Vísir - 09.03.1949, Síða 5
Miðvikudaginn 9. niarz 1949
V I S I K
Dr. Richard Caboi:
It»tgmtSeat' ítfSittimtgtintúli-
ses' líhœamm ssttsttnsins.
Ilmstm b®t*iir svr afft upp
Bssissi iifffftrrti.
Roskinn maður, hraustlfeg-
ur útlits, gekk út á akbraut-
ina, án þess að litast uni.
Þá kom bifreið og ók á hann.
Þetta ]>ar við í Boston. Mað-
urinn var fluttur á Massa-
chusetts General Hospital.
Þar dó hann að klukkustund
liðinni.
Kona mannsins var spurð
um það hvernig heilsufari
manns liennar hefði verið
háttað. Kvað hún hann aldrei
hafa orðið veikan alla æfi,
enda hlaðinn orku og við
heztu lieilsu hvern dag.
Við krufninguna á mann-
iniun sannaðist þetta:
1. Maðurinn hefði fengið
berkla í hæði lung'u.
2. Hann hafði ólæknandi
lifrarbólgu, sem hafði þær
afleiðingar, að blóðið varð
að fara eftir nýjum b.raut-
um, baéði yfir og undir lifr-
inni.
3. Hann hafði ólæknandi
nýrnabólgu. Bæði nýrun voru
nær eyðilögð. En þó var svo
Lungun eyddust
smárn saman.
Þegar menn fá lungna-
bólgu, verður meiri eða
minni hluti lungnanna ó-
starfhæfur. En það er til
varalungnavefur, sem þá
kemur i góðar þarfir.
Dr. Trudeau við Saranac-
Jiáskóla, er var mikill læknir,
lifði um fjörtíu ára slteið,
þó að lungu hans ev<ldust
og eyðulögðust án afláts. Að
síðustu var einungis lítill
hluti annars lunga dr.
Trudeaus starfhæft.
Með tilraunum hefir ]>að
verið sannað, að ta.ka má
tvo fimmtu hluta lifrarinnar.
Það sem eftir er, er fært um
að taka að sér starf lityar-
innar allrar.
Þegar sluirðlæknirinn sker
30—40 æðar sundur og bind-
ur lyrir þær, kemr mörg-
um til hugar, hvað verði
um allt það blóð, sem um
þessar æðar rann. En svo
mikill nýTnavefur fyrir hendi cr ma* mc^ vextb við höl-
að maðurinn veiktist ekki. I um ^cu'i æðar en nauðsyn-
4. Hann hafði æðakölkun, ^ er til daglegra nota.
sem gerði hlóðrásina erfiðari Þaimar vorir eru um s.jö
og jók starfsemi hjartans, mt'trar a lengd. Þó að hálf-
Hafði það þess vegna stækk- ur annar nieter sé at þeim
ag ' | tekiiin, verðuin vér þess
Það er engum vafa undir-
orpið, að maðurinn hefir haft
of háan blóðþrýsting.
naumast varir.
I
Var samt við
góða heilsu.
En um ekkert
af
Hjartað verður
sterkara.
Þegar hjartasjúkdómur
veldur bólgu í lokunum, svo' an aítats iiið' iunra með oss,
þessu |>ær vanskapast, gerist hlið- læknandi kraftur, sem aldrei
j Hvíld er
mikilsverð.
livíld er ein af ráðstöf-
unum likamans til heilsu-
bótar. Ef menn logna eða
snúast á úlnliðnum, gerir
náttúran þær ráðstafanir, að
líffærið verður „stífl" og
viðkvæmt, svo menn forð'-
ast að hrcyfa ]>að eða sveigja.
Ef menn leggja meira að
sér, andlega eða likamlega,
en góðu hófi gegnir, eða
verða afar hræddir, segir lík-
aminn: Hvíld. Og menn
missa meðvitund.
Er menn fá óhreina flís
í fingur, bólgnar hanh, Þá
gerist, eitt af því undraverð-
iista, sem fraxn fer í líkam-
aiium.
Hvað er gröftur
eða vilsa?
Það eru líkin al' hvítum
blóðkornum. Þau ha-fa kom-
ið í hópum til þess að herjast
við hakteríurnar, en fallið i
hárdaganum.
Hvítu blóðkornin mynda
þvergirðingu milli bakterí-
anna og frjálsrar blóðrásar.
