Vísir - 12.06.1950, Blaðsíða 4

1
■ ' •> I H
Mánudaginn 12. júní l'dSO
vflsi m
DAGBLA9
Otgefandi; BLAÐAOTGAFAN VlSIR H/F,
Ritstjórar; Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson,
Skrifstofa. Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Simar Í660 (finun linur).
Lausasala 50 aurar,
Félagsprentsmiðjan hl.
Vöiuvöndun.
Fyrir stríð var íslenzki saltfiskurinn rómaður víða um
lönd fyrir það, live liann væri vandaður að öllum frá-
gangi og þótti einliver bezta vara, sem fáanleg var af því
tagi. Eðlileg aflciðing þessa var sú, að það var litlum
vandkvæðum bundið að selja hann og fá fyrir hann gott
verð. Urðu Islendmgar þó að keppa við dugandi þjóðir,
sem stóðu að mörgu leyti ágætlega að vígi, en íslenzki salt-
íiskurinn seldist vegna gæðanna og það var mergnrinn
málsins. - •
málsins. Framleiðendur voru búnir að vinna honum nafn
með vandvirlmi sinni.
Nú er hinsvegar orðin sú breyting á, að fyrir nokkru
var birt í blöðum og útvarpi aðvörun og leiðbeiningar til
saltfislcframleiðenda um að þeir yrðu að vanda saltfisk-
verkunina meira en undanfarið, þvi að ella yrði erfitt að
kojtna fiskinum í verð. Hér var því annað upp á teningnum
en fýrir stríð. Vöruvöndun Islendinga var með öðrum
orðum orðin lítil sem engin og erfiðleikar á að selja salt-
fiskinn, cf bann væri ekki betur úr garði gerður en raun
er á. Hið góða orð,.sem fór af íslenzka fiskinum, var
því að hverfa og aðstaða okkar í samkeppninni A'ið þær
þjóðir, scm lijóða sömu vöru orðin þeim mun lakari. Það
þarf ekki að bjóða lélega vöru oft eða lcngi til þess að
Iiún falli í verði eða verði óseljanleg, þegar kaupendur
geta snúið sér til annarra, er liafa sömu vöni á boðstólum
og hafa í engu kastað höndunum til framleiðslunnar
frekar en áðnr. Saltfiskur Dana og Norðmanna mun til
dæmis vera með hinum sömu gæðum og fyrir stríðið.
Þá stóðum við vel að vigi. Nú gegnir öðru máli og ef hér
verður ekki breyting á, erum við að gefa þessum keppni-
nautum okkar markaði, sem við gætum búið að og haft
mikið gagn af.
Það tekur langan tíma að vinna sér orð fyrir góða
framleiðslu á heimsmafkaðinum. Það kostar ára og jafnvel
áratuga árvekni og aðgæzlu þeirra, sem að framleiðslunni
vinna —- allra sem að henni vinna. Þeir, sém vilja geta
sér orð fyrir vöruvöndun verða að sætta sig við að láta
aðra um þær atvinnugreinar, seni gefa skjóttekinn gróða.
En það er létt vcrk að gera slíkan orðstír að engu. Það
þarf ekki að senda héðan marga saltfiskfarma til Suður-
landa til þess að sannfæra kaupendur þar um að betri
fiskur fáist annars staðar. Þess vegna er það þung ábyrgð,
sem þeir bera, er haga ekki framleiðslu sinni svo að hún
standist lcröfur hinna vandlátustu.
Menn eru vongóður um saltfisksöluna. Vohandi stafar
það af því, að þau varnaðarorð, sem þeir, er mest eiga
um þetta að fjálla, hafi borið árangur og fiskverkunin fari
batnandi. Það væri óskandi. En sé svo ekki, þá er ekki
um annað að ræða en að hið opinbera taki sig til og setji
noklcur yiðurlög, ef vöruvöndunin er ekki eins og skyldi.
Tryggir, góðir inarkaðir eru meira virði en svo, að við
eftirlit með vörúvöndun megi beita vettlingafökum.
Þurikhús fyrii saltfisk.
fférfræðingar þeir, sem hér voru nýlega á vegum Marshall-
** aðstoðarinnar, til að leiðbema um bætta framleiðslu-
hætti i frystiliúsum, lcváðu upp þann úrskurð, að þótt
inargt góðra véla væri í frystihúsum hér, væri þó sá galli
á þeim, að þau væru of lítil. Bétra væri að hafa þau færri
og stærri. Þar töluðu menn, scm þekkingu hafa á þessu
og allir vita lílca, að stórar verksmiðjur borga sig betur en
smáar. Nú er sem óðast verið að koma upp þurrkhúsum
yrir saltfiskhm — sólþurrkun borgar sig ekki með því
kauplagi sem hér er. Þá vaknar sú spurning, hvort hér
verði ekki of margt smárra þurrkhúsa, svo að tilkostn-
nðiu- verði óþarflega hár. Þetta er mál, sem sjálfsagt er
að athuga, áður en lengra er haldið. Þótt það yrði kostn-
aðarsamt í uppliafi að lcoma upp stórum húsum, mun það
borga sig, er til iengdar lætur.
