Vísir - 19.09.1947, Blaðsíða 4
V IS I R
FÖstudaginn 19. september 1947
visxst
DAGBLAÐ
títgefandi: BLAÐAtJTGÁFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þing sameinuðu þjóðanna.
pJIarshall, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, flutti fyrsta
ávarp sitt, er allsherjarþing sameinuðu þjóðanna var
: ett í fyrradag. Bar ávarp ráðherrans í sjálfu sér ekki
. itni um, að hér væru „sameinaðar þjóðir" að verkí, með
j.ví að ræðan snérist fyrst og fremst um óeiningu þá, sem
■'kjandi væri innan samtakanna, sem og tillögur Banda-
ríkjastjórnar til úrbóta í því efni. Fela tillögurnar í sér
■ o róttækar breytingar á starfsliáttum og starfsaðferðum
ið lausn deilumála, að þær inega heita alger nýjung, eink-
um að því er neitunarvaldið varðar. Skal það takmarkað
: vo, að óheimilt sé að beita því, nema í stórmálum einum,
n svo sem'kunnugt er hafa fulllrúar Ráðstj'órnarríkjanna
njög veifað neitunarvaldinu og vakið með því mikla gremju
annarra stórvelda. '
Ræða Marshalls ber það með sér, að Bandaríkjastjórn
kyggst ekki að slá undan í átökunum við Ráðstjórnarríkin,
I líkindi eru til að tillögur stjórnarinnar kunni að valda
arðvítugum deilum á þinginu. Telja stórblöð erlend, að
iá því fari ekki, að slíkar deilur muni enn auka stór-
ioga á þá vík, sem stórveldavinina skilur, enda verður tæp-,
st annað sagt en að þar skilji opið haf og djúpir álar.
I’clztu málin, sem ágreiningi valda, eru Balkanmálin, lausn
1 alestínu-deilunnar og svo loks ágreiningur Bandaríkjanna
; Rússa varðandi Kóreu. Allt eru þetta stórlega þýðing-
; inikil mál, og yeltur á miklu um heimsfriðinn í nútíð
g framtíð, hver lausn þeirra-kann að verða að lokum.
Ekki er ósennilegt, að þing saméínuðu þjóðanna kunni
.o marlca tímamót í alþjóðasamvinnu. Takist að koma
: am endurbótum á afgreiðslu mála, þannig að hún vcrði
i senn greið og góð, cr stórt spor stigið i framfaraátt og
um slík endurskipulagning flýta mjög fyrir friði í heim-
aim. sem allur logar cnn í ófriði. Hins vegar getur einnig
vo farið, að samvinnan fari í öllum aðalatriðum út um
j-úfur, og það jafnvel svo, að til fullkominna samvinnu-
s’ita leiði og verða þá örlög sameinuðu þjóðanna svipuð
■ ■< þjóðabandalagsins sællar minningar. Bandaríkin og
■ ’.ússland skárust þá úr leik, en af því leiddi, að í raun-
fnni varð bandalagið óstarfhæft að því er þau deilumál
• arðaði, er mest tefldu heimsfriði í tvísýnu og alvarleg-
t :t voru. Þjóðabandalagið varð getulítið og áhrifalaust, er
! 1 refsiaðgerða iirom og reyndist frekar yfirskin vináttu
í :i vináttan sjálf.
Að þessu sinni er aðstaða Bandaríkjanna öll önnur en
’ ún var að endaðri fyrri heimsstyrjöldinni. Nú komust
; an ekki hjá að láta alþjóðamál til sín taka frekar en
; au gerðu þá, bg einahgrunarstefna getur þar ekki átt rétt
sér lengur. Atlt jafnvægi í Evrópu er úr sögunni. Þar
: lá heita að eitt stórveldi ráði öllu, og það stærsta og vold-
ugasta stórvetdi, sem veraldarsagan. greinir frá á incgin-
.mdinu. Allar aðrar Evrópuþjöðir eru stórlega lamaðar
ftir styrjöldina og getá lílið viðnám veitt,-eigi-þæt. ekki
þróður að baki. Brezka heimsveldið ér vissulega enn þá
oldugt, en það er veikara en það áður var og gclur ekki
f'int af liendi sömu skyldur, endá var skilyrði til þess að
: að nyti sín, að jafnvægi væri ríkjandi á meginlandinu. |
Eins og sakir standa er heimurinn tvö áhrifasvæði,
-.nnars vegar engilsaxncskt og vestrænt, hins vegar slav-
: eskt og austrænt. Smáþjóðirnar eru í rauninni peð á tafl-
: >rði stórveldanna, en verða að skipa sér þar í sveit, sem
i.cim er eðlilegast, miðað við menningu í andlegum og
c raldiegum efnum. Lega Islands segir í rauninni nokk-
' ð um afstöðu þjóðarinnar í flokkum sameinuðu þjóðanna.
i ’að má segja, að landið sjálft ráði valinu, ]iótt við reyn-
■m að sjálfsögðu að fcta hinn gullna meðalveg í við-
skiptum stórþjóðanna.
