Vísir - 20.07.1946, Blaðsíða 6

V I S I R
Laugardaginn 20. júlí 1946
(Ln(Uig®iP£)a.fssagg) ^liS
Sláttur
£fti* cácj
Hjartans
p«

★
★
★★★★
★ ★
★★★★ AÐ er satt —
★ óstyrkur á taug-
★ um — alveg hræðilega
óstyrkur á taugum —-
þannig hefi eg verið og þann-
ig er eg; en því er ykkur
svo áfram um að kalla mig
vitskertan.
Sjúkdómurinn hafði skerpt
skilningarvit mín, en ekki
eyðiiagt þau — ekki sljóvg-
að þau.
Sérstaklega var heyrnin
nsem. Eg heyrði allt á himni
og jörðu — og margt í hel-
viti líka, og svo — og svo
á eg að vera vitskertur?
Hlustið! og takið eftir,
livað eg segi ykkur alla sög-
una eðlilega og rólega. Það
er ómögulegt að segja,
hvernig mér datt þetta fyrst
í hug, en þegar það var kom-
ið, sótti það að mér nótt og
dag. Ástæðan var engin. Á-
stríðu var heldur ekki til að
dreifa. Mér'þótti vænt um
gamla manninn. Hann hafði
aldrei gert á hluta minn,
aldrei móðgað mig. Fjár-
muni .hans ásældist eg ekki
—r Eg held það hafi verið
augað, já, það var augað.
Hahn hafði hræfuglsauga —
daufhlátt með himnu yfir.
I hvert sinn, sem það leit
á mig, rann mér kalt vátn
milli skinns og hörunds —
og svo smátt og smátt, stig
af stigi, færðist sú ákvörð-
un yfir mig, að ráða gamla
manninn af dögum og
losa mig þannig við augað
hans tiJ eilífðar.
Þetla er allt og s.umt.
Þið ímyndið ykkur, að eg
sé vitskertur. Vitfirringar
kunna ekki skil á neinu.
En þið hefðuð átt að sjá,
hve klóKlega eg fór að öllu,
af 'hvílíkri varúð, forsjálni
og ró eg undirbjó vcrkuað-
inn.
Eg hafði aldrei verið betri
við gamla* manninn en vik-
una áður en cg drap hann.
Á hverri- nóttu um lág-
nættið, þokáði eg lokunni frá
dyrum lians og opnaði þær
oh svo gadilega — og
svo þegar hilið var orðið
slíkt, að eg kom inn liöfð-
inu , ýtti eg inn myrkvuðu
j ijóskeri - öllu liyrgðu --hr.
hyrgðu, s.vo að engin skíma
sást - - og á eftir stakk eg
inn höfðinu.
()h ]nð mynduð hafa
hlegið, ef þið.liefðuð séð, hve
Jaglegá eg fór jlð.i:þvj,;.. Rg
þolcaði því svo hægt ákaf-
lega, ákaflega hægt, til þess
að trufla elvlci svefn gamla
mannsins.
Það tók nrig heila klukku-
stund að lroma höfðinu
þannig inn, að eg gæti séð
hann, þar sem hann lá í
rúminu. Ha! Hefði vitfirr-
ingur verið svona skynsam-
ur? ()g svo — þegar höfuð-
ið var komið inn í herberg-
ið, opnaði eg ljóskerið gæti-
lega — oh, svo gætilega (af
því að það marraði í hjöx*-
unum).
Eg opnaði það nálcvæm-
lega það mikið, að örmjór
geisli féll á hræfuglsaugað.
Og þetta gerði eg í sjö lang-
ar nætur ávallt um lág-
nættið — en augað var allt-
af lokað, og þá var ekkert
hægt að gei’a.
Því að það var ekld gamli
maðurinn, sem ég þoldi ekki,
— heldur liið „illa auga“
hans.
Og hvcrn morgun, um
dögun, geíik ég upplits-
djarfur inn til hans — tal-
aði hughreystandi við hann,
nefndi hann skírnarnafni
xneð innileik í röddinni -—
og spurði hann, livernig
hann hefði sofið um nóltina.
Á þessu sjáið þið, að hann
hefði mátt vera djúphygginn
öldungur ef Ixann átti að
gruna, að eg slæði og horfði
á ha.nn á hverri nóttu rétt
um tólf-leytið.
Áttundu nóttina fór eg
venjufremur gætilega að því
að opna dyrnar. Míniituvís-
irklukkunnar lxreyfðist hrað-
ar en liönd íxxín þá. Aldrci
fyiT liafði eg skynjað mátt
minn og andlega yfirlxurði í
jafn xákuixr mæli.
Eg gat trauðlega lxaldið
sigurgleði nxinni í skefjunx.
