Vísir - 27.11.1953, Blaðsíða 4

VÍSIR
Föstud.aginn 27. nóvember 1953
wxsixt
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteúm Pálsson.
Auglýsingastjóxi: Kristján Jónssoa.
Skrifstoíur: Ingólfsstræti 8.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: lngólfsstræti 3. Sírni 1660 (fimm línur).
Lausasala I króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Landvarnir eða ekki.
Bækur um þjóðleg fræði.
Marga? merkar bækur koma frá
Norðra \ haust
bækur.
Vísir hefur átt tal við for-
stjóra Norðra Albert Finn-
Í,... . bogason og innt hann frétta -af-
Félagsprents jan . . útgáfustarfseminni í háust.
Albert sagði, aö það hafi
löngum verið s.vo hátta'ð með
þjóð vorri, að henni hafj. g'ef-
izt drýgstur tími til bóklesíurs
á löngum vetrarkvöldum. Þeg-
Ivikunni sem leið var útvarpað frá Alþingi umræðu um ar vorannir hefjast og hið stutía
þingsalyktunartillógu varðandi uppsögn hervemdaisamn- stivrmr gengur í garð er naum—
iúngsms, og þarf varla að gera mönnum nána grein fyi ir gangi við því að búast, að menn.
.hennar. Það var tillaga fra þjóðvarnarmönnum, sem til umræðu getj almennt setið vúð lestúr
bóka um hábjargræðistímann.
Haustið hlýtur því að verða sá
tími, sem nýjar bækúr verða
fyrirferðarmestar á bókamark-
aðinum.
Um bækur Norðra sagði
hann, að sú nýbreytni að selja
heila bókaflokka í afborgimum
hafi gefizt mjög vel og náð
Það er helzt þegar líður aS
A vcgum bókaútgáfunnar vinsældum. Fjolgi þeim mönn- jólum að vænta má nýrra bóka,
Norðra koma í haust aS vanda um á hverjum degi, sem not- ( en yfirleitt virSist öll bókaút-
margar nýtar og skemmtilegar 1 færi sér þessi hágkvæmu bóka- káiá vera bundin við nóvember
kaup.
, var, en þeir telja, eins og allir vita, að i heimi, þar sem stór-
.; þjóðir eru gráar fýrir járnum, hljóti smáþjóð að vera óhætt
og lifi hennar borgið, ef hún tilkynni, að hún ætli sér að vera
,-óháð og taki ekki afstöðu til þeirra helztu stjórnarstefna, sein
i:nú ber mest á í heiminum. Eru þó nærtæk dæmin um það úr
.'síðasta stríði, að slíkar hlutleysisyfirlýsingar voru næsta hald-
öítil vörn — jafnvel þótt gerðir hefðu verið hátíðlegir hlutleysis-
• fsamningar við einræðisríkin að aulti.
, Segja má, að Línuinar hafi skýr.zt að nokkru með þessum
Umræðum. Þjóðvarnarmenn og kommúnistar sneru bökum
:saman í umræðum þessum., eins. og vænta mátti, og urðu menn
því ekki fyrir vonbrigðum af þeim. Alþýðuflokksmenn urðu nú
-einnig að taka nokkra afstöðu til herverndarmálanna, en þeir
haía tvístigið lengi : ’í efni, enda er það í sambandi við
heigulshátt þeirra á oiium sviðum. Þó fékkst það fram, að
herinn mætti ekki hverfa þegar af landi brott, og er vissulega
.góðra gjalda vert, að þeir skuli komast að þeirri niðurstöðu
-en sagan er ekki öll sögð.
i Alþýðublaðið hefur nefnilcga í þessari viku birt stjórn-
.málayfirlýsingu ílokksstjórnar Alþýðuflokksins, og varðandi
Jierverndarsamninginn segir m.a. á einum stað í því plaggi:
„Jafnframt verði þegar í stað hafinn undi rbúningur þess, að
Islendingar taki í sínar hendur rekstur, viðhald og gæzlu þeirra
og desembcrmánuð, þótt undár-
legt meg'i'virSást: Auðvitað selj-
Eins og á undanförnum árum, ast bæknr bézt fyrir jólin, eins
verða Norðra-þækur í hausr;0g allt annað. En þó skyldi mað-
velflestar af þjóðlegum rótum {nr ætla'áð óhætt væri að gefa
sprottnar, þær eru unnar úr | út gðða-bók hvenær á árinu sein
menningararfi genginna kyn- er, a þeirri lorsendu að íslend-
þeim efnivið, sem gerir‘1 ih«á,; kóklmeigðir
fjölbreyttari og
slóða,
sögu íslands
sannari. j
Fyrir nokkuru kom út 5. og ■
síðasta binda af „Göngum og
réttum“, hinu mikla -ritverki!
