Vísir - 30.07.1948, Qupperneq 2

2
V I 5 I R
Föstudaginn 30. júlí 1948
Sennilega er fjölskijlcla
Auðuns Sæmundssonar frá
Vatnsleysu einhver mesta
ski pst jórafjölskylda lands-
ins, ef ekki sú mesta.
Auðunn var kvæntur Vil-
helmínu Þorsteinsdóttur,
sem andaðist 1939. Þau eign-
uðust sjö syni og eru sex
þeirra á lifi.
Fjórir þeirra liafa þ.egar
Iokið skipsijóraprófi, einri
lýkur prófi á næsta ári og
sá yngsti er lil sjós að
„safna“ siglingatíma, til að
geta farið.fl Slýrimannaskól-
ann.
En Auðunn og Vilhélmína
eignuðust líka 5 dæturi; Þrjár
þeirra eru giftár dg hafa cig-
inmenn þeirra allra skip-
evu ólofaðar og ættu þær
að ha'fa möguleika til að gera Þessi mynd er af Auðuni Sæmundssyni með sonurn sínum s.jö. Allir liafa synirnir gert
sjcsókn að ævistarfi sínu og aliir nema Halldór (Iátinn) og- Pétur (18 ára) verið í
Stýrimannaskólanum. Þrjár dætur Auðuns eru giftar og menn þeirra allir hafa skip-i
að auka togaraflotann
islenzka til muná.' dMögu-
leikar okkar Islendinga til
velmcguriar býggjast á þvi,
að við eigurn alltaf nóg af
stórum og góðum togurum,
búnum nýtízku tækjum,“
sagði hann.
„Það er.líka annað. atriði,
sem við mættum gefa meiri
gaum,“ hélt Sæmundur á-
frám. „Það er frekari hag-
nýling aflans. Eins og er
kemur jrað oft fvrir, að mað-
ur verður að fleygja miklu
af fiski og manneldi útbyrð-
is áftiir. Öllum smáfiski er
fIcýígt og sömiileiðis beinum
og innvolsi. Allt eru jíetla
verðmæti, sem rétt væri að
hagnýta. Þess vegna jjyrfti
að koma 'fyrir beinamjöls-
vélum í hverjum togara.“
fjölskylduna samansafn
Skipstjóra og skipstjóra-
kvenna, jjegar jiær giftast.
Elztu bræðurnir
eru á Kaldbak.
Tíðindamaður Visis átti
nýlega tal við tvo elztu syni
Auðuns, þá Sæmund og Þor-
stein. Sæmundur, sem er
j)rítugur, er skipstjóri á tog-
aranum Kaldbak frá Akur-
evri, en Þorsteinn, sem er 28
ára, er fyrsti stýrimaður á
skipinu.
Báðir fóru bræðurnir korn-
ungir til sjós. Sæmundur
byrjaði 15 ára gamall á
Skúla fógeta. Þorsteinn
byrjaði einnig á togurum 15
ára gamall. Báðir höfðu þeir
svo unnið sig upp í skip-
stjóra- og stýrimannsstöður,
J)egar j)eir tóku við Kaldbak
í maí á síðastl. ári.
„Okkur j)ótti sjórinn allt-
af meira lokkandi en sveita-
búskapurinn,“ sögðu bræð-
rrnir. „Reyndar var Auð-
unn, faðir okkar, bóndi ekki
siður en sjómaður. En bú-
skapurinn hentaði ekki skap_
ferli okkar, enda cr Vatns-
levsa illa til búskapar fall-
iri.“
Fór í Stýrimanna-
skólann 1938.
Sæmundur var háseti á
ýmsum togurum hér frá
Reyk.javík og Hafnarfirði til
1938, er liann fór í Stýri-
stjórnarpróf. Á fremri röð myndarinnar, talið frá vinstiri, eru Þorsteinn, Auðunn, '<
Sæmundur. Aftari röð frá vinstri: Pétur, Gftnnar, Halldór, Auðunn og- Gísli. —
* - • .. • ■ . . - ; ■ '■ ; • '
Atta bræður oeg mágar hafa eða
W'jöÉskfjltliv /1 Btðtstís /#*« Vaéttsiv9jub8 wnwn
v>era wnesia skijwsijjéraijötsÉi sjlfia iandsins-
mannaskólann. ; Eftir að
... ' . íft'
hann útskrifaðist úi-honuín
1940, vann liann á ýmsum
skipum, lengst þó sem stýri-
maður á „Verði“ frá Patreks
firði. Frændi Sæmundar,
Gísli Bjarnason frá Vatns-
leysuströnd, var j)á skip-
stjóri á „Verði“. „Af Gísla.
frænda minum lærði eg
meira um 'fiskveiðar og skiþ'-
stjórri en nokkurum manhi’
öðrum,“ sagði Sæmundur.
