Vísir - 22.08.1953, Blaðsíða 5
Laugardaginn 22. ágúst 1953
YÍSXft
, . ■- f :■ JT ■ -í
~J\are ( (Jajye!.' : HraDour lendir í gjlfji ni
■ II UUiJill lUBIUIi I * ; gllU 1 u.
„Méx- er engin launung á
þvi,“ sagði Holub leynilög-
reglumaðui', að við sérfræð-
ingar í þessum málum, erum
ekkert hi'ifnir af óvenju-
legum afbrotum eða nýjum
afbrotamönnum. Ónei, þeir
gömlu og vönu eru miklu betri
viðfangs. Við þekkjum aðferðir
þeirra og vitum líka hvar
þeirra er að leita. Þeim dettur
heldur ekki í hug að látast vera
saklausir. Þeir vita að það er
gagnlaust..“
Nei, það er mikill munur að
fást við þá sem í-eynsluna hafa.
Það má líka fullyrða, áð þeir
sé blátt áfram afhaldnir í
fangelsunum. — Nýliðarnir og
þeir, sem lenda í þessu eins og
aí tilviljun ei'u miklu veri'i.
Þeir þrefa og mögla og finna
að öllu. — En það var nú
reyndar ekki þetta, sem eg ætl-
aði að tala um.
Það bar við fyrir 5 árum hér
mn bil, að við fréttum af því,
að ókunnur hrappar væri mjög
á kreiki víða i landinu, og gerði
sér dátt við kvenfólk og hefði
út úr því fé, með því að heita
hjúskap. Samkvæmt lýsingum
var maðui'inn roskinn, gildvax-
inn og sköllóttur og hafði 5
framtennur úr gulli. Hann tÓK
sér mörg nöfn, svo sem Muller,
Prochazka, Simek, Sebek o. fl.
Fari það hoppandi, ef þessi
lýsing átti við nokkurn þeirra
þrjóta, sem gert höfðu sér þetta
að atvinnu. Hér hlaut að vera
nýr maður á-ferðinni. Forstöðu-
maður minnar lögregludeildar
kallaði þá á mig og sagði:
„Heyi'ið þér Holub, þér hafið
nú umsjón með járnbrautar-
lestunum, sem stendur. Það
verður þá yðar verk að svipast
um eftir manni, sem hefur
fimm framtennur úr gulli.“ Eg
hafði góða gát á öllum með
gulltennur og áðuf en tvær
vikur væri liðnar, hafði eg náð
steinbítstaki á þx'em n^ungum
með 5 gulltennur. Þeir urðu að
sanna mér hverskonar menn
þeir væiá og að mér heilum og
lifandi var einn þeiri'a skóla-
eftirlitsmaður, annar þingmað-
ur. Það þai’f líklega ekki að
lýsa því, að eg féklc skammxr
hjá þeim og skop hjá okkar
mönnum. Þá fór nú að síga í
mig og eg ákvað að eg skyldi
ná í þoi'parann. Það var ekki
eiginlega í mínum verkahring,
en eg hugsaði piltinum þegj-
andi þöifina. •
Eg fór því af sjálfsdáðum, til
allra þein-a ekkna og xpunaðar-
leysingja, sem dóninn hafði
ginnt út úr peninga og lofað
hjúskap. Það var ótrúlegt hvað
sum af þessum fórnarlömbum
og einstæðingum gátu borið í
bætifláka og hvað þau gátu
kjökrað. En allar viðurkenndu
þessar konur að hann væri
einstaklega þægilegur i máli og
virðulegur maður, gulltennur
hefði hann og léti í ljós við-
éigandi hrifningu 'Út-M : Hjú-
skaparsælunni. — En engri
þeirra hafði dottið í hug að
taka fingraför hans — það er
bókstaflega hneykslanlegt hvað
kvenfólk er auðtrúa.
Ellefta fórnarlambið — sú
var í Kamenice — sagði mér
með fögrum tárum, að herra-
maðurinn hefði heimsótt sig
þi'isvar. Hann hefði alltaf kom-
ið með lestinni, sem kom í
bæinn kl. 10,35 að morgni. Og
þegar hann skildi við hana síð-
ast, með peningana hennar í
vasanum, leit hann á húsnúrn-
járnbrautarlestanna til þess að
sjá frá hvaða stöð lest færi kl.