Sú liugsuix ein, að þarna
væri.eg að opna dyrnar hægt
og Jxægt - án þess að lxann
svo mikið sem drcymdi uxxx
hin leyndu afrék nxín og
liugsanir. Eg lxló niðurþæld-
uin ánægjuhláfri við þessa
tilliugsun, og ,ef til vill héfir
hanji lieyrt það, því að allt
í einu var cins og liann
hrykld við i rúminu. —’ Ni'i
haldið þið kannske, að cg
hali hopað? O-eklxi! 1 her-
hei'ginu var iiiðamyikur
(gluggalileruniim hafð verið
vendilega lokað af ótta við
ránsnieun) , þess vegna
Vissi eg, að hanix gat ekki
séð hálfopna hurðina, og eg
hélt áfram að þoka lxenni
hægt og án afláts.
;Eg i .hafði,. sfungið • höfðinu
inn og var í þann veginn
laiunulega og hægt, þangað stað hans og liélt lienni þai'
til loksins að örmjór, daufur j fleixá inínútur. , ,
geisli — eins og dordinguls-
þráður — skauzt fram úr
rifunni og féll beint á
Það bærðist ekki.
Hann var steindauður.
Auga hans nxyndi aldrei
hræfuglsaugað. Það var opið valda xnér óþægindum fram-
— galopið •— og eg vai-ð ar.
óður af að hoi'fa á það.
Ef þið haldið ennþá, að eg
, . , . . • n , í • OI II II l X IClxIO* C-Cl L. lltll CI O w V
.,Sla3 „ólt eftir „ótt ott og Ult ems „g fra un. sem ,
Uukkumar í veggj- •* . 'I*"an ' ’"',llu ' Ekkert þurfti aS þvo —
Þetta l^ljoð þekkti eg exnmg
að opna ljóskerið, þegar
þumalfingur minn rann til
á handfanginu —■ og ganxli
maðurinn þaut upp í rúnx-
inu og hrópaði: „Hver er
þar.“
Eg bærði ekki á mér. I
heila klukkustund heið eg
eins og líkneski og allan ‘
þann tíma heyrði eg hann
ekki leggjast út af aftur.
Hann sat ennþá úppi í rúm-
inu og hlustaði, alveg eins og
ég hefi lilust
á dauðu I
unum
Þá heyrði eg veika stunu,
og eg fann, að það var
dauðaskelfing í þeirri stunu
— það var hvorki sársauki j
né sorg — oli-nei. — Það,
var þetta niðurbælda hljóði
sem stígur upp úr djúpunx
sálarinnar, þegar hún er yf-
ii'komin af ótta.
Eg þekkti þetta hljóð veL
— Marga nótt, einmitt um
miðnættið, þegar allir sváfu,
hafði það stigið upp úr mín-
um eigin sálarcljúpum og
aukið með bei'gmáli sínu á
þær ógnir, sem höfðu mig
að leiksoppi. Eg segi, að eg
hafi þekkt það vel.
Eg vissi, hvernig gamla
inanninum leið og vorkenndi
honum, jafnvel þótt mér
væri hlátur í huga.
Eg vissi, að hann hafði
legið yakandi stöðugt frá því
að fyrsta þruslcið kom hon-
um til að snúa sér í rúm-
inu. ótti Iians liafði farið
vaxandi allt frá þeirii
stundu. Hann hafði vcrið að
reyna að telja sér trú unx,
Eg sá það eins greinilega sé vitskertur þá á sú skoSun
og unt var — daufhlátt,■! ykkar eftir að breytast, þeg-
yfirdregið þessai'i hryllilegu1 ar þið fáið að vita lxve slung-
himnu, svo að kalt vatn rann inn eg var að fela líkið.
mér nxilli sldnns og lxör-j Það leið óðunx að degi, og
unds. Eg sá eklci annað af eg vann af kappi, en þó hljóð-
andliti ganxla nxannsins eða lega.
persónuleik. Því — eius og |
Fyrst limaði eg likið í sund-
af einhverri eðlishvöt, hafði ^ ur. Eg skar af því liöfuðið,
eg heint ljósinu einmitt á liandleggina og fæturna. Þar
þennan bölvaða blett.
næst reif eg svo upp þi’jár
Og hefði eg ekki ságt ykk- fjalir
tróð
ur goltmu og
ur, að það senx þið kallið Þessu öllu á milli þverband-
hriálsemi, er aðeins ofnæmi anna. Síðan festi eg fjalirnar
skilningarvitanna ?
Þegar hér var komið barst
mér að eyrum dinnnt liljóð,
aftur — af svo nxiklu nostri
og svo laglega, að ekkert
nxannlegt auga, ekki einu
sinni haiis, gat hafa séð þar
þurfti að þvo
enginn blettur, ekkert blóð.
Eg var of gætinn til þess.
Þvottabali hafði tekið við
þvi öllu, ha-ha!
Þegar eg hafði lokið þess-
iun starfa, var klulckan fjög-
ur — ennþá niðamyrkur. —
Og þegar liún sló, var barið
úti.
Eg fór niður til að opna —-
léttur i skapi, því livað þurfti
eg nú að óttast?
