Vísir - 29.04.1953, Blaðsíða 4
4
ÍI»I.W«<Í-
VfSIB
ir'---■ '
■mái*
: Miðvikudafiinn 29. april 1&53
VlSIR
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Otgefandl: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR ELF.
AfgreiSsla: Ingólísstræti 3. Súnar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h-f.
hafa þær þjóðir Suður- og Suð-
austur-Asíu, sem skammt eru
komnar á veg menningar og
tæknilega, sameinast í barátt-
unni gegn fátækt og fræðslu-
Tjað kemur nú betur í ljós með degi hverjum, að eftirspurnin >skorti.
um vinnuaflið er meiri en hægt er með góðu móti að full-
Of mikil eftirspum.
VÍÐSJÁ vISIS:
Colomboáætlunin ftefir þegar
komið Suður- og Suíaustur-
Asíuþjóium að miklu gagni.
Framkvæmd Colombo-áætl- arfulltrúa á ráðsfundi og njóta
unarinnar héfur gengið vel á J góðs af því, og Bandaríkin
byrjunarstiginu og spáir það sénda einnig áheyrnarfulltrúa,
góðu um framhaldið. Með henni og st.yðja samstarfið.
nægja. Veldur þessu sérstaklega hinar miklu byggingarfram-
kvæmdir, sem nú standa yfir á Keflavíkurflugvelli. Eins og sagt
var frá í leiðara blaðsins í gær, er nú erfitt að fá menn á fiski-
skipin. Nokki’ir mótorbátar jiafa orðið að hætta veiðuni vegna
manneklu og flestir togarar hafa síðustu vikuna orðið að láta
úr höfn án þess að hafa fullskipaða áhöfn. Ef þessu heldur
áfram, má búast við að fiskiflotinn stöðvist smám saman og
framleiðsla fiskafurða jafnframt. Öllum ætti að vera ljóst í
hvert óefni væri stefnt með slíkri þróun.
Því er haldið fram af ýmsum, að mikil samkeppni sé nú að
myndast um vinnukraftinn milli útvegsins og byggingarfram-
kvæmdanna. Blaðinu heíur verið skýrt svo fi'á, að „Sameinaðir
verktakar“ á Keflavikurflugvelli láti menn ganga um meðal
sjómanna og bjóða þeim 200 kr. kaup á dag í landi. Þetta er
meira kaup en sjómenn fá yfirleitt á bátunum eða togurunum.
Ef þetta er rétt, ) i. ... <• hér um samkeppni að ræða á vinnu-
markaðinum, sem getur haft alvarlegar afleiðingar. Þó er sagt
að fjöldi manna vinni fyrir miklu hærra kaupi á flugvellinum
en það sem að framan greinir og getur engum dulist að þetta
hlýtur að hafa mjög truflandi áhrif á framleiðsluna til lands
og sjávar. t
Búast má við, ef þessu heldur áfram, að erfitt verði að fá
fólk til landbúnaðarstaría, þar sem vitanlegt er að sá atvinnu-
vegur getur ekki greitt það kaup sem nú má fá í byggingar-
vinnunni. Fer þá skörin að færast upp í bekkinn ef aðalatvinnu-
vegir þjóðarinnar verða að dragast saman vegna kapphlaupsím
á vinnumai'kaðinum. Þai'f vai'la að fjölyrða hversu aivarlegar
Gnxnnurinn var lagður á ráð-
Ríkisstjórnir þátttökulanda
stofnuðu sjóð að uþphæð 22.4
millj. dollara, og lögðu Bretar
og Ástralíumenn hvoi'ir um sig
til 35% þar af. Úr sjóði þessum
er greitt fyrir tæknilega að-
stoð, sem í té er látin. Samstax'f-
stefnu
samveldislandanna!inu verður fyrst um sinn hald-
brezku, sem haldin var í Col-Á® áfram til 1957.
Það cr nú koiuið i ljós, a'ð ferrn-
ingarskikkjur tiðkast viðar en
vitað var um, þcgar Bergmál var
skrifað i fyrradag. í gær koni
kona í ritstjórri Yísis og skýrði
frá þvi, að hún vissi til að'íerm-
ingarskikkjiir væru notaðar við
kirkjur í Ncw York, og væru
þær þar leigðar handa fermingar-
börnum gegn vægu gjaldi. En þær
hafa líka verið notaðar um árabil
i Noregi, og einmitt þar þótt
leysa þann vanda, livernig draga
ætti úr óeðlilegum kostnaði við
fermingar.
Vatnsskorturinn
í Bústaðahverfi.
Mér barst fyrir nokkrum dög-
um bréf frú Bústaðahverfisbúu,
ombo á Ceylon 1950. Bretland, j Tilhögunin er ósköp einföld. jsenl kvartaði uridan vatnsskorti
Kanada, Nýja Sjálánd og Ástx-a- Sérhvert land gerir grein fyrirj* iu,si sinu> cri dregizt hcfur að
sínum þörfum, en hin sjá uml^ kyörtun >uu,s á framfæri.
