Vísir - 09.05.1952, Síða 5

Föstudaginn 9. maí 1952
V I S I R
Reykvíkingar spara kartöflukaup fyrir
milljónir árlega með eigin framleiðslu.
ntattB't'íkðhraautuB' telnr htttj-
'nfjténtjtM bte/arlttntisins ésttszn-
tjjgamtt otj óhagkvœma eins otj
hún er nú.
í viðtali, sem Vísir hefir átt
við E. B. Malmquist, ræktunar-
ráðunaut Reykjavíkur, skýrði
hann frá því, að um 3000 fjöl-
skyldur eða einstaklingar hér
í Reykjavík ynnu að garðyrkju
í frístundum sínum.
Verðmæti kai-töfluuppskeru
þessa fólks nemur 5—6 millj.
kr. í meðalári fyrir utan alla
aðra grænmetisuppskeru.
Um ræktunina í Reykjavík
fórust ráðunautnum orð á þessa
leið:
Fólk hefir beitt kröftum sín-
um að garðyrkjunni strax og
vora tók, enda hefir tíðin fram
að þessu verið með ágætum og
lýkur fyrir að snemma ætlaði
að vora. Útlit var fyrir, ef tíð
hefði haldizt óbreytt, að sán-
ingu myndi ljúka um mánuði
fyrr en sl. vor, en þá var um
meters þykkur klaki víða í
jörðu. Nú aftur á móti er jörð
því sem næst klakalaus.
Norðanáttin og kuldinn allra
síðustu dagana gera samt strik
í reikninginn hvað þetta snert-
ir, þó hinsvegar að jörð sé far-
in að þorna það vel að jarð-
vinnsla getur hafizt og er enda
hafin víðast á bæjarlandinu.
En t. d. Rauðavatnslöndin, sem
liggja aðeins hærra en garð-
löndin í bænum, er þó ekki
hægt að vinna sökum klaka og
bleytu enn sem komið er.
Síðan 1946, eða strax eftir
að eðlilegt atvinnulíf myndað-
ist hér í bænum, jókst eftir-
spurn hjá einstaklingum á
minni og stærri ræktunarlönd-
um, og þrátt fyrir að kappkost-
að hafi verið af bæjarins hálfu
að hafa tiltækileg lönd í þessu
augnamiði hefir ekki tekizt að
fullnægja hinni gífurlegu eft-
irspurn, enda veigrar bærinn
sér við að taka hin svokölluðu
erfðafestulönd frá búpenings-
ræktuninni. Hinsvegar hefir
hann tekið óræktarlönd fyrir
garðyrkjuna, en sem kunnugt
er þá er það land, sem enn er
ræktað í R.vík og nágrenni
vægast sagt mjög óaðgengilegt
og kostnaðarsamt til ræktunar.
En þetta viðhorf, að láta hina
gömlu erfðafestu hafa til um-
ráða tugi hektara lands sam-
tímis því sem erfitt er að út-
vega einum fjölskyldumanni
smáspildu til matjurtaræktun-
ar getur ekki talizt sanngjörn
og hagkvæm nýting á hinu
dýrmætasta landi bæjarins.
Ef til vill breytist þetta við-
horf nú að einhverju leyti þar
sem sauðfjárræktin hlýtur að
verða lögð niður, eða m. ö. o.
ekki hafin aftur hér í Rvík, en
það er augljóst mál og engin
rök sem mæla með því, að hún
geti samrímst í stórborg og
slíku þéttbýli sem hér er orðið.
Þá fer önnur búpeningsrækt
einnig minnkandi á bæjarland-
inu svo að likur eru til að eftir
1—2 ár verði hægt að fullnægja
eftirspum fólks á ræktunar-
löndum.
Þau nýju garðlönd, sem tekin
verða í notkun í vor eru m. a.
í svokallaðri Borgarmýri, en
hún er austan Ártúnbrekku og
húsin; í Ártúnsbrekkunni og
sunnan Þingvallavegar. Þarna
munu síðar meir fást um 600
reitir, ca. 350 ferm., en það
er talin hæfileg stærð til heim-
ilisnotkunar fyrir meðalstóra
fjölskyldu. En til úthlutunar í
vor eru ekki tilbúnir nema um
200 reitir.
Nýjar umsóknir sem liggja
fyrir um garðlönd eru aftur á
móti 600—700 talsins og eru
alltaf að berast. Það hefir því
verið horfið til þeirra bráða-
birgðaráðstöfunar að láta garð-
lönd á leigu í Fossvogi og
Laugardal í nánd við hið fyrir-
hugaða íþróttasvæði og fást
þannig til úthlutunar í vor hátt
á þriðja hundrað garðlönd til
viðbótar.
Land þetta hefir áður verið
þurrkað og hefir því lítinn und-
irbúningskostnað í för með sér.