Þrír menn, senx kynntu sig
af óaðfinnanlegri kurteisi og
sögðust vera fi'á lögreglunni,
komu inn.
Einn af nábúunum liafði
lieyrt óp unx nóttina. Þetta
hafði vakið grunsemdir, lög-
reglustöðinni var gert aðvart,
og þeir liöfðu verið sendir til
að ganga úr skugga um á-
standið.
Eg brosti — því —• livað
álti eg að óttast?
Eg bauð þá velkomua.
Eg hafði — sagði eg —-
æpt upp úr svefninum. Gamli
maðurinn —• bætti eg við —
var uppi í sveit.
Eg fór nxeð gestina uni allt
húsið. Eg bað þá að íeita —■
leita vel. Að síðustu fór eg
með þá i lierbergi haixs. Eg
sýndi þeinx eigur lxans, örugg-
ar og óhreyfðar.
í ákafa einlægni minnar
bar eg stóla inn í heibergið
og bað ]iá að livíla sig hér,
en sjálfur seltist eg, hlalck-
andi yfir hinum algera sigri
mínum, einnxitt þar sein lík-
ið var undir.
Lögreglu-spæjararnir voru
ánægðir.
Háttalag nxitt hafði sann-
fært þá.
Eg var óvenjulega röiegur.
Þeir sátu, og þar sem eg
gaf greið svör, fóru þeir
brátt að masa unx daginn og'
veginn.
En áður en langt lini leið
fami eg, að eg tók að fölna,
og eg óskaði þeinx burt.
Eg fékk kvalir í lxöfuðið og
klukknahljóm fyrir eyrun,
örsníáa rifu á ljóskerið [hætti það. Gamli niaðurinn' en þeir héldu' áfram að sitja
vel. Það var hjartsláttur i
’jgamla mansins. Þetta jók á.
æði mitt á sama hátt og'
trumbusiátturinn eykur á
dirfsku herniaunsins. En
sanxt sem áður hikaði eg —
og var kyrr.
Eg dró naumast andann,
ljóskex'inu hélt eg grafkyrru
og íæyndi livað eg gæti lxald-
ið geislanum stöðugum á
auganu.
Á nxeðan nxagnaðist liinn
djöfullegi sláttur lijartans.
Hann varð hraðari og lirað-
ari og lét liærra og hærra
með Iiverju augnabliki, senx
ícið. Skelfing ganxla nxanns-
ins hlýfúr að Mfd’Vefið ægi-
leg.
Hærra og’ liærra með
liverju augnabliki, sem leið,
segi eg — fylgist þið með?
Eg liefi sagt ykkur að eg
væri óstyrkur á taugum -
eg er það. Og á þessari liljóðu
nætuistund -— mitt i hinni
liræðilegu kyrrð ])essa gamla
liúss, ætlaði þessi annarlegi
hávaði að æra mig.
Saml senx áður stóð eg og
nokkurar mínútur
að óttinii væri ástæðulaus,
en hann gat það ekki. Hann hikaði
hafði sagt við sjálfan sig í enn-
sífellu: Þetta var aðeins Fin sláttur hjartans varð
vindurinn í skorsteiniiiuni, háværari og háværari. Eg
— mús, sem hljóp yfir gólf- hélt að það myndi bresla. Og
ið — eða — einungis tisl í.nú varð eg gripimx nýjunx |
veggjátítlu. Já. Með þess- ótta. Nágrannarnir kynnu að
unx tilgátum reyndi liann að geta lxevrt þetta.
gefa sjálfan sig,
Alll án
cn allt án
ánmgurs,
Stund gamla niannsins var
komiii. Öskrandi reif eg op-
því að dauðinn stóð framan ið Ijóskcrið og stökk inn í
fyrir honum, og svartur herbergið.
skuggi hans grúfði ýfir þessu
fórnarlambi.
Og það voru þessi’ þjak-
andi áhrif skuggans ósýiii-
lega, senx konxu honunx til
að fimxa, |)ótt hann hvorki
sæi né lieyrði finná' til
liöfuðs míns innáii dyranna.
Hann æpti einu sinni -— að-
eins einu sinni. í einni svipan
draslaði eg' lionunx ofan á
gófið - og dró yfir hann
I þetta þunga rúm. Þá brosli
eg glaðlega yfir því Iive vel
mér Ixafði miðað. En niinút-
um sainan liélt hjarlað áfram
Þegar eg háfðl béðiðlcngi að slá hálfkæfðu liljóði. Þettá
í þolinmæði, án þess að'gerði mig þó ekkert óróleg-
heyra hann leggjast iit- af, an—- það myndi ekki heyrast
ákvað eg að opna ofurlitla, gegn unx vegginn. Að síðustu
Og.það gerði og — þið getiðjvar dáuður — steindauður.
ekki ímyndað yklcur hve Eg lagði hönd mina á lxjarta-
'Oíí niösúðú.
Frh. á 8. síðu.