Vísir - 02.04.1954, Blaðsíða 5

Föstudaginn 2. apríl 1954.
VISIB
W M3Ji)
atar
Kartöflubúðingur.
2 litrar kartöflur (hráar) skorn-
ar í sneiðar.
1 bolli af rifnum osti.
2 stórir laukar.
3 matsk smjör eða smjörlíki.
2% bolli mjólk. Salt, hvítur
pipar, ögn af sykri.
Laukurinn er skorinn í sneið-
ar og hitaður í helmingnum af
smjörinu. Eldfast mót er stráð
með brauði (mylsnu) og kart-
öflusneiðarnar lagðar í lög, á
víxl með lauk og osti stráð á
milli. Salti og pipar er stráð á
jafnóðum og efst ögn af sykri
Mjólkinni er hellt yfir, Nokkrir
smjörbitar eru lagðir ofan á.
Þá er búðingurinn settur inn í
heitan ofn og látinn vera þar
þangað til kartöflurnar eru
meyrar og eru bakaðar að sjá.
Kartöflukex. (scones).
1% bolli hveiti — % tesk.
salt. (4 gr.) — 4y2 tesk. lyfti-
duft. 1 bolli mjólk — i y2 bolli
malaðar kartöflur — y2 bolli
smjör eða smjöx'líki.
Hveiti, salti lyftidufti er
blandað saman. Smjörlíkið
mulið í. Mjólkin hrærð út í og
malaðar kartöflur síðast hnoð-
aðar í. Hnoðað vel. Flatt út og
skorið í ferkantaðar kökur.
Pikkaðar og bakaðar í heitum
ofni.
Boi'ðað smurt og með osti of
vill.
Bakaðar kartöflur.
Veljið úr vænstu kartöflurn-
ar og hafið þær sem jafnastar
að stærð. Þær eru bui'staðar
með stífum bui'sta og þurrkað-
ar vel. Síðan látnar á bökun-
arplötuna og stungið inn í heit-
an ofn. Bakaðar í 20 mín. Þær
eiga að láta undan fingrinum
við snertingu, þegar þær eru
fuílbakaðar.
Kartöflurnar eru bornar
fi'am á flötu fati. Smjör er borð-
að með þeim og pipar og salti
sti'áð á þær á diskinum.
Bakaðar kartöflur telja
margir hollari en öðruvísi mat-
í'eiddar. Tapast þannig engin
efni, sem í þeim ei’u. Þær má
og nota sem sérstakan forrétt
(t. d. að kveldi ef vill). Einnig
má hafa þær með kjöti.
ómögulegt að opna hann, þó áð
viðkomandi barn væri hrein-
as.ti snillingur. En til að sefa þá
sem hafa íkveikjuæði er þarna
líka töfrakveikjari,, sem virðist
gefa fi’á sér blossa.
Frönsk börn byrja alvarlega
skólagöngu meðan börn í öðr-
um löndum eru enn í leikskól-
anum. Þau vii'ðast líka vera
Frakkar lata ser nu mjog titt leika sér að eldi og börn vii'ðast dugleg við lestur. Á sýning-
um yngstu kj nslóðina og ei i mjög fíkin í að kveikja á eld- l unni var úrval af bai'nabókum
allt gert sem hægt er til þess ■ spýtum þegar þau geta höndum j serrL smekkvísir bókamenn
að bornunum lxði sem bezt Qg|Undir komist. Þeim þykir það'. höfðU valið. Þar voru margar
fui'ðulegt þegar ljós .kemur upp j erlendar bækur svo sem ,,Gosi“,
alit i einu. Fi'akkar sýna þarna
eldspýtustokk, sem er girnileg-
ur, en hann hefir bara þann ó-
kost (eða kost?) að alyeg er
Undirkjólar
náttkjólar
úr nylon cg prjónasilki.
Ávalit mikið og gott
úryal. ,
Gjafabúðin,
Skólavörðustíg.
þau njóti sem mestrar ánægju.
Árlega er í París höfð sýn-
ing, þar sem er til sýnis hvað
eina, sem börn þarfnast bæði til
fatnaðar, í barnaherbergin og
til afþi'eyingar..
Rúm voi'u þar sýnd í sumar,
sem di-aga má út og stækka eft-
ir því sem bamið vex. (Þau
hafa að vísu sést áður). Líka
voru þar sýndir eldspýtustokk-
ar, sem alveg er óhætt að leika
sér að. Var mai'gt furðulega
skemmtilegt að sjá á sýning-
unni, sem er orðin árlegur at-
burður í París, eins og fyrr seg-
ir. Hún sýnir og hversu dæma-
laust bai'nelskir Frakkar eru,
en það hefir komið sérstaklega
í ljós eftir heimsstyrjöldina
síðari.
