Vísir - 18.05.1953, Blaðsíða 5
Mánudaginn 18. mai 1953.
Bókstafurinn og andinn.
JX&fihrar hagfeiðiufpar um trúwnál
rvfjna útvarpshröldváku.
Bræðralag, Kristilegt félag
stúdenta, hafði kveldvöku í út-
varpinu síðastliðið sunnudags-
kveld. (Félagi þess.u má ekki
blanda saman við Kristílegt
stúdentafélag, sem er eldra).
Voru þar rædd efnin: Bókstaf-
urinn og' andinn, eilíf útskúf-
un og loks fyrirbæn fyrir látn-
um, Þar var háð skelegg barátta
fyrir frjálslyndri trú gegn
forni kristinni kenningu. Var
tilefni tekið af deilum þeim,
&em fram hafa farið um eilífa
glötun,'en þær spunnust, sem
kunnugt er, af orðum Hallesbys
prófessors í norska útvarpið 25.
jánúár.
Bókstafurinn er frjálslyndri
guðfræði þyrnir í augum'.'
Heimildirnar fyrir kenningu
Jesú Krists láta haná aldrei í
friði. Hún reynir alltaf að að-
greina bókstafinn og andann.
Gallinn er sá, að vér getum
ekkert vitað um andann í
kenmngu Jesú án bókstafa.
Stundum er sagt: Það má ekki
taka orð hans bókstaflega, því
að það er andinn, sem gildir.
En þetta er ekki hægt. Það er
meginregla í ritskýringu að
skýra allt bókstaflega, sem unnt
er að skýra bókstaflega, en
fáránlegar firrur hafa sprottið
upp af líkningaskýringum
(allegóriskum skýringum).
Auðvitað notar Jesús einnig
líkingar, t. d. „gehenna elds-
íns“, en svo er oft að sjá, sem
frjálslyndir guðfræðingar haldi,
að þá sé minna í húfi, líkingar
séu meinlausari. Aðalaðferð
þeirra er þó sú, að afskrá allt
í 'kenningu Jesú, sem þeim
finnst ekki koma heim við
„anda Jesú Krist“, þ. e. a.
segja þann anda, sem þeir eru
búnir að sníða til eftir sínu
höfði, þar kemst hann ekki
upp með moðreyk, þó að hann
hafi sagt margt, esm er í beinni
andstöðu við þann „anda Jesú.“
— Sama máli gegnir um sið-
bótina. „Andinn frá Worms“ er
þeim ekki sá andi, sem birtist
I rneginreglum 'siðabótarinnar:
soia fide, sola Seriptura, (af
trúnni einni, Ritningin ein),
heldur samvizkufrelsið. Tjáir
ekki um slíkt að ræða í stuttri
blaðagrein.
Eilíf útskúfun. Það má segja
séra- Jóni Auðuns til hróss, að
hann gerði betur grein fyrir
málstað sínum, en gert hefur,
verið til þessa,. síðan deilan
hófst hér í vetur. Auk þess var
hann sanngjarn. Rök hans voru
þó af sama tagi: skynsemirök,
vilja- og tilfinningarök og rök
út frá trúarbragðasögunni,
Biblíunni og kirkjusögunni. Eg
hef áður vísað" á bug rökum
vilja og tilfinninga og . einnig
rökuni skynseminnar og því, er
snertir verufræði (ontologi).
Skal eg þó koma síðar að rök-
um hjartahs.
Engin kristin kenning missir
Samborgarinn
Vegna anna;(/ Sigurðar
Magnússonar, sem hefur haft
peinaflokk þenna nieð höncl-
um að undanförnu, verður
nokkur drattur á því, að
næsta greiö birfist, eða fram
yfir mánaðiunótin.
gildi sitt, þótt Gamla testa-
mentið geti hennar ekki, sé hun
reist á 'orðu'm Krists; og ekki
tapar slík kenning neinu, þó að
Persar ög Síðgyðingdómurinn
hafi þékkt éitthvað til hennar.
Hér skiptir ekkert máli nema
orð Jesú. Sama er að segja um
kirkjusöguna; hún segir frá
margri villu, sem rekst á orð
Jesú.
Dómprófastur minntist a
Matt. 25,21—46. Hann vildi
ekki neita því, að Jesús talar
þar um eilífa refsingu. En hann
spurði: Eru orðin rétt höfð eft-
ir. (Viljarök). Enn fremur:
Eiga þau stoð í anda kenning-
arinnar? Svarið við því fæst
ekki með því að bera þau sam-
an við þann „anda Jesú“, sem
frjálslyndið boðar, heldur þann,
sem guðspjöllin lýsa. Kemur
þar fram greinileg tvíhyggja.
Auk jiess talar Jesús um „eilífa
synd“ (Mark. 3,29; smbr. Matt.
12,314-32).
Þá ; dró séra Jón Auðuns
einnig í efa hina siðferðilegu
alvöru, sem fylg'di þessari
kenningu, þegar þess er gætt,
aö illvirkinn hlýtur sömu náð
og siðhreinn maður samkvæmt
boðskapnum um réttlætingu
af trú án verka. Eg spyr; Er
munurinn á smásynd og stór-
syndi eðlismunur. eða stigmun-
ur? Þurfi Guð að fyrirgefa,
getur hann alveg' eins fyrir-
gefið stórsynd og smásynd.
Þá lýsti dómprófastur einn-
ig hugmyndum frjálslyndis og
andatrúar um framhaldslífið,
en þær læt ég eiga sig. —
Loks hélt hann því fram, að
tvær skoðanir á þessu rækjust
á í Ritningunni: viðreisn allra
og eilíf glötun; yrði svo að
velja á milli eftir „andanum".
