Vísir - 29.09.1950, Blaðsíða 5

Föstudaginn 29. scpteinber 19'»0
VISIR
5
Þegar peningur er í aðra
a
/■ s
Habbað við Sigríði í Bratt-
hoBti, sem enn gengur að
siætti, þótt áttræð sé.
Þegar eg var á leið heim
með GuIIfossi fyrir tæpum
])iem yikum, stakk Lárus
Ottesen vinur minn upp á því,
að eg kæmi með sér austur að
Brattholti. Sagði hann, að þar
byggi sú kona, sem hann
vissi íslenzkasta allra núlif-
andi íslendinga.
Aldrei verður sagt með
neinni vissu, hver sé íslenzk-
asti íslendingurinn. en eg á
bágt með að liugsa mér dýpri,
þróttmeiri og innilegri átt-
hagaást en eg þóttist skynja
í viðrpeðum mínum við Sig-
ríði.
Stendur áttræð
við slátt.
Yið Lárus fóruin með á-
ætlunarbíl að Geysi, en þaðan
ók Sigurður Greipsson okkur
í jeppa að Brattholti. Komið
var undir kvöld, þegar við
nálguðumst Bratlholt, en við
sáum þó tvær manneskjur að
slætli skammt frá Brattholts-
bænum. Þetta reyndust vera
Sigríður og fósturhróðir henn
ar, Einar, sem er maður á
bezta aklri, ,en Sigríður
stendur nu á áttræðu. Flest
fólk er farið að gefa sig við
sláttinn, þegar það er komið
lun áttrætt en Sigríður sveifl-
aði orfinu sínu léttilega í fal-
legum skáraslætti og ekki
föilaðist lienni að hrýna, ,því
að vel beit skozki Ijárinn
hennar, sem liún var svo góð
að lofa mér að reyna, þegar
hún lieyrði, að.eg liqfði dyalið
erlendis árum saman og ekki
átt kost á því að -taka í ís-
lenzkt orf. ,
Brottförin
boðuð.
Þcgar eg var búinn að
svala . mestu sláttarlöngun-
inni, huðu fóstursystkinin
okkur í baðstofu og var okk-
ur brátt gætt á ágætu kaffi,
meðan íahð barst að þörfum
lands og lýðs, náttúrufegurð
og náttúrufriðun.
Þannig stóð á fyrir Einari
i Brattholti, að hann varð að
skreppa frá um stundarsakir,
en Lárus Ottesen varð, nauð-
ugur viljugur, að heiða á
mér, þvi að aulc okkar voru
tékknesk hjón með í förinni
og hafði Sigurður Greipsson
sýnt þeim Gullfoss meðan
við þágum, beina í Brattholti.
Þótt. þessum hjónum sé vafa-
laust flest vel gefið, fannst
þeim margt annað skemmti-
Iegra en að bíða úti í köldum
jeppa meðan íslenzkur blaða-
maður ræddi við einhverja
gamla könu, sem þau þekktu
ekki, um eitlhvað, sem þau
skildu ekki, Vai’ð :það .úr.
eg kvaddi og’ fór út á veg,
reiðubúin til að alca aftur til
Gevsis.
Þegar eg var um það bil að
leggja af stað í jeppanum,
kom okkur Lárusi og Sig-
urði saman um, að hér væri
eg að yfirgcfa einhverja sér-
stæðustu persónu, sem nú er
uppi á íslandi, eftir alltof
stuttar viðræður. Eftir eigi
alllanga yfirvegun, ákvað eg
að liverfa lieim að Brattliolti
aftur og ræða frekar við
hana.
Gamla konaii varð að sinna
búverkum síuum, því að eng-
in stúlka er á lieimilinu til
þess að hjálpa henm. Leið
okkar lá því brátt í f jósið og
nieðan Sigríður mjólkaði,
ræddum við um landið okk-
ar og þá menningu, sem á
rætur sínar í gróðurmagni
íslenzkra sveita, . þar sem
grasið er grænna en í .nokkru
öðru landi, sem eg hef augum
litið. Ilandtök gömlu kon-
unnar voru róleg og örugg,
mjólkin freyddi jafnt og iþétt
í skjóluna og myndaði þetta
sefandi hljóð, sem eg inundi
svo vel eftir frá því eg var
pínulítill angi og sat á skemli
við lilið mömmu, meðan hún
var að mjólka. Rammíslenzk
orð og orðasambönd, sem
liöfðu sokkið í djúp meðvit-
ndarinnar, ruddust inn á
blikflöt sálarlífsins og mvnd-
uðu hljómmyndir í húmi
haustkyrrðarinnar.
Vildi kaupa
Gullfoss.
Sigríður í Brattholti er
engin sporakona, liún fetar
eklci og 'hefir aldrei gcrt sér
far um að feta annarra
brautir livorki í orði né at-
höfnum. Sjólf komst hún
þannig að oi’ði:
„Eg hef alla ævi verið ein-
ræningi og ólán, þvi að mér
hefir fundizt svo margt öðru-
visi cn öðrum.“
En hvað hefir Sigríði þá
fundizt öðru vísi en öðrum?
Hún hefir lagt meiri áherzlu
á að vernda landið en al-
meunt ei’, enda á -.hún kvn til
þess. Þegar enskur maður
bauð Tómasi föður liennar
50 þúsund gullpeninga fyrir
Gullfoss, þá neitaði gamli
maðurinn að selja. Hversu
mai’gir hefðu ekki selt þessa
vatnsdropa á þeim ámm fyr-