ölenn vona, að árangur af starfi sameinuðu þjóðanna
< igi enn eftir að vcrða mikill og góður, þótt horfur hafi
rauninni aldrei vcrið iskyggilegri. Kraftaverk getg, skeð
rnn í dag, — en kfaftayehk eit-L virðist getá snmeiiiíið >þááj
sem sundrað er á því þingi. -
- MINNINGARDRÐ -
Sigríður Páimadóttir
I dag er til moldar borin
Sigríður Pálmadóttir, sem
um mörg ár hefir átl heima
hér í bænum.
Sigriður fæddist að Garði
í Fnjóskadal 2. febr. 1892,
og' ólst upp á Sæbóli við
Eyjafjörð, en fluttist tjl
Reykjavikur á unglingsaldri.
' í fyrstu réð liún sig í vist
liér í bænum, þvi að þá var
hér ekki fjölbreytt atvinna
fyrir konur eða ungar stúlk-
ur. Var hún á ýmsum heim-
ilum og ávann sér traust og
vináttu húsbænda sinna og
átti vináttu þeirra æ síðan.
Sigríður var prýðilega
greind, átti ríka kýmnigáfu,
var skemmtin í orðum og
hnyttin í tilsvörum. Ilún'var
barngóð mjög og börn þau,
er hún kynntist, liændust að
lienni og" héldu trýggð við
liana til fullorðinsára. ,
Eftir nokkrura ára veru
hér í Reykjavík, fór Sigríð-
ur til útlanda og dvaldi um
skeið bæði í Sviþjóð og Dan-
mörku. Skömmu síðar flutt-
ist hún heim hingað aftur,
og að nokkurum líma liðn-
um stofnaði hún ásamt þrem
konuni öðrum, Þvottahúsið
„Drífu“, sem kunnugt er hér
í bænum. Jóna systir hennar
var þá fyrir nokkuru kom-
in liingað til bæjarins, og
þær systur bjuggu saman.
Þær átlu því láni að fagna,
að geta tekið til sín ellimóða
foreldra sína, er höfðu misst
einlcason sinn og ellistoð í
sjóinn. Hjónin gömlu undu
vel hag sínum. Þau áttu ör-
uggt skjól og rólega elli hjá
dætrum sínum og dvöldust
á heimili þeirra til dauða-
dags.
Mjcig var kært með þcim
systrum Sigríði og Jónu, og
voru þær samrimdar og
samhcndar í öllu. Þeim var
sú menning i blóð borin, að
fara vel með allt, sem þær
höfðu handa á milli, enda
eignuðust þær brátt fallegt
heimili, þar sem eindrægni
ríkti og gott var að koma.
Fyrirtæki það, er Sigríður og
og félagar hennar höfðu
stofnað, Þvottahúsið Drífa,
óx og stækkaði jafnt og þétt
og fékk á sig gott orð fyrir
vandvirkni og orðheldni.
Þær systur lofuðu aðeins því,
sem þær gátu staðið við og
; aldrei meira. Þótti því mörg-
i um gott að leita til þeirra,
þar sem óliætt var að rciða
| sig á efndirnar.
j Eins og áður er sagt, fóru
þær systur mjög vel með efni
sín. Þær gátu því veilt .sér
ýmislegt, sem þær hefði orð-
ið að vera án, ef þær hefðu
sóað afrakstri vinnu sinnar
fyrirhýggjulaust. Á síðari ár-
um áttu þær sumarbústað i
Hveragerði. Varð þeim það
lioll ráðstöfun, því að Sig-
ríður var mjög lieilsutæp, og
var lienni og þeim systrum
báðum hollt að livíla sig þar
við og við, því að ekki var
slegið slöku við vinnu. Þó
kom þar, að Sigríður var
lengi rúmföst og þoldi ckki
neina áreynslu. — Heilsa
hennar var þó með betra
móti í sumar, og vonuðu vin-
ir hennar, að hún ætti nú
í vændum góða daga — og
að lieilsufar hennar færi
batnandi. _
| En það fór á annan veg..
