Vísir - 04.02.1954, Síða 4

4
&nm D A G B L A Ð 4
I w Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
•t j . Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstoíur: Ingóiísstrseti S. >
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAÍI ¥ÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Simi 1660 (fima linur),
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan hJ.
NýstárSegur hmfhrtningur.
í ð undanförnu hefur talsvert veriS rætt um innflutning á svo-
nefndum ,,shockbeton“ eða höggsteypuhúsum, sem koma
á upp við ratsjárstöðvar þær, sem varnarliðið mun byggja og
starfrækja á nokkrum stöðum úti um land eða á Vestfjörðum,
norðausturlandi og suðausturlandi. Er innflutningur þessi í því
fólginn, að húsin munu vera flutt til landsins í hlutum en sett
síðan saman hér á þeim stöðum, þar sem þeim er ætlað að
standa, svo að vinna er tiltölulega lítil við þetta,
Við umræður þær, sem fram hafa farið um þetta á opin-
berum vettvangi, hefur verið skýrt frá því, að óskað hafi verið
tilboða í smíði húsa þessarra, og hafi tilboðin verið bæði inn-
Jend og erlend, og það tilboð ekki verið lægst sem tekið var, en
samkvæmt því er þessi innflutningur hafinn. Er það því mikil
vinna' við mannvirki þessi, sem unnin er utanlands við a-1
steypa húshlutana, draga að efni í steypuna, blanda hana og
ganga fi’á húshlutunum, og er því, eins og bent hefur verið á,
um innflutning að ræða á byggingarefnum, sem hér eru til í
ríkum mæli, og engurn hefur enn komið til hugar að flytja Lil
landsins.
Ýmis samtök iðnaðarmaxina og' fleiri hafa gert samþylcktir
varðandi innflutning þenna, þar sem honum er harðlega mót-
mælt, á þeim grmidvelli, að hægt sé að vinna störf þessi hér a
Jandi, og fráleitt af þeim sökum að svifta íslenzka menn þeirri
vinnu, sem þeir mundu fá, ef húsin væru gérð að öllu leyti
hérlendis. Ennfremur er á það bent, að ekki sé hægt að bera
við skorti á þeim efnum, sem til þessa þarf hér á landi, og þetta
því- óþarfi af þeirri ástæðu einnig.
Hið síðasta, sem gerzt hefur í máli þessu er það, að full-
trúar þriggja áhrifamikilla samtaka hafa rætt málið sín á mil’i.
Eru það Alþýðusamband íslands, Landssamband iðnaðarmanná
og Vinnuveitendasamband íslands, sem hér er um að ræða. j
Komust fulltrúar þeiri’a að þeirri niðurstöðu, að samtök þeirra
aettu sameiginlegra- hagsmuna að gæta í máli þessu, og muau
þau halda viðræðum sínum áfram.
Mcðan á kosningahríðinni stóð, voru menn önnum kafnir
við önnur efni en þenna innflutning, svo að gera má ráð fyrir,
að það sé aðeins upphaf mótmæla frá ýmsum stéttum manna,
sem þegar hafa verið samþykltt og birt alménningi. Þegar
kosningabaráttan er um garð gengin, mun þessu máli því verða
veitt meiri. athygli meðal almennings, er mun yfirleitt á þeirri
skoðun, að innflutningur þessi sé óverjandi á allan hátt, þar
sem hér er um að ræða framkvæmdir, sem íslendingár hafa
fullkomna þekkingu á, enda ættu þeir að kunna betur cn
útlendingar að byggja fyrir íslenzka staðhætti og veðráttu.
Það, sem við á í þessu efni eins og svo mörgum öðrum, er
að það eigi ekki að flytja inn meira og minna fullgert frá
öðrum löndum, sem hægt er að gera hér, svo að það sé sam-
keppnisfært við það, sem útlent er. Vafalaust eru íslenzk
byggingarefni í flestu samkeppnisfær við erlend, svo að hér
á þetta við í alla staði. Allur almenningur krefst þess, að hér
verði tekið í taumana, og væntanlegt verður það gert fyrr
en síðar.
Framtíð glímunnar.
l'Mímufélagið Ármann heldur afmælisfagnað mikinn þessa
dagana, og standa hátíðahöidin í alís 13 daga, en félagið
er 65 ára gamalt um þessar mundir. Eins og nafpið bendir til
hefur þjóðaríþróttin, gliman, verið ofariega méðal áhugamála
félagsins, en það fói’, fljótlegá. að ;færa-út kvíarnar,.1 iog nú er
svo .komið, að það hefur á starfsskrá sinni allaf þær: íþrótti:,
sem, stundaðar eru hériendis.