Bærinn sér um jarðvinnslu á
þessum garðlöndum fyrir ein-
staklingana, en áherzla er lögð
á að garðskýli verði ekki leyfð
eða aðrar þær ráðstafanir, sem
geta leitt til þess að torvelda
fyrirhugaðar framkvæmdir
þessum stöðum.
Árið 1942 voru leigutakar
garðlanda í bænum rúmlega
1300 talsins, en nú 1952
eða 10 -árum síðar verða
þeir um 2300. En auk þessa
hafa ýmsar félagsheildir svo
se mstarfsmenn flugvallarins,
starfsmannafélag Flugfél. ís-
lands, starfsmenn Ofnasmiðj-
unnar h.f., kennarafélag Laug-
arnesskólans og fleiri félög
fengið stærri svæði til ræktun-
ar, aðallega kartöfluræktunar.
Þá eru ennfremur margir sum-
arbústaðaeigendur sem stunda
garðyrkju umhverfis bústaði
sína í smærri eða stærri stíl.
Svo að í heild má áætla að það
séu yfir 3000 fjölskyldur eða
einstaklingar í Reykjavík sem
að stundi ýmiskonar garð-
yrkju í frístundum sínum.
Samkvæmt þeim upplýsing-
um sem fengist hafa um upp-
skeru síðastliðin ár og með því
verðlagi sem nú er t. d. á kar-
töflum er verðmæti aðeins kar-
töfluuppskerunnar hér í Rvík
5—6 milljónir króna í meðal
árferði. Auk þessa er svo verð-
mæti ýmissar annarrar mat-
jurtauppskeru og trjáræktar.
íbúð óskast
Hefi verið beðinn að út-
vega 3ja herbergja íbúð á
hitaveitusvæði sem fyrst.
Hersteinn Pálsson.
Símar 1660 og 6591.
Hvika ekki frá
settu marki.
Stjórn Farmanna- og fiski-
mannasambands íslands sam-
þykkti á fundi sínum fyrir
skemmstu eftirfarandi:
„Stjórn Farmanna- og fiski-
manansambands íslands leyfir
sér hér með í sambandi við er-
indi stjórnar Bretlands um
landhelgismál íslands, og í um-
boði allra sambadsfélaganna,
að heita mjög eindregið á rík-
isstjórn íslands að hvika hvergi
frá því marki, sem þegar hefir
verið ákveðið um útfærslu
landhelgislínunnar og hinna
friðuðu svæða, en auka þar við,
er þess gerist þörf og reynsla
er fengin.
Heita samtök sjómanna mjög
eindregið á ríkisstjórnina að
standa fast á rétti vorum í
þessu efni.“
Frakkar afhenda
borg í Indlandi.
París <AP). — Franska þing-
ið liefir staðfest samning við
Indverja um afhendingu einnar
smánýlendu Frakka á Indlands-
ströndum.
Er það 40,000 manns borg —
Chandernagore — skammt frá
Kalkútta, sem Frakkar afhenda.
Hún hefir verið undir stjórp
þeirra frá 1690. Óvíst er enn
um afhendingu 4ra annarra
smánýlendna.
Vinnufatnaðiir
alls konar
Barnasmekkbuxur
Kven-vinnubuxur
Gúmmístígvél
á börn og fullorðna.
Gúmmívinnuskór
V innuvettlingar
Barnagúmmíkápur
Barnaolíukápur
GEYSIR
Fatadeildin.
H.F.
Nýkomið
til
reknetaveiða
f
Grastóg, allir sveríeikar.
Netabelgir nr. 0 og 00. -—
Manilla, allir sverleikar. —
Síldarnetabætigam.
GEYSIR H.F.
Veiðarfæradeildin.
Vantar jörð fyrir
drykkjumannahæli.
Á fundi bæjarráðs Reykja-
víkur snemma í vikunni var að
nýju tekið fyrir til umræðu álit
og tillögur þeirra Alfreðs Gísla-
sonar læknis og Jóns Sigurðs-
sonar fyrir áfengissjúklinga.
En í áliti þessu benda lækn-
arnir á hina knýjandi nauðsyn
til þess að koma hið allra fyrsta
I upp stofnun fyrir áfengissjúkl-
inga.
Samþykkti bæjarráð tillögur
læknanna og ályktaði að kjósa
þriggja manna nefnd til þess
að hrinda þeim í framkvæmd.
Óskaði bæjarráð sérstaklega
eftir því að höfundar tillagn-
anna, þeir Jón og Alfreð, tækju
báðir sæti í nefndinni, en auk
þeirra Gústav A. Jónasson
skrifstofustjóri.
Þá var ennfremur samþykkt
að auglýsa eftir jarðnæði þar
sem hafa mætti drykkju-
mannahæli.
Athugun á aðstöðu inn-
lends iðnaðar fyrir-
skipuð.