,, . , . T , Nu skilst nier, að hennar se ekki
að fullnæg.ia þeim. Þanmg getur
lía féllust á þátttöku, auk eftir-
talinna landa, sem einnig taka
þátt í samstarfinu — og njóta
árangursins: Indland, Pakistan,
Ceylon, Burma, Nepal, Cambo-
dia, Vietnam, Indonesia, Filips-
eyjar, Thailand, Malajaríkin,
Singápore, Sarawak, Norður-
Borneo og Brunel. Filipseyjar
og Thailand eru ekki meðlimir
í samstarfinu, en senda áheyrn-
hvert land, sem þess óskar,
fengið aðstoð sérfróðra og sér-
þjálíaðra manna. Og til þess
að hafa þessi lönd fengið tækni-
lega aðstoð 135 sérfróðrá manria
og auk þess séð fyrir sérþjálfun
847 námsmanna við háskóla og
ýmsar stofnanir.
Elzti prentmyndasmiðurinn
tekur til starfa að nýju.
Prentmyndagerö Ólafs Hvanndal tekur tií starfa.
Elzta prentmyndagerð lands-
ins, Prentmyndagcrð Olafs
Hvanndals, hefur nú tekið til
afleiðingar það hefur, ef þjóðin getur ekki framleitt allar þær starfa ag nýju lu'.r £ bænum, en
landbúnaðarafurðir sem hún þarf að nota. | Hvanndal dvaldi u.n 3ja ’ára
I stríðinu myndaðist samskonar vandamál hér vegna eftir- sjte£g ^ Akureyri, en er fyrir
sPurnar hersins um innlendan vinnukraft. Kapphlaupið sem skemnlstu kominu hingað til
myndaðist um vinnuaflið varð aðalorsök verðþenslunnar, sem hæjarins aftur
Hefur Ólafur Hvanndal opn-
færði allt efnahagskerfið úr skorðuni. Við verðum að gæta
þess að slíkt hendi okkur ekki aftur. En á því virðist nú mikil
hætta.
Þetta mál verður að taka föstum tökum. Yfirvöldin verða
að gera sér grein fyrir hversu margir menn megi taka þátt i
flugvallarvinnunni án þess að aðalatvinnuvegum landsins sé
hætta búin. Það verður að hafa strangt eftirlit með því, að
sömu laun séu greidd við þessa vinnu og önnur hliðstæð störf
og að ekki séu notuð nein yfirboð til þess að ná mönnum í vinn-
una. Verði þetta vandamál ekki tekið föstum tökum þegar í
byrjun, má búast við að það geti orðið erfitt viðfangs síðar.
Ástandið á vinnumarkaðinum sýnir það, að nú er full nauðsyn
á því að málinu sé- gaumur gefinn þegar í stað og stöðvuð sú
hættulega þróun, sem nú er farin að gera vart við sig. Það
gerir enn meir aðkallandi skjótar aðgerðir, að gert er ráð fyrir,
að mikið verði fjölgað í flugvallarvinnunni í næsta mánuði.
Grænlands-veiðarnar.
era má ráð fyrir að ýmsir hinir íslenzku togarar fari á veiðar
við Grænland í sumar. Iieyrst hefur að einn togari sé
þegar að búa sig af stað og er það fyrr en gert var í fyrr.a.
Færeyingar munu venjulega hefja veiðar um þetta leyti svo
að það ætti þá einriig að vera fært fyrir aðra. íslendingar hafa
stutta reynslu á Grænlandsrriiðúm og því nauðsynlegt að kynna
sér alla aðstöðú sem bezt.' Á þessúm miðum er margs að gæta
vegna ísreks 'og þöku, sem islenzltir sjómenn eiga ekki að
venjast hér við land. En líklegt er að íslenzk fiskiskip, sem
það geta, þurfi fyrst um sinn að sækja á grænlenzku miðin yfir
sumarmánuðina.
’Heyrst hefur að íslenzkir útgerðarmerín séu að undirbúa
í félagi við danska menn, stofnun félags er aðstöðu fái á Græn-
landi í sambandi við fiskveiðarnar/'Er það mikið ártægjuefni
ef úr þessu verður, því að veiðar víð Grtsénland eru því ntíér*
óframkvæmanlegar nemá skipin geti. feri^'ýrhiskönáb‘fý¥ir-! ;'ást brautryðjandi á Akureyri í
greiðslú þar í landi. Er nauðsynlegt fyrir þau að geta fengið'
salt og olíu, auk annara nauðsynja. Ennfremur að eiga greiðan
aðgang að læknishjálp ef veikindi eða slys bera að höndum.
Skipin hafa' verijúiega’ lari^a- útivíst og því nauðs^mlegt fyrir
skipshafnirnar að mega einhversstaðar kóma í land sem frjáldir
menn.
að prentmyndagerð að Smiðju-
stíg 11 A, í húsi því, er áður var
sútunarverksmiðja Jóns Brynj-
ólfssonar. Hvanndal er elzti
prentmyndasmiður þgssa lands,
og brautryðjandi á því sviði.
Hann lauk námi í prentmynda-
gerð 1911, en fluttist hingað
1919 og tók þá þegar til starfa.