Þorsteinn fór i Stýri-
mannaskólann 1940 og út-
skrifaðist 1942. Harin var
fyrst stýrimaður á ýmsum
skipum frá Reykjavik og
Hafnarfirði. Meðal annars
var hann á Skutli og Hauka-
nesi. „En j)að var ekki fyrr
en eg koiri á Kaldhak með
Sæmundi bróður, að eg fékk
haldgóða þekkingu á skip-
st.jórn og fiskiríi,“ sagði Þor-
steinn. . :
&aldb,£ikur er
huþpaskiþ. • : 1 V
Kaldbakur hefir verið ó-
» i: f ' .í •< - ^ .- '• “ *-i. ,f • • í'
vénju •giitudrjúgt skip undir
stjórn jiéirra bræðra. Ctj-
gérðár'f.élag Akureyrar hefir
.eflzt íueira en þeir þorðu
nokkurn tíma að vona. Af-
Idðing þássarar velgengni-
félagsins er sú, að nú he.fi.r
bað fést' kauþ á öðru skiþii
jafnstórii Kaldbak. Það muhj
koma upp úr .áramótunuirij
og verður Þorsteinn skip-j
stjóri j)ess.
Við, sem skrifum fréttir af
togurunum og ísfisksölum,:
höfum margtekið eftir j)ví,
hversu jafngóðan afla Kald-
liakur hefir alltaf haft o.g
hversu lítið hefir skemmzt
af fiski í horium, samanbor-
ið við skemmdir hjá öðruni
skipum. Eg spurði: j)á hræð-
ur um ástæðuna fyrir j)essu
ogjsag^i; Þorsteinn j)á:
sþárá ékki hóií ín i sííunumý
sagði Þofstéiriri. „Sumir fóg-
arar nota aðeins 1—2 hylliir
/ Reykjaborg.
Reykjaborg hafði slík tæki
á sínum tima og hef eg það
eftir gömlum sjomanni, að
þau liafi gefið ágætan arð.
Þau eru alls ekk mannfrek
og er nóg að hafa einn mann
til að annast j)au eins og
lifrarbræðslutækin, En satt
mun j)að véra, að þau taki
töluvert rúm í skipinu. Það
ef þó atriði, sem ekki má
horfa í. Hagnýting aflans og
góð meðferð á verðmætun)
hans eru atfiði, sem vit^
jiurfum alltaf að hafa ofarj
lé'gá á hlaði í sambandi vio
útgerðina. Markaðurinn fyr-
f sfíu. Þá cr ekki von að vel ir beiriamjöl er líka prýði-
fari! Aðrir togarar nota svo íegur érlendis og verðið all
altt uþþ í 4 Íiyllur. Við hof-
úíri alítaf 3 1 hyílur.“
1 stríði
og friði.
Þeir bræður sigldu öll
stríðsárin. Þegar eg spurði
Særiiund nm lifið á sjórium
á þeim árum', sagði hánn:
„Það var ekkert frábrugð-
ið j)ví, sem er á friðartím-
um. Við sjómennirnir viss-
um, að slysin gátu cngu síð-
ur hent okkur á miðunum af j)ví, að við
en í siglinguniun. Eina slys- skip og svo lika af hijnu, a^
ið, sein henti okkur á Verði
á striðsárunum var t. d. á
miðunum út af Vestfjörð-
um.“ . . : ; ::rr;cVj.j l ,
) Jpegaf:; nýskppunjja^..þcr &< veiða.rnar langtum 'fastar
góma bendir Sæmundur á, Brétar.**
gotl. :-;A >
Þegar talið be.rst að fiskl-
yeiðiun almennt og útbújir
aði togaranna segja bræð-
urnir, að íslenzku skipin séif
yfirleitt i freiristu röð fiski
skipa í lieiminum. .
Lærifeðurnir
orðnir eftirbátar.
„\ið lærðum togveiðar a
Bretum,“ segir Sæmunduri,
„en liöfum nú skotið jieinl
ref fyrfr rass. Þetta kemur tií
liöfum góð
Hér biríist mynd af hjónunum Auöuni Sæmrindssyni
og konu hans Vilhelrr nu Þorsteinsdótíir, er andaðint
1939, Fjelskyléa, riairca er stærsta skipstjórafjölskyióa
landsins.
Lestarmað uriirri A
er. listámriður,
„Um aflasældina vil eg
ekkert Segja, en ástæðan fyr-
ir því, h-vérsu lítið skemmist
hjá okkur er fyrst og fremst
sú, að vío hÖfuiri óvenju góð-
ari lestármarin som er Jóil
Haildovssoriv Iféðan úr bæn-
um. Varidvirkni hans við ís-
unina er frábær.“
í her.su sambaudi er rét
að geta hess. að mikið har á
bví um daginn, að togararn-
ir væru.með skemmdan fisk.
’vumir farmar skémmdust af
'>vi að fjskurinn var kram-
inn. aðrir vegna j)ess að ó-
! nóaur í.s var í lestum togar-
á ihlenzku skipunum erþ
fleiri menn og vökuskiptj
jafnann höfð. Þetta leiðir af
sér, að við getum sótt fisk-
að það sé eðlilcgt og sjálf-
Framh. á 7. síðu.
A'MV-v..,
''.Það’
Sæmundur (t.h.) og Þorsfeinn aþiífarí Kaldbáks