Vísir - 02.04.1949, Blaðsíða 7
Laugardaginn 2. apríl 1949
V I S I R
7
ytiiiiBiiBiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiHiniisiiiiiiiiiiiiiiiiiijii
H ÍHa^haU:
| HERTOGA YNJAN |
miiiiimiiiiiHiiiiiHfiiiiiiiiEiiiiiiiiíiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiÍ
13. Pearce Brown, hjólasmiður og járnvörusali.
14. Troupier, nýlenduvörukaupmaður.
15. R. Wilkier, pappírsframleiðandi.
16. Jasper Cowber, bryti.
17. W. Ivemp, skósmiður„(Bond Street).
18. A. Barton, málflutningsmaður.
líf. Thomas Ligonier.
20. ?
Enn jrar eklci svo komið, að unnt væri að setja ncilt
. nafn á eftir tölunni 20.
Tom fór vfir listann lauslega og komst að þeirri niður-
slöðu, að á lionum væru nöfn aðeins þriggja ótryggra
rnanna, en þeir voru Dewey, Paul Marcus og McFarlane
gamli. Þó var Tom ekki í vafa um, að enginn jæssara
vafagepla mundi skerast úr leik, va^ru þeir teknir réttmn
tökum. McFarlane gamli, fisksalinn, var harðastur í horn
að taka. Hann seldi fisk í hvert eldhús í Mayfair. — Sein-
asta viðræða þeirra hafði ekki verið uppörfandi. .Tú, sagði
gamli Skotinn, eg veit vel, að auglýsingar hafa sitt gildi,
en eins og stendur á eg erfitt með að fullnægja eftirspurn-
inni, og því ástæðulaust fyrir mig að berja trumbuna, til
þess að draga að fleiri vi^skiptavini.
„Hann skal verða að punga út með tíu pund, livort sem
honum líkar hetur eða verr,“ liugsaði Tom.
Ef allt gengi að óskum mundi Tom geta kvatt hluthaf-
ana á fund eftir hálfan mánuð, og var áformað, að sá
fundm* væri haldinn i samkomusalnum í kaffihúsi Slates.
Þegar peningarnir færu að strevma inn mundi allt ganga
eins og i sögu.
VII.
Percy hin fagra kemur aftur til skjalanna.
Tom heyrði, að klukkan í St. Dunstans kirkju sló þrjú.
Var því timi til kominn, að leggja af stað til Chelsea. Hann
varð að liafa hraðann á, að ná í strætisvagninn, sem fór
Oxfordgöluna.
—o—
„Þér eruð dálitið þreytulegur,“ sagði Bardi niyndhöggv-
ari við Tom, er hann liafði látið hann standa í erfiðri
stöðu í liálfa klukkustund.
„Haldið bara áfram,“ sagði Tom og geispaði, „bezl að
ljúka þessu af, því að eg get ekki verið hér lengi i dag.“
„Þá verðið þér að reyna að vakna,“ sagði Bardi lilæj-
andi. „Það er áform mitt, að þetta verði stytta af Agamem-
non, stríðsmanni með slælta vöðva í hetjulegri stöðu ■-—
en raunar fæ eg elcki botnað í livers vegna þeir vilja fá
slíkt minnismerki á gröf Chilterns lávarðs, sem liafði
andstyggð á vopnaburði.“
Bardi var liinn ræðnasti, til ]>ess að Tom þreyttist síður,
en Bardi hafði lofað að liafa minnismerkið tilhúið fyrir
lok mánaðarins.
Tom geispaði enn og rétli úr sér.
„Eg lield, að eg verði að hvíla mig tvær eða.þrjar mín-
útur. Eg svaf litið í nótt, eg var á dansleik.“
„Hver skvldi trúa — og livar — ef manni lcyfist að
spyrja?“
„í Harford-höir.
„Hjá .... hjá hertogaynjunni af Ilarford; liefðarkon-
unni, sem var hérna fvrir skemmstu?“
„Já.“
Bardi lyfti brúnum.
„Kæri vin, misvirðið ekki, en — hverju klæddust þér?“
„Eg ldæddist gömlu, svörtu fötunum minuin, þau
h.anga þarna.“
„Þessum þarna?“ sagði Bardi og gapti.
Tom vissi vel live Bardi var forvitinn og álcafur og beið
eflir „gosi“ þvi, sem koma mundi.
