Vísir - 04.06.1946, Side 2

2
V I S I R
Þriðjudaginn 4. júní 194(T
É k&éswt nazisiw:
r '• ' (
om ekki út undir
í 6 mánnii
Einn þeirra manna, sem lentu í klóm Gestapo, er
Diguéres de Mesnilg[aise greifi, sem nýlega hefir ver-
ið útneíndur vararæðismaður Frakka hér á .landi. Var
hann m. a. 6 mánuði í neöanjaröarfangabúðum naz-
ista í Dora. — Blaðið átti tal við greifann* skömmu
ertir komu hans hér og fer frásögn hans hér á eftir:
daga hræðilegar pyndingar
. „Er Frakkland fcll var eg
staddur í þeim hluta landsius,
sein var uhdir stjórn Vichy-
stjórnarinnar. Lagði ég þeg-
ar drög að því, ao komast til
liins hernumda hluta og fyrir
atbeina vinar míns var eg
skipaður eftiriitsmaður meö
því, að franskir bændur létu
þann hluta af framleiðsiunni
af hendi, sem þeim bar. Var
þctta aðallega gert til jiess að
hindra „svarta markaðinn“.
Þetta var mjög svo óvin-
sælt starf og illa liðið af
almenningi. Var eg álitinn
Þjóðverjavinur og handbend-
i!l þeirra. En þar sem þetta
starf gaf mér tækifæri til að
ferðast óbindrað á meðal
fólksins og einnig að afla
mér mikilsverðra upplýsinga
um allar samgöngur Þjóð-
verja, hélt eg þessu starfi á-
fram og lét ummæli landa
gafst hann upp og skýrði frá
heimilisfangi mínu. En þá
var eg flúinn að heiman því
að mig var farið að gruna að
ckki væri allt ineð felldu, þar
sem hann kóm ekki aftur.
í þrjá daga var eg hundelt-
ur og að morgni fjórða dags-
ins vaknaði eg' við fótatak
hermannai Eg snaraðist fram
að dyrunum og ætlaði að
reyna að komast út um bak-
dyrnar, en er eg opnaði dyrn-
ar sá eg þrjá Gestapomenn
og tvo hermenn, vopnaða
rifflum, standa fyrir utan.
Liðsforinginn skipaði mér að
koma með þeim án tafar.
Þeir gáfu sér þó tima til að
leita um allt berbergið. og
umturna þar öllu. Er þeir
höfðu lokið leitinni skipuðu
þeir mér að koma og þar sem
þeim hefir líklega fundizt
minna sem vind um eyru 'eg vera nokkuð seinn í svif-
þjóta. Eg kynntist mörgumjum, börðu þeir mig áfram
og fékk tækifæri lil þess að með byssuskeftunum.
velja úr.ábyggilega og dug-
lega menn, sem vildu vinna
í leynisamtökunum. Eg hafði
tvær aðalstöðvar, þar sem
meðlimir flokks míns komu
saman. Var annar staðurinn
fyrir upplýsingaþjónustu, en
hinn sá um að taka á móti
vopnasendingum frá Eng-
landi. Eg aflaði mér vitn-
eskju um ferðir járnbraut-
anna og sendum við upplýs-
ingarnar eftir ýmsum króka-
leiðum til Englands, aðal-
Yfirheyrslurnar
hjá Gestapo.
Eg var færður beinustu
leið til stöðva Gestapo og er
þangað kom var farið með
mig inn í lítið herbergi.
Strax og eg kom þangað inn
byrjuðu yfirheyrslurnar. Eg
var spurður um hvern ein-
asta mann, sem hafði verið
skrifaður á listann, Iivar
þeir byggju, hve lengi þeir
lega með útvarpi. Þó var ^fðu starfað í leyniþjónust
það ekki fyrr en árið 1942, “nni o. s. frv. Eg neitaði al-
að enskar flugvélar byrjuðu
að herja á lestirnar
þennan starfa með höndum
þar til í október 1913.
gerlega að gefa nolckrar upp-
Eg hafði | íýsinSar- Eg var barinn í
andlitið livað eftir annað og
er Gestápo-mennirnir sáu að
eg myndi ekki gefa þeim
neinar upplýsingar með
„góðu“, þá tóku þeir upp
gúmmíkylfur og létu höggin
dynja á mér til.þess að reyna
að fá mig til þess að tala. Og
er eg þrjóskaðist enn við því
að gcfa upplýsingar um sam-
starfsmenn mína og vini,
hertu þeir á barsmíðinni og
spörkuðu í niig. Eftir fjögra
tíma stanslausar pyntingar
var „yfirheyrslunum“hætt og
eg var færður í fangaklefa.