Hér urn bil æfinlega, er
menn fá botnlangahólgu,
myndi hún hafa dauðann í
för með sér, ef ckki væri
þannig Idaðinn varnarveggur
um hinn veika botnlanga.
Bólgan er innilokuð, þar
til læknirinn kemur og ger-
ir skurðaðgerð sina.
En, sem kunnugt er heppn-
ast þessar skurðaðgerðir oft-
ast.
Skapandi máttur starfar
I*ig2íii*i S*i n tiss ö ffn u n i#»;
Tekjur hennar ur5u alls
rúml. 565 þúsund kr.
Auk þess barsf henui mikið
af aliskonar fafnaði.
Þann 23. jan. 1946 komu
nokkrir menn saman á fund
í Háskólanum í Rcykjavík, til
þess að.ræða um möguleika
á væntanlegri starfsemi til
hjálpar nauðstöddum þýzk-
um börnura. Var þá þegar
ákveðið að heija fjársöfnun
og fatasöfnun í ]>essu skyni,
og eftirtaldir kjörnir i fram-
kvæmdarnefnd:
Próf. Leifur Asgeirsson,
sem jafnframt var kosinn
formaður nefndarinnar. Árni
Friðriksson, fiskifr., Klemens
Tryggvason, hagfr., Clfar
Þórðarson, læknir Gylfi Þ.
Gíslason, próf., Birgir Kjaran
hagfr., og Davíð Ólafsson,
fiskimálastjóri.
Varamenn voru kjörnir:
Pétur Ölafsson, liagfr., Eirík-
ur Ormsson, rafvirlvjamcist-
ari og Jón N. Sigurðsson,
hrl., sem tók að sér að vera
framkvæmdarstjóri fyrir
söfnunina.
Var þegar hafizt handa um
fjár- og fatasöfnun og verð-
ur ekki annað sagt, en að
hún hafi gengið mjög vel.
Söfnunarlistar voru sendir
út um land allt, cn í Reykja-
vík féklc nefndin lánað liús-
næði, þar sem tekið var á
móti peninga- og fatagjöfum.
Up])haflcga var ætlast til,
að söfnunin stæði aðeins
nokkra mánuði, en það fór
á annan veg, því fégjafir
bárust allt fram á árið 1918.
Nefndin lagði allt kapp á
að kaupa lýsi.fyrir semmest
af fé söfnunarinnar, en,
vcgná gjaldeyrisskorts, varð
eigi flutt út eins mildð magn
af því og ráðgert hafði verið.
Varð þá horfið að því ráði, að
kaiipa einnig fiskniðursuðu-
vörur og önnur matvæli og
fatnað.
Miklir erfiðleikar voru á
því, að koma vöriun tit
Þýzkalands þar sem ekkert
beint samband var við það
land, en fyrir sérstakan vel-
vilja, tók Sænski Rauði
Krossinn að sór að sjá um
flutning vörunnar til Þýzka-
lands og annast dreifingu
hennar ]>ar. Leysti Sænskí
Rauði Krossinn það verk
prýðilega af hendi og eigum
við honum miklar ]>akkir að
gjalda fyrir það.
Þá greiddi framkvæmdar-
nefndin um tíma fyrir því, að
einstaklingar hér gætu scnt
þýzkum vinum og vanda-
mönnum gjafaböggla. Síðar
tók svo islenzlci Rauði Kross-
inn að sér þessa starfsemi.
Einnig átti framkvæmdar-
nefndin þált í því, að hafins
var liér á landi fjársöfnun til
hjálpar nauðstöddum í
Þýzkalandi, Austurriki og
Finnlandi. Ilafa reikningar
þeirrar söfnunar áður verið
birtir í blöðum.
Hér fer á eftir yfirht urrn
tckjur og gjöld Þýzkalands-
söfnunarinnar:
halði maðurinn minnstu hug-
mynd. llann var við góða
heilsu þrátt fyrir, að hann
Iiafði fjóra hætlulega sjúk-
dóma.
Þegar hifi-eiðarhjól spring
stætt því, þegar hurð að hcr
bcrgi er ávallt látin standa
i hálfa gátt.
Menn gætu ekki lifað með
áðurnefndan sjúkdóm ef
sefur á verðinum.
