Vísir - 29.06.1954, Blaðsíða 5
í>riðjudaginn 29. júní 1954.
VtSIB
Norðmenn hæfniprófa
hvern hermann.
Útlendur gestur gagnrýnir starfsháttu
Ferðaskrifstofunnar.
Síðan Loftleiðir f jölguðu
ferðum sínum milli Ameríku
og Evrópu hafa margir ferða-
menn fengið nokkurra daga
frí á ísiandi.
Þeir koma t.d. á laugardög-
um, fara að Gullfossi og Geysi
á sunnudögum, skoða síðan
bæinn og nágrenni hans, bregða
sér til Þingvalla og halda síð-
an áfram til Evrópu á miðviku-
dögum. — Á laugardagmn var
komu hingað tveir norrænir
isálfræðingar annar norskur
hinn danskur. Norðmaðurinn
er Vidkun Coucheron Jarl,
sem hefur byggt upp hæfnis-
prófdeild norska hersins og
stjórnað henni frá upphafi. —
Hinn er Jesper Florander
skólasálfræðingur á Friðriks-
bergi í Kaupmannahöfn.
Tíðindamaður Vísis hitt þá
félaga að máli á Gamla Garði
í gær og átti við þá viðtal.
„Hversu lengi hafa Norð-
menn fengist við hæfniprófun? ?
„Hér um bil 30 ár. Hæfni-
prófun hófst í sambandi vió
iðnaðinn, en það er á allra vit-
orði að því aðeins er hægt að
gera sér vonir um færa iðnað-
armannastétt, að hæfniprófun
sé beitt við iðnnema. Vinnu-
sálfræðistofnunin í Osló sér enn
þann dag í dag um almenna
hæfniprófun og í sambandi við
hana vinna stöðuvalsleiðbein-
endur.
„Hvenær var hæfniprófana-
deild hersins stofnuð?“
„Árið 1946. í síðustu heims-
styrjöld lögðu Bandamenn afar
mikla áherzlu á að hermenn
yrðu hæfniprófaðir og þá eink-
um hermenn hersins. Þegar við
fórum að byggja upp herinn að
nýju eftir stríðið hlutum við að
taka tillit til þeirrar reynslu,
sem fengist hefur meðal ann-
arra þjóða og stofnuðum þá
þessa deild.“
„Hversu margir vinna við þá
deild?“
„Tuttugu manns allt árið en
á sumrin höfum við 50—60 að-
stoðarmenn. Þá verða sálfræð-
ingarnir að ferðast um landii'
og aðstoða nefndir þær, sem
athuga nýliða. Áður fyrr var
Jæknisskoðun látin nægja, nú
vitum við, að ekki er minna
um vert að mæla „vit ög aðra
eiginleika en athuga ilsig og
beinkröm.“
„Hversu margir af hverju
hundraði komast ekki í her-
inn?“
„Það er um það bil 13%,
en til þess liggja bæði líkam-
legar og sálrænar orsakir.“
„Kæmi ekki til mala að
ieggja þessa deild niður þegar
friðvænlegar horfir?“
„Nei, það er útilokað. Þessi
deild losar herinn við menn,
sem ekkert hafa í her að gera
og spara þannig mikla fyrir-
höfn og óþægindi, auk þess
velur hún alla yfirmenn flot-
ans landhersins og flugflotans
en á hæfni þerira veltur mikið
ef til átaka kemur.“
„Þér voruð við Geysi og
Gullfoss í gær. Hvernig leist
yður á landið?“
„Landið fannst mér fallegt,
einkum er Gullfoss heillandi
og tignai'legur. Hinsvegar var
eg ekki ánægður með farar-
stjórnina, en við félagar fórum
með ferðabíl frá Ferðaskrif-
stofunni.
„Hvað fannst ykur að?“
„Einkum það að okkur var
bókstaflega ekkert sagt. Farar-
stjórinn taldi farþegana í hvert
sinn sem lagt var af stað frá
áfangastað en annað hlutverk
taldi hann sig sýnilega ekki
hafa. Sem dæmi má nefna, að
þegar við komum til Geysis
var þess ekki getið að gert væri
ráð fyrir að matast þar. Þess
var heldur ekki getið að allir
kæmust ekki að í einu og hafði
það vitanlega þær afleiðing-
arnar að við útlendingarnir
sátu allir á hakanum, en það
er ef til vill almennur siður
hjá Ferðaskrifstofunni og þá
ekki um það að sakast. Hitt
fannst mér ófært að aðeins ein
stúlka var í frammistöðu við
Geysi og hún skyldi ekkert er-
lent mál svo að við urðum að
leita á náðir annarra farþega tii
þess að geta fengið okkur bjór.
