Vísir - 02.10.1946, Qupperneq 2

2
V I S I R
Miðvikudaginn 2. október 1946
Áfengisbölið
Undir þessari yfirskrift
birtist grein i Vísi 18. sept. s.
1. I>ar segir meðal annars:
„Væri gott að sem flestar
skoðanir kæmu -fram um
þessi mál.“
Eg vil nota mér þetta
frjálslyndi blaðsins og biðja
það fyrir svai'grein. Þar með
verð eg þó sjálfsagl að neita
mér um þá ánægju að svara
greininni cins og hún raun-
verulega á skilið. Gætu and-
stæðingar okkar slaðið/ i
sporum okkar bindindis-
manna, þá mundu þeir skilja
gremju okkar vfir þessum
þrálátu brigzlvrðum. í stað
röksemda koma jafnan þessi
ónotalegu orð: „blindni,
skammsýni, barnaskapur,"
eða þá „ofstæki“ og „öfgar“.
Auðvitað finnst okkur and-
stæði»gar olckar oft sorglega
blindir, eða þeir lialli vísvit-
andi réttu máli.
Að þessu sinni ætla eg að
leiða lijá mér þá fjarstæðu-
grein, sem gaf mér tilefnið
til frekari blaðaskrifa, þar
sem staðhæft var, að
drykkjuskapur. landsmanna
Jiefði ekki aukizt síðan fyrir
styrjöld. Allur lýður lands
veit betur, og aðrir munu
svara þeirri grein.
Það er livorttveggja, að
Jvvenþjóð -landsins og aðrir
góðir menn hafa fat'ið bón-
orðsför til blaðanna og falað
stuðning þeirra gegn því
böli, sem öllum landslýð
hryllir nú við. Ætla blöðin
að taka liðsbón okkar á þessa
lund? Mcira ógagn er ekki
liægt að vinna málstað bind-
indisins, en að flytja málið,
eins og grein sú gerir, sem
eg nú ætla að svara. Þar er
fullyrt: „að enginn hafi kom-
ið með uppástungur um úr-
ræði, er sjáanlega niegi að
gagni koma.“
Þetta er ósönn fullyrðing.
Margoft liefir verið bent á
gott úrræði. I>að hefir enn-
fremur verið reynt livað eft-
ir annað og víða. og gefizt
vel. Hitl er annað mál, að
stífir menn geta neitað stað-
reyndum. Þelta, sem eg nú
Jiefi sagt, slcal eg rökstyðja
siðar í grein minni.
Héraðabönn.
I>á ræðir greiarhöfundur
uppástunguna um liérða-
J>önn, og segir: „Hér er ein-
ungis um að ræða skamm-
sýna og barnalega lilraun til
að sýnast en ckki vera.“ —
Naumast er það nú fidlyrð-
ingin. Eru þá allir börn og
aular neraa þessi greinarhöf-
undur? Veit Iiann bve margir
reyndir, greindir, snjallir og
viðurkenndir menn meðal
ýmissa þjóða hafa verið ein-
dregið fylgjandi liéraðabönn-
um. Einn valinkunnur dóm-
ari og sýslumaður hér á Jandi
sagði eitt sinn við mig: „Eg
vildi geta þokað áfengisút-
sölunni liéðan, þótt ckki væri
nema til næsta bæjar.“ Svo
milcla trú liafði hann á öllum
hömlum, hve litlar sem væru,
því að liann vissi, að alltaf
er minna drukkið, þar sem
útsala er ekki og þeim mun
erfiðara sem er að ná til
áfengisins.
Nú hafa Bandaríkin haft
frjáJsa áfengissölu siðan
bannið var afnumið. Ilvað er
svo að gerast þar? Drykkju-
skapur hefir aldrei áður ver-
ið jafn óstjórnlegur, og það
var hann Jíka orðinn fyrir
styrjöld. Útsölustöðum liefir
fjölgað svo gífurlega að heita
má að áfengið sé selt alls
staðar, meira að segja í smá
búðarholum meðfram veg-
unum, og 110*111' það valdið
lögreglunni miklum áliyggj-
um. Af þessum ástæðum er
það, að héraðabönn eru nú
lögleidd mjög víða í Banda-
ríkjunum og þessum bann-
svæðum fjölgar óðum. Hvers
vegna? Af því að menn sjá,
hvernig frjálsa verzlunin
gefst og að ekkert annað
diigar en sterk löggjöf og
löggæzla. Til dæmis liafa 88
héruð af 120 i Kentuckyrík-
inu nýlega greitl atkvæði
með algeru banni. í Géorgiu
er áfengisbann i 123 béruð-
um af 159, Arkansas í 25
héruðum af 75, Albama i 50
af 67, Texas i 140 héruðum
af 251, Nortli Carolinu í 75
af 100, Tennessee 87 af 95,
Mississippi í 18 af 82.
Mundi þessum bannliéruð-
um stöðugt fjölga í Banda-
ríkjunum, ef sjáanlegt væri
að héraðabönrf gerðu aðeins
illt verra? Hvernig er hægt
að staðliæfa slíkt?