Þótt ÁrmeUnirigar hafi svo lengi haft gljmuna pfarlega 'á
stéfnuskrá sinni og félag þeirrafsé ekkí hið eiha, sem iðkar
haná reglulega hér í bæ, hafa menn þó nokkrar áhyggjur af
framtíð hennar, af því að þeir eru tiltölulega fáir, sem stunda
hana, samanborið við ýmsar aðrar greinar. En ailir eru sam-
málá um, að það væri hin mesta 'skömm, ef gerigi hennar
jninnkað:. .
ísiendingar munu nú vera sú þjóð á Norðurlöndum •— og
senniiega um heirn allan — sem ú flestura sandmönnum á að
skipa, íóiki, sern hefur iæj’t sund, þótt léiknin sé að sjálfsögðu
misjöfn. úondið er náuðsýniegt fiskveiða- og siglingaþjóð, sem
býr .á. eylandi, og því var sjáifsagt, að lögleiöa sundskyldú i
rskólonum. En finnst mörarum. ekki einria nau'ðs} nlegt, aö
glímán. eína íþrótíin, serr vio getum iráíiaá þióSariifróttj véi'Öi
•með einhverju. móti gerð að> alþjóðareigr!. unglingtmi
kennd hýn?
VlStR
Fihimtudaginn r4. febrúar i&ó4
Tryggir plastsívabingur eyJH-
merkiirföram vatn framvegis ?
Mcrkar athuganir Svía í þevsii ef-ni.
Við íslendingar burfum yfir-
ieitt ekki að kvarta um vatns-
skort, sízt begar cins viðrar og
nú, en menn eru ekki eins
heppnir alls staðar * heiminum.
Það er eitt mesta vandamál
þeirra, esm þurfa að búa á eða
ferðast um eyðimerkur, að þar
er víðast langt á milli vatns-
bóla, og ekki deigan dropa að
fá annars ‘staðar. Nú telja
sænskir vísindamenn, að þeir
Smíða hentug
övidunartæki.
AGA-verksmiðjuniar sænsku
sem framleiða m. a. ljóstæki
fyrir vita um hcim allan, eru
byrjaðar framleiðslu nýrrar
tegundar öndunartækja.
Er ætlunin, að tæki þessi
verði einkum notuð við lömun-
arveikisjúklinga, þvi að skort-
ur er jafnan á stállimgum, þeg-
ar lömunarveikifaraldur geng-
ur, og erfitt að flytja þau tæki.
I’í.tla nýja sænska tæki
heitir ,,pulmospirator“ og dælir
það lofti jáfnt og þétt ofan í
lungu sjúklinga, og tæmir þau
síðan aftur. Tækið er þannig
útbúið, að það framleiðir raka,
svo að rakastig loftsins verður
alltaf eins og heppilegast er.
Það vegur aðeins 10 kg.
Svíar eiga stærsta
frumeindabrjótinn.
Stærsti fruxneindabrjótur *
heimi, með 200 millj. elektron
volta orku, var nýlega fullgerð-
ur 1 Nobeis-eðlisfræðistofnun-
inni rétt Sijá Stokkhólmi.
Hér eru ekki tök á®að lýsa
furðuverkfæri þessu, en þar
sem menn vita nú talsvert um
ytra borð frumeindakjarnans,
munu sænskir vísindamenn
kosta kapps um að kynnast
einstökum hlutum hans, og
þeim öflum, sem í honum leyn-
ast. :
hafi fundið lausnina á þessu
vandamáli, og hún virðist mjog
einföld. Aðalatriðið var að búa
til tæki, sem gæti safnað tii
sín dögginni, þeim litia raka,
sem fyrirfinnst í loftinu á hin-
um þuri’ustu stöðum.
I Stokkhólmi var komið upp
trésívalingi, holum að innan,
og var yfirborð hans að ofan
einn fermetri. Þar safnaðist
döggin, og rann síðan niður
granna koparpípu ofan í gias
með mælirákum. Kom í Ijós, að
döggin, sem safnaðist í Stokk-
hólmi var um þriðjungur úr
lítra á nóttu, en ástæðan er tii
að ætla, að í iöndunum um-
hvei-fis Miðjarðarhaf — svo
að dæmi sé tekið — se dagg'-
annagnið tvöfalt meira.
Sá, er fyrir tilraunum þess-
um stendur, heitir Hellström,
og hann gerir sér vonir um,
að eyðixnerkurfax’ar íramtiðar-
jnnar hafi með sér plastsívaln-
ing, sem þeir setji upp, þegar
þeir komi í tjaldstað á kvöldm,
og þar safnist svo nægt vatn
að næturlagi fyrir vissan hóp
nxanna, þegar sívalningurinn er
á ákveðinni stæi’ð.
Hellström prófessor hefur
skýrt frá þessuin rannsóknum
sínum á fundi UNESCO, þar
sem rætt var um áhrif verð-
áttunnar á gróður í þurrum
beltum jai’ðarinnar. Þrír sam-
starfsmanna hans'" eru nú í
Egyptalandi, þar sein' þeir
Sramkvæma svipaðar athug-
ánir og íram fói u í Stokkhólmi.