Við Gullfoss var þess ekki
getið, að ef gengið er upp með
fossinum og upp á hjalla einn
má sjá til Langjökuis, við
lentum þangað af tilviljun og
bentum síðan hinum útlending-
um á þetta. Þá tel ég ekki við-
eigandi að auglýsa að ferð hefj-
ist níu að morgni í Reykjavík
og henni ljúki níu að kveldi,
þegar ekki er komið aftur fyrr
en kl. 10,30 að kveldi og þa
aðeins með þá sem taka það
skýrt fram, að þeir verði að
komast í bæinn. Þá finnst mér
það meira en lítið skrítið að
Ferðaskrifstofa ríkisins skuli
ekki hafa til sölu ferðamanna-
pésa um Reykjavík. Amerik-
anann, sem sér líkneskju Ing-
ólfs Arnarsonar, grunar naum-
ast að þarna sé fyrsti land-
námsmaður íslands, og annað
er eftir því.
Þar eð við félagar höfum
annars mætt góðri fyrirgreiðslu
hjá Ferðaskrifstofunni teljum
við hættulegt fyrir íslendinga
ef þeir ætla að gera landið að
ferðamannalandi, að hafa far-
arstjóra eins lélega og raun var
á í gæí.“
„Þér hafið ekki kvartað við
Ferðaskrifstofuna? “
„Eg tel það sem eg hef sagt
kvörtun og vona a ð henni verði
sinnt, því henni er í góðum
tilgangi komið á framfæri.“
Skólasálfræðingur þarf að
vera góður kennari.
Viðtal við Jasper Florastder
skólasálfræðiog.
Friðriksberg ; Danmörku
hefur löngum verið mjög til
fyrirmyndar hvað skólamál
snertir.
Þar var fyrsta skólasálfræði -
skrifstofa Norðurlanda stofnuð
1934 og var stofnandi hennar
Henning Meyer. Nú eru skóla-
sálfræðingarnir á Friðnksbergi
9 og eftir sumarleyfið bætist
sá 10. við, Jesper Florander
skólasálfræðingur var fulltrúi
danska sálfræðingaféxagsins a
alþjóðasálfræðingaráðstefnunm
í Kanada í vor og er nú á leið
heim.
„Viljið þér ekki gera svo vel
að segja okkur eitthvað frá
starfsemi skólasérfræðinga á
Friðriksbergi og hvernig starfio
er skipulagt?“
„Þess er þá fyrst að geta -að
til þess að geta orðið skólasál-
fræðingur þurfa menn að hafa
kennarapróf, þá þurfa þeir að
hafa kennt í minnst 5 ár og
loks þurfa þeir að hafa lokið
candidatsprófi í sálfræði og
uppeldisfræði við Hafnarhá-
skóla eða annan sambærilegan
háskóla.
Á Friðriksbergi höfum við
þann hátt á að við kennum allir
saman 12 tíma á viku nema for-
stjóri skiúfstofunnar, hann
kennir 6 tíma eins og skóla-
stjórar, en í Danmörku er öll-
um skólastjói'um gert að skyldu
að kenna a. m. k. 6 tíma á viku.
Á Fi'iði'iksbergi eru nú 11.000
börn, þannig, að 1000 böni eru
á hvei’n skólasálfræðing. Okkar
starf er einkum fólgið í því að
athuga öll afbrigðileg börn. —
Kennararnir senda þau til
okkar og við fáum um leið
ýmsar upplýsingar frá kenn-
ui'unum. Síðan prófum við
börnin með a. m. k. tvennskon-
ar greindarprófun, lestrar- og
reikningsprófun og oft skap-
gerðai'prófun. Ef prófin sýna
mjög takmarkaða greind þ. e.
lága greindarvisitölu, eru börn-
in oft sett í hjálparskólann svo-
kallaða en þar er námsefni allt
annað og.minna en í venjuleg-
í Youngdongpo, skammt frá Seoul í Kóreu, er unnið af kappi
við byggingu prentsmiðju, sem á að prenta skólabækur fyrir
börn landsmanna. í fyrstu lotu á að prenta hvorki meira néx-
minna en 38 millj. eintaka.
um skóla. í hjálparskólanum
eru nú 140 börn en þyrftu að
vera fleiri.
