Vísir - 12.11.1946, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
Þriðjudaginn 12. nóveniher 1946
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Samvinnustefnan og ríkisverzlun.
í sambandi við samtöl jjau um myndun ríkisstjórnar, sem
* nú fara fram milli flokkanna, fcr það ekki leynt, að
Framsóknarflokkurinn, eða formaður hans, býður nú rauðu
i'Iokkunum, einkum kommúnistum, að koma til móts við
]>á með ]>ví að samj>ykkja allsherjar landsverzlun, ef j>eir
gangi með honum til stjórnarmyndunar.
Fullyrt er af mönnum, sem bezt ættu að vita í jjessum
efnum, að Framsóknarflokkurinn vilji ganga inn á öll rót-
tækustu skilyrði rauðu flokkanna, en þau eru: þjóðnýting
á allri verzlun landsmanna, almennt eignauppgjör og mik-
ill nýr skattur á allar eignir, sem taldar lrafa verið heiðar-
Jega til skalts á undanförnum árum. Framsóknarflokkur-
jnn er sagður reiðubúinn að ganga inn á þessi skilyrði með
j>ví nióti, að Samband íslenzkra samvinnufélaga megi hafa
j)á sérstöðu að reka innflutningsverzlun við hliðina á rík-
inu en allir aðrir innflytjendur séu lagðir á höggstokkinn.
Frétzt hefir að menri úr Jjingflokki Framsóknar hafi látið
í Ijós ánægju sína yfir því að nú væri fundin leið til þess
að ganga af „kaupmannavaldinu11 dauðu. Svo mikil og
sterk er þörfin fyrir að komast til valda í þjóðfélaginú,
iið þingflokkririnn hikar ekki við að kyngja hinni mestu
þjóðnýtingu sem nokkursstáífar hefir verið ráðgerð utan
Rússlands.
Meðan Jjessu fer fram er haldinn fiuulur Alþjóðasam-
bands samvinnumanna. Fund j)enna sátu af íslands hálfu
tveir samvinnumenn. Annar jjeirra, forstjóri S. 1. S., Vil-
hjálmur Wr, sem er nýkominn heim, skýrir svo frá í við-
t.ali við Tímarin, að þetta aljjjóða þing samvnnumanna,
hafi lagl alveg sérstaka áherzlu á, „að takmörkuð yrði
hverskonar þjóðnýting á verzlun og viðskiptum“.
Margir hljóta nú að spyrja, hvort Framsóknarflokkur-
inn sé flokkur samvinnumanna, og vinni í samræmi við
jjeirra hugsjónir, eða hvort liann sé aðeins flokkur tæki-
sinnaðra ])ólitískra spekúlanta, sem hagi seglum hverju
sinni eftir j)ví scm bezt blæs til þess að ná völdum.
bví að það djúp, sem nú er milli skoðana samvinnu-
manna og Framsóknarflqkksins í vcrzlunarmálum, er
svo mikið, að ]>ar virðist ekki um neina samleið að ræða.
Þótt elíki sé luegt að færa fram neinar skriflegar sann-
anir fyrir þessari afstöðu þingflokksins enn sem komið
vr, er ekki nokkur vafi á, að rétt er hermt, að rauðu
íloldumpm hafi verið gcrt skiljanlegt, að Framsókn væri
reiðuhúin að þjóðnýta alla verzlun í landinu nema verzl-
un samvinnufélaganna. Það er hérmeð skorað á flokkinn
að neita þessu el' ekki er satt. Að öðrum kosti verður ekki
iim villzt, að hann berst fyrir hugsjónum komm-
iinista, en ekki samvinnum.anna.
Þieytandi stagL
’EkCÍr, sem hafa lagt ]>að á sig að staðaldri að lesa Tímann,
til þess að fylgjast með afstöðu Framsóknarflokksins,
'hai'a ekki komizt hjá að veita því athygli, hversu milda
viðleitni blaðið hefur sýnt í því að níða og-baknaga nú-
verandi fjármálaráðherra, Pétur »Magnússon. Látum nú
svo vera að andstöðublað rikissljórnar ráðist að einstök-
'inn ráðherrum. Slíkt má gcra af drengskap og kurteisi
eins og mönnum sæmir. En níðið um fjármálaráðherrann,
'hefur verið svo rætið sóðalegt, ásakanirnar svo bjálla-
Jegar, að furðu sætir. Jafnvcl þeim, sem ekkert ]>ekkja
Pétur Magnússon persónulega, getur ekki dulizt hversu
fráleitur og ógeðslegur mannskemmdaráróður Tímans
er í Jjessú cfni. Þetta ofsóknaræði virðist hafa gripið rit-
sfjórann varanlcgum tökum, svo að níðið um ráðherr-
ann er orðið að þreytandi stagli, sem allir hafa andstyggð
á. ()g ekki verður slaglið minna þreytandi fyrir j>á sök,
að sífellt er verið að minna á ráðherradóm Eysteins og1
snilli hans í fjármálum. Merin liafa elcki lyst á sííkuiri [
Jyrningum.