og kaupi bækur allt árið, ef þeir
kæra sig um að lesa þæ.r. Eu b\;að
lim það. Þáð e.r orðin venja !að
allflestar þær baikur, sem gem-
ar érii' út á'árinu. kómi fvrst á
markaðinn þegar la.ngt er li'ðið á
Braga Sigurjónssonar. Sömu- hanstið óg kornið fráni undir há-
leiðis kom út „Bóndinn á Stóru- tíðir.
völlum“ ævisaga Páls H. Jóns- t
sonar skráð a.f Jóni Sigurðssyni
í Yztafelli. Beggja þassara á-
gætu'bóka hefur aö'ur að nokkru
verið ftetið hér i *>......<í,
Stofnun fyrir tæknifsga aðstoð
við iðitaðinii í iandinu.
Sðnaðar£nála«f»f‘nunii!! íær tnrkÍKlöð
í I«>n§kólaiiiHii ný;a.
Iðnaðarmálastofnun íslands armikil atvinnug'rein hér á
hefúr fengið húsnæði fyrir starf landi og má segja að hann fær-
seml sína í Iðnskólonum nýja' ist'í aukana með hverju árinu
og í tilefni af því var ráðherr- sem líður. Hagskýrslur sýna t.
um, fjárveitinganefnd alþingis d. að árið 1950 nam verðmæti
mannvirkja, sem byggð haía verið og óbyggð eiu samkvæmt 0g fjeirj gestum boðið þangað íslenzkrar iðnaðarframleiðslu
samningnum frá 1951, en ekki skal þó þjálfa Islendinga til - fyrradag
neinna hernaðarstarfa. . . .“ { Páll S. Pálsson formaður Iðn-
Við lestur þessarra orða hlýtur sú spurning að vakna í hug- aðarmálanefndar bauð gesti vel
um manna, með hverjum hætti íslendingar eigi að gæta ofan- komna og rakti tildrögin að1
greindra mannvirkja, úr því að ekki má þjálfa hérlenda menn stofnun þessari- og skýrði til-!
í hernaðarstörfum. IVLenn þurfa ekki aö1 kunna hernaðarlist, til gang hennar. Iðnaðarmálastofn ^
þess að geta haldið mannvirkjum við, en til hvers er að gæta1 uninni er ætlað að vera tækni-
slíkra mannvirkja, ef ekki á að vera hægt að bægja einhverjum' jeg miðstöð fyrir hvers konar
ha:ttum frá þeim, sem að þjóðinni allri kunna að steðja? Og iðnað og verksmiðjurekstur í
.getur þá ekki viðhald mannvirkjanna orðið þeim að gagni, sem' landinu, þar á að vera bækistöð
.sízt skyldi, ef skyndilega yrði á landið ráðizt — varnarlaust fvrir gæðamá iðnaðarvara, þar
Jánd? | á að veita hvers konar tækni-
Afstaða Alþýðuflokksins er sannast að segja sagan um kött- jega aðstoð og fræðslu, sem
inn, sem er á vakki umhverfis heitan graut. Flokkurinn vill iðnaðurinn þarf á að halda, þar
■og vill þó ekki. Hann gerir sér væntanlega grein fyrir því, ao á að safna hvers konar skýrsl-
varnarleysið getur verið hættulegt, en þorir samt ekki að taka Um um iðju og iðnað í landinu
■afdráttarlausa afstöðu með hervernd, og þess vegna verður og er stofnuninni ætlað að gegna
hann að oi’ða Yjlja sinn á þann veg', að enginn vilji kemur í- tilsvarandi hlutverki og „tekn-
rauninni í l.iós. ■ ologisk institut“ gera meðal ann son verkfræðingur,
iíin eina rétta afstaða í þessu efni er vitanlega sú, að við arra þjóða. Er slík stofnun ný-! framkvæmdastjóri
höfum hér hervernd, t.il þess að koma í veg fyrir, að landið lega komin á laggirnar í Noregi
verði vígvöllur. Ef við ákveðum að óska eftir vernd, þegar en Danir hafa starfrækt sína
hættan er dunin yfir, þá verður þjóðinni fyrst hætt. Það er
þetta, sem er mergurinn málsins, og umræður eiga að snúastf
Minnkandi — en batnandi.