Myndhöggvarinn greip votan leir í liendur sér og lauk
við að móta læri styttunnar, og gerði það af mikilli leikni
sem vænta mátti. Virtist hann ekki um annað hugsa en
verk sitt, en allt í einu lyfti hann liöndum, því að hann gat
elcki stillt sig lengur;
„Kæri Tom,“ sagði liann, „eruð þér alveg gersnevddur
allri þekkingu á samkvæmisvenjum? Hvers vegna kom-
uð þér ekki til min? Eg hefði séð um, að þér hcfðuð favið
— Fiskimatið
Framh. af 4. síðu.
vöruvöndunar að leyfa að
nota spgelana -áfram þar til
betri tæki fengjust, mcð viss-
um lagfæringum áskildum,
og ber að þakka Rafmagns-
eftirlitinu þann skilrting á
málefninu. Borgarlæknir
hefir heldur eklvi hannað
notkun speglanna, hann hefir
átt viðtal við mig um þetta
mál og er mér kunnugt um,
’ aðhann mun athuga cða vera
að atliuga hvort speglar þess-
ir geti verið skaðlegir augum
manna. Það eru því lu*ein ó-
sannindi hjá S. Á. að þessir
aðilar liafi hannað notkun
þessai*a tækja, og ]x>t t liann
segi þetta í sambandi við það
sem hann liefir nú sjálfur
upplýst að hafa ncitað að
nola ]>essi tæki, verður varla
afsakanlegt fyrir hann að af-
vegafæra aðgerðir þessarra
aðilja eða afskipti þeirra af
málinu eins og hér hefir ver-
ið lýst.
i Þá talar S. Á. um útskipun
á fiski frá Bolungavík og fer
þar rangt með.
Er lestun var liafin í Goða-
1V)Ss, var haldinn fundur til
þess að taka ákvörðun í vissu
máli um útflgtning fisksins,
sem fara átti til U.S.A.. Fund
þennan sátu: Fiskábýrgðar-
nefnd, umbjóðendur Sölu-
miðstöðvar liraðfrystihús-
anna og fiskmatsstjóri.
Samkvæmt upplýsingum
hr. yfirmatsmanns Jóhanns
Eiríkssonar Isafirði, 'sigldi
c.s. Goðafoss framhjá Bol-
ungavik vegna þess að veður
og sjór var þannig að ekki
var viðlit að lesta þar fisk.
Skipið lagðist á „Presta-
hugt“ ulanvert við ísafjarð-
arkaupstað, og lá þar þannig
er fundinum var lokið, að
lestun gat hafizt á fiski í það.
Þar sem þá var ennþá ó-
fært í Bolungavik var fiskur-
inn fluttur í bátum frá Bol-
ungavik á „Pi*estabugt“, þar
sem Goðafoss lá. Þá er það
einnig villandi fyrir þá, sem
ekki eru kunnugir þarna, að
Goðafoss leggst cliki að
bryggju í Bolungavik og
verður því aMtaf af skipa þar
út fiski í bátum í það skip.
S. Á. liefir tekið þann kost
að minnast ekki meira á
teikningarnar um vinnufyr-
irkomulag í hraðfrvstihúsum
og játar þar með ósannindi
sin um þær, enda leiðrétti eg
það í minni grein og auk ]>ess
hefir hr. yfirmatsmaður
Magnús Ivr. Magnússon einn-
ig í blöðum bæjarins nú fyrir
noklcru leðirétt ummæli S. Á.
vill nú auðsjáanlega hliðra
sér hjá að lenda i deilum við
M. Kr. M'. cða aðra yfirmats-
meim og cr það mjög skyn-
samlegt af honum sjálfs hans
vegna. M. Kr. M. benli einnig
á ýmislegt, sem S. Á. spurði
um mat á frosnum fiski og
af ofangreindum ástæðum
hefir S. Á. nú kosið að þegja
. um.það, en endurtekur aftpr
að hann hafi ekki séð þá að-
ferð notaða, visast hér til
fyrri ummæla minna um
það.
S. Á. kvartar undan þvi að
eg telji hann vondan mann.
Eg sagði í minni grein, að
til þess að skrifa ærumeið-
andi um annan mann, þyrfti
íllt hugarfar meðan á því
slæði og það held eg mér við,
og eftir því sem S. Á. kann
að skrifa meira af illum um-
•
mælum um mig eða livern
sem er, þá er hann fleiri
stundir með slæmt liugarfar
í annara garð.
Ilafi nú S. Á. i fullri alvöru
áhyggfur af þessum skap-
brestum. sinum, er eina ráðið
að liann endurskoði hugar-
far sitt.
S. Á. er enn að velta því
fyrir sér, livaða sérfræðilega
menntun eg hafi og kemst nú
helzt að þeirri niðurstöðu að
Áki .Takobsson hafi sent mig
til Ameríku og ríkið orðið að
greiða fyrir þá ferð liáar
uppliæðir.
Þelta mál er auðvelt að
upplýsa og skal það gert.
Eg vil aðeins byrja á því
að i byrjun ársins 1943 sýndi
Sölumiðstöð Hraðfrystil'ús-
anna mér það traust að ráða
mig sem eftirlitsmann með
framleiðslu liraðfrystihús-
ana, en þá var ekki komið
mat á framleiðslu þcirra.