Lyfjainnflutningurinn enn
Athugasemd frá
Viðskiptaráði.
VAXTABRÉFIN.
Bréf seld fyrir
tæpar 5 milfjónir.
Áskriftir að vaxtabréfum
Stofnlánadeildar sjávarút-
vegsins, utan Reykjavíkur,
voru frá 4.—9. nóvember
1946, sem hér segir:
I Hafnarfirði 311.900 kr.
alls 503.400 kr. Á Isafirði alls
161.500 kr. Á Akurevri alls
93.000 kr. I Bolungarvík alls
85.000 kr. Á Akranesi alls
57.500 kr. I Keflavík alls
42.000 kr. I Vestmannaevj-
um 33.500 kr. alls 62.000 kr.
Á Húsavík 25.500 kr. alls
42.500 kr. A Selfossi álls
11.500 kr. Á Ólafsfirði alls
11.000 kr. Á Seyðisfirði alls
alls 7.500 kr. Á Siglufirði
17.000 kr. alls 23.000 kr. A
Patreksfirði alls 4.000 kr. Á
Vík í Mýrdal alls 3.000. kr.
A Blönduósi alls 1.000 kr. I
Neskaupstað 23.500 kr. alls
31.500 kr. I Ölafsvík alls
12.000 kr. Á Eskifirði alls
3.500 kr. I Borgarnesi alls
33.500 kr.
Samlals í s. 1. viku 411.400
kr. og alls 1.188.400 kr.
Áskriftir að vaxtabréfum
frá því að sóknin hófst og
til laugardagskvölds 9. nóv-
ember nema þá alls:
I Reykjavík kr. 3.745.733,
00. Utan Reykjavikur lcr.
1.88.400,00. Samtals kr. 4.934
133,00
Mánudaginn 11. nóvember
s. 1. námu áskriftir í Reykja-
vík og Hafrarfirði 357 þús.
ki\, ]>ar af í Hafnarfirði 11
])ÚS.
Stefán Thorarensen lyfsali
hefir gert lyfjainnflutning og
levfisveitingar Viðskiptaráðs
að frekara umtalsefni í blöð-
um hæjarins.
S’iðskiptaráðið telur á-
stæðulaust að eltasl við allar
hártoganir lyfsalans, en þyk-
ir eftir atvikum rétt að taka
fram eftirfarandi:
1. Skortur á penicillin og
ónogar leyfisveitingar.
í samhandi við þá ásölain
að Viðskiptaráðið hafi tafið
innflutning á penicillin svo
að skortur liafi verið á því,
má á það benda að á striðs-
árunum flutti Yiðskiptaráð
beinlniis inn allt það penicill-
in, sem fékkst til landsins,
vegna þess að aðrir aðilar
gátu ekki fengið það keypt.
Siðan að afgreiðsla á því varð
frjáls, vegna aukinnar fram-
leiðslu, hefir ekki verið skort-
ur á því hér á landi, og full-
yrða má, að á þessu ári hafi
það verið fáanlegt til lækn-
ingar þeirra sjúkdómstil-
rella, þar sem þess hafi ver-
ið tvimælalaust þörf. En
hvað sem má um þelta atriði
segja, þá vill Viðskiptaráðið
í þessum samhandi benda á:
Stefán Thorarensen upp-
lýsir, að apótekarar hafi á-
ætlað að þurfa mvndi eina
og hálfa milljón króna leyfis-
veitingu fyrir lyfjtun og
hjúkrunargögnum, til þess
að fullnægja árlegri þörf
landsmanna fvrir þessar vör-
ur.
Frá 1. janúar og lil 30.
september þ. á. liefir Við-
skiptaráðið veitt apótckur-
unum levfi eins og hér segir:
í $gj,alde\rri. kr. 795.313.00.
í £gjaldevri kr. 1.010.019.00
Framlengd leyfi frá 1945
samtals kr. 304.413.00.
Samtals ný og framlengd
Ieyfi kr. 2.109.745.00.
Viðskiptaráð hefir því fram
til 30. sept. þ. á. veitt 1-yfsöl-
unum 600 þús. kr. meiri leyfi
en þeir sjálfir áætla heildar
ársþörfina.
Frli. á 7. síðu.