Hann er ekki í vafa um, að sú
fyrri sé meira í „anda Jes.ú“;
undarlegt, að Jesús er sá, sem
sterkast kveður að orði í Biblí-
unni um glötun; hann einn
nefnir „helvíti“, gehenna elds-
ins (sambr. þó Opinb. 20,10).
Auk þess er eklti um mótsögn
í þessu að ræða, því að hún
byggist á alhæfingu þess, sem;
er sumhæft.
Fyrirbæn fyrir Íátnum stend- j
ur eða fellur með aí'stöðunni til
I
kenninga Jesú um frelsun og
glötun. En — höndina á hjart-
að, —Hvernig rækjum ver
bænina fyrir þeim, sem lifa? í
Hallesby prófessor vakti upp
þessar umræður. Vel er það.
En illa er honuin launað.
Hann er hrakyrtur og rógbor-,
inn. En ætli hann háfi aðhyllzt^
þessa óttalegu kenningu hugs- j
unarlaust. Sjálfur segir hann: |
?)Og eg hef reynt allar hugsan-
legar leiðir til þess að komast
fram hjá henni (hugsuninni um
eilíía glötun). En állar þessarj
tilráunir hafa sýnt mér ómót-
mælanlega, að hafni ég eilífri
glötrun, verð eg jafnframt að
hafna skýrum orðum Jesú og'
segja, að honum hafi skjátlast“ (
(Vnrt Land 5. febr.) . Hann
þekkir. einnig rök hjartans, en
veit, að það ’ eina, sem íriáli
skiptir hér, eru orð Jesú.
Schelderup biskup iekur
■;sÖriTu afstöðú til 'örða Jestú ;á
þessu éfrii.* Ííann ségir: „Á-
kveðándi' einnig fýrtr rriig efu'
VÍSIR
hér orð Jesú. Allur boðskapur
Jesú er borinn uppi af vitund-
inni um eilífa ábyrgð mannsins
og persónulegt val hans. Og
hann sétúr skýrt tvo kosti:
frelsun eða glötun. Sá, sem vill
ekki taka við hjálpræðinu,
lokar sig að eilífðu úti frá
Guði. Guð vill ekki þvinga
neinn“. (Várt Land 5. febr.).
Óskandi væri, að orð Jesii
Krists hefðu jafnmikið giitíi
fyrir þjóna íslenzkrar kristni.
5. maí 1953.
Magnús Runólfsson.
Tif sölu:
nýtt Revere segulbands-
. tæki. Upplýsingar á Baróns-
stíg 57 miðhæð.
ÍUVVWWWV^WWl/VWWViVVUVWSíWAVWVWUVVVVWW
B-S.S.R
B.S.S.R
fbúðir til sölu
1. Kjallaraíbúð í Kleþpsholti, 2 herbegi og eldhús.
2. Fjögurrá herbergja íbúð. við kópavogsbraut.
3. Fjögurra herbergja rishæðar íbúð í Kópavogi, Fæst í
skiptum fyrir þriggja herbergjá íbúð,
4. Nýtt hús, sem er verið að ljúka við í Kópavogi fæst í
skiptum fyrir 3ja herbergja íbúð í bænum.
Þeh-, sem hafa hug á að festa sé'r íbúð í fjölbýlishúsi
við Fjallhaga, gefi sig fram fyrir 20. þ.m.
Skrifstofan opin kl. 17—19,30 virka daga (Lindargötu
9A efstu hæð).
Stjórn B.S.S.R.
RayonuHarefni
rautt — blátt — ljósgrátt —
dökkgrátt — lillablátt •—
brúnt — ljósgrænt og dökk-
grænt — 90 cm. breitt á kr.
33,40 metri.
H. Toft
Skólavörðustíg 8. Sími 1035.
Papjiirspflkageíðin h.f.
VUastíg 3. Allsk. pappírspokart
Sigurgeir Sigurjónsson
hæstaréttarlögmaður.
Skrifstofutími 10—12 og 1—5
Aðalstr. 8. Sími 1043 og 80950
MAGNÍJS THORLACIUS
hæstaréttarlögmaður
Malflutningsskrifstofa
Aðalstræti 9. — Sími 1875.
l
Sendibíiastööin Þrcstur
'Faxagötu 1. — Opin frá kl.i
7,30—7,30. — Sími 81148.5
Tveir fullorðnir karlmenn, nokkrar ungar stúlkur og
þrír ung'lingar óskast í sumar til afgreiðslustarfa í Tivoli,
skemmtigarði Reykvíkinga, sem gert er ráð fyrir að opna
á 2. í hvítasunnu.
Upplýsingar í Tivoli kl. 6-—7 í kvöld og á sama tíma
annað kvöld.
VWWAW.VMW.Wl.WWJJliVVyV.W^AW.VWAWVW
M.s. „Gullioss“
i
fer fra Reykjavík þriðjudaginn 19. maíj[
kl. 5 e.h. til Leith og Kaupmanna-
hafnar.
Tollskoðun farangurs og vega-
bréfaeftirlit byrjar í tollskýlinu vest-
ast á hafríárbakkanum kl. 3 V2 e.h.
og skulu allir farþegar vera komnii
-—; í tollskýlið eigi síðar en kl. 4 e.h.
uwwwwww
Höfum opna
ólav.stíi
Mikið úrval af
nýjum vörum
Skótavörðust. 3