Alþýðublaðið - 19.05.1920, Blaðsíða 1
Miðvikudaginn 19. maí
111. tölubl.
Félagsmál 09 framkvæmdir
Síðan Alþýðuflokkurinn hóf starf
■sitt hér á iandi, hefir hann stöð-
ugt sótt fracn. Og fram mun hann
sækja, þó stundum sé þungur
róðurinn. Hreyfingar í þjóðfélags-
skipulagi, eins og sú, sem Alþýðu-
fiokkurinn beitir sér fyrir, eru
seinar að ryðja sér til rúms. Öll
framsókn er erfið. En ef altaf
miðar áfram, aldrei aftur á bak,
þarf enginn að iáta hugfallast.
Gott málefni sigrar altaf að
iokum, og svo mun um þetta.
Margt er það, sem Alþýðu-
Jokkurian hefir færst í fang nú á
seinni árum, og alt miðar það til
góðs, — miðar til eflingar og
styrktar þeirri stétt, sem mesta
þörfina hafði á að eflast. Eg á
hér við verklegar framkvæmdir,
sera teknar haía verið upp, og
stefna að því að hindra það, að
Fétur eða Páll geti notað orku
dagiaunamannsins eins og laga-
lega eign sína. Hindra það, að
daglaunamaðurinn striti á afléts,
íil þess að einhver letingi, sem
varla nennir að stinga höndunum
f vasann — hvað þá að taka þær
upp úr þeim — geti komist á
bað góða íag, að láta lífsnauð-
synjar manna smjúgá gegnum
greipar sínar, og skila ekki aftur
úr greipunum meiru en honum
gott þykir.
Eg á hér auðvitað við hin ó-
eðíilega háu og algerlega óheið-
arlegu milliliðsgjöld, sem margir
á stdðsárunm urðu *vo bráð-
fikntr f.
Mikill hluti af orku okkar verka-
manna gengur í það, að fita
vömbina á landeyðum þessum.
Sum af fyrirtækjum Alþýðuflokks-
ins miða að því, að ráða bót á
þessu. Mikill hluti starfsins stefnir
einnig að því, að gæta réttar
verkamanna og leitast við að
tekjur þeirra séu cokkum vegirm
á hlutÍBlli við útgjöldin.
Það hefir verið mikið verk og
erfitt, að hrinda fyrirtækjum Al-
þýðuflokksins af stað. En það er
ekki síður vandasamt og erfitt,
að halda þeim áfram. Þar má
aldrei undan síga, eftir að farið
er af stað; öllu verður að halda
í horfinu, og stöðugt að sækja
fram.
Og það er það, sem eg vildi
með þessum línum vekja athygli á.
Sá, sém þetta ritar, er töluvert
kunnugur félagsstörfum hér í bæ
og félagslífi yfirleitt, og reynslan
sýnir, að margt, sem hér á að
vinna með samtökum og félags-
skap, fer um koll og hjaðnar.
Hér þarf því árvekni, því
þetta tr alvarlegt mál.
Það er betra að fara ekki af
stað, en að gefast upp á miðri
leið. En hvert er það sker, sem
samstarfið oftast strandar á?
Eg skal reyna að svara því.
Félög erustofnuð. Fundirhaldn-
ir. Mörg eru áhugamálin og margt
þarf að gera. Einhver talar, og
allir eru samþykkir. Nefnd er
kosin og framsögumaður máisins,
formaður nefndarinnar. Nú þarf
margt að athuga, semja reglu-
gerð, breyta lögum, finna ýmsa
menn að má!i, útvega margt og
margt, og störfin kaffæra nefnd-
ina, því allir þurfa að vinna fyrir
sér á daginn, en sófa á nóttunni.
En eitthvað verður að gera.
AUir þurfa að flýta sér. Illa hugs-
uð tillaga er borin upp og sam-
þykt. Alt gengur í flaustri, sem
mest þarf að vanda, og strandar
svo á skeri athugaleysis og óvand-
virkni. Þannig eru nefnda- og fé-
lagsstörf oftast í þessum bæ í
fléstum eða jafnvel öllurn félögum.
Og sama er orðið uppi á ten-
ingnum á löggjafarþingi þióðar-
innar. Þingmennirnir hafa ekki
tíma til að hugsa og semja lögin
— þeir verða að komast heim.
Þetta er veiki punkturinn, og
þessu þart að breyta til batnaðar.
Og því verður breytt til batnaðar
á einn hátt.
Þar sem félagsstarfsemi er orð-
in eins víðtæk og Alþýðuflokks-
ins, er alveg óhjákvæmilegt að
hafa fasta starfsmenn — að minsta
kosti einn, — sem hafa tíma til
að kugsa rækilega um málefnt
flokksins og hrinda þeim í fram-
kvæmd. Alþýðuflokknum er orðið
lífsnauðsyn á þessu.
Það verður að taka málin al-
varlega fyrir, áður en þeim er
hleypt af stað,' Ieggja alt niður
fyrir sér, raða öllu, flokka alt, og
koma svo með þau heilsteypt og
undirbúin á fundinn.
Þetta er að miklu leyti andleg
starfsemi.
Auk þess myndi með þessu
fyrirkomulagi vera unt að leggja
alúð við ýms önnur störf, sem nú
verða að gerast í hjáverkum.
Störf þessa flokks mega ekki fara
í mola fyrir það, að enginn hafi
tíma til að sinna þeim.
Hálfkák er verra en ekkert,
bæði í starfi hugar og handa.
Þess vegna má ekki draga þetta
mál á langinn.
Það er hlutverk Alþýðuflokks-
ins, að ráða þessu máli til lykta.
Takist það vel, þá teldi eg Al-
þýðuflokkinn hafa stigið stórt
framfaraspor.
K.
Að nordan.
Geislastoí'nun hefir nú verið
sett á laggirnar í sambandi við
spítalann á Akureyri. Jónas læknir
Rafnar veitir henni forstöðu. Hann
hefir kynt sér Ijóslækningar er-
lendis.
Berklahælið á Norðurlandi.
Þeir eru ekki áhugalausir Norð-
lendingarnir, einkum Akureyring-
ar, við að safna fé til þessa þarfa
fyrirtækis. Áður hefir verið getið
utxi fjárstuðning ýmissa félaga, og
nú í nýjustu norðanblöðam er