6,18 og gæfi samband við lest
sem kæmi til Kamenice kl.
10.35. Við samanburð sá eg að
þetta myndi vera lestin, sem
fæi'i frá Bysti'ice' Novoves.
Leynilögreglumaður verður að
kunna ferðir lestanna utanað,
góði vin.
Og fyi'sta dag, sem eg átti
fi'í, fór eg til Bystrice Novoves
og spurði hvort gildvaxinn
maður með gulltennur væri
f ,
eg og'fór. inn. Þar lá maður á
legubekk, snöggklæddur og
sagði. „Nei, hvað ér tárna! —
Er það ekki hr. Hobul, bjóddu
honum sæti, mamma.“
Á sama augnabliki hvarf
mér öll gi-emja. Þetta var þá
hann Plichta, hi'appurinn, sem
ginnti fé út úr svo möi'gum,
með fölskum happdrættismið-
um. Plichta hafði lent í fangelsi
víst 10 sinnum. „Jæja karlinn,"
sagði eg, „þú ert þá hættur við
happdrættismiðana ? “
„Ó ja, það er eg,“ sagði
Plichta og settist á legubekk-
inn. „Eg skal nefnilega segja
yður hr. Holub, að það útheimt-
ir svo mikið ráp. Og eg er nú
ekki lengur eins ungur og
fyrrum. Eg vai'ð 52 ára síðasta
afmælisdaginn minn og er
nú kominn tírni til þess að geta
fai'ið mér hægt. Það er erfitt
að steðja svona hús úr húsi.
Það hæfir mér ekki lengur. Og
þá tekurðu til ab ginna pen-
nnvuvwwuuvwuvvwvvvuvuvvwMnjwwwvvvuwuwvvwuvwu<uv%vvuvivwwwvif
Meistaraverk örlaganna.
Það þýddi ekkert fyrir Mari-
ano Alvarez að reyna að beina
augunum í aðrá átt. Maðurinn,
sem hallaðist upp að „barnum“
á Avenida Virtudes, var honum
allt of mikið aðdráttarafl. Feit
og pattaralegt gægðist peninga-
véski hans upp rassvasa hans,
rétt eins og það væi'i að ögra
Mai'iano. Og þessi ókunni mað-
ur hafði ekki svo mikið við að
vei’a í jakka.
Manni eins og Mariano Al-
vai'ez, sem hafði vax-ið tíu ár-
um ævi sinnar til að verða
slyngasti vasaþjófur Kúbu, var
þetta veski gætt dáleiðandi
eiginleikum. Hann gat ekki með
nokkru nxóti haft augun af því.
Þó var honurn mæta vel ljóst,
að fyrir fáurn dögum hafði
hann sloppið úr fangelsinu, þar
sem hann hafði setið marga
mánuði vegna annars veskis,
sém þó var miklu mjóslegnara
og aumingjalegra. Hann hafði
einsett sér að í'eyna að feta hina
þi’öngu braut heiðai’leikans, en
þessi ásetningur hvarf íxú eins
og dögg fyrir sólu.
Með snörum haixdtökum og
tæknilegri fullkomnun stakk
Mai’iano hendinni í vasa ó
kunna mannsins,
beint í andlit Figuei-oas, þaut
út um dyrnar fram í eldhúsið,
og hvai-f á næsta augixabliki ýfir
húsagai'ðinn út í hliðai'götu. —
Tíu mínútum síðar var haixn
staddur á járnbrautarstöð í út-
hverfi borgai'innar.
★
Hami sté úr lestinni í Santa
Clara, ónxei'kilegri snxáborg í
Las Villas-héi'aði, daginn eftir.
Nú varð hann að athuga siixix
gang. Hann vai'ð að hvería um
stund, og til þess, að það væri
unnt, vai'ð haxxn að taka sér
annað nafn, og til þess þurfti
hamx ný skilríki. En þeua var
íxxaixni eins og Mariano barna-
leikur.
Af ásettu ráði leitaði hann
uppi veitingakrá, senx einkum
var sótt af ei'fiðisnxönnunx,
fylliröftunx og öðru trúgjötnu
fólki. Eins og Mariaixo hafði
gi'unað, vai'ð þarixa alnxennur
fögnuður og samdi’ykkja, þeg-
ar á kvöldið leið. Mariano tók
fyllsta þátt í þessu, gladdist
nxeð glöðunx, og í íxxanxxþiöng-
inni tókst honum að losa feitan
mann nxeð yfirvaraskegg við
veski hans.
