Vísir - 18.11.1946, Blaðsíða 4

4
VlSIR
Mánudaginn 18. nóvember
1946
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSffi H/F
Ritstjórar: Kristján Guðiaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 ('fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þar kom að því.
11 Iþýðusambandsþingið hefur nú í'undið lausn allra vanda-
•**'¦ mála þjóðarinnar i verðlags- og atvinnumálum. -
Allsherjar eignauppgjör og landsverzlun er lausnin. Þess-
jr ráðstafanir eiga að tryggja framkvæmd nýsköpunar-
innar og fulla atvinnu handa öllum landsmönnum, og
leysa þau þjóðfélagslegu vandamál, sem nú steðja að at-
vimiu og fjarhagslífi landsmanna. Minna má það nú ekki
vera.
Sá einn cr galli á gjöf Njarðar, að allt eru þettn gaml-
ai- og þrauttuggnar lummur, sem öllum heilvita mönnum
virðasl úr því cfni gerðar, að þær hljóti að reynast ómelt-
imlegar. Nokkur vafi liggur einnig á, að kommúnistar
mcini slíkar ráðstafanir alvarlega, og líkur. henda tik að
þeir hugsi sér að beita hér rússnesku aðferðinni, en gcri
kröfur um 50% til J>ess að í'á 100% af því, seni þeir vilja
* fá raunverulega.
Landsverzlun er svo vaíasamt fyrirlæki, frá hvaða sjón-
armiði, sem séð er, að til hennar ber ekki að stof'na, nema
iií hrýnustu nauðsyn. Gctur hún þannig vcrið verjanlcg
á ófriðatiímum, þegar allt er háð opinberu eftirliti, en aft-
ur er óverjandi að efna til slíks, ef engin nauðtir rekur til
og getur rcynzt þjóðinni slórskaðlegt, beint og óbeint.
Reynsla okkar af opinbei-um rekstri og jafnvel aðeins op-
inberum afskiptum, hvetur ekki lil að efnt ve'rði til lands-
verzlunar. Sem dæmi opinberra al'skipta mætti nef'na þá
samninga, scm gerðir haf'a verið til að f ramk\ æma ýnisa
þætti nýsköpunarinnar, en sem hal'a orðið þjóðinni dýr-
ari cn orðið hefði einkaframtak, með aðstoð hins opin-
bera, hef'ði staðið að framkvæmdunum.
Innkollun Ijái.
|%anir og Norðmenn hal'a horf'ið að því ráði, að innkalla
** peninga og verðbrél', til þess l'yrst og f'rcmsl að koma
i vcg f'yrir misnotkun fjár, sem í umf'erð var á vegum hins
<'rlenda hernámsliðs, en jafnfranit til hins að ná til þeirra
borgara, sem hagnast höfðu á svikaslarl'semi gagnvart þjóð
sinni og loks skattsvikum, án þess að þan stæðu í sam-
bandi við aðra svikastarfsemi.
. Öhætt er að segja að riauður rak báðar þessar þjóðir til
slíkra ráðslafana, en af'leiðingarnar haf'a orðið þær, að
ríkið hel'ur að vísu hlotið aí' þessu nokkrar tckjiu*, beint
og óbeint, en öllum ber saman um að atvinnulíf' haí'i heðið
við þctta mikinn hnekki, einkum í Da-unörku og muni
vcrða lengi að jaf'na sig. Áður en slík innkölhm fjár væri
í l(")g leidd, bæri löggjaf'anum að kynna sér vc.l reynslu
Dana í þessuni el'num, og l'á þá cinkum álit danskra hag-
íræðinga nm málið.
Þeir, scm nokkra fjármálastarfsemi hal'a annast undan-
farna mánuði, urðu þess strnx varir, er blöðin tóku að
ræða innköllnn í'jár, ásamt viðeigandi reí'siaðgerðum, er
um einhver brot væri að ræða, að f jármálastarfscmin fam-
aðist gersamlega um skeið. Síðar hófsl svo eftirspurn cí'tir
l'asteignuni eða öðrum verðmætum, -¦- mcnn vildu allt
fpijkar eiga, en peninga cða vcrðbréf', og cinkum hef'ur
framboð vérið töluvert á ríkisskuldabréfuni. I þcssu mun
m. a. liggja fílil eftirspurn eftir þeim verðbrtium, sem nú
cru boðin út vegna nýsköpunarinnar.
Þéir mcnn, sem sparað haf'a fé saman og látið það rík-
inu í té, eiga allt annað skilið, cn að þeir sén ]uin<lellir af
ríkinu, vegna lítilf jörlegra yfirsjóna, cn hrcinrækíaðir
Mkaltsvikarar eru þar sér í ffokki. Sé skaltaeftirlitið full-
komið, ætti að reynast auðvelt að ná til slíkra mann'a.