Fólkinu hefir fækkað mjög
um 35 ára skeið eða frá því
1914 og til 1944. Börnin eru því
dýi'mæt og velkomin.
Mikil eftirlætisgoð.
Barnalæknar og sálfræðing-
ar halda því fram að hvergi í
heimi sé börnin eins dáð, hvergi
sé eftirlætið eins mikið né leik-
ið við börn á allar lundir, eins
og í Fi’akklandi. — Börnin eru
svo fá. Það var líka stöðugur
húsfyllir á sýningu þessari.
Allir vildu sjá hvað væri á
boðstólum fyrir börn og hvað
(hægt væi'i að veita þeim af
þörfu og óþörfu.
Síðustu tölur um fæðingar
og dauða voi'u ekki Frakklandi
í hag og spáðu ekki góðu fyrir
þjóðina, en hún á nú í vændum
vaxandi keppni við Þýzkaland,
sem er að rétta við.
Fæðingum fækkar. Fjöl-
skyldustyi'kirnir, sem eru
margir og margvíslegir, .alls-
konar fríðindi fyrir mæður og
önnur aðstoð, sem ríkið lætur
í té virðist ekki bera nægilegan
ávöxt.
Hjónaböndum fækkaði um
2.1% frá 1952—53. Fæðingar
á ái'inu sem talið var enda 30.
júní síðastliðinn voru aðeins
800.900—15.000 fæi’ri en árið
á undan. Samkvæmt opinber-
um skýrslum verða fæðingar
aðeins 240.000 fram yfir dánar-
tölu á þessu ári. Og það eru
lökustu hlutföll frá því á ár-
inu 1946.
Þetta liafði þó engin áhrif á
aðsqknina að sýningunni. Þar
virtist vera aðalatriði hvernig
væri auðveldast að hafa af fyr- ^
ir börnunum claglega og gei'a;
þeim til skemmtunai'.
Loftför fyrir börn.
Enn er nýjabragð að því fyr-
ir mai'ga að svífa um geiminn
og nýstárlegt munu mörgum
hafa þótt að þarna væru geim-
för sem, gáfu litlum stúlkum og
piltum þá hugmynd, að þau ,
væri að svífa langt 'út í busk-
ann. Einnig var þar fjarsýnis-
spegill, sem sýndi börnunum
mynd þeiri’a á tjaldi.
Allsstaðar þykir hættulegt að
„Alice í Undi’alandi“, „Mjall-
hvít“ og „Ævintýri Andersens"
og seldust þær engu síður en j
franskar bækur.
Konur megíf: vera fol!|ijénar
s Danmörku.
Kvenfélög í Danmörku beittu
sér fyi'ir því að konur gæti þar
oi'ðið tollþjónar, en í Noregi
hefir lítið miðað í þá átt.
Sagt er að nokkur beiskja sá
ríkjandi meðpl kvenna í Nox-egi
yfir því að konum er þar mein-
að að verða tollþjónar. Nýlega
hefir fyrii'komulag tollþjón-
ustunnar þar þó verið endur-
skoðað gagngert, en ekki hefir
í hinu nýja fyrirkomulagi ver-
ið gert ráð fyrir þjónustu
kvenna. Lítur því út fyrir að
niörg ár muni líða áður en þær
geti gei-t sér vonir um að kom-
ast þar gð stöi’fum.
í Danmörku eru konur sum-
staðar tollþjónar og svo er
einnig í Svíþjóð. Fyi'ir 30 árum
höfðu konur i Danmörku ekki
aðgang að tollþjónastörfum. En
þá tóku hin stóru kvenfélög
rögg á sig og sendu fjármála-
fyrir konur. Ekki exoi þó norsk-
ar konur að neinu leyti veik-
byggðari en sænskar konur eða
danskar. En vinna tollþjóna er
erfiðari í Noregi en annars-
staðar. Norska stjórnin heldur
þessu fram. Tollvinna við
strendur Noregs er mjög erfið
og á innanlandsstöðvunum1
þurfa tollþjónarnir oft að ganga1
margar mílur, á eftirlitsferðum
sínum við landamærin.
Að vísu eru norskar konur
látnar leita á kvenfólki, sem er
á ferðalögum, en þær eru frá
tollþjónunum við vinnu þeirra.
