Vísir - 07.10.1953, Blaðsíða 4

▼ tsia
Miðvikudaginn 7. október 1953-.
wflsxxc.
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Einingin, sem þeir boða.
Þegar sigurvíman var sem mest á þjóðvarnarmönnum eftir að
þeir höfðu komið manni að við alþingiskosningarnar, sem
fram fóru í júnímánuði síðastliðnum, töldu þeir sér alla vegi
færa, og þóttust sjá fram á tímabil mikilla og vaxandi sigra,
Bjuggu þeir sig þegar undir að taka þátt í bæjarstjórnarkosn-
ingunum, sem fram eiga að fara í janúarmánuði næstkomandi,
og auglýstu eftir þátttakendum í bandalagi, er legði þar fram
lista, og tæki að sjálfsögðu stjórn bæjarins í sínar hendur eð'a
hefði a. m. k. aðstöðu til þess að segja fyrir verkum að ein-
hvei'ju leyti.
En þegar af þeim rann móðurinn, var þó heldur minna um
þetta rætt, og hefur þetta væntanlega bandalag varla verið
nefnt á nafn í blaði þeirra síðan, Frjálsri þjóð. enda þótt fyrsti
lysthafandi í bandalagið hafi gefið sig fram fyrir nokkru og
samstundis vei'ið gei'ður að ritstjói'a blaðsins. Getur verið að
þetta stafi af því, að þjóðvarnarmenn sjái ekki fram á neinn
sigur, enda þótt þeim hafi tekizt að koma tveim mönnum á
þing að þessu sinni, en hinsvegar var fyi'sta vei'k þeirra, er
þeir voru komnir í ná’ 'rxda við þingsalina að gefa bæði komm-
rínistum og kröturn koat á samvinnu. Jafnframt var þó búið
svo um hnútana, að lítil líkindi voru til þess að samvinnan
tækist. Má vera, að þetta teijist til slægvizku eða jafnvel
stjórnvizku, og. væri það þá eftir öðru hjá þeim flokki.
Ekki verður annað séð en að þjóðvai'narmenn hafi ætlað
sér að verða einskonar foringjar stjórnarandstöðunnar. Vei’ður
þó ekki ráðið af úrslitum kosninganna, að þeir geti talið sig
sjálfkjörna til slíks, en á hitt er einnig að líta, að þá skortir
okki áhugann, enda þótt þeir hafi næsta lítið til málanna að
leggja annað en að prédika varnarleysi landsins sem eina
vörn þess. Gætu þeir þess vegna tekið við forustu af komm-
únistum í sumum málum, "og jafnvel gengið til víga með
aiokkrum hluta Alþýðuflokksins, eins og fram hefur komið.
En samvinnutilboð þjóðvarnarmanna var næsta einkenni-
3egt, þegar á það er litið, sem þeir hafa sagt áður. Þeir hafa
lýst yfir því, að þeir sé andvígir kommúnistum, sé í rauninni
.sósíaldemókratar öðrurn þi-æði, en í samvinnuboðinu vildu þeir
»endilega hafa kommúnista með líka, og raunar var það skil-
,yrði fyrir því, að samvinna mætti takast milli ofangreindi’a
þriggja flokka, að kommúnistar væru hafðir með í ráðum.
öamvinna við annan hvorn ílokkinn kom því aðeins til gi-eina,
að hinn yrði með einnig, og ef annar skærist úr leik, yrði ekki
starfað með hinum.
i Hefur hin fyrsta ganga þjóðvai’narmanna á þingi orðið til
þess, að þeir hafa bragðið upp mynd af því, hvernig einingin
■og samvinnan mundi verða við stjórn bæjarmálanna, ef sá
«draumur rættist, sem fram kom í samvinnuauglýsingu þeirra,
:sem nefnd er hér að framan. Ástin á kommúnistum mundi
'verða flestum öði-um kenndum yfirsterkai’i, og burfa menn þá
-ekki að spyrja um það, hvernig bænum yrði stjórnað. Dæmin
.taf samsuðustjórn eru deginum Ijósari, og hafa komið hvað
-fcezt í ljós síðustu dagana, er vinsti'i flokkarnir hafa gefizt upp
rí Vestmannaeyjum. Hér í bæ yrði afleiðingar samskonar ráðs-
rmennsku enn geigvænlegi'i sem fólkið ér fléira, bærinn stendur
í meiri framkvæmdum og fé meira í umferð.