Bókaútgáí'a fer þó minnkandi,
fæ'rri bækur eru gefnar út en
áSur, vegna þess a'ð margt ann-
að fæst nú til gjafa en bækur.
Aítur á móti virðist mér seni
yfirleitt séu betri bækur á ferð-
inni en oft áSur og miklu minna
af þýddum reyl'urum og er þaS
góSs viti. Engan dóm vil ég
leggja á pær bækur, sem komn-
ar eru út á þessu hausti, af þeirri
einföldu ástæSu, að mér hefur
ekki tekizt að komast yfir að lesa
nema eina. Las ég í flýti bókina
„Alltaf á heimleið“ og likaði vel.
Höí'undurinn er kunnur öllum
eldri Reykvikingum og flestum
yngri fyrir störf sin hér lieima
og erlendis. Bókin er létt, lipur
og skemmtileg, skrifuð ai' 1'róS-
um blaSamanni, sem viSa hefur
farið og mörgu kynnzt.
P
Eldspýtur og sígarettur.
1yrir skömmu var stofnað hér í bænum félag til styrktarj
lömuðum og fötluðum! Tilgáng félagsiris þarf ekki' að
skýra, en verkefni þess er márgþætt og fjárfrekt, ef starfið á
•aft koma að gagni. Forráðámenri félagsins fundu upp á því
-snjaliræði að setja fjársöfnun sína í samband við sölu á eld-
spýtum, og hefur félagið fengið að leggja nokkra á’ura á hvern
-eidspýtustokk, sem seldur er. Er það lítið, sem fæst af hverjum,
en kornið fýllir mælinn, og hefúr félaginu þegar safnazt mikið
iðnaðarmálastofnun um nokk-
urt skeið, og til beggja er varið
milljónum króna á ári.
Iðnaðurinn er orðinn þýðing-
Sálusnessa Gunnars
(íunnarssonar á dönsku
Nýlega er út komin á forlagi!
Gyldendals í Kaupmannaliöfn !
„Sjælemesse“ (Sálumessa), eft- j
ir Gumiar Gunnársson.
fé með þessu móti eða nokkur hundruft þúsund krónur. -
Hér í bláðinu var fyHr rúihri vikú’ á það ttiirirtót, ’ áð : ísr
Ienzka þjóðin ætti að stofna sjóð, sem hetfði að hlutverki að
ihjálpa ástvinum — ekkjum og börnum — þeirra, er farast á
sjónum. Hugmyndin er ekki ný, en forustuna vantar til að
'hrinda henni í framkvæmd. Sá aðili, er það gerði, gæti haft
svipað ráð til fjáföfiunar og félagið, sem ætlar að styrkja
Jamaða og fatiaða. Hví ekki að íá heimild til að leggja nokkra
aura á i' ::rn pakka af sígarettum, sem selduf er hér.á" landi?
Ef þessi leið væri farin, mundi fljótlega safnast mikið fé, og
cngxnn mundi telja eftir sér að borga 15—29 aurum meira fyrir
pakkann en áður. Og þaft er þörf á þ.ví, að hafizt sé handa í
Bók þessí er géfin ut' í 300'Ö
'eintökum, pventuð í /óriag.s-
um 1050 millj. kr. og greidd
yinnulaun við iðnað námu nær
200 milj. kr. íselnzkar verk-
smiðjur eru taldar betur búnar
að vélakosti en sambærilegar
vérksmiðjur í Bandaríkjunum,
en aftur á móti skorti alimjög
á um tilsvarandi- tæknikunn-
áttu okkar íslendinga.
Af þessu leiðir að mikil þörf
er orðin fyrir hverskonar
tæknilega leiðbeiningastarf-
semi og aðstoð í landinu og til
þess var Iðnaðarmálastofnun
Islands komið á laggirnar.
Þrír verkfræðingar hafa
verið ráðnir til stofnunarinnar,
en það eru þeir Bragi Ólafs-
sem er
hennar,
Hallgrímur Björnsson efna-
fræðingur og Sveinn Björnsson
iðn ðarverkf ræðingur.