Sraærri sparifjáreigendur haf'a fest fé sítt í verðl)réfum
þoim, scm þeir haf'a talið öruggust og gert það fyrst og
Inmst til að ciga ekkert á hættu. I rauninni ælli slík fjár-
..söfnun að vcra skattfrjáls, að mcira eðíi minna leyli, og
með |)\í móti væru þcgnarnir verðlaunaðir fyrir sparnað,
í stað óhófseyðslu. Samkvæmt lillögum kommúnista sleppa
jjcir, sem miklar fekjur haf'a haf't og svikið undan skalti,
ef ])cir hafa eytt þeim jafnframt í glcrkýr, áfengi cða
iinnan nninað.
Frá einvíginu um
skákmeistaratitilinn.
nr. 6.
ENSKUR LEIRUR.
Hvítt: Guðm. Ágústsson.
Svart: Ásmundur Ásgeirsson
1. e2-^c4
2. Rbl—-c3-
:$. g2--g3
4. Bfl—g2
5. e2—eí?
(i. Rf3--c2,
7. b2—b3
8. Bcl— b2
9. Rc3—d5
10. d2í-d4
11. 0—0
12. Ddl-d2
13. Hfl—el
14. Hal cl
15. Bg2 hl
16. c4~c5
e/—e;>
B1)S -cC
«7—g(>
Bf8—g7
Rg8—e7
Be7--f5
d7-d6
Bc8—d7
0—0
Hf8—e8
Ha8—b8.
Dd8 c8
Bf5 h6
Bd7 h3
Bh6 i'5
ar leiðir, en nú er eins og
Ásmundur ætli að gera til-
raun til að vinna.
31.
32.
34.
35.
36.
."»7.
Be4—c2
Re2 x c3
Dd4 x e5
li2 h3
m—f-i
Bd2—d3
Bd3 -e2!
Hc7xc3
Dc7—c5
b6xc5
Kg8—f7
Be5—d7
Rd7—1)6
Biðicikurinn. Svart má
vissulega ckki þiggja peðs-
fórnina á d5 vegna 38. Bc4
og næst Bxd5 og vinnur.
því svart kcmst þá í leik-
þvingun.
Samið um 'afntefli.
Eðlilegra virðisl a3 og næst
ef til vill bl og undirbúa
betur árás drottningarmegin.
16.....
17. e3xd4
18. Bd5 14
19; d4 d5
20. Dd2xb2
21. c5xd6
22. Rf4xh3
23. Re2-f4
24. Db2~d4
25. Hcl —c3
26. Hel~cl
27. Hclxc3
28. Bhl— e4
2». Kgl~g2
30. Rf'4 ~c2
e5 x d4
Dd8—d7
Bf5~e7
Bg7xb2
Rc6--e5
c7 X d6
Dd7xh3
Dh3—d7
b7- b6
Hb8 -c8
Hc8xc3
He8~c8
He8 -c7
D<17 -c&
17 -f5
í, WM
"m ' t
¦':.%¦¦. ¦<¦. ¦ * r
m -'ill
lJB@i,„. . 'é.
t-ti a
-¦¦'¦'\
¦¦¦¦„'í
! C I) E
Lokastaðan:
G U
Frana til þcssa liafa báðir
þrætt rölegar og hættulaus-
Lá andvaka,
er hann fann
reykjarlykt.
yi.síV álti lal við Jón Jós-
e.fsson frá Setbergi, en liann
var einn þeirra er bjiiafiu í
húsinu og bjá í herbergi á
miðhæðinni.
Jón kvaðst hafa legið amí-
vaka í rúminu og ekki gefað
sofnað. Allt í einu fannst
honum. sem reykjarþef
leggði að vitum hans og
kveikli hann þá ljós. Varð
honum þegar ljóst að her-
bergið var orðið fullt af
reyk og að það gat ekki ver-
ið með felldu. Snaraðist Jón
þá i jakka og buxur og hent-
ist út III þcss að vita hverju
þelta sætti. Sá hánn þá að
cldur var uppi í húsinu
þvi að eldtungur teygðust út
um tvo glugga á miðhæð-
inni.
Varð Jóni það fyrst fyrir
að kalla og kasta grjóti upp
til kunningja síns, Gunnars
Þórðarsonar, sem svaf í
kvislherbergi á efstu hæð. Er
Gunnar kom út í gluggann
kallaði Jóns til hans, að hús-
íð væri að brenna. Að þvi
loknu fór Jón irin i húsið
aftur lil þess að vekja fólkT
ið á miðhæðinni en þegar
hann kom upp í stigann var
húsið tekið svo mjög að
brenna að eldúrinn læsti sig
strax í föt hans og einnig
sviðnaði liár hans og auga-
brúnir.