Olíuleit úr lírfti
gefur góða raun.
Það gerist nú æ algengara, að
olíuléit sé framkvæmd »' flug-
vélum á lofti.
Kanadískur . námaverkfræð-
fngur hpfur fuiidið upp mæli,
sem tékúf ” viðbfágð', þ'égar
miklir; gammageislar frá jörð-
inni fara um hann. Geislar
þessif ' eru séi’Staklega daufir,
þar sem olía éðá jai’ðgas er 1
iðrum jarðar, og hefur mælir
þessi gefíð réttar svaranir í
öðru hverju tilfelii, þegar hann
hefnr: vefið notaður.
Pappííspölíageröin ii.f.
IVita-itíg 3 Allsk. pappirspokar1
Nýjustu htísin eins
| og
Menn eru sífellt að gera til-
raunir með allskonar fyrir-
komulag bygginga, bæði íbúð-
árhúsa og annarra.
Nýdega voru reist tvö hús í
Florida í Bandaríkjunum með
því lagi, sem rnyndin sýnir. Er
þar úm hálf-kúlu aé' ræða, þar
sem . steypubíöndu er blásið
utan á nylon- og gúmmí-kúlu.
Hús þessi getað staðizt veður-
'hæð, sem nemur 200 km.'á klst.
ög ei’u því hentug á fárviðra-
svæðum, og auk þess er auðveit
)að einangra- þau fyrir skor-
kvikindum þeim, sem eru svo
algeng í heitari löndum.
I
Þá’ er þvi lökið, seni flestir
kviða fýrir allt árið, cn það er
færsla skattskýrSlunnar undir
eiðstaf. Máfgxi’ liuiriu vist hafa
átt bágt með að átta sig á hiuu
nýja formi skýrslunnar, en þeg-
'ar að er gáð cr þetta nýja förrii
miklu gleggra ög einfaldara en
gamla skýrslan. Að vísu eru á
þessari skýrslu margir einkenni-
legir liðir, sem váfaláust hafá þö
sina þýðingu við skattaálagn-
inguna. Eg liéyrði marga kvarta
undan þvi, að þeir botnuðu hvorki
upp né niður í skýrslunni, en
persónulega fannst mér þetta
form einfaldara, þegar maður fór
að kynna sér áila iiðina, sem
svara álti.
Góður atvinnuvegur.
Það cr lika að verða sséniilég-
ur atvinnuvegur að færa skatt-
skýrslur fyrir almenning, ef
dæma'má eftir öllum auglýsing-
um frá lögfi’æðingum og öðrmn
um aðstoð við skattaframtal. En
aftur á móti mun skattstofan
leiðbeina mönnum, ef þess er
óskað og gera það ókeýpis. Ann-
ars ei’ það nauðsynlegt, að allar
slíkar opinberar skýrslur séu
gerðar sem einfaldastar svo all-
ur almennihgur geti hjálparlaust.
fæx’t sínar skýrslur. Enda mikil
hætta á því, ef formið er of marg-
brotið, að allar færslur vérði
miklu óáx’ciðanlegri, ef þeir sem
færa eiga skýi'.slurnar, botna lít-
í þcini, eða hvað þeir c.ru að
gera.
Skrýtinn atvinnuvegur.
En margt getur komið i ljós
við skattaskýrslur og varð.ég var
við einn atvinnuveg, sem ég hélt
að gæti ekki verið jafn arðbæi’
og raun er á. Það er neínilcga
einn maður, senx bað mig um að
aðstoða sig við fæi'slu skatt-
ákýrshi sinnai’. Hvað lialdið þið'
að hafi verið aðaltekjulindin? —
Ánainaðkar. Hann hafði sem sé
haft Jielztu tekjur sínar af því að
tíriá ánamáðka í sumar og selja?
veiðimönnum. Og þessi atvinnu-
vegur er ekki sem verstur, eink-
um þeg'ar hægt er að fá aðstoð.
ungra sona sinna, sem telja ána-
maðkatinslu bezta „sport“.
Er hann skattskyldur?
En nú vandaðist iílea málið,
því erfitt var að sjá, itvort gefá
ætti upp þessár tekjur. Tínslan'
fór fram að mestu um nætur, og
i aukavinnu. Var því nokkur vafi
á því, hvort rétt væri að gel'a
upp þessar tekjur. Að minnsta
kosti ljarðneitaði þessi skattborg-
ári að gefa upp þessar aukatekj-
lU’ sínar. Og við það sat. Það er
margt skrýtið, sem kemur í ljós,
þegar skattskýrslur eru i'perðar.
— k'r.
í húsi af þessu tagi eru sex
herbei’gi, og áætlar „höfundux-
inn“, Noyes'að nafni, að kostn-
aðurinn í fjölframleiðslu muni
verða um 6500 dollai’ar.