Ekki voru nenxa finxm pesos i
Montdragon. Aldur og aðrar
upplýsingar gátu vel konxið
heim við hann sjálfan, og nú
gat Mai'iano — eða Raul Mont-
Litla laug-
ardagssagan
- ÞÝDD -
dró veskið veskinu. en bað skipti Marinno
t „x i - * t minnstu máli. Hann fann þar
varlega upp og ætlaði að lata, ,,
u * , „ . - • það, sem honum var dyrmæt-
það hverfa í vasa smmxx. Hann ’ , _ ,
.. , ,. , „ 'i ■ t ara: Nafnskirtemi herra Raul
stirðnaði upp, þegar okunm
nxaðurinn sneri sér við í sæti
sínu og mælti röddu, sem Mari-
ano þekkti allt of vel: „Átti eg
ekki kolígátuna, að þú myndir
ekki geta setið á þér.“ Mariano
stóð andspænis Enrique Figu-
eroa, skæðasta leynilögreglu-
manni Havaná, senx hafði átí
drýgstan þáttinn í að koma
honunx í tukthúsið síðast.
Mariano þeytti úr glasi.sínu
eri'ð >og sagði -undrandií ,þNei,
hugsið þér yður, ungfrú Mar-
enka, það hlýtur að vera skrif-
að í stjörnurnar, að við eigum
að giftast! Númerið á húsinu
5’ðar er 618 og þegar eg kem
að finna yður fer eg alltaf nxeð
lestinni, senx leggur af stað kl.
6,18. Er þetta ekki fyrirtaks
tákn?“
Þegar eg heyrði þetta sagði
eg xúð sjálfan mig. Því ekki!
Tákn er það, ekkj er um það að
villast. Eg tók strax áætlanir
dragon — rólegur gengið til
náða í næsta gistihúsi. Hann
hló háðslega, þar sem hann La
þarna undir mýflugnanetinu,
og hugsaði til Figueroas leyni-
lögreglunxanns, sem nú leitaði
hans árangui'slaust um alla
Kúba ásamt mönnum sínum.
★
Klukkan fjögur um morgun-
inn var Mariano vakinn af fasta
svefni. Lögreglan vildi komast
inn í herbergi hans.
„Eruð þér Raul Montdrag-
on?“ var spurt grimmum rómi.
Mariano varp öndinni létt-
ara og kinkaði kolli.
„Farið þér á fætur,“ nxælti
lögi'eglunxaðurinn, „eg tek yður
fastan fyrir morðtilraun á
húsbónda yðar, sem þér í gær
reynduð að stinga til bana.“
Mariano skildi strax, að nú
var honunx öllum lokið. Það
senx hann hafði fyrir fáunx
stundum verið hreyknastur af,
reyndist nú vera meistaraverk
öi'laganna. Hann skýrði nú lög-
í'eglustjói'anunx í Santa Clara
frá því, hver hann væri i raun
og veru.
„Þétta er ótrúlegt,“ tautaði
hann, öskuvondur. „Hvers
venga þurfti eg nú einmitt að
velja eina manninn í öllum
þessunx fjölda, sem var nxeiri
labbakútur en eg?“
Meðan Mariano var á leið-
inni til Havana, gerðist annar
skopleikur í Santa Clara, sem
var engu síður grátbroslegur.
Raul Montdragon gekk inn á
lögreglustöðina þar Qg skýrði
öskureiður frá því, að peninga-
veski hans hefði verið stolið.
Hann fékk veskið, en vár jafn-
franxt handtekinn fyrir morð-
i tilraun.
wvwyvyww
farið. Já, svona er það og menh
af nxínu tagi verða að nota séf
allt, sefn þeim leggst til.“
„Og hvað hefirðu gert við
peningana?“ spurði eg. „Hér í
bók nxinni eru skráð 11 fórnar-
lömb, senx þú hefur prettað.
og þar hefirðu skjalað þér út
216 þúsund krónur í hrqinan
ágóða. Hvar eru-peningarnir?'*
„Æ hr. Holub,“ sagði Plichta,
„konan mín á það allt saman.