Var eg þar um nóttina án
þess að smakka vott hé
þurrt. 1 býti næsta morgun
liófust yfirheyrslurnar á
nýjan leik, en allt fór eins og
daginn áður. Um kvöldið var
eg færður inn í fangaklefann
og að. morgni þriðja dagsins
Tekinn
til fanga. .
Þá var það dag einn að eg
Jnirfti að koma upplýsingum
til Englands og átti brezk
flugvél að sækja skjölin. Eg
sendi einn af mönnum mín-
um áleiðis með þau og átti
hann að afhenda þau til ann-
ars manns, cr var staddur
í París, en liann átli svo að
koma þeim á áfangastaðinn.
Það var fyrir svik þess síð-
asta að eg komst í hendur
Gestapo. Hafði hann verið
Ieiguþý ^iessarar alræmdu
stofnunar í nokkurn tíma án
þess að veka grunaður. Seldi
hann Gestapo slcjölin og lét
þeim í té lieimilisfang sendi-
manns ihihs. ílftir Hjögurrájhéldu pyndingarnar áfram,
en eg hafði ásett mér að segja
ekki eitt einasta orð og mér
tókst að halda við þann á-
setning minn. Fjórði dagur-
inn liófst líkt og hinir en þó
fann eg að Þjóðverjarnir
voru orðnir óþolimftóðir, og
er þeim tókst ekki að pína
mig til sagna, bundu þeir
hendur mínar aftur fyrir
bak, festu þær við lcaðal, sem
slegið var um bjól, er békk
uppi við loft. Síðan er tog-
að í kaðalinn og Iiert á „eft-
ir þörfum“. Má þannig slíta
handleggina af hverjum þeim
sem við hjólið hefir verið
bundinn. Er eg liafði verið
bundinn við þetta pyndingar-
tæki, liófust yfirlieyrslurnar
á ný og smátt ogTsmátt hert
á böndunum, þar til eg féll í
yfirlið. Eg fékk þó ekki lengi
frið, því að Þjóðverjarnir
sóttu fötu með vatni og
skvettu úr lienni yfir mig. Er
eg hafði raknað við, var enn
hert á böndunum, en mér
tókst, þrátt fyrir Iiinar ógur-
legustu kvajir, að þegja. Er
Þjóðverjarnir bættu yfir-
beyrslunum um kvöldið
hafði liðið 3svar sinnuni yfir
mig. Með hverjum <iegi
versnuðu pyndingarnar. —
Einn daginn settu þeir mig á
járnplötu, sFttu síðan
klemmu, er vár áföst
rafmagnsþræði, á miðsnesið
og lileyplu síðan rafmagns-
straum á. Var straumurinn
aukinn smátt og smátt. Eftir
stutta stund leið yfir mig, en
er eg raknaði við mér aftur
settu þeir þráðinn í eyru mér
og hlevptu síðan strauminum
á. Aftur leið yfir mig og í
þriðja skiptið feslu þeir raf-
magnsþræðinum um kyn-
færi mín. Það er sú djöfulleg-
asta pyndingaraðferð sem
við mig liefir verið gerð. Eg
hefi aldrei á æfi minni liðið
eins mikið. Og er rafmagns-
straumurinn var tekinn af,
var eg orðinn alveg úrvinda
af þreytu og nær því .rænu-
laus. Þetla var endurtekið
fjóra daga í röð. Svona gekk
það í rúma viku.
Er eg hafði verið sjö daga
í fangelsi, fékk eg að borða
sæmilegan mat. Er Þjóðverj-
arnir sáu fram á, að ekki
niyndi hægt að pína mig til
ságna, sendu þeir mig til
Compiegne-fangabúðanna 15.
janúar. Þar var eg svo i haldi
þar til eg var sendur lil
Þýzkalands.
i
I Buchenwald
og Dora.
Er eg fór frá Compiegne,
hófst liroðalegasta timabil
æfi minnar. Við vorum send-
'Disguéres des Mesnilglaise greifi rétt eftir fangavistina
og nokkrum mánuðum síðar.
við 100 saman í vagni. sem
ekki vár ætlaður fyrir meira
en 40 manns. Þetta var ekki
farþegalest, heldur vöru-
flutningalest. Við vorum
reknir upp í vagnana eins og
fé í rétt og fékk hver maður
nóga fæðu fyrir fjóra daga.
