Vísir - 14.10.1948, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 14. októbcr 1948
V I S I R
HEILBRIGÐISIUAL
Eru þjáningar óhjákvæmi-
legar við barnsburð ?
Hverfur móðurásfin með
þjáningum móðurinnar ?
James A. Hadfield hefir
nýiega haldið því fram í
„British Medical Journal'S
að þjáningalaus fæöing gæti
eyðilag't ást móðurinnar á
barni sínu. Hadfield er próf-
essor í sálarfræði við Lund-
úna-háskóla.
En lcitin að aðferð til að
losa móð'urina við fæðingar-
Hægl að ráða
deyfingunni.
Al’ því að dcyfingarefnið
er þyngra en mænnvökvinn,
er hægt að fylgjast með hve
hátt það stígur í mænunni, j
með þvi að halla fæðingar-
borðinu þangað til svæðiðj
er dofið sem óskað er.
Venjulega er cin hmspraut-1
Stevenson læknir við spítala
í New York og aðstoðar-’
menn hans, með hjálp tijarta-
ritunartækis (electrocardia-
grapli), að þet ta á sér stað.
Meðan verið var að taka
hjartaritið, komu læknamir
tilfinningum þeirra í æsing
af ásettu ráði. lijarta konu
einnar missti úr slög, þegar
læknirinn minntist á óskil-
getið harn hennar og jægar
þeir spurðu 61 ár gamla pip-
armey, hvervegna hún hefði
ekki gifst, komu í ljós auka-
samdrættir
Það er hættulegt, að fínna
ekki til sársauka.
Barnið, sem grætur aldrei,
þótt það meiði sig.
Beverly Smith grét ekki, lega orsakast það af ein-
þótt hún dytti, eða þótt hún hverskonar missmíði á aðal-
ræki litla kollinn á, svo að stöðvum taugakerfisinsfheila
upp hlypi stór kúla. jeða mænu). Engin lækning er
(extnsvst 11 ' Hún grét ekki, jafnvel þótt til við þessu, en læknarnir
, . . tX as-soel a (hún hrenndi sig á ofninum. gáfu móður Beverlysýms ráð
hjartantinu og hja emurn ■
kom talsverð óregla (ar
^ I Þegar líún vaí ársgömul,i er hún sótti barnið á spítal
- ' varð að senda lianá á barna- ann: Barnið verður að ver;
lnneia) a li.jai laiitið, þegai Sp0ala vegna blóðleysis..l>eg-| undir stöðugri gæzlu.
þjáningarnar
menningunni.
er jafngömul ing nægileg. Hún verkar
Egyptar fljótt (innan tíu mínútna)
reyndu jurtir, Kínverjar ópí-( og lielzt í tvær til fjórar
um og var hvorutveggja stundir. Konunni líður svo
gagnslítið. Þegar svæfilyfin vel. að lnin getiir etið, drukk-'
komu til sögunnar fyrir rum- tð og revkt.
lega öld, voru þau þýðingar- j Yfir 20 þús. tilfella, þar
mikið spor í áttina, én ekki sern þessi deyfingaraðferð
fullnægjandi. Það er auðvit- j hefir verið notuð, hcfir ver-
að hægt að deyfa og svæfa ið gctið í læknahlöðum.
með þcim, en óköstir þeirra, Lækuarnir dv. M. L. Ber-
eru einkum þeir, að hæði lowc og F. S. líerrick skýra
stendur fæðingin vanalega frá 200 lilfcllum í Connecti-
yfir í margar klst., og jafn- cut Medical JpUrUal. Af
vel einn dag eða meira og fyrstu 100 konunum, fundu
það er ekki hægt að hakla 76 ekki til neinna kvala, en
konunni sofandi svo lcngi, af næstu 100 koiwim sluppu
án þess að hún og barnið 96 algörJega við þær. Einu
hafi illt af, og í öðru lagi óþægindin voru höfuðverkur
gerir svæfing liennl .ómögu- og ógléði eða. uppköst, sem
legt að hjálpa hinum náttúr- stóðu skamma slund. (Óvíst
legu öflum, sem þrýsta barn- livort liægt er að kenna
inu frani, en það flýtir ein- deýfiiigúnni uin). BÍóðþrýst-
mitt mjög fyrir fæðingunni, ingur lækkaði ekki svo að
að hún geri það. Þrátt fyrir.nein hætta stafaði aly en það
]>etta liefir kjoroforni verið J er allalgengt við fæðingar.