0
S.Í.K.
Hvert sœti í Austurbœjar-
bíó var Skipað í fyrsta sam-
söng SambancLs íslenzkra
karlakóra á föstudagskvöld-
ið var, og var petta hin ágœt-
asta skemmtun, eins og við
var að búast með svo mörg-
um frábærum raddmönnum.
Sjö kórar sungu þarna
nokkur lög hver, en þeir voru
Karlakór Akureyra, söngstj.
Áskell Jónsson, Fóstbræður,
söngstjóri Jón Halldórsson,
Geysir, söngstjóri Ingimund
ur Árnason, Karlakór Rvík-
ur, söngStjóri Sigurður Þórð-
arson, Svanir, söngstjóri
Geirlaugur Árnason, Vísir,
söngstjóri Þormóður Eyjólfs
son og Þrestir undir stjóm
Ragnars Björnssonar.
Allir hlutu kórarnir mikið
lof þakklátra áheyrenda og
söngstjórunum öllum bár-
ust blómvendir.
En mikilfenglegast þótti,
er kórarnir allir skipuðu sér
í hvirfing á söngpallinum,
um 250 menn, og sungu sam-
an í voldugum landskór,
undir stjóm Jóns Halldórs-
sonar, Sigurðar Þórðarson-
ar, Ingimundar Árnasonar
og Þormóðs Eyjólfssonar. Var
þá líkast því, sem væri leik-
ið á risavaxið, en hljómþýtt
orgel, og náði hrifning áheyr
enda þá hámarki. Að lokum
söng landskórinn Þjóðsöng-
inn og var þaö eftirminnileg
stund.
Óþarft er að taka fram, að
samsöngur þessi var með
glæsibrag- og Sambandi ísl.
karlakóra til sóma og áheyr-
endum til hinnar mestu á-
nægju.
Bríiðkaupi Figaros
verður frumsýning í kvöld.
Ef allt fer að óskum
verða sýningar 5—6. Sænski
söngflokkurinn verður liér
til 20. júni. Meðal Svíanna
eru margir lielztu og revnd-
ustu söngvarar sænsku óper-
unnar. Með söngflokknum
kom einnig hljómsveitar-
stjórinn Kurt Bendix, sem er
af þýzkum ættum, en er
sænskur rikisborgarí.
Kostnaðurinn við söngför
þessa hingað verður minni en
ætla mættí, þvi óperusöngv-
ararnir munu syngja ókeyp-
is, en annan kostnað verður
Þjóðleikhúsið að greiða. Til
þess að standast þessi út-
gjöld verða miðar að óperu-
kvöldunum seldir nokkuru
liærra vérði en að vcnjuleg-
um leiksýningum.
Flokkur sænskra óperu-
söngmanna kom hingað síð-
astl. laugardag, en ' flökkur
þessi ætlar að leika söngleik-
inn „Brúðkaup Figarós“ eftir
Mozart í Þjóðleikhúsinu og
Hraði Ijóssins.
Sænskur visindamaður
hefir lcomizt að þvi, að hraði
ljóssins sé raunveruléga 17
km. meiri á sékúndu, en áður
hefir verið talið. Hann hefir
verið talinn 300,000 km. á
sek.

Brunarústirnar
við Kirkjustræti-
jp_vrir rurnu ári síöan var á þaö
minnst hér i þessum pistl-
úm, og sjálfsagt víöar, aö fjar-
lægja bæri hiö skjótasta hinar
leiöu minjar stórbrunans á
gatnamótum Tjarnargötu og
Kirkjustrætis-
.Brúnarástir þessar eru til
hiruiar mestu vansæmdar, og
hrópandi ásökun um hirönleysi
og smekkleysi- Ber taíarlaust aö
krefjast þess, aö þessi ummerki
eyöileggingarinnar veröi fjar-
lægö, og lóöin lagfærö.
*
j^jér er kunnugt um þaö„ aö
einhverjar umleitanir hafa
lengi veriö á döfinni um ttpp-
byggingu aö nýju á þessum
staö, eöa öllu heldur enclur-
hygging í sömu mynd og áöur
var, — úr timbri.
Mún liöiö ár siöan þyggitjg-
arnefnd bæjarins felldi umsókn
þessa eínis. bæöi vegna þess
efniviöar, sem byggja átti úr,
svo og vegna annarra ákvæöa
byggingarsamþykktarinnar. F.n
megin ás.tæöan einnig sú, aö
verulegur hluti húslóðarinnar á
þessum gatnamómm. á aö falía
undir breikkun Tjarnargötunn-
ar, og ber því hænnm aö tryggja
sér lóöina í þeim tilgangi.