Ilún veiktist skyndilega, að
morgni miðvikudagsins 10.
september og lézt eftir rúm-
,an sólarhring, að kvöldi
næsta dags. Hin góða systir
hennar liorfir með söknuði
1 cftir einkavini sínum og ævi-
félaga.
G. 1.
KAVPHÖLLIN
er miðstöð verðbréfavið-
skiptaxma — Sími 1710
BEZT AÐ AUGLÝSA1 VlSF
AL
Bílaleyfin.
„Bílstjóri'"* 1 hefir sent me-
mnkvö'rtíinárbréf þaö, sem fer.
hér á eftir óg hljóöar svo: „Eg
las í Vísi fyrir nokkuru, aö
iétt áöur en Viöskiptaráöið sák
úga hafl lagt niður störf, hafi
það af 'náö sinni' úthlutaö
nokkurum tugum innflutnings.
léyfa fyrir bilum. Mér datt þa
i hug, aö eg hlyti aö vera e-inn
hinna hamingjusþmu, ]iví að
ég hefi verið ibílptjóri síöan
1928 og siðán fýrir stríð hefi
Gg orö.iö að nöta bila, scm í
éinu oröi' geta kallazt aflóga.
lóga.
Ekkert leyfi enn.
Þaö . er nú liöinn talsverður
tími', síðan þessi leyfi voru út
gefin, en ekkert hefi eg fengið.
(Leyfin munu .hafa veriö fyrir
bílum, sem menn áttu vestan
hafs, en höfðu ekki fengið aö
flytja inn undanfariö. B.)# Af
því aö eg hefi veriö eins lengi
bílstjóri og eg liefi þegar tekið
fram og ekki fengið nýjan bíl,
gerði eg mcr þarna von, sem
vitanlega varð íalsvon.
Tugjþúsunda tap.
Eins og eg hefi þegar tekiö
fram, hefi eg hvaö eftir annað
oröiö aö kaupa gamla bíla, til
, þess aö geta síúndað þá at-
vinnu, sem heilsa mín þolir —
akstur, því að erfiði get eg ekki
lagt á mig. Síöasta bílinn af
þessu tagi keypti eg; fyrir
tveimur árum. Menn geta gert
^ sér í hugarlund, að eg mundi
ekki fara á okurmarkað, ef mér
væri gert kleift aö kaupa bil
með öðru móti. En það virðist
útííokáð, aö eg — atvinnubíl-
tjóri —• geti fengið bíl þótt aðr_
I ir geti fengið þá til að leiká sér
aö þeiiii. Vegna þessa hefi eg
tapað tugþúsundum.
,,Leyfi til sölu“.
í ’einu blaðanná er á mið- ^
vikudaginn auglýst til sölu inn-
flutningsleyfi fyrir nýrri fólks- j
bifreið frá U. S. A. I sama blaði
sama dag er auglýst til sölu við
Leifsstyttuna ónotuð Buick.
liifreið, módel 1947. Þarna er
vafalaust um það að ræöa, að
menn hafa sníkt leyfi með ein-
hverju móti til þess eins aö
græða á þvþ aö selja bíl eða
leyfi á sVortum márkaði. En át-
vinnubílstjórinn fær ekkert
leyfi til þess aö endurnýja ó-
nothæf tæki, sem hann Jifir á..
Geymdur á verkstæöi.
Eg veit líka til þess, að tek-
I inn hefir verið upp nýí' bíll,
^ séttur saman að mestu en ílutt-
ur síðan á verkstæði, þar sem
j hann á að geymast, unz kaup-
andi gefur sig fram, sem er
j reiðubúinu til að greiöa þre-
eða fjórfalt upprunalegt verö
I bílsins. —■ Þannig er ástandiö,
þegar maður verður að vinna
j fyrir sér með bílum, sem eru að
grotna niður í höndunum á
manui.'*
Bílabraskið.
Það er nú svo, að bílabraskiö
er hér á hvers manns vitorði,
en þó virðist ósvífni þeirra,
sem stunda svarta markaðinn
að þessu leyti, fara jafnt og
þétt vaxandi, enda sjá þeir, að
þeir get-a farið sínu fram. Er
það kaldhæðni í rneira lagi, að
á sama tíma sem leigubílstjóra
er neitaö um bíl, til þess aS
stunda atvinnu sína, er hægt að
fá keypt — fyrir okurverö —■
bæði bíl og innflutningsleyfi
fyrir ný-jum amerískum bíl.