Þá mælum við oft með
einstaklingsbundinni lestrar-
kennslu og njóta hennar nú um
það bil 500 börn og loks höf-
um við 9 lestrarbekki. Þá höf-
um við einnig bekki handa
þeim börnum, sem valda trufl-
unum í skólum sökum slæmrar
hegðunar og ennfremur höfum
við heimili fyrir allra erfiðustu
drengina. Við erum i stöðugu
sambandi við slíka drengi og
þá ekki síður foreldra þeirra en
þeim reynum við að veita eins
mikla geðvernd og kostur er á.
Núna alveg nýlega höfum við
bætt við ánnanni. (Social-
arbejder) á ski’ifstofuna, er það
kona sem hefur séi'þekkingu á
félagsmálum og á að reyna að
aðstoða við lausn ýmissa
vandamála heimilanna.“
„Eru kennararnir sem kenna
í sérbekkjunum sérmenntaðir?**
„Þeir hafa flestir eða allir
gengið á námsskeið hjá okkur
og tekur slíkt námsskeið tva
mánuði, er þá kennt bæði.
fræðilega og raunhæft, þannig:
að kennararnir fá tækifæri tiJL
þess að horfa á í'eynda kenn-
ai’a og kenna sjálfir undir leið-
sögn.“
„Eru skólasálfræðiski'ifstof-
ur almennar í Danmörku??“
„Já, það rná segja það, þær-
eru nú í öllum stærri bæjum,-
en ömtin hafa sérstaka ráð—
gjafa til þess að iíta eftir
kennslu þeiri’a barna sem a.
einhvern hátt skera sig íúr •
fjöldanum. Segja má að danska .
fyrirkomulagið byggist mikið á .
fi'amsýni Hennings Meyers og
foi'sjálni hans er það vafalaust
að miklu leyti að þakka hversu
vel hefur til tekizt.
Talaði um löndunar-
bannið úr stólnum.
PresUir ániinnii* Vnenn í því elni.
grundvallarreglum.
„Við getum spurt oss sjálf að •
því hvers vegna fiskur var 5
Bæjarútgerð Rvíkur hefur
sent Vísi eftirfarandi grein úr
blaðinu Evening Teiegraph
(Grimsby) mánud. 31. maí.
! sjóinn settur í upphafi sköp-
í prédikun við messu a unnar,“ sagði hann, „það var
Borgarstjóra-sunnudag í St. gert til hagsældar fyrir mann-
James’s kii'kju í Grimsby talaði kynið, til lífsviðurværis, en..
sóknarpresturinn síra G. W.1 ekki til þess að verða þrætu..
Mai'ham um nauðsyn þess að atriði milli stétta né heldur til.
1 eridurvekja grundvallarreglur , þess að skapa milliríkja deilur
kristinnar trúar bæði i einka- um fiskveiðisvæði.“ Það ættí .
lífi manna og í viðskiptalífinu. j ekki að vera márkmið fisk-
Sagði hann að þessar reglur, verzlunarinnar í Grimsby áð •
sem hefðu gleymst, væru leið
til lausnar í deilunni sem uppi
er varðandi löndun á fiski í
Grimsby.
Við messu :voru yfir 1.Ö00
manns úr öllúm stéttum og
samtökum borgarinnar. Sagði
presturinn að fátt hefði skapað
meiri óvissu né valdið meiii
óróa i Grimsby á s.l. ári en
löndunardeilan.
Hann sagði að spurningm um
það hvort leyfa ætti löndun
á íslenzkum fiski eða ekki hefði
margav hliðar, og yrði að á-
kveðast af sérfræðingum. En á
þessu sviði eins og öðrum
i myndi vera liágstætt að taká
, málið fyrir á nýjum grundvelli,
í sem byggja ætti á trúarlegum
hrúga auði til eigendanna né
að tryggja stöðuga vinnu lönd-
unarverkamanna. Markmið er
háláitafá, það er að segja að
útvega öllum fisk að borða og
búa góð lífsskilyrði öllum þeim
sem að því vinna frá hásetum
á dekkinu til fisksendilsins i.
landi,“ sagði hann.
Hann sagði ennfremur: „Ef
fiskverzlunin er fen, þar sem
stríðandi hagsmunir bitast og
berjast, eins og sumir halda.
fram, þá hlýtur henni að halda
áfram að hrörna. Ef augu okk-
ar eru nægilega opin til þess að
sjá íslendinga eins og Guðs
börn, værum við e.t.v. ekki eins
áfjáðir í að útiloka þá frá höfn-
inni okkar.“ [