•Jjóniö sem eigendur hússins
haía oröiö fyrir, er aö sjálí-
sögöu verulegt, einkum aö því
er snertir atvinnurekstur og árö
af byggingu á jafn glæsilegum
staö í ltjarta bæjarins. En lik-
legt má telja að þann skaöa
megi aö mestu bæta ef úr samn-
ingum yröi viö Reykjavikurbæ
um kattp á lóöinni- A. m- k. er
eignin litiö aröberandi í því ó-
fremdarástandi, sem hún nú er
í, og litil líkindi til fjárfesting-
arleyfa um endurbyggingu, eins
og málum er komiö-
*
giffeiöastæöi j miðbænum er
hiö mesta vandamál og þarf
eigi aö fara um þaö mörgilm
oröum. I.óöirnar tvær viö
Kirkjustræti, sem urðu fyrir
sama tjóui, væri vel unt að pota
sem bílastæöi, líkt og þar senr
Hótel ísland stóö á sínum tíma.
Yæri þaö góð bráðabirgöalausn
þar til götubreikkun Tjarnar-
götu kæmi til franikvæmda, og
tækifæri yröi til endurbvgging-
ar skv. því, sem skipulagið ger-
ir ráð fyrir.
En undir öllum kringum-
.stæöum veröa brunarústirnar á
hornlóöinni aö hverfa úr bæj-
armyndinni. Þaö má ekki lengur
dragast.
*
Lögregla, „ljósbrot“
og umferð.
jjjftir að götuljósiu komú til
sögunnar, hefir lögreglan
reynt aö fylgja því vel eftir. aö
bifreiðar tækju tillit til ljós-
merkja, og hafa veriö haröir í
horn aö taka ef út af hefir ver-
iö brugiiiö. Enginn, sem villst
hefir inn á götu eftir aö rauöa |
ljósiö er komiö, he-fir sloppiö
við 200 krónu sekt til sakadóm-
arans,------þ. e. a- s. ef lög-
reglau hefir veriö einhverssfað-
ar nálægt. Engar áfsakanir eru
til greina teknar, og dómarinn
ó syei gj a n 1 egu r.
jjaö er hinsvegar vitað, aö
nökkur misbrestur er á þvi.
aö lögregla sé aö staöaldri á
veröi viö hin tekjusælu gatna-
mót hinna marglitu ágætu ljósa,
og márgur sleppur þar fyrir
litiö.
En eitt er þaö. sem er of á-
berandi í fari hinna sívakandi
varöa réttvísinnar, og þaö er
hiö algjöra afskiptaleýsi þeirra
af umferö.arbropun gangandi
íólks. f'vi leyfist aö þyer-
brjóta umferðarreglurnar aug-
liti 'til áuglits viö lögregluna, —
— og gengur stúndum Ijeint—í
fangið á þeim, Uþþlýst hinu
rauöa ljósi-
Þetta nær ekki nokktirri átt-
Fólk lærir aldrei umferöar-
menningu, ef því er ekki einu
sinni bent á þýöingu hennar í
íuflri vinsemd, aö ekki sé talaö
um fjársektir eins og á sér staö
um akandi ljósbrjóta.
Þaö er hreint ekki nóg að ein-
blína á bifreiðarnar, þy^stund-
um er það einmitt hiö gangandi.
fólk, sem veröur Abein orsök
þess, aö bifreiöastjórinn missir
sjónar á ljósmerkjunum-
í{:
Vanliirtir garðar-
J aprílmánuöi 11949 benti eg á
þaö, aö gleymst heföi aö
ganga svo setit bæri frá görö-
um sunnan viö fjölbýlishús þau,
er bærinn lét á sínum tíma reisa
á Melumim. Ennþá helzt þetta
ófremdarástand, og viröast
engar áætlanir á döfinni til úr-
bóta.
Þaö er vissulega illa fariö.
Húsin eru hin myndarlegustu,
og vcl frá gengin, en húsagarö-
urinn til hörmimgár- Sennilega
vantar einhvern ákveöinn aÖila
til þess aö ráöast í framkvæntd-
ir, því eigendurnir eru margir
-----en þvi í ósköpunum mynd-
ar fólkiö ekki meö sér einhver
samtiik um aögeröir? Nú er
korttiö fjóröa áriö síðan liusin
vprit gerö. en garöarnir ennþá
moldarflög ein.
*
Er þetta því meir áberandi,
sem r’étt andspæús viö ITring-
braút er nú eitthver íegursti og
Itezt hirti blóma- qg skrúögarö-
ttr bæjarins, en það er viö Elli-
heimiliö. Er til of mikils mælst,
aö íbúar Melahúsanna láti a- m-
k. setja grasflögur á blettiun
sinn.nú á þessit sutnri?