Árangur kemur í Ijós.
A lþingi kauð hingað í sumar tveim bi’ezkum þingmönnum,
og höfðu þeir hér nokkra viðdvöl, sem þeir notuðu að*
sjálfsögðu til þess að kynna sér ýmis málefni, sem ísland
snerta, og þá ekki sízt deilu þá, sem staðið hefur undanfarið
varðandi stækkun landhelginnar hér við land. Voru þingmenn
þessir frá báðum aðalstjórnmálaflökkum Bretlands, Íhalds-
flokknum og Verkamannafloklurum. :
, Annar þessarra þingmanna; Edwai’d Evans, sem fylgir
Verkamannaflokknum að málum, hefur nú látið til sín heyra
•og ritar vinsamlega grein í Daily Hérald um landhelgisdeiluna.
Kveður hann svo að orði, að binda verði endi á þessa „styi'jöld“
við íslendinga þegar í stað.
Evans kveðst sannfærður um það, að íslendingar sé fyrst
og fremst að hugsa um að friða viss svæði, og þar njóti ís-
lenzkir togarar engi’a forréttinda. Það* verði fleiri þjóðum hagur
en íslendingum einum að hrygningarsvæðin sé vernduð, og
höfundur kveðst sannfærður um, að leysa megi deiluna, ef
annar aðili stigi fyrsta ski’efið.
Það liggúr í áugum uþpi, áð fyrsta gkrefið yrði eðlilegá,
að löndunarbanninu væri aflétt, og hefði þingmaðurinn mátt
.fcætá því við, en annars ber að þalcka honum vinsamieg skrif.
Opið bréf tið póststofunnar og
skrifstofu tollstjóra í Rvík.
Kaupm.höfn, 30./9.’53.
Við sem dveljum ái’atugum
saman erlendis sjáum jafnan
land okkar og þjóð í hillinga-
roða hugljúfra bernsku-
minninga, og má með sanni
segja hvað hug okkar til lands
og þjóðar snei'tir, að „fjarlægð-
in gerir fjöllin blá og mennina
mikla.“
Með tilliti til þess hugar
sem við berum til landa okkar,
þykir okkur miður þegar þeir
bi’egðast öðru visi en við
fáum skilið að sé í fullu sam-
ræmi við það sem vænta mátti
af þeim..
Þar eð eg hefi orðið fyrir
nokki-um vonbrigðum með op-
inbera afgreiðslu í Reykjavík,
leyfi eg mér að biðja íslenzk
blöð að birta fyrir mig fyrir-
spurn til póststofunnar í
Reykjavík og skrifstofu toll-
stjórans í Reykjavík.
Fyi’ir h. u. b. tveimur árum
liðnum sendi eg ábyrgðarbréf
til manns í Reykjavík. Bréfi
mínu var ekik svarað, og skrif-
aði því til póststofunnar og bað
hana að tjá mér hver hafi veitt
bréfi mínu viðtöku. Póststofan
hefur enn ekki svarað þessari
fyrirspurn. Hér í Danmörku
bregst það aldrei að opinber
skrifstofa svari fyrirspurhúrn
og sama máli hélt. eg að gegndi
um opinbera stofnun heima á
íslandi.
Hinn 10. janúar 1953 sendi
eg systur minni, sem er búsett
á ísafirði, böggul, en í honum
var m. a. ostbiti. Böggullinn
komst til skila, en systir mín
skrifaði mér að tollstjóraskrif-
stofan í Reykjavík hafi tekið
ostinn úr honum, þar eð bannað
var að flytja ost til landsins
vegna gin- og klaufaveikinnar.
Þegar eg sendi ostinn var rnér
ókunnugt um þetta bann. Eg
skrifaði skrifstofu tollstjóra þ.
18. marz og bað um að endur-
senda ostinn á minn kostnað.
Við þvi bréfi hef eg ekki feng-
ið svar. Hinn 26. maí 1953
skrifaði eg tollstjóranum í
Reykjavík, skírskotaði til fyrra
bréfs míns til skrifstofu hans
og bað um skýi'ingu á málinu.