Karmelsystru m
fjölgar á íslandi
A siðastl. suinri komu
hingað til landsins frá Hol-
landi átta nunnur af hinni
svonefndu Karmelreglu, og
verða þær í Hafnarfjaroar-
klaustri. Eru þvi núna 10
nuiinur af Jiessari reglu í
klauslrinu en ráðgert cr að
jn'jár komi til viðbótar.
Þá hafa tveir prestar kom-
ið liingað, J)eir eru einnig
hollenzkir og mun annar
þeirra starfa í Hafnarfirði
en hiun við sjúkrahúsið í
Stykkishóhni, sem rekið cr
af kaþólsku fólki.
Ræða Bevins
Framh. af 1. síðu.
að stefna Bandaríkjanna
yrði sú sama í utanríkismál-
um og hún hefði verið, þrátt
fyrir ósigur demókrata í
kosningunum.
N ýir kaupendur
Vísis fá blaðið ókeypis til næstu
mánaðamótu. Hringið I síma 1660
og tilkynnið nafn og heimilis-
fanit.
BEKGMÁL
" ni-Miii iii-ii i.r . ' ... iii
Ekki þessa öfund, meistari.
Póstnieistari ÞjóSviljans ger-
ir þaö aö umtalsefni fyrir helg-
ina, aö Bergmál hefir birt nokk-
ur bréf meS uppástungum um
nýtt nafn á flugvellinum á
Reykjanesi. Lætur liann svo,
sem hotium J)yki bruSlaS meö
rúni blaðsins, er þaö birtir svo
mörg bréf lesenda sinna um
þetta mál, en líklega erþaðekki
umhyggja heldur öfund yfir því
aS Bergmál skuli vera skrifaS
af svo mörgum, sem ræSur
gerSum meistarans.
Skoðanafrelsið.
Þó katnn líka að vera, og þyk-
ir mörgum líklegra. að póst-
meistarinn kunni því ckki sem
hezt, aS tnenn skuli fá aS ræSa
þetta mál. Hann vill vafalaust,
að hver maSur sé múlbundinn,
af því umræSur um flugvöllinn
,,]>assa ekki í kramiS“ hjá hon-
um, nema á einn veg sé. En hann
ætti ekkiað látá innrætið hl'áuþa
svona meS sig í gönur. ÞaS gera
ekki aSrir en aular.
Wafnið er óbreytt enn.
Svo finnst honum ])að ægi-
legt', aS nafnið skuli vera ó-
l)reytt cnn, eftir að búiS er aS
birta þessi bréf. En þaS stóð
aldrei til, aS Bergmál ákvæði
hver tillagnanna væri bezt og aS
völlurinn skvldi heita sam-
kvæmt lienni. ÞaS stendur vafa-
laust nær einhverjum ÞjóSvilja-
manni að ákveða um þaS og
hann reynir áreiðanlega aB gera
póstmeistarann ánægðan. þegar
þar a-S kemur.
Nafn bréfritarans gleymdist.
f'að er eitt af því, sem póst-
meistarinn finnur að bréfununt
til Bergmáls, aS höfundarnir
skuli margir vera ónafngreind-
ir. Ivétt er það að vísu, en úr
þvi aS þetta er slík höfuSsynd
hjá Bergntáli ætti póstnieistar-
inn ekki aS láta anna'S eins
henda sig. Því að hann birtir aS
lokum ,,bréfkaíla“ og gleymir
ckki áSeins nafui höfuudar
heldur og fangamarki hans.
Hver skyldi hafa skrifa þann
pistil? Mönnum finnst grautur-
inn heimatilbúin.
Stríðið við rotturnar.
Bærinn hefir gefið út her-
stjórnartilkynningu, dagskipan
eða hvað það nú heitir um bar-
áttuna gegn rottunui. Svo sem
menn muna var í vor hafiS al-
gert sríð á hendur þessum vá-
gesti ineS aSstoS ensks fyrir-
tækis, sem hét því aS sóknin
mikla skyldi bera árangur aS
níu tíundu hlutuni. Nú er her-
förinni lokiS og segir skrifstofa
hæjarverkfræSings, að árangtir
hafi orSið betri en lofaS var.
„Viðhald“ er nauðsynlegt.
ÞaS má ekki misskilja fyrir-
sögnina —- aS nauSsyn sé á aS
viöhalda rottustofnimmi, sem
eftir hefir orSiö. Þvert á móti
verður í framtíSinni að halda
i horfintt, J)ar setn á hefir unn-
izt gegn þeini, til þess a'S þeim
gefizt ekki tækifæri til að flæða
yfir aflitr. Þá væri því mikla fé,
sem eitrunarherferSin kostaSi,
á glæ kastað. ÞaS verfiur afi
fylgja sigrinum eftir.