ínjög mikið notað til þess aðj Með einkennandi var-
deyfa við seinasta og erfið-j kárni ségja læknarnir að lok-
asta kafla fæðingarinnar og
er það út af fyrir sig mikið
afríði.
minnst var a \-issan eigin
leika í fari hans.
Dr. Stcvcnson sagði,
era
Það
ar lifrarextrakti cr spraut- gæti t. d. fótbrotnað og geng-
^’að djúpt í vöðva við hlóð-jið þrátt fvrir það, þangað til
. , , ,, a leysi, er venjan, að hörnj erfitt væri að setja brotið rétt
loknum þessnm athugunuml r ... , .
grata af ollum mætti, þvi að saman. Það gæti fengið boln-
þet'ta er talsvert sársauka-j kmgabólgu, án þess áð kenna
fullt, en Beverly grét ekki—j til og gætí haft alvarlcgar
hún kjökraði ekki einu afleiðingar í för með sér
Sérstakan
sínum, að læknar ættu að
gefa gaum að geðln-igðum
í öllum tilfellum, þaf sem
um óreglulegan hjartslátt
væri að ræða og taka til
athugunar, hvort sálrænar
lælcningar ættu eklci að verða
fastur liður í meðférð lijartá-
sjúkdómá.
Æskilegasta
deyfingin.
Æskilegasta fæðingardeyf-
ing væri: Oryggi fyrir móð- mjðið er> að
uni: að þessar niðúrstöður
I
séu þess virði, að þessi teg-(
und deyfingar væm rannsak-
áðar rtánar.
Læknar í ýmsum fylkjum
safna nú slcýrslum vfir deyf-
ingar al: þessu tagi og mark-
ná skýrslum yf-
, ir 100 ]nis. árangursrík til- j
<m þess cn margir læknar telja, J
að ekki sé liægt að telja að-,
iei'ðin;K(>rugga l'yrr en húið
er að reyna liana á svona
mÖTgum tilfellum með ár-
angri.
ur og barn og móðirin gæti
11j álpað ná 11úrunni,
að hafa nokkrar þjáningar að
ráði. Læknar liafa reynt
niörg deyfilyf, en alltaf hefir
þeim þótt eitthvað að. -
Flest hafa það sameiginiegt
að geta valdið eitrunum
lijá ínæðrum og börnum, ef
of mikið er géfið af þeim.
Svonefnd eaudol deyfing
(l'.yrst notuð 1911) er góð
í höndum æfðra lækna, en
getur verið hættuleg í hönd-
um þeirra, sem óæfðir eru.
Nú vii’ðast lælcnarnir vera Skáldirs hafa alltaf fundið
að nálgast takmarkið. Nýja það. Læknarnir vissu bað, en
aði'erðin liefir smátl og hafa sleppt að sanna það vís-
smátt rutt sér til rúms sein-j indalega.
ustn ár, og er afbrigði frá* Tilfinningaríkl i'óllc, sem
mænudeyfingu. Er notað segir: „hjartað í mér hljóp
efni, afleitt af kokaini, nup- j yfir eitt slag“, eða „hjartað
oilcain, og er upplausn af hætti að slá í brjósti mér“,
því blönduð glukosc (sykri) lýsa sennilega því, sein ráun-
til þess að liún verði. þyngri verulega á sér stað.
en mænuvökvinn. I Nýlega sannaði Dr. J. P.
Hjartaö hætti
aö slá.
Blindur ieiðir
biindan.
Ralph Cross, sem er blind-
ur, yar í
staddur,
Hundurinn hans, Ethel,
þýzkúr fjáriiundur, sem
hafði verið Iionum áreiðan-
legur og tryggur leiðsögu-
maður í sjö ár, var að verða
hlindur. Fyrir sex mánuðum
kom ský á‘ augu háns og
hann ior að rekast á liina og
aðra hluli, svo að Gross
gat ekki lengnr treyst
honum í liinni miklu umferð
I.os Angeles.
Þegar frásögn af ])essu
lcom í bláði þar, skrifaði
lesandi nokkur blaðinu að
augháskurðlæknir nöklcur í
horginni he'fði skorið liund-
ínii sinn úpp við samskonar
kvilla.
Dr. Blandel var fenginn til
að skera augím á Etliel upp.
Nú cr Ethel kominn aftur
og trítlar við hlið C.ross.