Samgöngumálaráðuneytið
hefir ákveðið, að athugun skili
fram fara á aðstöðu iðnaðarins
í landinu nú gagnvart aðflutt-
um erlendum iðnaðrvörum, og
hvað gera megi honum til
stuðnings í samkeppni við er-
lendar iðnaðarvörur.
Hefir ráðuneytið skipað 5
manna nefnd í þessu skyni og
eiga sæti í henni Ingólfur Guð-
mundsson verðgæzlustj., form.,
Pétur Sæmundssen viðskipta-
fræðingur, Harry Frederiksen
deildarstjói'i, Kristján Friðriks-
son frkvstj., og Eggert Þor-
steinsson, múrai'i.
Ráðuneytið hefir óskað sér-
staklega eftir að fá svör við
nokkrum spurningum varðandi
þessi mál og loks hvaða aðgerð-
ir- af hálfu ríkisvaldsuis, aðrar
jen breyti*gar á tollum og skött-
|um, nefndin telji eðlilegar til
NVKOMIÐ:
Herraskyrtur, ódýrar
Gallabuxur, margsk.
Kvensokkar
Barnasokkar
Barnaleistar, mislitir
Herrasokkar
Höfuðklútar
Khakiefni o. m. fl.
Laugav. 10. Sínxi 3367.
NÝKOMIÐ:
Kíttispaðar
Skrallskrúfujárn
Klaufhamrar
Tálguhnífar
Sagir (Sandviken’s)
Vírburstar
Múrskeiðar
Dúkahnífar
fieaZénoett
BtYHJAVÍH
á
MARGT Á SAMA STAÐ
LAUGAVEG 10
SlMl 3367
• •
Oryggisgler
í bíla.
GleriÖjan s.f.
Skólavörðustíg 46.
Sími 1386.
MmWWMAAVVVVWMMflAVWVWSAVWWUVVWWtfUVWk.
KVÚLDþmkai-.
SKÓLATÍMA barna og ung-
linga er nú senn að verða lokið
og verkefni sumarsins taka við.
Fjölda unglinga leikur hugur
á að fá vinnu í sveitum, og mun
allt verða gert sem xmnt er, til
þess að útvega þeim dvalarstaði
við sveitastörf.
♦ Vinnuskóli Reykjavíkur-
bæjar séi' álitlegum hóp
fyrir einhverri vinnu, en færri
munu þó komast þar að en vilja.
Verkefni vinnuskólans miða
flest að því að fegra bæinn og
umhverfi hans, og er það vel
til fallið. Meðal þeirra verk-
efna sem unglingunum er ætl-
að, er gróðursetning trjá-
plantna á Heiðmörk, og er það
gleðilegt tákn skilnings al-
mennings og yfii'valda' á því
mikla menningarmáli sem skóg-
ræktin er, að unglingunum
skuli verða fengið starf þar.
♦ Persónidega hefði mér
þótt æskilegt að einhverj-
ir unglingar hefðu fengið tæki-
fæi'i til þess að vinna að fegr-
un Öskjuhlíðarinnar. Þessi
gamla grákolla er svo nálægt
bænum, að leitt er að sjá hana
einmana og yfirgefna í vorblíð
unni eins og klæðlitla Helgu i
'öskustónni, meðan vinnuhönd-
um æskunnar er beint að öllum
mögulegmn stöðum öðrum.
♦ Ef til vill er tilgangurinn
sá, að ryðja grjótinu úr
Öskjuhlíðinni með stórvirkum
vélum, og er ekki nema gott-
eitt um það að segja, en það er
ekki nóg. Öskjuhlíðin -þarf að
verða skjólríkur hvíldargarður
bæjarbúa, og til þess þarf að
búa þar til skemmtilegar skjól-
lautir og planta trjám. Það eru
verkefni, sem æskunni hæfa og.
hún nýtur vinnugleði af, með-
an árin éndast.
♦ í sambandi við vinnuskól-
ann væri vel til fallið að-
samin yrði lítil bók eða öllu
heldur kver um Reykjavík, þar
sem rakin yrði saga bæjarins í
örfáum höfuðatriðum, gerð
gi'ein fyrir hvar helztu stað-
irnir eru og loks bent á aðal-
framkvæmdamál framtíðarinn-
ar. Svona kver ætti að gera.
sitt til að auka ást æskunnar á
bænum sínum, en þyki manni
vænt um bæinn sinn, viU mað-
ur líka gera sitt til að fegra
hann. Þess munu dæmi, að
unglingar, sem fæddir eru og'
uþpaldir í Reykjavík, viti eng-
in skil á vatnsgeymunum á
Öskjuhlíðinni, þekki ekki Al-
þingishúsið og afhendi bréf
sem á að fara í Stjómarráðið-
í skrifstofu í Austurstræti.
Þetta er allt saman of lítiL
þekking og mætti auka hana um
leið og vinna er kennd. r _