Við liöfðum allir hug' á því
að flýja á leiðinni og hófum
við þegar að skera «göt á
vagninn. Tókst okkur að
gera nógu stórt gat til þess
■að ski’íða út um. Við fyrstu
stöðina, sem lestin- stoppaði,
reyndu nokkurir að flýja, en
áðeins þrir sluppu. Hinir
voru skotnir af S.S. vörðun-
um. Síðar voru gerðar fleiri
flóttatilráunir, en nær allir
þeir, sem reyndu að flýja,
voru skotnir til bana. Um kl.
4 fyrstu nóttina vöru fang-
arnir reknir út úr vögnunum,
afklæddir og síðan reknir
aftur upp í 5 vagna, sem
enn voru heilir. í stað 100
manna voru nú 125 menn
settir í hve'rn vagn. I tvo
daga vorum við alveg ldæð-
lausir og fengum engan mat.
Dóu margir fanganna, en
aðrir urðu vitskertir og réð-
ust jafnvel á beztu vini sína
og reyndu að drepa þá. Eftir
tvo og háífan dag komum
við til Buehenwald og dag-
inn eftir voru flestir okkar
pjmdaðir á hinn hroðalegasta
hátt. Voru fangarnir sendir
inn á afgirt svæði og síðan
var blóðþyrstum úlfalnindum
sigað á þá. Var verið að
kenna þessum hundum að
þekkja fanga, sem reyndu
að flýja, frá venjulegum
borgurum. KomU flestir fang-
anna aftur út, illa bitnir af
hundunum. Eg var í Buchen-
wald frá 21. jan. til 17. febr.
Bjuggu fangarnii' þar i
bröggum, 800 saman, þar
sem í mesla- lagi var pláss
fyrir 200. Á næturnar urðum
við að sofa á hliðinni. Oft
vorum við rek’nir út í 15—20
gráðu kulda, á skyrtunum
einum saman, en iími í
bröggunum var vanalega 25
stiga hiti. Vorum við látnir
standa úti í allt að eina
klukkustund í einu. Við vor-
um notaðir sem tilraunadýr
og ýmis ný lyf reynd á okk-
ur. Á einni viku dóu um
fjórðungur þeirra fanga, er
okkar, er „heilbrigðir“ voru,
sendir í þrælkunarvinnu. Eg
var sendur til Dora, og bygg
eg að það hafi verið einar
verstu fangabúðir í Þýzka-
landi; ef maður var sendur
þangað, mátti reikna með
að maðui’ kæirii aldrei aftur.
Daglega komu bílar með lík
til brennslu frá Dora. Það
var 17. l'ebrúar, sem eg fór
til Dora. Vorum við sendir
í sömu bílum og komu með
líkin, Vorum við fyrst látnir
hreinsa bílana, sem fluttu lík-
in til Buchenwald, setja lik-
in í líkbrennsluofnana, síðan
reknir upp í þá og fluttir til
Dora. Við komum þangað
seint um kvöld og vorum við
þegar færðir fyrir yfirmann
fangabúðanna. Sá maður
hafði þann „skemmtilega“
vana, að byrja á því að berja
þann, er hann liafði til yfir-
heyrslu, með gúmmíkylfu, ef
honum fannst ekki svarað .
nógu greiðlega. Eftir að yf-
irheyrsiunum var lokið,
var farið með okkur inn í
stóra svefnskála. Snemma
næsta morgun fórum við svo
lúður í neðanjarðarverk-
smiðjuna. Var' það í síðasta
skipti í sex mánuði, sem eg
sá dagsins Ijós. Þessi neðan-
j arðarverksmiðja var í tveim
þriggja kílometra löngum
göngum og á milli þeirra
voru önnur styttri göng, sem
voru hinir eiginlegu verk-
salir. Áttum við að grafa 42
göng, eru vorú 300 metra
löng, 20 metra há og 60'
metra breið. Aðbúð öll
var hin versta oif á hverj-
um degi dóu fleiri eða færri
fanganna — allt upp í 100'
á dag —, vegna ofþreytu.
Allskonar vaneldissjúkdómar
herjuðu á okkur. Um hvert
flet voru tveir fangar og eg
kom oftar en einu sinni að
félögum mínum látnum. Lík-
in vom látin liggja dögum
saman í fletunum. Var
þeim síðan hrúgað saman i
eitt horn svefnganganna og;
ir mörg hundruð saman á- tilraunirnar voru notaðir
leiðis til Bucheftwald. Vorum ÍEftir 4 yikna dvöl voru þeir
oft látin liggja þar nokkræ
daga áður en þau voru flutt
burt. Einu sinni, er við höfð-
um verið látnir þræla óvenju-
lega mikið vorum við félagi'
minn svo þreyttir, að við
settumst á hrúgu af likum,
sem.voru rétt lijá þeim stað„
Frh. á 7. síðu.