Svar ér enn ókomið og tel eg
það vonlítið að það eigi eftir að
bei’ast að venjulegum leiðum.
Eg sendi því tollstjóra og
stai'fsfólki hans þessa íyrir-
spurn opinberlega og vænti
svars hið bráðasta.
Með þökk fyrir birtinguna.
Virðingai’fyllst,
Ólafur Albertsson,
0ster Farimagsgade 35,
Köbenhavn 0.
Samborgarinn.
(Framh. ar 5. síðu)
ur, vatnsæðakerfi, rafmagn og
svo framvegis, til þess að unnt
sé að koma upp smáíbúðahverfi.
Þau geta ekki leyst húsnæðis-
vandamálin, þótt góð séu í sjálfu
sér. Eg tel, að bærinn eigi að
reyna að gera hvorttveggja, ef
unnt er: Byggja stór fjölbýlis-
hús innan Hringbrautar, en
veita síðan að einhverju ley.ti
aðstoð til smáíbúða þeim, sem
geta ráðizt í þær af eigin
rammleik.
Ertu ánægður með þitt
Ihlutskipti í lífinu?
Þetta er ei’fið spurning. E.r
eg held, að mér sé óhætt að
svai’a henni játandi. Eg á fjöl-
margar góðar minningar úr fé-
lagsstarfinu, — og eg held
næstum því, að eg myndi fará
eins að, ef eg ætti þess kost að
„byi’ja á nýjan leik“.
□
Nú líður að því að við slít-
um samtalinu. Sigurjón er enn
sami K.R.-ingurinn og forðum
daga, þótt hann trúi að vísu
ekki lengur á óskeikulleilc þess
ágæta félagsskapar frekar en
önnur mannanna verk. En hann
lýkur samt samtalinu við mig
með oi'ðunum: „Það er mitt
hjai’tansmál, að K.R. vinni“.
Því óska eg Sigurjóni góðs
gengis og K.R. hæfilega margra
sigra, því að eitthvað verða hin
félögin að hafa.
Mnsica sacra:
Kirkjutónleikar Páls
Isólfssonar.
Kirkjutónleikar Pá.ls ísólfssonar
Tónlistarfélagið „Musica
sacra“ efndi til fyrstu kirkjutón
leika sinna í gærkveldi í Dóm-
kirkjunni, og var mjög nxynd •
arlega af stað farið. Páll Tsóifs-
son kynnti verkin og lék á org-
el, en í einu tónverkinu k'.ku
þeir Ernst Normann og Paul
Pudelski á ílautu og óbó ásamt
orgelinu. Viðfan’gsefniin voru
eftir Bach, fyrirrenna.ra L-ans
og samtíðarmann, og auk þess
tvö samtíðarverk, eftir Jón Nor'
dal og Pál ísólfsson.
Glæsilegust var meðferð Páls
á passacagliu (d-moll) eftir
Buxtehude og þrem prelúdíura
og fúgum eftir Bach. Voru
þetta allt verk, sem Páll hefur
haft á söng.skrám um meir en
þrjátíu ára bil, við og við, og
verðtir ekki annað sagt en að
hann Ijúki. * í : hvert siím, upp
fcyjum „Íeynihólfum“ í hinni
dásamlegu hljómlist þýzku end
urreisnarinnar. Kammermúsík-
antarnir, Norman og Pudelski,
léku ásamt orgelinu tríó-sónötu
eftir Telemann; ér á ‘sínum
tíma var miklu þekktara* tófc-
skáld en Bach, þótt jafnaldrar
væru. Er það verk afburða vel
samið með glöggu „auga“ fyiár
séi’kepnum hljóðfæranna og
tókst hið bezta í flutningi,.
Jón Nordal hefur samið eft-
irtektarverðan sálm-forleik við
„Kær Jesú Kristi“, gamalt ís-
lenzkt sálmalag. Konsertinum
lauk með chaconnu í dórískri
tóntegund um upphafsstef Þor-
lákstiða, einu glæsilegasta org-
elverki Páls, sem urn langan
aldur mun skipa heiðurssess í
íslenzkri kirkjutónlist.
