Vísir - 22.12.1947, Qupperneq 8

8
V 1 S I R
Mánudaginn 22. desember 1947
StraiMSamannasðga
Gísla Konráðssonar
Á þessu ári hafa komið út
tvær S t randamangabækur,
sú fyrri var eftir Pétur Jóns-
son frá Stökkum, en sú er
siðar kom út eftir hinn al-
kunna fræðaþul Gísla Kon-
ráðsson.
í fljótu bragði gæii manni
dottið í liug að sama efnið
væri að meira eða minna leyti
lagt til gruadvallar í báðum
þessum bókum um Strandir
og Strandamenn. Þannig er
þessu þó ekki háttað. Bók
Péturs er fyrst og fremst
héraðs. og atvinnulýsing með
nokkurum sögulegum inn-
skotum frá síðustu áratugum.
Bók Gisla er sagnfræðilegs
og þjóðsögulegs eðlis og nær
yfir tímabilið frá 1700 og
fram yfir miðja síðuslu öld.
Gísli Konráðsson er einn
hinn mesti afkastamaður um
sögulegan fróðleik, sem uppi
var um siðustu öld. Sagn-
fræði hans var þó ekki vís-
indaleg, lieldur færði hann
frásögur sínar í alþýðlegan
búning og er því venjulega
skemmtilegur. Gísli kann
manna bezt skil á þvi að lýsa
atburðum og hefir frásagnar-
gáfu í allra bezta lagi.
I Strandamannasögu lýsir
Gísli öllum helztu atburðum
sem skeðu á Ströndum norð-
ur á þessu árabili. Þár segir
frá glæpum og málaferlum,
slysförum, afrekum, sjó-
sókn, aftökum, draugagangi,
útilegumönnum, hrakning-
um, árferði og yfirleitt öllu
þvi sem snertir sögu byggðar.
lagsins á einn eða annan liátt.
Þar segir frá miklum fjölda
Strandamanna, ættum þeirra
og* niðjum. Bókin hefir því
mikið ættfræðilegt gildi auk
alls þess sagnafróðleiks, sem
liún liefir að geyma.
Iðunnarútgáfan gaf
Strandamannasögu Gísla
Konráðssonar út í flokki
þeim er nefnist „Sögn og
saga“. Áður hefir komið út í
þeim flokki Sagnaþættir
Þjóðólfs og á næsta ári er
væntanlegt úrval úr handrita-
syrpum síra Friðriks Eggerz.
Það verður mikið íit og er
viðbúið að það komi í tveim-
ur bindum. í þessum sama
flokki er í undirbúningi rit
um skyggna íslendinga og
líklegt að það komi einnig út
á næsta ári.
Útgefandinn Ieggur áherzlu
á að vanda lil útgfu þessa
bókaflokks, en stilla verði
hans jafnframt í hóf. Hver
bók verður sjálfstæð heild og'
skiptir því ekki máli hvort
flokkurinn er allur keyptur
eða einsíakar bækur innan
lians.
Síra Jón Guðnason annað-
ist um útgáfu Strandamanna-
bókar. Hann skrifar að henni
formála, og ritar auk þess
itarlega um ævi og störf Gísla
Konráðssonar. Yiðaukar,
\
leiðréttingar og nafnaskrá
eru aftast í ritinu.
* Nokkrar myndir eru í
bókinni af sumum þeirra
mánna sem hvað mest koma
við sögu.
Frá AlþingL
Framh. af 6. síðu.
eyri fyrir vélakaup og ýmis-
legt byggingarefni ásamt
pípum í hitaveitukerfið...
Raforkumálastjóri er telur,
að gjaldeyrissparnaður af
hitaveitunni verði 220.000
lcr. á ári, og er þar miðað við,
að kolanotkun til húsahitun-
ar á vænianlegu liitaveitu-
svæði sé 3000 tonn á ári. Er
þá gengið út frá reynslutöl-
um um hitagildi sæmilega
góðra kola. En skýrslur sýna
liins vegar, að raunverulega
hefir kolanotkunin til liúsa-
hitunar á ísafirði orðið sem
svarar 4100 tonnum á ári,
enda sjálfsag toft allléleg kol
sem til landsins flytjast. En
samkvæmt því verður þá
gjadleyrissparnaðurinn
300.000 kr. á ári.
Til lals hefir komið að
reisa sementsverksmiðju á
Önundarfirði. Til rekstrarör-
yggis gæti reynzt heppilegt,
að sementsverksmiðjan væri
tengd við orkuver ísafjarðar-
kaupstaðar.
Ný bók:
eítir Sigmjést lósss-
son.
Ivomin er á bókamarkað-
inn „Sögur og ævintýri“ eftir
Sigurjón Jónsson hankarit-
ara og eru þau tileinkuð
Guðrúnu Jónsdóttur frá Staf-
holtsey, fóstru skáldsins.
í bókinni eru þrettán sög-
ur og ævintýri, flest
skemmtileg aflestrar og at-
hyglisverð. Sigurjón hefir
áður skrifað allmikið og hlot-
ið góða dóma, enda ritfær i
bezta lagi. Frágangur á bók-
inni er góður.
og
Pétur Pesi
Vanda.
Þriðja bókin í Bókasafni
barnanna, sem Draupnisut-
gáfan gefur út, lieitir Pétur
Pan og Yanda.
James M. Barrie varð
lieimsfrægur fyrir Pétur Pan
og' mun hann vcra ein vin-
sælasta söguhetja i ensku-
mælandi löndum. Hefir
Dsraupnisútgáfunni heppnazt
vel valið á Jæssari bók, því að
hún á við börn allra landa.
Hún er raunverulega heims-
borgari í bókmenntunum.
Börn spillast ekki af lestri
slíkra bóka.
Jólabækur
Gjafabækur
Fjallamenn
Guðmundar frá Miðdal fegursta bókin, sem gefin hefir verið út
Ritsaín Jcns Trausta
8 bindi, ób., shirting og skinn. Nokkur eintök í forkunnar
fallegu handumiu skinnbandi.
Heklugosið
eftir Guðmund Einarsson og Guðmund Kjartansson,-
Guðmradur á Stérahdi
• eftir Guðmund á Stóra-Hofi og Eyjólf Guðmundsson, Hvoli.
3 bækur í setti. Ida Elísabet eftir Sigrid Undset, Sjálfsævisaga
Helenu Keller og Heimilishandbókin eftir Jónínu Líndal, Lækja-
móti. Verð kr. 145.00. Bezta og fallegasta jólagjöf handa lconum
Suðtu um höf
eftir Sigurgeir Éinarsson. Ferðir allra landkönnuða á suður-
hvel jarðar.
a *
eftir Sigurgeir Einarsson. Stórmerk og skemmtilcg bólc.
Afmæilsdagar
úr orðskviðum Salomons, eftir Jón Skagan.
Lygn streymk l@m ,
eftir Sjolokoff, falleg bók, bundin í alskinn.
bókin, sem Austurbæjarbíó fer nú bráðum að sýna.
Konur og ástlr
Það fegursta, sem skrifað hefir verið imi konuna og ástina.
Gullfalleg bók.
Bamahcehur
nnn
skemmtileg barnabók með mörgum myndum.
a íibbQ1b
barnabók eftir Ármann Kr. Einarsson.
Fást hjá öllum bóksölum.
ÓKAÚT6ÁFA
& p