ir þrjátíu silfur.peninga?
Sigríði hefir þótt yænt um
fossinn sinn, ekki síður en
föður hennar, en það er ugg-
ur í henni hvaö framtíð
þessa glæsta foss snertir.
Hún óttast, að einhver öfl,
sem eru aUiíi íegui’ðarsl.ynj
un og framsýni sterkari, eigi
eítir að eyðileggja Gullfoss. ’
Eg hénti henni á, að eg tryðij
því trauðla, að til væru svo
andlega volaðir menn á Is- (
landi, að þeim dytti í ,liug að
granda Gullfossi, en þá sagði)
Sigriðiir: „Þegar peningur er
f aðra liönd, fellur ský á
augað“.
Skilningslausir
menn.
„Þú gctur ekki gert þér i
hugarlund,“ liélt Sigríður á-
fram, „hversu gersneytt
skilningi suint fólk er á feg-
urð fossa og fjalla, — jafnvel
himininn er sumum dulræð
eða algerlega lokuð bók.
„Hvað er þetta langa og
liyíta, sem er yfir manni þcg-
ar niaður stendur við Gull-
foss?“ lief eg heyrt suma
spyrja. Suint fólk eyðileggur
undur jarðar af óvitaskap
eða einliverri annarri vit-
leysu, sem eg skil ekki. Ofan
við Gullfoss er móbergs-
steinn, kringum steininn var
allt blátt af eyrarrósum, en
nú.er fólk búið að rífa hverja
einustu i’ós upp með rótum,
svo að hláu blómin eru liorf-
in að fullu og öllu. Mér er
svona verknaður óskiljan- j
legur en því veldur vafalaust,
að eg nýt mín hvergi al-
mcnnilega nema úti í náttúr-
unni.
Frá því eg var óviti liefi eg’
verið barn náttúrnnnar.
Tveggja til þriggja ára göm-
ul skreið eg ,á milli fóta
ótemju, sem enginn réð við,
en hesturinn gerði mér aldi’ci
mein. Mér liefir alltaf þótt
vænt um blessaðar skepn-
iii’uar og verð að viðurkenna,
að við lá, að eg hæri hatur til
hrossasalanna, sem vildu
hestána okkar til annarra
landa. Það er að niínum dómi'
ólán að láta skepnurnar sin-
ar ganga kaupum og sölum.
Þótt kýrnar mínar geti ekki
talað við mig mannamáli, er
eg sannfærð um, að þær
kenna til engu síður en eg
og þú, þótt við gelum ekki
mælt tilfinningastyrkþeirra.“
Glæstur
fulltrúi.
Klukk' ustundirnar liðu
fljótt í náivst Sigríðar í
Brattholti og ekki spillti það
til, að Einar kom lieim þeg-
ar hann hafði rekið erindi
sitt. Einar cr ehm þeirra
skarpgreindustu manna, sem
eg heli átt tal við. Þótt bað-
slofan hans sé ekki nema í
mcðallagi stór, hefi eg .«;ia
an kynnzt víðfeðmara hug-
skyggni lijá nokkrum mannL1
Klukkan eitt sendi Sigurð-
ur Greipsson eftir mér. Þeg-’
ar eg kvaddi Sigriði var mér!
Ijóst, að eg var að kveðja1
glæstan fulltrúa þeirra tínia.!
þegar íslendingar voru að:
rétta úr aldakútnum. Full-J
trúa, sem vann og vinnur
hörðum liöndum. Fegurra
fordæmi cn ættjarðarást og
atorku Sigríðar í Brattliolti
hygg eg að vandfunílið sé á
gamla Fróni.
Ólafur Gunnarsson
frá Vík í Lóni.
Til leigu
4 herbergi í risi.
Mætti elda í einu. Sími
5192.
I.O.G.T.
MINNIN G ARS JÓÐUR
SIGRÍÐAR
HALLDÓRSDÓTTUR
Skemmtun
í G.T.-húsinu í kvöld
kl. 8,30.
Ræða: Jón Gunnlaugsson
fulltrúi.
Upplestur: Anna Stína
Gamanvisur:
Alfreð Andrésson leik-
ari.
Einsöngur: Guðmundur
Jónsson söngvari.
D A N S
Aðgöngumiðar við inn-
ganginn.
Nefndin.
Stúlka óskast.
Upplýsingar í dag.
Tóhaksbúðin
Austurstræti 1.
Fallegur
fermingarkjóll
með undirkjól til sölu.
Sími 5527.
Afgreiðslustúlka
óskast
Sti'ilka vön afgreiðslu-
störfum óskast. Gott kaup.
Fæði og herbergi fyrir
liendi.
Uppl. í
Matbarnum, Lækjargötu 6
milli kl, 7—8 e.li.
Barnavinafjélagið Sumargjöf
Fyrstu dagana í o!
Icóli í Drafnarborg vi<
sóknrm i ,skrifstofu
iaga. Síini G479.
r verður opnaður nýr leik-
rafnarstíg. — Tekið á móti
•’sins, Hverfisgðtu 12, .næstu
Stúlka
óskast til éldhússtarfa.
Veitingahúsið Vega
Skólavöi’ðustíg 3.
Sími 2423S^

M.s. Dronning ’
Alexandrine
fer til Færeyja og Kaup-
mannahafnar á morgun
(laugardag). Tekið á móti
flutningi í dag.
Skipaafgreiðsla Jes Zimsen
Erlendur Pétursson.
Góð slúika
óskast til húsverka.
Uppl. Barmahlíð 2, niðri.
naiumjot
vön saumaskap, óskast
strax. Létt vinna. Gott
kaup.
Gólfteppagerðin
Stúlka óskast
Café Höll
Austurstræti 3, sími 1016.
Straujárn
Rafmagns-
straujárn
Straubretti
Þvottabretti
Þvottasnúrur

á
RtYHJAVÍK