Kansas er forusturíki í
bannstefnunni. Ensld blað
segir, að sem afleiðing bann-
laganna í Ivansas, þá sé þar
ekki cinn einasti liálfviti eða
geðbilaður maður í 54 héruð-
um, engin fátækrastofnun
nauðsynleg i 96 héruðum og
) eriginn maður er i ríkisfang-
elsinu frá 53 héruðum þessa
ríkis. Er það ekki eitthvað
annað en sannleikurinn, sem
mönnum gengur til, sem
berjast á’ nióti héraðabönn-
um eða algeru banni ?
Ný bannlög.
í áðurnefndri Yísisgi'ein er
sngt: „Bannlög hafa verið
hér í gildi og fært mönnum
lieim sanninn uin það, að hér
er ekki ráð til úrbóta."
Þetta er heldur ekki satt.
Bannlögin sannfierðu ein-
mitt þá, sem bannsíefnunni
fvlgdu, um það, að þau gáf-
usl vel, meðan þeim var
nokkurnveginn framfylgt.
Litið á skýrslu fangavarðar
þau tvö árin, sem hér er al-
gert bann. Þá er langelsið í
Reykjavik að mestu leyti
tómt bæði árin, en eftir því
sem slakað var til og fólk
fékk greiðari aðgang að á-
fenginu, því meir jukust
yandræðin. Spvrjið Iika
menn, sem voru á Siglufirði
í sumar, livernig ástandið
var, þegar áfengisverzluninni
var lokað, eða ekld, og hefði
þó mátt halda betur á og
koma í veg fyrir að levnisal-
ar gælu. náð sér í birgðir.
Allt sem reynt hefir vérið
siðan bannlögin voru afuum-
in, bæði hér, i Ameríku og
víðar, hefir gefizt vel.
Lítið þýðir að benda stöð-
ugt á það, að löggæzla kann
að vera ófullkomin og bann-
lög mjög brotin, því óliætt er
að fullyrða, að önnur lög. t.
d. skattalöggjöf er ^neira
brotin, og þó dettur engum í
hug að afnema slílc lög, eða
umferðarreglur og öll þau
nauðsynlegu lög, sem þó eru
hraparlega brotin. Ilví Skyldi
áfertgisbann ekki einnig
koma að notuin, þótt batin-
lög séu margvislega brotin?
SEIMDISVEINIM
Röskur unglingur óskast frá 1. okt. til léttra
sendiferða. — Þarf að hafa reiðhjól.
Dagblaðið V Í S l ll
JFgit'irliggjandi :
gott og édÝrt.
, I. Brynjólfsson & Kvaran
~i--------------------------
Þjóðinni treyst.
„Það er vantraust á sinni
eigin þjóð, að telja hana svo
lágt selta menningarlega, að
lienni sé ei unnt að umgang-
ast vín nema sjálfri sér til
smánar,“ segir ennfremur í
greininni.
Hvað er nii meint með
slíku tali? Er greinarhöf-
undur að hæðast að lands-
mönnum? Heldur hann, að
noklvur fullvita maður, sem
Símanúmer okkar er:
7415
ÍÍtatMÍapijtnMan h.f
Höfum fengið eitt stykki af hinum víðfrægu
dvalið hefir hér siðasta ára-
tuginn, trúi nú öðru eins og
þessu? Hvað á þetta traust-
lal að þýðá? Er hægt að
treysta Reykvikingum til að
fara sparlega ineð vatn, þótt
um sé beðið? Er hægt að
treysta mönnum til að kaupa
ekki meira en nauðsynlega
af einni og annári vöru, þeg-
ar vöruskömmlun er nauð-
syníeg ? Hvar sýnir ' saga
þjóða, bæði okkar og ann-
arra, að slíkt traust sé annað
en léttúðugt hjal? Eg viídi
gjarnan sjá framan í þennan
greinarliöfund, eiga tal við
Iiann og rifja upp fyrir hon-
um, hvernig fslendingar liafa
umgengizt áfengi liér á landi
fyrr og síðar, og einnig er-
lendis. Eg gæti meira að
segja sannað honum, að ís-
lendingar sem fara utan,
jafnvel á vegum hins opin-
hera, umgangast stundum
áfengi þannig erlendis að til
skammar er þeim sjálfum og
þjóðinni.
Frjáls verzlun.
\rísisgreinin telur svo að
síðusíu ráðlegast, að' reyna
það, sem bezt hafi gefizí. Þar
Frh. á 4. síðu.
CALLIIMAISI
permanent-vélum.
Kalt permanent — ný aðferð, sem tekur öllum
eldri aðferðum fram.
Emnig HYDREX hárþurkur.
/#-/- tiS'ÍSÍjék Æi
Austurstræti 1 2. — Sími 2800.
9 ©
SMJ i O M
Höfum fengið lítið eitt af íslenzku smjöri, sem
selst næstu daga.
Verðið er: í heilum kössum: Rjómabúsmjör .... kr. 28.00
Pinklar . — 26.30
I smærri kaupum: Rjómabúsmjör .... . kr. 30.00
Pinklar .. — 29.00
Jniítlhiíóic l ^JJerÉuh'eió
Fríkirkjuveg 7,
sími 2678.
* Hyftkál
Chilroíur
Gulrætur
Verzlunin Vísir h.L
BE2T m AUGLÝSA I VfSJ.
Einha hiffr&iö
. .Pontiac módel ’41, er tii söiu nú þegar.
Bifreiðm hefir alltaf verið í einkaeigu og er í mjög
góðu lagi. — Uppl. í síma 1132.