Eg á ekki neitt nema það, sem
eg hef á mér, það eru 650
krónur, gullúrið og gulltenn-
urnar mína. — Mamma, eg
vei’ð að fara til Prag með hon-
um Holub. — Og heyrið þéi
mig, eg skulda dálítið í tönn-
unum, og eg ætla að skilja héx
eftir 300 krónur fyrir því.“
„Já, og þú skuldar skraddar-
anum 150 krónur,“ sagði konan.
„Já, rétt segir þú. Eg ei’
afskaplega nákvæmur í pen-
ingasökum, hr. Holub. Það
er ekki vafamál. — Mamma
viltu ekki bursta frakkann
minn svolítið, svo að eg verði
ekki til minnkunar í Prag. —
Ætli við förum þá ekki, hr.
Hulub?“
Plichta fékk 5 mánuði.
það fór svo reyndar, að flestar
konurnar sögðu fyrir í-éttinum,
að þær hefði fúslega gefið hon-
um peningana og að þær fyrir-
gæfi honum. En það var ein,
senx var ekki á því að fyrirgefa
— hún var rík ekkja — og af
henni hafði hann ekki hafí
nema 5 þúsund krónur.
ferðalagi þaðan. „Jál“ sagði
stöðvarstjórinn. „Það er hann
hr. Lacina. Hann er sölumaður.
Hann býr hér fétt hjá og konx
einnxitt heim í gærkvöldi."
Eg af stað, að finna þenna
Lacina. Og í anddyrinu rakst
eg á smávaxna konu, geðslega
og snyrtilega. Eg spurði hvert
hr. Lacina byggi hér. „Það er
nxaðurinn nxinn,“ sagði hún. —
„En hann er rétt ixúna að l'á
séf blUnd> eftirc hádegisyex:ð-
inn.“ „Það gerir ekkert,“ sagði
ihga út úr' 'kvénfólki, ólukku
loddarinn,“ sagði eg.
Plichta andvarpaði aðeins. —
„Æ, hr. Holub, eitthvað verður
maður að gera. Þér vitið að
þegar eg var síðast í fangelsi
skemmdust í mér tennurnar.
Það hlýtur að hafa verið baun-
unum að kenna. Svo að eg varð
að láta gera við þær. Og það er
alveg ótrúlega hvað gulltennur
geta hresst upp á mannskepn-
una. Sjálfstraustið vex, nxelt-
ingin batnar og síðan holda-
Sex mánuðum síðar heyrði
eg getið unx að tvær konur
hefði verið prettaðar á þenna
veg. Þetta hlýtur að vera.
Plichta, hugsaði eg, en eg sinnti
því ekkert. Eg var nefnilega í
þetta sinn við járnbrautarstöð-
ina í Pardubice því að kúforta-
maður var þar að vei’ki — þé'r
vitið, þessir náungar, sem stela
farangri á járnbrautarstöðvun-
um.
Fjölskylda mín var þá í
sumarfríi skammt frá Pardu-
bice. Eg keypti þá nokkur
bjúgu og hitt og annað handa
fólkinu, því að oft er vont aó
ná í mat í smáþorpunum. For
eg svo áleiðis með lestinni, en
þegar eg kom nú í klefann,
situr þá ekki Plichta þar ásamt
roskinni frú, og eg heyrði að
hann var að býsnast nxikið' yfir
spillingu heimsins.
„Iiæ, ganxli vin,“ sagði eg„
„Ertu nú aftur að gefa hjú-
skaparloforð?“
Plichta eldroðnaði, stóð upp
í snatri og bað frúna afsökun-
ar — kvaðst þurfa að tala við
mann um kaupsýslumál. Og
þegar. hann kom til mín út í
ganginn setti hann upp mikinn
vandlætingarsvip og sagði: —
„Þetfa áttu þér. ekki að gera
frammi fyrir ókunnugum, hr.
Iiolub. Það lxefði alveg ngegt
ef þér hefðið , drepið tittlinga
framan í mig — eg hefði strax
komið. Hvaða erindi eigið þér
nú við mig?“
„Við höfum frétt um tvenn
mál í viðbót, Plichta", sagðr
eg. „En eg hefi dálítið annaö
fyrir stafni í dag, svo að eg ætla
að afhenda þig lögregluþjón-
ununx i Pardubice."
„Æ, nei, hr. Holub, svona
megi þér ekki fara með mig.
Eg er tíú orðinn yður svo ’vari-
úr, og þér þekkið mig líká. Eg
vil heldur fara með yður. Þér