Vísir - 29.09.1950, Blaðsíða 4
Föstudaginn 29. septeinber 1950
DAGBLXS
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Harstemrt EálMsob
Skriístofa Austurstræti 7,
Dtgefandi: BLAÐADTGAFAN VISIR HZE
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm
Lausasala 60 aurar.
Félagsprentsmiðiaa
SOdveiðar og nppdráttarsýkL
CJíldargengd virðist óvenjumikil í Faxaflóa og raunar við
suðurströnd landsins alla. Síld hefur veiðst um allan
í'lóann utanverðan, jafnt í Jökuldjúpum sem í Garðssjón-
um. Veitt hefur verið nægjanlegt magn af beitusíld fyrir
vetrarvertíðina alla, en auk þess mun hafa verið saltað
i tæplega fimmtíu þúsund tunnur og er það valin síld, sem
talin er jafngildi Norðurlandssíldarinnar. Auðsætt er að
slík síldveiði skapar allverulegar og óvæntai* tekjur fyrir
þjóðarbúið, en ef miðað er við hcildarþörfina, verður
ekki annað sagt, en að litlu verður Vöggur feginn, og ber
þó sízt að vanþakka þau gæðin, sem berast að ströndum
landsins og nýtt eru af dugandi og athafnasömum höndum
og nútíma tækni.
Tvo siðustu dagana hefur ekki gefið á sjóinn sökum
veðurofsa, en sjómenn telja nú síldarlegt víða, og marka
það meðal annars á því, að í Flóanum utanverðum er nú
mikil hvala- og hnísuvaða, auk þess sem beinhákarlar
bylta sér í síldartorfunum. Jafnframt her það við, sem er
sjaldgæft hér syðra, að þéttar sildartorfur sjást vaða,
þannig að sjómenn telja að herpinótaveiði gæti komið til
greina, en. meðan reynslan er ekki fyrir hendi, verður
heldur engu um árangurinn spáð í þeim efnum.
Gætinn og glöggur maður, Ingvar skipstjóri Pálmason,
sem stondað hefur síldveiðar um margra ára skeið og
fyrstur varð til að veiða Hvalfjarðarsíld hér á árunum,
telur að mikil áta hafi þegar horist hér inn í sundin og
jafpframt nökkuð af síli, en af því dregur Iiann þá álykt-
nn, að ekki 'verði talið ósennilegt að síldin slái sér inn í
Flóann. Nokkuð veltur þetta þó á straumum og vindátt.
Stillur hafa ríkt að undanförnu þar til nú síðustu dagana,
er vindátt hefur verið talin lieppileg fyrir göngu síldar
i Flóann innanverðan. Munu hátar vafalaust leita fyrir sér,
þótt síldarleitarskipið Fanney sé ekki tiltækt, með því að
verið er að húa hana nýjum tækjum, sem líkleg eru til
betri árangurs af leit hennar, en orðinn er til þessa.
\
Fari nú svo að verulegt síldarmagn veiðist í Flóanum,
eða fjörðunum liér í grend við höfuðstaðinn, munu verk-
smiðjur þær lcoma að góðum notum, sem reistar hafa
verið víða hér við Flóann, og mun þá hækka hagur lysti-
snekkjunnar Hærings, sem lcngi hefur heitt þrásetu innan
hafnárinnar. Síldin er í háu verði og síldarafurðir liækk-
andi á erlendum markaði og mjög eftirsóttar. Má telja
sennilegt að markaður verði nægur fyrir allt það magn,
sem við getum framleitt, þótt öllum tækjum verði beitt við
veiðar og nýtingu síldarinnar, sem við höfum tök á. Veið-
arnar myndu rétta við hag bátaflotans, ef næg veiðarfæri
oru fyrir hendi, en á því hefur orðið misbrestur, sem oftast
aður er á hefur þurft að halda.