Eg starfaði siðan lijá S. H.
við þetta, þar til í júní 1944,
að opinbert mat var sett á
framleiðsluna, en þá setti þá-
verandi atvinnumálaráðherra
Yilhjálmur Þór mig til slarfa
við freðfiskmatið. Á árinu
1945 óskaði eg eftir því við
þáverandi atvinnumálaráð-
herra Áka Jakobsson að mér
væri gefinn kostur á að fara
til U.S.A. og dvelja þar
npkkurn tima, tiL þcss að
kynna sér framleiðslu Banda-
ríkjaiína á hraðfrvstum fiski.
Ástæðan fyrir því að velja
Ameriku var augljós. I fyrsta
lagi stóðu Bandaríkjamenn
og standa enn frcmstir allra
þjóða i frystingu á matvæl-
um, og var þar þvi mest að
læra. í öðru lagi voru þá í
uppsiglingu tilraunir okkar
íslendiga að ná markaði fvr-
ir þessa vöru í U.S.A., og var
þvi vert að kynna sér ýmis-
legt lim framleiðslu þar.
Skýrslu, er eg gerði um
ferð mína, er að finna í 9.—
10. tölubl. Ægis 1945, og er
þar ýmislegt skýrt í fi’vsti-
iðnaði Bandaríkjamanna og
tækjum, er þeir nota við
þessa framleiðslu, einpig
myndir af .vinnutækjum.
Ýmsar ábendingar er að
finna í skýrslunni um hvað
við getum bælt fyrirkomulag
i þessari, framleiðslugrein,
eins og ]>á var áslatt. Kostn-
aðurinn við ferðina hefir
aldrei verið og er ekki neitt
launungarmál og var reikn-
ingurinn fyrir fargjald frá
Islandi til Bandarikjanna og
heim aftur, persónutrygging,
fjögurra mánaða dvöl * i
Bandaríkjunum og ferðir
þar í landi, kr. 22.587.77 —•
tuttugu og tvö þúsund-fimm
hundráð áttatíu og'sjö krón-
ur sjötíu og sjö aurar .—•
— S. Á. segir, að túlkur hafi
verið sendar með mér, en
það eru lirein ósannindi,
enda getur S. Á. og hver sem
er fullvissað sig um það með
því að leila sér upplýsinga í
endurskoðpnardeild fjár-
málaráðuneytisins.
Eg hefi farið nokkurar
ferðir til útlanda vegna em-
hættis míns, en aldrei haft.
túlk eða verið gi’eitt fyrir
túlkun min vegna.
S. Á segir í sinni grein um
þetta mál, að liann sem skatt-
borgari vilji gjarnan fá upp-
lýst livað ferðin hafi kostað
og liefir nú fcngið það.
Þá er hezl að upplýsa S. Á.
einnig um liver lilutur lians
sem skaltborgara sé i greiðslu
þessa kostnaðar við för mína
til U.S.A.
Árið 1946 eru allir skattar
á íslandi samtals krónur
41.532.000.00 — fjörutiu og
fjórar milljónir fimm hundr-
uð þrjátíu og tvö þúsund kr.
samkv. upplýsingum Ilag-
stofu íslands.
Sama ár greiðir S. Á. í
tekjuskatt til rílcisins samkv.
skattskránni kr. 908.00 —
níu hundruð og átta krónur.
— För mín var kostuð af
ríkinu, og þegar kostnaði við
liana er jafnað niður á greidd-
an skatt lil rikis og reiknað
út hvaða hluta af för minni
S. Á. hefir greitt samkvæmt
því, keniur í Ijós að S. Á. hef-
ir greitt kr. 0.49 upp í ferða-
kostnað minn — fjörutiu og
sex aura. — S. Á getur svo
reiknað þetta sjálfur til þess
að fullvissa sig um, að rétt
sé með farið.
Þar sem gera má ráð fyrir,
að S. Á. skrifi mér aftur, get
eg þá ekki ætlast til minna
af honum en að hann nefni
nafn túlksins úr Ameriku-
förinni, og hvað hann féklc
greitt, því að ekki þýðir hon-
um að segja söniu ósannind-
in órbeytt.
Þessi grein mín er loka-
svar til S. Á. af eftirgreind-
um ástæðum:
S. Á. liefir nú sent mér
hlaðagreinar tvisvar sinnum
og liafa rangfærslur hans á
málefninu verið reknar ofan
í Iiann, sumar tvisvar sinn-
um, eða Iiann hefir kosið að
minnast ekki á í síðari grein
það, sem hann hefir talað um
í fyrri og þar með sjálfur
hjálpað mér til að reka sínar
cigin rangfærslur ofan í sjálf-
an sig. Þar sem dæma má af
þessum skrifum lians, er að
ekki sé að vænla annars en
nýrra ósanninda vita menn
orðið um það, svo það er ó-
þarfi fyrir mig að eyða
meiri tíma í að leiðrétta ]>að.
S. .Á. liafði að sjálfsögðu
fvrsta orðið í árásum sínum
á mig, og hann má gjarnan
hafa það siðasta á þessum
forsendum.
Bergsteinn Á. Bergsleinssoi),