Síðan hefur Hvanndal verið
helzti prentmyndasmiður lands-
ins og kunnur öllum Reykvík-
ingum.
Tafðist
vegna slyss.
Vísir átti tal við Ólaf Hvann-
dal í gær og skýrði hann svo
frá, að ætlunin hefði verið að
opna prentmyndastofnuna í fe-
brúar, en vegna þess að hann
hefði slasast í bílslysi, liefði
þetta'tafizt. Eins óg kunnugt er,
varð Ólafur fyrir alvarlegu
slysi; er bíll ók á hann, hand-
leggsbrotnaði hann, fór úr liði
á öxi og herðablað brákaðist.
Ólafúi’ er nú fyrst að. verða
sæmilegur, en telur sig þó ekki
hafa náð fullum bata.
Ólafur er mikill áhugamað-
ur. eins og menn vita, sem við
hann hafa skipt, og situr ekki
lengur. kyrr, en bráðnauðsyn-
'legt.er. Hann ætlaði sér að ger
þreritmýndagérð, éins og hann
hefur verið hér, en þegar hann
hafði flutt allar vélar sínar
núfðuri,- Kom í Ijós að verkefni
voru ekki nægileg;' eins og gert
hafði Verið ráð fyrir.
Ólafur Hvanndal.
FuIIkomin
prentmyndagerð.
Nýja húsnæði Ólafs við
Smiðjustíg eru fjögur ágæt hér-
bergi, og er óhætt að fullyrða,
að engin önnur prentmyndaget-ð
hér hefur betri skilyrði. Allar
vélar Olafs eru eins fullkomiiar
og völ er á. Ólafur vinnur sjálf-
ur við prentmyndagerðina og
hefur þegar ráðið nauðsynlegt
stai’fsfólk. Sími prentmynda-
gerðarinnar verður fyrst urn
sinn 1197, en heimasími Ólafs
7152.
í sama húsnæði og Ólafúr er
nú fluttur í, flytur á næstunni
prentsmiðja, sem verður á
neðri hæð.
Stríðsútgjöld
margfalt hærri.
Now York (AP). —Heims-
síyrjöldin síðari kostaði Banda-
rÍKin 360 milljarða dollara eða
tveggja ára þjóðartekjur, en
heíttísstýí-jöidiri rfyrfí,r35 milij-t
arða éða misseris þ'jóðartékjúf
þá.
þörf, þvi Yatnsveitan liefur kynnt
sér málið og koniizt áð þvi, hvað
skortinum olli. Yirðast það hafa
verið íbúar i Smáíbúðarhveríi,
seni liafa verið vatnsfrekir um
of pg látið renna hjá sér kait
vatn, daga o'g nætiir. Auðvit ið
á þctta ekki við alla ibúana þar,
lieldur sjálísagt aðeins litinn hóp,
eins og .svo oft, en svo verða
allir hafðir fyrir sömu s<>k. Yon-
andi bæta íbúarnir i Smáíbúð.ir-
hverfinu ráð sitt og takmarka
vatnsnotkunina, svö önnur hverí'i
fái líka vatn,
Algengt
tillitsleysi.
Annars er þetta furðulegt iil-
litsleysi, sem oft gcrir vart við.
sig hjá ,okkur. Ýmsir eru ánægð-
ir, ef þeir liafa nóg,.en aftur á
mó.ti líta þeir svo á, að þeiin komi
það Iítið við, þótt aðrir verði
þá útundan. Þessi liugsunarhátí-
ur gerir til dæmis svartamark-
áðsbrask alls konar mögúiegt,
vöruskorturinn á stríðsárunuin
var líka stundum afleiðing
„hamsturs“ fárra, þannig að all-
ur fjöldinn fékk ekki neitt o. s.
frv. Um þetta mætti nefna mörg
dæini, en ekki verður farið lengra
út í þá sálma. Aftur á inóti væri
það öllu skemmtilegra, ef almenn-
ingur væri svo gerður, að liann
temdi sér tillitssemi við náung-
ann, en þá verður líka öll sambiið
snuðrulausara og þægilegri.
Sumarhörkur.
Vetrarliörkur geta það tæplega
talizt', þegar frystir og srijóar eft-
ir fyrsta sumardag, en síðan sá
dagur leið hafa verið stórliriðar
með frosti norðanlands. Og enn
er frost, fyrir norðan, og getur
héldur ekki talizt að sumarið sé
býrjáð liér syðra, þótt almanakið
segi svo. Vorharðindi myndi máð-
urvist riéfna það, éri meðan norðl
ariáttin rikir um þetta léyti, er
tæplega von á hlýindum. Yið vo'n
um sanit það bezta. — kr.
Spakmæli dagsins:
Þar dofnar dyggft,
sællífið situr.
Gáta dagsins
Nr. 417:
ílvað er það, sem liggur í
brckku,-
sn skilur leggimi eftiv?
Svar við gátu nr.%^16:
Fyrst var lambið flutt,
ívq pokinn o,o Iarpbið til
.n j ij’ 7f»rto.R>|}rju fe-g u :<Jli
baka aftnr, semast ulf.arinu-
og svo var Iambið sótt áftur.
' r'iíi'-i.iiiin