En það er óloft í þjóðarbúinu, og þótt þjóðin öll hefði
munninn fullan af síldarmjöli, gæti hún ekki blásið því
burt. Meðan aflasælustu og stærstu framleiðslutækin, —-
nýsköpunártogararnir liggja bundnir við hafnargarða er
þjóðin haldin slíkri uppdráttarsýki, að síldarmjölið eilt
nægm ekki til næringar né varanlegs hata. Fiskmarkaður
er nú góður og öruggur í Bretlandi, en þess má vænta að
við getum búið að honum yfir vetrarmánuðina. Hagur
likisbúsins og þjóðafhúsins er nú þannig, að hvorugt má
við áföllum. Þær stéttir, sem skcrast úr leik er framleiða
jjarf til kaupa á lífsnauðsynjum, — sem kaupa verður í
oindaga, — eiga sannarlega engar þakkir skilið af alrnenn-
Ings hálfu og allra sízt verðlaun. Togaraverkfallið og öll
sú deila er sýki er þjóðin tók á stríðsárunum og hefur enn
ekki læknast af. Við gjöldum nú fyrir þær syndir sem
<lrýgðar voru þá í sæluvímu pengingaflóðsins, er þjóðin
var svo gerspillt, að jafnvel kommúnistar byltu sér í æðstu
valdastöðum. Nú súpum við af því seyðið, og er engan
Jun að saka, nema allan almenning, sem sá ekki framar
ien nef hans náði í tilveru hversdagsleikans.
Radíómiðunarstöðvar í
Vestmannaeyjum og á
Skipbrotsmannaskýllð á Faxa-
skeri fulSgert.
Stjórn Slysavarnafélags
íslands er ákveðin í að kosta
uppsetningu á radiomiðunar-
stöðvum bæði á Stórhöfða í
Vestmannaeyjum og á Garð-
skaga, ef samkomulag næst
um þetta við Landsímastjórn-
ina og Vitamálastjórnina,
sem góðar vonir standa til
um.
Er hcr um að ræða mikið
og margra ára áhugamál sjó-
manna og slysavarnadeilda á
viðkqmandi svæðum.
Slarfræksla radiomiðunar-
stöðvar á Akranesi liefir sýnt
og sannað öryggi þeirrar
starfrækslu fyrir fiskibáta,
er Ieita verða lands í hvernig
veðri sem er.
Frú Guðrún Jónasson
form. kvennadeildar Slysa-
varnafélags Islands liefir til-
lcynnt fyrir hönd kvenna-
deildarinnar að deildin vilji
kosta úppselningu tækjanna
á Garðskaga pg hefir stjórn
Slysavarnafélagsins tekið þvi
hoði með þökkum.
Er skrifstofustjóri Slysa-
vafnafélagsins var í Vest-
mannaeyjum fyrir skömmu
gerði liann sér sérstakt er-
indi til að athuga möguleika
á þvi að koma fyrir radio-
miðunarstöð á vitavarðarbú-
staðnum á Stórliöfða, cn bæði
vitavörðurinn og vitamála-
stjórinn eru þessu rnáli
hlýnntir.
Er nú jjess að vænta að
þessar þýðingarmiklu örygg-
isframkvæmdir geti orðið nú
á næstunni.
Skipbrotsmannaskýlið
á Faxaskeri.
Lokið er að fulln við'býgg-
i ngu skipbro tsmannaskýlis-
ins á Faxaskeri i Vestmanna-
eyjiim og búið að ganga frái
öllum útbúnaði i það. Skýlið
cr steinsteypt, 4x4 metrar að'
ummáli og 2.6 metrar á hæð.
í ráði er að byggja vita í þaki1
skýlisins. '
Félag skókaupmanna í
Reykjavík liefir aflxent Slysa-
varnafélagi Islands sjóstígvél
að gjöfífyrir skipbrotsmanna- j
skýlið í Faxaskeri og enn- j
frcmur skófatnað fyrir annað
skýli.
Þá hefir Ullarverksmiðjan
Framtíðin í Reykjayík gefið
Slysavarnaféiaginu ullarnær-»
fatnað fyrir Faxaskersskýlið. j
Helicopterbjörgunarvél.
Slysavarnafélaginu er stöð-
ugt að berast gjafir til kaupa
á Helicoptervél, síðasta gjöf-
in er frá Slysavarnadeildinni
„Hafrún“, ' Eskifirði, kr.
1000.00.
Handsnúinn neyðarsendir
(Tlie Gibson girl).
Slysavarnafélagið óskar að
vekja eftirtekt skipstjórnar-
manna og flugferðaeftirlits-
ins á liinum heppilegu hand-
snúpu neyðarsendunx eins og
þeim er varð til að bjarga á-
liöfninni af „Geysi“, en lýs-
ingu á þeim nxeð mynd er að
finna 1 síðustu Árbók Slysa-
varnafélagsins. Nú inuuu að-
eins millilanda fl ugvélarnar
vera xitbxmar þessum tækj-
um, en þau eru jafn nauð-
synleg fyrir aðrar flugvélar
.sem og björgunarbáta skipa
og srnærri fiskibáta, sem og
alla er ferðast i óbyggðum
eða á hafi úli.
