntir á þessu, en eltki vi! eg
rengja „spckúlanlinn“ og vona, að liann hafi
rétt fyrir sér.
*
Mikill Það var ckki sérstaklega mikið um
vioburður. dýrðir á flugvellinum hér í gær-
ltveldi, en þó gerðist þar talsvert
njerkur athurður. Þá kom nefnilega hingað fyrsta
fjórhreyfla flugvélin, sem tekin er í þjónustu
íslendinga, Liberator-vélin, sem Flugfélag ís-
lands hefir fengið til að sjá um flugsamgöng-
ur okkar við meginlandið og Bretland á móti
annarri stórri’ flugvél, sem ekki kemur hingað.
Stórstígar Því verður ekki neitað, að framfar-
framfarir. irnar á sviði flugmálanna hjá okkur
Iiafa verið miklar siðustu árin, miklu
meiri en á flestum öðrum sviðum. Og síðasta
skrefið — upphaf reglubundinna flugferða milli
landa — er eklti hið sizla. Samgönguleysið hefir
verið hið bagalegasta; útlendingar orðið að sjá
iiær einir um farþegai'hilninga, en nú föriiúi'ýið
til alirar hamingju að sjá æ meira um þá sjálfir.
ttmmtwsm&Mm
•JJf U.v? 5íS'*i
iC?Mf JfcSWU VU: