Alþýðublaðið - 07.09.1928, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
| ALÞÝÐUBLAÐIB
< kemur út á hverjum virkum degi. |
J' ASgreiðsla í Alpýðuhúsinu við í
5 Hveríisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. j
} til kl. 7 síðd.
« Skriístcía á sama stað opin kl. í
} 91/*—K)1/* árd. og kl. 8—9 síðd. |
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 2394 >
J (skrifstofan). ►
j Verðlag: Áskriftarverö kr. 1,50 á >
J mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 [
|
1i
4
l
Euðurskoðun s]ólaganna
oy op „Mor0unbiaðsinsu.
Sjðlögin íslenzku, 235. grein,
segja svo:
„Þær kröfur, sem kröfuhafi á
sjóveðsrétt fyxir eftir þessum
kapítuia (sjókröfurj, eiga for-
gangsrétt áð veðinít næst eftir
ópinber gjöld, sem á _veðmu
hvíla, en ganga fyrir öilum
skuldum öðrum.“ (Leturbr. hér.
Næsta grein, 236., segir svo:
„Þessar kröfur eiga sjóveðrétt
í skipi og farmgjaldi:
1. Hafnsögumannskaup, björgun-
arlaun og kostnaður á frels-
uh skips úr óvinahöndum.
2. Kröfur skipsstjóra og skips-
hafnar til kaups og annarar
póknunar, sem peir eigalögmætt
tiikall til fyrir starf sitt i pjón-
ustu skipsins. (Leturbr. hér.)
Þessi ákvæði sjólaganna eru út-
gerðarmönnum Þyrnir í aivga, og
vilja margir þeirra fyrir hvern
mun fá ])eim breytt eöa burlu feld,
en skipverjum eru pau trygging
fyrrir því, að þeir fái kaup sitt
greitt, pótt útgeTðarmaóurinn sé
óskilvís eða ila stæöur. í sjó-
lögum allra hinna Narðurianda-
'þjóðanna eru þessi söinu ákvæði.
Auk þess eru skipverjum par
.4iigt rygiiar bætur fyrir tjón á
fatnaði og mumrm, ef verður, og
geta pær numið alt að 1200 krón-
um, en slíkt hafa útgerðarmenn
hér ekki mátt heyra nefnt.
„Mgbl." og húsbændur þess bú-
ast við, að Sigurjón muni við
endurskoðun sjólaganna líta
meira á rétt og hag sjómannanna
en útgerðarmönnum er geðfelt.
Þau búast ekki við því, að
hann fáist til að leggja tl, að
ofanrituð lagaákvæði verði af-
numin eða færð til verri vegar
og óttast, að hann fái: því til
vegar komið, að útgerðarmönn-
um verði gert að skyldu að bæta
sjómönnum tjón fatnaðar og
muna eftir svipuðum reglum og
annars staðar tíðkást,
Þess vegna æpir „Mghl.“ að
honum.
Frá Sxglufirði.
Hafnargerðin á Siglufdrði, upp-
fyllingín og bryggjurnar, er nú
langt komin. Talið er að henni
verðí fuliiokið um næstu mán-
aðamót.
hver mrn. eindálka. ►
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmi&jan J
(í sama húsi, simi 1294). ►
Fátækramá!.
Frá bæjarstjórnarfundinum í gær.
Tillögurnar um uppgjöf fátækra-
styrks. Borgarsíjöri segir, að nóg
xáð séu til þess fyrir sveita og
bæjarstjórnir að ná sér niðri á
þeim, sem. að óþörfu þiggja
sveitastyrk, þó að þeir seu ekki
sviftir kosningarrétti. .
Á bæjarstjórnarfundinum í gær
spurði Haraldur Guðmundsson
borgarstjóra að því, hvað liði
skýrslum fátækranefndar uim þeg-
inn sveitarstyrk og tillögum um
það, hverjum hann skuli gefinn
eftir og hverjum þar með bætt á
kjörskrá.
Sagði hann að borgarstjöri befði
sagt á næst síðasfa bæjarstjórnár-
fundi, að skýrslurnar væru rétt
að eins óbúnar, og á síðasta fundi,
að þær væru fullgerðar.
Borgarstjóri svaraði því til, að
ekki hefði unnist tími til að ganga
frá þessu máli á síðasta fundi fá-
tækranefindar. Kvað hann mjög
svo erfitt að meta ástæður þeirra,
er þegið hefðu, og teldi hann það
því nær ógerlegt, ef vit ættí að
vera og sanngirni í matinu.
„Lögin um petta efntsagði hann,
„éru vitlcmsuófra, lögin, sem nokk-
urn tíjna hafa veríð sett. Hejci
pinginu VWtfó. skammar nœr að
afmrna alveg úkvœðic um mi&si
kosningarrétfar, er meim. piggjct
sveiíurstyrk. Nóg ráð eru iil pess
fyrin sveita- og bœjar-stjórnir ctð,
ná sér nicri á peim, sem að ó-
pörfu piggja styrk, pó að péir
&éu ekki sviftir kosningarrétf.i.“
Haraldur kvaðst alveg sammáila
borgarstjóra um það, að mats-
ákvæðið í lögunum væri hreint
og beint þinginu til skammar.
Enn fremux um hitt, að sveita-
og bæjar-stjórnir Ifeiðu nóg ráð
til þess að ná sér . niðri á þeim',
er að óþörfu þægju sveitarstyrk,
-þó að þeir væru ékki sviítir.
kosningarrétti. Kvaðst hann vona,
að flokksmenn borgarstjóra litu
sömu augum á imálið og borgar-
stjóri sjálfur, og væri rétt og
sjálfsagt fy'rir fátækranefnd að
nota sér það vaid, er lögim gæfu
benni, og veita kosningarrétt öll-
um þeim, er þegið hafa. Siðan
væri rétta leiðin sú, að sv.ifta
vandræðameinnina fjárráöum. Það
væri bæjarstjórn Reykjavíkurbæj-
ar til hins mesta hieiðurs að gera
þetta. Mat það á verðleikum
manna, er gert væri ráð fyrír
í lögunum, væri mikiuim vand-
kvæðum bundið. Fyrst væri það,
að erfitt eða ómögulegt væri að
meta svo, að réttlátt væri, og
hins vegar væri meiri hluta bæj-
arstjiórnar með mati þessu gefið
alt of gott tækifæri tii að hafa
áhrif á hverjir standa skyidu á
kjörskrá og hverjir ekki.
Koixan, sem elt var til Hafxxar-
fjaxðar. Borgarstjóra var kuim-
ugt um læknisvottorðið.
, Haraidur Guðmundsson kvaðst
vijja beina þeirri fyrirspurn til
borgarstjória, hvort honum hefði
verið kunnugt um það, að konan
Jónína Guðný Jónsdóttir, er átt
hetói að flytja nauðuga fátækra-
flutningi austur á iand, hefði í
höndum læfenisvottorð um, að
mjög yrði að teijast vafasamt,
hvort hún þyldi fiutning. Aðferð-
in, sem beitt hefði verið viö þessa
k'o.nu, sagði Haraldur að verilð
hefði svo harkaleg, að roeð öilu
væri óverjandi. Samkvæmt lög-
um væri: það rétt, að flytja mætti
þurfaliing heim á framfærsTuisveiit
sína, þá er hann hefði þegið 300
kr. sveitastyrk. 1 gömlu lögunum
væri þó að eins leyfður sveitar-
fiutningur, ef þurfalingurinn þægi
stöðugt. í. nýrri lögum væri það
raunar fe.lt úr, en fjöída margar
sveitir fylgdu isamt gömlu regl-
un.ni. Þessi kon:t hefði oftast
bjargað sér á eigin spýtur og aiis
ekki þegið stöðugt. 1 52. gr. fá-
tækralagantna væri, það ákvæði,
að ef Lœknir telcli purfaling ekki
flutningsfærm, pá vœri fmm-
færslusveit skyld til að greiaa
méð honum til dvalarsveitar,
jafnvel pó að framfcersliisveUhi
hefðt kmjist fátœkmflutnings. Nú
væri það svo, að konan hefði
haft vottorð um það frá lækni,
að vafasann gæti talist, að hún
þyldi flutning. Fátæferafuilitrú-
arnix sagði hanm að hefðu sagt
sér, að sveit konuninar hefði kraf-
ist þess, að kanan yrði fiutt á
sveitarininar ábyrgð. En ,sú á-
byrgð væri sannarlega lítiis virði.
Viæri ákvæðið um fátækraflutn-
ingdnn nógu barðneskjulegt, þó að
því værii ekki beitt á enn þá ó-
mannúðilegri háitt en lögin gerðu
ráð fyrir.
■ Borgarstjóri kvað komið hafa
kröfu urn það i fyrravetur frá
framfærsluisveiit konunnar, að hún
yrði fiutt austuX. Hefði koinan þá
baft í böndum læknisvottorð um
það, að vafasamt yrði að teljast,
að hún þyldi fiutning. Hefði hann
ekki viljað láta filytja huna, er
hann hefði séð vottorðið, en sent
það sveit hiennar tdl umsagnar.