Þegar Jón kom upp á gang-
inn varð hann þess áskynja
að hann hafði skellt á eftir
sér ganghurðinni þegar
hann fór út, svo hún féll í
lás. Var Jón að reyna að
opna hurðina, þegar allt í
einu var þrifið til hans og
var þar slökkviliðið komið
á vellvang.
Nýir kaupcndur
Vísis fá blaðið ókeypis til næstu
mánaðamóta. Hringíð í síma 1660
og UlkynnRS nafn og heimilis-
fanK.
ERC
Fyrsta skíðaferðin.
í gær fóru fjölmárgir Reyk-
víkingar á skíöi í fyrsta sinn á
þessum vetri. Fjölinargir l>ílar
fóru úr hænum i gærmorgun,
fullir aí glp&um og; tápmiklum
æskumönnum, sem heldur vilja
eyða sunnudeg-inum uppi til
fjalla en í sígarettureyk kaffi-
húsanna. Sumir lclu sér þó
ekki naeg'ja aiS leggjá upp í
gænnor»'un. I>eir fórtt ur bæn-
um þegar á latigardag, til þess
að nota timann sem 1>ezt.
Ungir og gamlir.
ÞatS er óhætt aíi segja, aS nú
pröitS iðki bæfii úngir og gaml-
ir skífiaíþróttina liér í bænuin.
Þö er ekki svo ýkja langt siSan
það mátti næstum telja á fingr-
ttm sér þá menn, sem löglSu þaS
á sig a'ð sperina á sig' skíði um
hclgar og renna sér um fjöll og
dali. En nú er öldin onnur, svo
aíS segja má, að engin íþrótt
hér sé eins viusæl og' þessi.
Miklar framfarir.
Skíðamönnumun hefir líka
fariö stórkosllega fram síðusttt
árin, ekki er því aiS leyna og
eiga þó margir þeirra, hinir
sunnlettzku til dæmis. vi^ tals-
veröa örðugleika að striða
vegna Olíagstæðrar veíSráttu.
l'rátt fvrirhana liafa þeir. þó
sýnt, hvað í'þá er spunnið og' ef
þeir draga ekki af sér, þá fer
svo áðttr en langt líftur. að þeir
geta keppt við menn annarra
þjóða, sem eiga ntikltt meiri
skíðareynslu a<S baká sér, án
þess að þurfa að bera kinnro'oa
fyrir.
Jarðsetning leifa Jónasar.
Leifar Jónasar Ilallgrímsson-
ar voru jarðsettar á Þingvöll-
um á lattgardag'. Það var ekki
mikill hátio'ablær yfir Reykja-
vík, en útvarpið heiðraði minn-
ingu hans, svo sem l.iréf þáo frá
,,j. G.', sem hér íer á eftir,
fjallar ttm. Þar segir m. a.: ,,Eg
settist með nokkurri eftirvænt-
ing'tt við útvarpst'ækið í dag
(laúgardag) til þess ao' hlýða á
þao, er liein Jónasar .Ifallgríms-
sonar yrðu j.ariSsett í íslenzkri
mold.
Enginn jazz.
Að þéssu sinni ætlaði útvarp-
ið að færa hlnstendum eitthvað
annað en jazz-gutl og írétta-
ttiggtt, scm allir menn ertt fyrir
liingtt þreyttir á. En það verð
eg að segja, að vönSfigoin létu
ekki bíha eftir sér. því að ann-
að eins truflanaútvar]) heíi eg
aldrei hlttstað á. Sífellt vélar-
skrölt lteyrðist í gegn. samband-
ið rofnaði hva'ð eítir annað og
var óljóst, þá sjaldan heyrðist
að austau.
Gafst upp.
Svo koin söngur. Eg eíast
ekki ttm, að vel hafi verið sung-
ið, en ekki batnaði sanmandiö.
Og þao' var sama sagan, þegar
þresturjnn byrjaði að tala. \'h
gafst eg upp, því að liklega
hefir Jónasi Hallgrímssyni
sjaldau verið gerð öunur eins
skömm af íslendingum pg mcð
þesstt útvarpi.
Prófun.
Mér er sþurn, hvort samband-
iö að austan haíi ekkert verið
])njfað, áottr en lagt var i þetta.
Eg get ekki trúao því, að þao
hafi verið reyut og- þótt ágætt.
Hið rétta heföi vafalaust verið,
að láta taka athöínina á jjli'rtu,
líklega hefði það géfiC hetri
árangur. F.n hví var það ekki
stert ?•"