Læknarnir reyna að likja
eftir þessum krafti og styðja
hann mcð list sinni.
I haráttu vorri við vcik-
hjartað yrði ekki þykkra og indin yfirgefur þessi dásam-
ur á vegum úti láta menn! sterkar samhliða því sem lol
varahjól undir bílinn.
Líkaminn fer líkt að. Hann
bjargar sér lengi þótt líf-
færi bili.
„Ef menn 'þekkja vel
lækningamátt líkamans
sjálfs, eiga menn erfitt með
að skilja, að veikindi skuli
geta barið að dyrum“, segir
dr. Walter Cannon, cr hæði
var læknir og visindamaður.
öllum læknum er það
kunnugt, að livild, liæfilegt
matarræði og andleg ró geta
læknað meiri hluta sjúklinga.
Einá og bátur réttir sig
af þó að hann hafi hallast
mjög, vegna sviftivinda, rétt-
ir líkami mannsins sig þrátt
fyrir heilsufarshalla.
Það má segja, að við verð-
um daglega fyrir vindlivið-
um veikindanna.
Líffæri líkainans hafa
varahluti, er grípa má til,
ef nauðsyn krefur.
urnar
sem í
stærð
gclur
tveir
vanskapast. Hjartað,
eðlilegu ástandi er á
við krepptan hnefa,
orðið eins stórt og
hnefnar eða jafnvel
í'jórir lmefar. Og þcssi stækk-
un er lífsnauðsyn.
Hvcrs vegna dirfist skurð-
læknir að taka annað nýrað
úr mönnum?
Vegna þess að nýrað, sem
eftir er tekur að vaxa ]>ar
til það hefir náð tvöfaldri
stærð og getur gegnt Iilut-
verki beggja.
Engu smáatriði er glepnt
við ]>essa viðbótarsköpun.
Gerð nýrna er mjög flókin.
Miklu flóknari en nokkur
bygging gerð af manna hönd-
um.
Þennan hæfijeika líkamans
til ]>ess að endurnýja eða upp
upphyggja sjálfan sig, hal'a
menn neJnt hinn leyntla
lækningamátt,
legi skapandi máttur oss
aldrei eitt augnablik.
Tekjur:
I. Peningagjafir .................. kr. 500.465.45
II. Tekjur af skemmtun í Gamla Bíó .. — 7.440.00
III. Lýsiog niðursuðuvörur (gefið) .... — 57.500.00
IV. Fatnaður (10.690 kg.)............
kr. 565.405.45
óskast.
Herbergi getur fylgt.. Góð
laun. Tilboð merkt: „1949
(>7“, sendist afgreiðslu
blaðsins fyrir föstudag.
Gotl Sierfe©rgl
lil leigu. — Upplýsmgar í
sima 5979 frá kl. 13—19.
BEZT AÐ AUGLTSAI VISl
Gjöld:
I. Sent til Þýzkalands:
1. A. Lýsi (keypt og gef-
ið 76342 kg.) ....
B. Válr. og fiutningsg.
á lýsi...............
2. Fatnaður og- mætvæli:
A. Niðursuðuvörur og
fatnaður (keypt og
kr. 306.678.24
27.319.50 333.997.74
kr. 167.868.67
— 19.525.87
B. Flutningsk., vátr. -
II. Gjalir til þýzkra togarasjómanna .
III. Kostnaður við söfnunina hérlendis
kostnaður við úthlutun i Þýzkal. . . .
IV. Peningar í sjóði ................
og
187,
7.
15
2Í
394.54
587.10'
.409.00
.017.00
Þess her að geta, að fatnað-
ur, sem söfnuninni var gef-
inn og ekki er \ erðgreindur
hér að ofan, var áætlaður að
vcra að verðmæti kr. (> 700
þús.
Nefndin fékk- gefin eftir
öll útflutningsgjöld, og skipa-
félög veittu afslátl af fann-
gjöldum.
kr. 565.405.4
Verzlunarmannafél Reykji
víkur lánaði lTamkvæmdai
nefndinni húsnæði í húi
sínu i Revkjavík, endui
gjaldslaust, meðan á þ\
þurfti að halda. Ennfremu
lánaði Reykjavíkurhær hú:
næði undir .fatasöfnunini
endurgjaldslaust.
Nokkur fjárhæð w enn