Fyrst þegar hún sá liús-
bónda sinn cftir aðgerðina,
réð hún sér elcki fvrir
sinni. j (lífhimnubólgu).
Lælcnar sjiitalaiis rannsölc- ( variiað verðifr að hafa gagn-
uðu hana nánar og konnist, várt ýmsum algengiim lilut-
að þeirri niðurstöðu, að hún um, svo sem öllu, scm heitt
væri „tilfinningarlaus“, þ. 0.'«' og eggjárnuin, því Bever-
fyndi' clcki til sársauka við á- ly mundi eklci finna sárs-
verka og væri þetta henni
meðfætt.
Hún grætur aðeins, þegar
hún er svöng eða reið.
Þetta er sjaldgæft fyrir-
hrigði, og því var fyrst lýst
af Frank B. Ford, taugasér-
fræðing við Johns Hpplcins
miklum vanda' sþítalann í Baltimore. Senni-
auka, þótt hún skaðbrenndist
eða slasaðist á hnif eðu
öðru.
Líf Beverlys mun verða si-
felldum hættiim líndirörpið,
végna þess að hún er tilfinn-
ingarlaus, en sársaukinn er
aðvörun nátlúruniiar við því
að hætta sé á ferðum.

S ■ —”SI g|5»gg§S gggs -SbjSh*
Innfliitningur Nórðurlanda- J Samkvæmt slcýrslum
búa til Bandaríkjanna hefir l'luttust alls 1,200,823 Svíar
verið stöðugur síðan *i 17.'til Bandai’íkjanna á þessum
öld, cn ])á fluttust margirjl28 árum frá 1820 og fram
þeirra til Pennsvlvaníu og til ársins 1948. Frá Noregi
Ðelaware. Það voru mest- var innflutningurinn 1,220-
megnis Svíar. A árunum 1820 823 og frá Danmörku
336,750 á sama tíma. Úm
—30 fluttust 94 Sviar og
Norðmenn til Bandaríkjanna
segja innflytjendrtslcýrslur.
Erá 1830—1850 cr talið að
alls ha.fi flutzt um 15 þús-
nncl Norðui’landahúai’ ]>ang-
að.
Enda þótt innflutningur
Norðurlaiidabúa til
getið sér-
Island er élckert
staklega í þessum skýrslum,
en þótt útflutninguTirtn hafi
verið véruleguv á j)essum ár-
um, sellust Jjeir flestir að í
Kanada og þeir fán, er sett-
ust að í Batidarílc junum,
Banda- Jskipta lillu máli fyrir allan
og það tók liana há'lftima að
komást í jafnvægi.
Það höfðu verið úthúin á
hann lilífðargleraugu og eftir
mánnð ætlar dr. Blandel að
atluiga augun og hvaða gler-
augu liæfi hcnni. Dr. Blan-
del gat ekkert gert fyrir hús-
bónda hans, sem var Jn’itug-
en hafði misst sjónina
af slysförum, þegar hárin var
fjórtán ára. Sjáll' sjóntaugin
í honum var ónýt.
ríkjanna bvrji á 17. öld, er. l>«nn fjölda Evrópumanna,
almennt talið, að innflytj- settust að i Bandarilcunum á
éndástraumurinn hafi fyrst þessum aruin.
liafizt fyrir alvöru fyrir rúm-1 Alls telja slcýi'slur, að
kætii; lega - 100 áruiná Arið 1947 38.717.408 innflytjendur hafi
var haldið hátíðlcgt 100 ara
afmæli þess, að Norðtu’landa-
búar komu fyrst til þess að
setjast að í Mið- og Yestur-
ríkjuin Bandaríkjanna. Þá
fóru fyrst að koma stórhóp-
ar innflvtjenda frá NorðiU’-
löndum og er talið, að fyrsti
hópurinn hafi verið 1500
Svíar, er scttust að í fllin-
öis. Það var trúáí’flokkuí, er
nefndust Jasonistar og komu
þeir síðia ársins 1846.
komið til Bandarikjanna a
þessu árabili og hefi 32.814,-
088 komið frá Evrópu,
Fjöldinn allur fór vestur um
haf af trúarlegnm ástæðuni.
Það átti þó mestan þátt í
innflytjendastraumnum, cr
fram liðu stundir, að jarð-
næði var þar ódýrt og lífs-
kjör nvanna betri, en í Evr-
ópu, þar •sem þéttbýlið var
orðið m’ikið.