Auk Páls S. Pálssonar héldu
ræður við þetta tækifæri Bragi
.Ólafsspn verkfr., Þorbjörn Sig-
urgeirsson framkvstj. Rann-
sóknán’áðs,- Ingólfur Jónsson
ráðherra, Gisli Jónsson alþm.
|og Ilelgi H. Eiríksson; bankastj.; eru me?5raæ]i út af fyrir sig. Og
' svo er bók eftir Kathleén Norris,
Fögur en viðsjál, þýdd af Svövú
Þorleifsdóttur. Nafn bókarinnar
hentlir til þess, að karlmeiin gætu
einnig lesjft. hapa, þótt hún sé
talin bók fyrir konur. Þaft eru
kon-
þurl'-
Góðar bækur.
Þær bækur, sem þegar eru
komnar í bókabúðir mega allar
teljast meðal betri bókanna, enda
kunnir íslenzkir rithöfundar efta
skáld aft verki. Endurminningar
Steingríms Arasonar er bók,
sem marga mun fýsa' að lcsa.
Steingrímur var landsþekktur
maftur og öllum af góftu kunn-
ur. Guðrún frá Lundi cr enn á
ferðinni með annað bindi af
Tengdadótturinni. Guðrún frá
Lundi á miklum vinsældum aö'
fagna meðal unnenda góðra skáld
sagna.
Ekki xná gleyma
unglingunum.
Það má heldur ekki gleyma
æskunni, enda sér Bókaútgáfau
Æskunnar um það. Hún er fyrst
með tvær unglingabækur, báðar
efttir þekkta innlenda höfunda.
Uppi á öræfum, dýrasögur eftir
Jóliannes Friðlaugsson frá Fjalli
og Útilegubörnin éftir Guðmund
Hagalín. Þá eru tvær þýddar
unglingabæknr komnar á mark-
aðinn. Báðar mjög lystilcgar. Al-
dís, ein af rauðu bókurium, þýdd
af Fréysteini Gunnarssyni, sexn
Varað við einhliða
notkun jjvottaefnis.
' Stjórn Neytendasamtaká
Reykjavíknr iiefur 1 átið birta
eintOKum, pventuð i toriags- K«yKjavinnr netur íauo nuia ..jnraitt fagrar og viðsjálitr
prentsmiðjú Gyldendátó, ; 274j efnagreiniijgu & daiiáfea þvotta ”em VjWúrlmennlrnÍr
bls. að stærð. Sveri Havsteeri- efninu Hviléváslc, sem At-1
Mikkelsen hefur teiknað káp-
og kurmugt er nýtur háld er fremur lítið í þessu
« , . . , . „ . _ . . jáft „Saga BÓT'savættarxnnar1*
jiessu efm þvi fyrr verður sjoðurmn að gagni, en enginn veit,; hefur. komið' ul í «0 þústmd
una.
Eins
Gunnar Gunnarsson mikilla j þvottaefni. en bleikiefni óhæfi-
vinsælda í Danmörku, eltki síð- | lega mikið, eða 4—6 sinnum
ur en. hér, enda hóf Gunnar þar j meira' en hæfilegt getur talizt
í landi frægðarferil sinn, en til I í s.i61Mrkvtm þvottaefnum. —
marks um áhuga Dana fyrir .Enn fremui' þykir Hvilevask
bókum Gunnars, má geta þess,! inj'ig' d/’rt samanborið við vxð--
Hvilevaslc, sem At- ||um að -íga j 1löggi vig. Þa?j In,t
vintiudeild Haskolans annaftist.
Kemur í Ijós, að sápuinni-
því segja að bókamarkaðuriuri i
ár ætfi að lofa einhverju góðu
fyrir alla. —- kr.
hvenær þai-f að grijia til hans.

urkennt þvottaeíni á mavkað-
inum. Segir í skýrslu um þetta,
að þvoftur með HviievTXsk
byggist ekki íyrst og frenxst á
hreinsun óhreininda úr þvott-
inum, heldur nxiklu fremur á
þleikingu efnisiixs, sern þvegið
er. Veldur þetta óhæxiléga
irriktu siiti. á þvottinum, og
þess vegna er ahnenrungui'
varaður. við einhliða. ixotkun