Varizt hættulegar
sprengjur á víðavangi.
Laugardaginn 16. sept.
lcom Önundur Jósepsson að'
5 börmirn sem voru að leika
sér að sprengju i Káranesi
við Skerjafjörð þannig að
sum þeirra lágu yfir lienni pg
voru að slá steinum i Iiana.
Litlu munaði að þarna yrði
stórslys, er þyí full ástæða til
þess að aðvara bæði unga pg
gamla, sem finna slilc morð-
tól að afhenda þau næsta
vfirvaldi senx næst í.
Þessi sprengja var aflient
lögreglunni í Reylcjavik og
var liún fullvirk.
Gólfteppi
Hqfum verið beðnir að
selja nokkur notuð gólf-
teppi.
Gólfteppagerðin
Barónsstíg-Skúlagötu.
PÍANÓ
óskast til leigu. sUppl. í
síma 81951.
Stúlka
óskast í
á telpur 10-14 ára.
Þriðjudagsmorguninn síð-
astliðinn grúfði' annarlegt
rökkur yfir liöfuðstaðnum.
Vekjaraklukkan hringdi ó-
lundarlega í eyrað á manni
kl. 7.30 eins og venjulega.
„Þetta getur varla staðizt“,
hugsuðu sumir, „það getur
ekki verið orðið svona fram
orðið- Klukkan hlýtur að
vera vitlaus.“
Og svo sannreyndu menn, aö
klukkan var sanxt arjðin svona
niargt, og þó var þetta óhugn-
a,nlega rökkur líkast því, sem
það er svartast í skammdeginu.
og þó ekki- Einhver dularfull
lithrigði voru þar.na á ferðinni,
einhver gulleit eða jaínvel
brúnleit slikja, sem kom ókunn-
uglega fyrir. Og svo hélzt þessi
furöulegi bjarmi fram eftir
morgninum- Á skrifstofum
blaðanna stanzaöi síminn varla
vegna fyrirspurna írá fólki úti
um bæ. Allir vildu yita, hverju
þetta sætti, og eklci vissi eg
meira en aSrir. Ólíklegusu tiT
gátur voru á lofti, allt frá.leyui-
legum atómtilraunum einhvers |
staðar út í heimi. til eidgosa á ■
Filippseyjixm ■ og skógarelda í|
Kanada. Ög; þetta var ekki baraj
hér í Reykjavík, heldur uröu
menn einnig varir viö undar-
legan bjarrna eða rokkur á
Norðurlöndum og á Bretlands-
eyjum.
:jc
Engin : fullnægjandi skýr-
ing fékkst á þessu, en ef til
vill var það undarlegasta við
þetta allt saman, að engum
tve.im .mqnnum, sem um
þetta töluðu, har sarnan urn,
íivernig rökkurbirta þessi
hefði verið. Blaðafregnir
sögðu frá „bláum sólum“ á
Bretlandi, og hér í Austur-
stræti var birtan gul, græn,
rauð og brún eða einhver af-
brigði af þessu öllu saman-
*
Þaö getur því stundum veriö
erfitt aö trúa framburði „vitna“.
011 sáum viö hið sama þenna
undarlega þriö j udagsmorgun,
en sennilega höfum' viö jafn-
rnargar skoðanir á litnum og
ástæðunum fyrir þessum órann-
sakanlegu tiltektum náttúr-
unnar. Þetta rninnir mig á ann-
aö og næsta óskylt fyrirbæri.
Þaö er þegar rnenn eru beðnir
að lýsa því, hvernig einhver
tiltekinn maöur í morömáli,
skulum viö segja, hafi yeriö
klæddur- Einn fullyröir, _aö
liann liaíi verið meö baröastór-
an hatt, í gráum frakka, annar
segir liaiiti hafa verið hatlaus-
an á brúnum jakka,; þriðji, að
hanri hafi verið með „derliúfú’
og svo framvegis.
'l'
Einn gárungi hringdi tii
mín og sagðist hafa skýring-
una á birtunni eða rökkrinu
á þriðjudagsmorguninn á
reiðum höndum. Hún var
þessi: Þetta var „reykurinm
af friðarpípu Jakobs Maliks,
aðalfulltrúa Rússa á þingi
Sameinuðu þjóðanna“. Þá
segjum við það.----ThS.