Hefði hún ekki viljað taka vott-
orðið til greina, og þá hiefði ekki
verið um annað að gera en að
verSa viS kröfu sveiitarstjómar-
innar. En þegar til hefiði átt að
taka, hefði konan verdð komin
suður í Hafnarfjörð. Lögreglu-
stjóra þar hefði, verið gert að-
vart og hanin sett tvo lögríeglu-
þjöna á vörð um húsið, sem kon-
an hefði dvalið í, en samt hiefði
hún sloppið. Taldi hanin slíka að-
gæzlu iögreg'lunnar í Hafnarfirði
lítt til fyrirmyndar.
Haráldurt benti borgarstjóra á,
að hanin hefði alls enga afsökun í
þessu mpi, úr því að honum
hefði verið kunnugt um lækn/s-
vottorðið, þyí að borgarstjóri gæ'.i
þó var,la ætlast til, að menin tryðu
því, að hanin héldi, að lögin hedm-
iluðu, að framfærslusveit þurfa-
manins skæri úr um það,
hvort læknisvottorð skyldi tekið
gilt eða ekkí. I votforóinu hefði
staðið, að vafasamt mætii teljast,
hvort konan þyhli flutning. Hvað
ætti það að vera skýrara? Lækn-
ir fengist Iíklega seint til að gefa
út vottorð, þar sem hreint og
beint væri ábyrgst, að sjúkling-
ur dæi, ef hann værl fluttur. Hér
hefði því borgarstjóri gengið fetí
framar en lög, satmgimí, réttlætj
og manin.úð heimiluðu, og’ baka'ð
sér skömm og bænurn ávirðíngu
með atferli sírau.
MærapoiiM&wp.
Hinn áhngasami og ópreytandi
hlaupari, Magnús Guðb jörnsson»
hleypur af Kambabrún á 2 kl.-
st. 53 mín. og 6 sek.
Vegalengdin er 40 km. og 200 m.
Árið 1926 hljóp Magnús Guð-
björnsson í fyrsfa sirani af
Kambabrún. Þótti flestum þetta1
tiltæki Magnúsar fífldirfska, otg
hugðu fáir að hann myndi kama.
óskemdur að marki. — En Magn-
ús þekti þol sitt og þrek og kveið
því ekki. Langaði hann til að
sýna að íslendingur gæti hlaupið
sömu vegalengd og Maraþon-
hlaupið er — sem er 40 km. og
200 metrar, og var það þá efst 1
huga hans að reyna að „slá“
Olympíu-metið. 1 það skifti. (1926)
hljóp Magnús vegaleng'diraa á 3
klst. og 15 mín. réttum — og ex:
hann kom að markinu ;— Vöru-
húsinu, sást honum eki bmgðiö.
Árið eftir, 1927, hljóp Magnús
erm. Gekk honum þá enn betur
en í fyrra ski'ftið, kendi sér,
einskis meinis og var 3 klst. og
4 míra. á leiðinni, eðfe 11 mínút-
um fljótari en árið áður.
í fyrra dag hljóp svo Magnús
í þriðja skifti. Hafði K. R. boð-
ið blaðamanni frá Alþýðublaðirau
að vera með í bíl, er fór með
hlauparanium, og fór blaoa'mað-
uriinin. K. R. hafði og fengið
H. Stefánsson lækni til að farai
— en þar að auki voru þrír
menn aðrir í förinini fyrir utan
hlauparann.
Á leiðirani austur var stað-
næmst á Kolviðarhöii. Fengu’
menn sér þar hressingu — kaffi.
og 'öl, en Magnús drakk heita
mjóilk og át nokkrar kleinur. Vár
síðan haldið að Kambabrúra, ög'
komið þangað rétt fyrir 4. Fór
Magnús þá þegar úr fötunum og
tók að smyrja sig úr alls ko,n-
ar smyrslum. Strauk hann sig
svo og raeri þétt og fast þar till
kl. var að verða 4. Taldi þá tækn-
irínn æðaslátt hans og var hann
84 slög á mín. Síðan lagði Magn--
ús af stað fallega og léttilega og
fylgdi honum maður á hjóli, en
híllinn fór í humátt á eftir.
Fyrstu 5 km. hiljóp Magnús á
20 mín. og 5 sek.
Næstu 5 km. hljóp hann á 21
mín., og þriðju 5 km. hljóp haran
á 20 mín. og 6 sek.
Hljóp haran nú len-gi vel hratt