En þær eru ekki nemendur í
þessu starfi og fá aldrei rétt-
indi til að vei’ða tollþjónar.
Það er sannarlega illa farið
að norskar konur skuli ekki
hafk aðgang að þessu starfi ef
þær óska þess. Þær konur
danskar, sem hafa kosið sér
ráðuneytinu áskoi'un um að Þessi störf og vinna að þeim eru
breyta þessai’i venju, sem virt-
ist rótgróin. Var þá löggjöfinni
breytt og konur fengu aðgang
að þessari starfsgrein.
En í Noregi er því haldið
fram, að þessi vinna sé of erfið
vel ánægðar.
Ekki er það vitanlegt að
nokkur íslenzk kona sé toll-
þjónn, en sennilegt er að ísl.
konur g'ætu orðið það ef þær
leituðu þess.
Drengir læra að
gera við skó.
Húsmæðrafélag í Tistedal í
Noregi ákvað í haust að láta
kenna nokkrum drengjum að
gera við skó og auglýsti nám-
skeiðið. Sóttu 3 drengir úr
Tistedal og nágremii um að
komast á námskeiðið og þótti
það gott þar í sveit. Drengirnir
voru 10 til 13 ára. Voru þeir
mjög námfúsir og áhugasamir
og höfðu mikið gagn af kennsl-
unni, sem bæði var munnleg og
verkleg. Húsmæðrafélagið var
svo ánægt með árangur nám-
skeiðsins að til stóð, að hafa
arxnað námskeið síðar um vet-
urinn. Námskeiðið stóð yfir í
30 klukkustundir.
Húsmæðrafélagið hér hefur
unnið mjög þarft verk með
ýmsum námskeiðum — matar-
gerð, bökun o. fl.
Þetta gæti kannske verið góð
hugmynd fyrir Húsmæði'afé-
lagið, eins og félagið í Tistedal.
Allt er nú dýrt sem heimili
þurfa að láta vinna utan heim-
ilis og mundi margur vera feg-
inn að geta látið gera við skó
barna og annara heimilismanna
á heimilinu. Húsfeður hafa líka
sumir sólað skó bama sinna
sjálfir og þótt hentugt að kunna
að gera það, alveg eins og hús-
mæðrum er nauðsynlegt að
kunna að gera við fatnað, bæta
hann eða stykkja.
I gær munaður —
í dag nauðsyn.
Það er mildu fleira nú á
dögum, sem fólk telur til
„nauðsynja“ heldur en það
gerði um 1940.
Það er engin leið að áætla
þarfir þess eftir 10 ár, segir
J. H. LaBrum, forseti verzlun-
arráðsins í Philadelphia, en ó-
hætt megi fullyrða að þær
verði töluvert meiri.
Ung hjón á áninum 1940
gerðu sér fullkomlega að góðu,
að fá sér leigða íbúð og búa þar
óákveðinn tíma, en nú á dögum
þui'fa þau að eignast sitt eigið
hús. Þeim er það kleift vegna
þess að þau hafa menntað sig
yfirleitt það mikið, að þau hafa
fengið vel launaðar stöður. Þau
hafa einnig sinn eigin bíl eða
þau munu geta keypt hann áð-
ur en langt um líður.
Óhugsandi myndi þeim líka
þykja að vera án kæliskápa,
þvottavéla og sjónvarps.
Hér scst nýíízku kvöldkjóll úr bláu flaueli. Það er Frakkinn
Jaques Griffe, sem er höfundur kjólsins, sem hann kallar
„Bláu rósiua“.
Svíar flutíu út 300
þús. iestir af hveiti
í fyrra.
Árið 1953 varð hagstæti
sænskum landbúnaði, og var
unnt að flyíja út talsvcrt magn
af landbúnaðarafurðum, segir
í skýrslu Svenska Handels-
banken fyrir skemmstu.
Kornuppskera er metin 1.3
millj. lesta, en það er 22 %’
meira en árið 1952, og hvpi'kí
meii’a né minna en 56% hærra
en meðaluppskera áranna 1947
—51. Unnt var að flytja úr
landi 300.000 lestir af hveiti.
Óseldar hveitibirgðir um ára-
mótin námu 200.000. Korn, sem
ætíað er til skepnufóðurs, nam
2.2 millj. lesta, og er. þetta
miklu meiri uppskpra en í
hitteðfyrra. Kartöfiuuppskeran
í Svíþjóð í fýrra nam 1.8 millj,
lesta. ____x