Konsertinn stóð í réttan
klukkutíma, og var honum
jafnframt útvarpað. Höfðu
kirkjutónliátarfélágíð ög 'lista-
mennirnir 'tnl.'kirin' sóma' af.
B. G.
Bergmáli hefur börizt eftirfar-
andi frá F. J„ og fjallar það 'iim
lielzta vandamálið nú, þ. e. liveí’n
ig* ái að fara að þvi að geyma
kartðflur. Bréfið er á þessa leið:
„Nú er almennt kvartað yfir
vöntun á kartöflugeymslum,
jafnvel búist við að niikið geti
ónýtzt af þeim sökum, og sumir
minnast á að nota þær til
skepnufóðurs.
Öruggasta geymstan.
Það er eins og engum geti
dottið í hug sú geymslan, sein
líklega er langöruggust og jafn-
framt ódýrust, sem sé að grafa
Jiær í jörðu. Eg hef ræktað kar-
töflur um þrjátíu ára skeið lianda
heimili minu, og orðið að grafa
nokkuð vcgna vöntunar á góðri
geymslu. það liefur aldrei mis-
tekist, þóít það síðasta væri ekki
grafið upp fyrr en seint að vor-
inu. Og útlitið þá alveg eins og
þegar þær voru grafnar.
Vandinn við gröft.
Vandinn við niðurgröft er ekki
annar, en að jarðvegurinn sé
ekki rakur, og svo djúpt sé graf-
ið að öruggt sé fyrir frosti. Stað-
urinn verður líka að veliast þann
ig, að hvorki rigninga- né leys-
ingavatn safnist þar saman. Ofan-
ímbkstiirinn verður að troðast
lítið eitt, og ná vel yfir barm-
ana, svo vatn renni ekki í grylj-
una. Moldarjörð er bezt, en má
vera noklcuð séndin, en helzt ekki
malarkennd.
Þetta er mín reynsla í þessu
efni og styðst ég ekki við annað
en ég hef sjálfur reynt. F. .1.“
Útvarpið.
„Hrollaugur? skrifar Bergmáli
eftirfarandi: „Það verður varla
sagl, að útvarpsdagskráin þessi
kvöldin sé sérlega ánáegjuleg.
Fyrr má nú vera inenningarhlut-
verkið, sem á okkur blásaldausa.
.lilustendur er lagt. Til gíunan
skal ég geta þess, se.ni stendur í
prentuðum dagskrám útvarpsins
um þessar mundir. Á þriðjudag,
6. þ. m„ var þéttá lil gamans:
Erindi: Hvernig lærði barnið ao
Iesa?, Kartöfhiþáttur, ög í ofaná-
lag íþróttaþáttur og Kammer-
tónleikar, þar setn við fenguin
kvartett í a-inoll í hausinn, „op.
51, nr. 2 eftir Brahms“. Þáð var
nú það.
Meira af svo góðu.
Miðvikudagurinn 7. oktoher er
lieldur ekki dónalegur: Þar faum
við að heyra Þórunni Elfu Magn-
úsdóttur lesa npp úr nýrri skáld-
sögu, Dísu Mjöll, og er þetta á
éinhverjum Vetlvangi kvenna.
Síðan meguin við ekki missa af
„ballettsvítú éftir I.ecocq“, sem
nefnisf „Mám’ zelle Angst“. Ekki
dónalegt yirógram.
Og enn kvað Snjólfur.
Við fáum meira af menningar-
jirógrammi fimmtudaginn 8. þktó
ber: Við fáum érindi úm ung-
mennafélög á Norðurlöndum,
smásöguuppléstur, fjögur' píanó-
lög eftir Medtner (og ekki sakar,
að höfundur Juikur), og til þess
að allt sþ.víst um, að vjð fáum
óikar skammt af andlegri upp-
byggingu, fáum við í dagskrár-
lok „sinfóniska tónleika“, sem
eru á þessa leið: Fiðlukonsert
etfir William Walton (það lilýtur
að vera dásamlegur fiðlukonsert).
og siðan sinfóníu i d-mpll eftir
Cesar Franck, og nú leikur
liljóinsveit Tónlistarskólans í
París.
Og ekki er sopið kálið . ,
" Menningardagskráin - eltir oklí-
■úr trúlega út alla vikuno; þ’id áð
á föstudag, 9. október er, gert ráð